Er is niets nieuws onder de zon

[p. 133]

Hoofdstuk 50
Er is niets nieuws onder de zon

Ongetwijfel volgt U wel eens de nieuwsberichten. Meestal niet erg opwekkend want de goede dingen komen niet in het nieuws. Dat is geen nieuws, zeggen de verslaggevers.

Zijn we via de media geprogrammeerd op sensatie, meestal negatieve sensatie? Als ik dan zo'n opgewonden volksmassa op de T.V. zie, doet het me vaak denken aan de rel in Efeze. Daar woonde een zekere Demetrius, een zliversmid. Op zekere dag riep hij een vakbondsvergadering op want het ging niet goed met de zaken. De handel, die een ruim bestaan had gegeven ging achteruit. Ze maakten n.l. zilveren tempeltjes van de godin Artemis, die zelfs geëxporteerd werden over heel Azië. Wat was de oorzaak hiervan? Paulus, een apostel van Jezus Christus, vertelde overal van zijn Heer, zo ook zijn medezendelingen. Wat voor Demetrius ‘de deur dicht’ deed was het punt dat Paulus beweerde dat God niet woont in tempels, met handen gemaakt en dat goden door mensen handen gemaakt, geen goden zijn.

Doordat velen zich bekeerden tot het christendom ging de handel in zilveren tempeltjes, die als amuletten gedragen werden en ook in de tempel van Artemis werden opgehangen als offergaven om de godin gunstig te stemmen, niet veel meer werden verkocht. Ik denk niet dat Demetruis zelf geloofde in de kracht van de amuletten maar, zoals het altijd gaat, wel in het geld, dat het hem en z'n vakgenoten opgebracht. Dus riep hij de vakbond bijeen en vertelde wat er gaande was. De mensen werden woedend en schreeuwden: Groot is de Artemis van Efeze. Ook namen ze 2 Macedoniers: Cajus en Aristarchus gevangen en sleurden hen naar het theater. Dit alles resulteerde in een grote volksoploop want overal ter wereld zijn er mensen die belust zijn op een relletje.

Er staat namelijk: Er ontstond een grote wanorde en allen schreeuwden door elkaar terwijl de meesten niet eens wisten waarvoor ze samengekomen waren.

Toen haalden de joden een zekere Alexander uit de menigte.

[p. 134]

Die zou hen toespreken om hen te kalmeren maar toen ze zagen dat het een jood was schreewden ze nog meer: Groot is de Artemis van Efeze. Dat duurde wel twee uur lang. Toen kwam een zeer wijs man naar voren, de stadssecretaris. Wat hij zei kwam hierop neer: Waarom schreeuwen jullie zo, Efeziërs? Wie ter wereld weet niet dat aan de stad Efeze de zorg is toevertrouwd voor de tempel van de grote Artemis en het beeld dat uit de hemel is gevallen? (vermoedelijk een meteoorsteen). Dat zal niemand bestrijden. Houd U dus kalm en doe geen onbezonnen dingen. En de 2 mannen die jullie opgebracht hebben zijn geen misdadigers. Ze zijn geen tempelrovers en de godin hebben ze ook niet beledigd. En wat Demetrius en zijn vakbond betreft: als ze klachten hebben dan kunnen ze naar de rechter stappen en een geding aanhangig maken want daarvoor zijn rechtzittingen. Maar als we ons niet rustig houden denken de Romeinen aan een opstand en sturen ze de militairen op ons af, want er is geen enkele reden voor deze samenscholing. We zullen het niet kunnen verantwoorden. Na deze toespraak ontbond hij de vergadering. Dit was een heel verhaal en in gesprekken met diverse mensen is me gebleken dat maar weinigen weten dat dit verhaal ook in de bijbel staat. Maar ik heb reeds eerder duidelijk gemaakt dat geen enkel verhaal in de bijbel staat zonder betekenis. Ook vandaag aan de dag zien we hetzelfde gebeuren bij protest demonstraties etc. Heel wat mensen lopen maar mee zonder goed te weten waar het omgaat en of ze het daar mee eens zijn. Laten we dus voorzichtig zijn en ons niet laten meeslepen door allerlei mooi klinkende leuzen die vaak de ware reden bedekken (zoals macht en geld). Voor Demetrius en zijn vakbonds mensen stond niet de eer van de godin op het spel maar hun handelsbelangen. En wat die amuletten betreft, zijn er ook in ons land heel wat mensen die veel geld uitgeven aan amuletten en men vindt ze zelfs onder christenen. Jaren geleden had ik tijdelijk een meisje van kennissen in huis. Ze was van een E.B.G. gezin. Dat meisje droeg ook een amulet. Ik heb het genomen en open gemaakt. Ze riep verschrikt: Nee tante, niet doen!

Dan gaat er iets heel ergs gebeuren: Ik zei: Nou, dat zullen we

[p. 135]

dan eens zien, want dit huis staat onder Gods bescherming. Er is natuurlijk ook niets gebeurd maar de vader was erg boos. Evenals de secretaris in Efeze heb ik rustig tot hem gesproken en inderdaad heeft hij alle amuletten van zijn kinderen weggedaan nadat ik hem duidelijk had gemaakt dat je geen amuletten nodig hebt als je op God vertrouwt want God is sterker dan alle boze machten. Om even op de volks-oploop terug te komen: Bij de intocht in Jeruzalem, wat wij vieren als Palmpasen, liep ook iedereen maar mee en juichte men: Gezegend is Hij Die komt in de naam des Heren............. En nog geen week later riepen ze: ‘Kruisig Hem’.

We kennen dat verhaal allemaal maar denken we er wel aan dat we geen haar beter zijn als we ons laten meeslepen door allerlei leuzen in protest demonstraties, betogingen en stakingen. Vooral bij stakingen moeten we ons wel afvragen of de staking terecht is op dit ogenblik en is de stakingsleiding er eigenlijk niet op uit destabiliserend te werken. Weet iedereen die meestaakt wel goed waar het om gaat en net als in Efeze meedoet zonder te beseffen wat het ware doel is? Hebt U dan de moed om ‘nee’ te zeggen als U het er niet mee eens kunt zijn? In Efeze werd gesuggereerd dat de eer van de godin op het spel stond maar de ware reden was het handelsbelang van de zilversmeden. De Prediker zei het al, meer dan 2000 jaar geleden: ‘Er is niets nieuws onder de zon’ en ik zou er aan willen toevoegen wat de bijbel zegt: Beproef de geesten of ze uit God zijn en laat u niet verleiden tot onbezonnen daden. (zie Hand. 19 rede van de stadssecretaris)

Toevoegsel: Misschien interessant te weten hoe het Efeze is vergaan. Efeze bestaat niet meer. De haven is reeds lang dichtgeslibd waardoor de handel achteruitging. Aardbevingen verwoestten de stad. De opgravingen hebben de fundamenten van de grote tempel blootgelegd. Het voetstuk van het beeld is ook gevonden als ook verscheidene zilveren amuletten met de beeltenis van de tempel en de godin er op. Er was in Efeze een bloeiende christen gemeente maar lees in Openb. 2 wat er gebeurd is. Na wat positieve punten lezen we in vers 5: Bedenk

[p. 136]

van hoe hoog U bent gevallen.....

Volgens overlevering heeft de apostel Johannes daar gewoond en is Maria daar gestorven. In ieder ge- val: de gemeente Efeze bestaat niet meer. De plaats is zelfs van de kaart geveegd. Laat het ons een waarschuwing zijn.