Er is niets nieuws onder de zon

[p. 88]

Hoofdstuk 30
Eert uw vader en uw moeder, opdat het u wel ga en ge lang leeft op de aarde

Ja, dat staat in onze 10 geboden of ook wel de tien woorden genoemd. Dat laatste ondermijnt eigenlijk enigszins het gezag van Gods geboden.

Deze leefregels heeft God ons uit hefde gegeven opdat, als we die in acht nemen een gerust en harmonisch leven zullen hebben. We kunnen ze dus niet naast ons neerleggen en zeggen: we zullen wel zien.

Het is nu het jaar van het gezin. Volgens de bijbel bestaat het gezin uit vader, moeder en kinderen.. We mogen aannemen dat de gezinnen in Israel inderdaad bestonden uit vader, moeder en kinderen. Kwam de vader te overlijden dan waren er wettige regelingen wie de plaats van de vader moest innemen. Van weggelopen vaders wordt nergens gesproken.

Eert uw vader en uw moeder opdat het u wel ga en ge een lang leven hebt. Het eerste gebod met een belofte. Het gezin is de grondslag van een geordende maatschappij. Als het gezinsleven wordt aangetast valt de maatschapij uit elkaar. Uw vader en moeder eren wil zeggen: hun gezag erkennen, een gezag door God aan hen gegeven. We moeten gezag echter niet verwarren met macht. Macht brengt vaak willekeur mee. Er rust dan ook een plicht op de ouders het door God gegeven gezag op de juiste wijze te gebruiken. Dit eren van vader en moeder houdt niet op als men volwassen is en de ouder(s) bejaard geworden zijn. Ik heb grote bewondering voor een mohammedaanse familie die voor de moeder van de man een kamer liet bijbouwen. De vrouw was vaak erg lastig en onredelijk en soms werd ik er bijgeroepen om ‘oma’ wat tot rede te brengen want zoon en schoondochter zouden nooit een boos woord tegen haar zeggen. Ze was bedlegerig maar tot haar dood hebben ze haar liefdevol verzorgd. Als we nu, in de 20e eeuw om ons heen kijken, dan schrikken we van de verwording van het gezinsleven. Het aantal gezinnen zonder vader is legio. Bovendien, als er wel een vader in huis is zijn er wel enige kinderen in het gezin waarvan

[p. 89]

de man niet de biologische vader is. Deze kinderen zitten met het probleem: welke vader moeten we eren? Wie is mijn biologische vader? Soms kennen de kinderen die niet eens. Een kleine zwerver had een nieuwe moeder gevonden. Op zekere dag kwam hij uit school en zei: ‘Mama, die kinderen zeggen dat ik geen vader heb maar ik heb gezegd: ik heb wel een vader. Mijn vader is in de hemel. Is toch waar mama? God is toch mijn vader?’ Gelukkig het kind dat deze ‘vader’ kwestie zo weet op te lossen. Het is duidelijk dat in onze samenleving iets goed mis is op moreel, zedelijk gebied. Met de heiligheid van het huwelijk wordt in veel gevallen geen rekening gehouden. Ook met het gebod: gij zult niet echtbreken wordt behoorlijk de hand gelicht. Het woord ‘buitenvrouw’ is in Suriname al zo ingeburgerd dat het nauwelijks meer als een schande wordt ervaren. Eert uw vader en uw moeder, houdt in dat vader en moeder zich zodanig hebben te gedragen dat ze het respect van hun kinderen waardig zijn. Daarom staat er ook in de bijbel: ouders, verwekt uw kinderen niet tot toorn. Het voorbeeld van de ouders bepaalt mede het gedrag van de kinderen. Als vader elke dag dronken thuis komt, wat kun je dan van de zoon verwachten? Als moeder telkens met een andere man thuis komt, wat verwacht men dan van de dochter? Het kiezen van een levenspartner is een ernstige zaak waarbij de physieke aantrekkingskracht niet alleen een rol mag spelen. Heeft men eenmaal gekozen dan is het ‘for keeps’ of zoals de Amerikanen zeggen ‘for better or worse’ zodat de daaruit voortkomende kinderen in een stabiele omgeving zullen opgroeien. In elk gezin ontstaan wel eens spanningen. Dat moet uitgepraat worden en wie z'n zonden belijdt tegenover God en de andere partij die zal barmhartigheid geschieden. Pas als het gezinsleven, waar mogelijk, weer in z'n normale proporties en gezagsverhoudingen hersteld wordt, kan ook de maatschappij zich herstellen. Het maatschappelijk en economisch herstel kan alleen plaatsvinden als de gezinsverhoudingen hersteld worden. Het gezin is de basis van de maatschappij. Het zou te ver voeren op alle aspecten hiervan in te gaan maar de grondgedachte is dat we Gods wetten hebben na te leven. In dit geval: eert uw vader en uw

[p. 90]

moeder opdat het u welga en ge lang leeft op de aarde. God kent daarop geen uitzonderingen. Het is geen ‘take it or leave it’. Er zullen heel wat vragen openblijven en dan denk ik aan de vele straatkinderen, aan de kinderen in de overvolle kindertehuizen. Dan denk ik aan de oudjes in de bejaardentehuizen, die door hun kinderen ‘vergeten’ worden, aan vaders of moeders die naar Nederland vertrekken en hun gezin zo maar achterlaten. Is er eigenlijk nog wel een beginnen aan? Toch wel. Laten we maar eerst bij onszelf beginnen. Laten we maar eens om ons heen zien, ieder op zijn eigen plek en verhoudingen recht trekken als dat mogelijk is. De satan zal ons allerlei excuses influisteren maar bij God gelden die excuses niet. Er zullen velen zijn die de morele ontwrichting wijten aan de slechte tijden maar zou het niet andersom zijn? Namelijk dat de slechte tijden die we meemaken een gevolg zijn van de morele ontwrichting?

Aan het ontbreken van het gezag in gezin en samenleving?

Als wij geloven dat God onze vader is en wij zijn kinderen dan moeten we ook serieus zijn wetten naleven, vooral ook omdat Hij ons liefheeft. Daarom moeten we nog weer elkander liefhebben. En dan hoop ik dat al die kinderen die zonder vader moeten opgroeien evenals die kleine jongen kunnen zeggen: Ik heb wel een vader. Mijn vader is in de hemel want God is mijn vader, nietwaar, mama?

Stort o liefdevolle Vader,
Stort de geest der liefde ons in
Breng ons tot elkander nader
Als een heilig groot gezin.