Volledige werken. Deel 2

XXI.
Maria aan Elisabeth.

Mijne lieve,

Alweder schrijf ik u en echter heb ik u weinig of geen nieuws mede te deelen. Mijn toestand is immer dezelfde bij het eerste opzicht; doch hij verergert dagelijks, door kleine wederwarigheden, welke zoo bitter zijn en nogtans van zoo klein belang schijnen, dat men ze niet durft of, om beter te zeggen, niet kan verhalen. Kon men ze goed aan een ander uitleggen, dan zouden zij voorzeker van gedaante veranderen, en men zou haar den naam van kleinigheden niet meer kunnen geven. Dan, gij die mijn gevoel kent en die licht raden kunt, welke ontelbare smarten mij dagelijks overvallen, zult ook begrijpen hoedanig mijn toestand is. Thans ben ik het niet alleen meer die lijd, mijne lieve Lisbeth; ook mijne moeder vaagt zich bijwijlen eenen zilten traan van de wangen. Zij is aan mijn lot gevoelig. Reeds meermalen heeft zij zich verstout aan haren gemaal te spreken en hem gezegd, dat hij zijne dochter aan baatzuchtige inzichten wil opofferen; doch dit heeft ons geenen enkelen stap doen winnen. De heer Van Berchem geeft haar tot antwoord, dat hij genoeg weet, dat zij zoo kinderachtig als hare dochter is. - Kinderachtig! dit is zijn woord en daarmede denkt hij, dat alles afgedaan zij. Ik word echter gewaar, dat ook de geest mijns vaders in onrust verkeert. De vrede, de goede verstandhouding, welke eertijds in ons huisgezin heerschte, is verbroken geworden; geene innige gesprekken, geene gemoedsuitstortingen hebben er meer plaats.

[p. 98]

Mijn vader, die anders zoo spraakzaam was, spreekt bijna niet meer; en indien er soms een woord zijnen mond ontvalt, dan is het, om aan mij of mijne moeder eenige onaangename dingen te zeggen, ofwel tegen Daniël uit te varen en te beweren, dat hij alleen de schuld is der verstoornis van den huiselijken vrede. En dan spreekt hij over het gedrag van den afgestorven vader van Daniël, alsof de kinderen voor de ouders moesten boeten... Ongetwijfeld, mijne lieve Lisbeth, moet mijn vader mij nog innig liefhebben; want anders dunkt het mij, volgens de kennis, welke ik van zijne inborst bezit, dat hij mij niet geweld tot het volbrengen zijns wils zou trachten te dwingen.

De heer N. komt ons zoo dikwils niet meer bezoeken; doch hij bevindt zich alle dagen met mijnen vader. Zij wandelen te zamen, en gij kunt licht denken met welke strikken dit hatelijk mensch den heer Van Berchem omringt! Hoe zal hij trachten den armen Daniël te benadeelen en met welke zwarte kleuren zal hij hem afschilderen! O, ik ben verzekerd, mijne lieve, dat zonder dat de strijd reeds lang geëindigd ware.

Er bleef mij een kleine troost over. Nu en dan zag ik Daniël voorbij onze woning komen en dit gezicht versterkte mijnen moed. Men heeft mij verboden voortaan nog aan het vensterglas te zitten. Ik had eenigen tijd de hoop gevoed, dat ik, door het toedoen van onze dienstmeid, eenig bericht van Daniël zou kunnen ontvangen; ik had reeds voorgenomen haar daarvan een woordje te spreken; tot hiertoe had ik niet gedurfd en ben thans verheugd niet gesproken te hebben; want mijne hoop is deerlijk te leur gesteld geworden. Het valsche schepsel was met eenen brief van Daniël voor mij belast; zij heeft hem mijnen vader ter hand gesteld, en deze heeft hem mij komen voorlezen. Dit was eene heiligschendende lezing, eene wreede foltering. Die uitdrukkingen onzer warme liefde zijn bespot geworden, onze gevoelens, onze harten opentlijk uitgelachen! O, wat ik toen in mijne ziel gewaar werd, is onbeschrijfelijk! Wat hadde ik niet willen geven, om dien brief te bezitten, om hem in de stilte des nachts te kunnen lezen en met mijne tranen te besproeien!... Maar neen, ik heb hein zien in het vuur werpen en door de vlammen verslinden...

Reeds lang had ik mijne moeder beloofd aan Daniël niet te schrijven; ik ben immer aan die belofte getrouw gebleven; doch thans hebben mijne tranen het bij baar zoover gebracht, dat zij zelve een briefje aan Daniël heeft deen geworden, om hem te verwittigen zijn

[p. 99]

schrijven te staken, en hem te zeggen, hoe ongelukkig en smartelijk zijne poging was uitgevallen. Zij heeft hem moed en verduldigheid aangeraden; doch geene hoop willen geven, en hem verzocht haar schrift niet te bewaren. Mijne moeder heeft zich dien stap reeds honderdmaal beklaagd; zij vreest altijd, dat er de heer Van Berchem kennis moge van krijgen. Dan, het is mij eene groote gerustheid, verzekerd te wezen, dat er geen tweede brief in de handen mijns vaders zal vallen.

o Mijne lieve vriendin, welk einde zal er toch aan mijne smart komen, of liever zal het ongeluk voor mij nog ooit een einde nemen?...

Vaarwel en denk aan uwe teederminnende

Maria.