Van Stevin tot Lorentz

Portretten van achttien Nederlandse natuurwetenschappers

[p. 259]

Literatuur

1 Simon Stevin

E. Crone, E.J. Dijksterhuis, R.J. Forbes, M.G.J. Minnaert en A. Pannekoek (red.), The Principal Works of Simon Stevin. 5 dln. Amsterdam, 1955-1966.

E.J. Dijksterhuis, Simon Stevin. Den Haag, 1943; De mechanisering van het wereldbeeld. Amsterdam, 1975 (2e druk).

M.G.J. Minnaert, ‘Simon Stevin.’ In: C.C. Gillespie (red.), Dictionary of Scientific Biography. Deel xiii. New York, 1976, p. 47.

A. Romein, ‘Simon Stevin.’ In: J. en A. Romein, Erflaters van onze beschaving. Amsterdam, 1977 (12e druk), p. 183.

D.J. Struik, Het land van Stevin en Huygens. Nijmegen, 1979 (3e druk).

3 Christiaan Huygens

A.E. Bell, Christiaan Huygens and the Development of Science in the Seventeenth Century. Londen, 1947.

H.J.M. Bos, ‘Christiaan Huygens.’ In: C.C. Gillespie (red.), Dictionary of Scientific Biography. Deel vi. New York, 1972, p. 597.

H.J.M. Bos, Studies on Christiaan Huygens. Lisse, 1980.

H.L. Brugmans, Le séjour de Christiaan Huygens à Paris et ses relations avec les milieux scientifiques français, suivi de son journal de voyage à Paris et à Londres. Parijs, 1935.

E.J. Dijksterhuis, De mechanisering van het wereldbeeld. Amsterdam, 1975 (2e druk), p. 405, p. 504.

Oeuvres complètes de Christiaan Huygens, publiées pas la Société Hollandaise des Sciences. Den Haag, 1888-1950.

J. en A. Romein, ‘Christiaan Huygens, ontdekker der waarschijnlijkheid.’ In: Erflaters van onze beschaving. Amsterdam, 1977 (12e druk).

4 Antoni van Leeuwenhoek

Zie voor een bibliografisch overzicht van het werk van Van Leeuwenhoek het hieronder vermelde boek van Schierbeek, deel ii, p. 488-499.

Alle de brieven van Antoni van Leeuwenhoek (The Collected Letters of Antoni van

[p. 260]

Leeuwenhoek). 12 dln. Amsterdam/Lisse, 1939-1989. (Een geannoteerde uitgave van al het werk van Van Leeuwenhoek in de oorspronkelijke taal met een moderne Engelse vertaling.) De reeks wordt voortgezet en is thans gevorderd tot 1700.

C. Dobell, Antony van Leeuwenhoek and his ‘Little Animals’. Amsterdam, 1932.

B.J. Ford, ‘The Van Leeuwenhoek Specimens.’ In: Notes and Records of the Royal Society of Londen 36 (1981), p. 37-59.

J. Heniger, ‘Antoni van Leeuwenhoek en zijn diploma van de Royal Society.’ In: Tijdschrift voor de Geschiedenis der Geneeskunde, Natuurwetenschappen, Wiskunde en Techniek 1 (1978), p. 157-169.

H.L. Houtzager en L.C. Palm (red.), Van Leeuwenhoek herdacht... Amsterdam, 1982.

A. van Leeuwenhoek, Opera omnia. 4 dln. Leiden, 1722. (Een contemporaine vertaling van het gepubliceerde werk van Van Leeuwenhoek.)

G.A. Lindeboom, ‘De ziekte van Van Leeuwenhoek.’ In: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 119 (1975), p. 202-203.

L.C. Palm, ‘Antoni van Leeuwenhoek en de ontdekking van de haarvaten.’ In: Tijdschrift voor de Geschiedenis der Geneeskunde, Natuurwetenschappen, Wiskunde en Techniek 1 (1978), p. 170-177.

L.C. Palm, ‘Antoni van Leeuwenhoeks reactie op Pieter Rabus' problemen met de wichelroede.’ In: Tijdschrift voor de Geschiedenis der Geneeskunde, Natuurwetenschappen, Wiskunde en Techniek 8 (1985), p. 1-14.

L.C. Palm, ‘Antoni van Leeuwenhoeks kristallographische und mineralogische Untersuchungen.’ In: W. Kaiser en A. Volker (red.), Montanmedizin und Bergbauwissenschaften, Wissenschaftliche Beiträge der Martin Luther-Universität. Halle-Wittenberg, 1987.

L.C. Palm, ‘Leeuwenhoek and other Dutch Correspondents of the Royal Society.’ In: Notes and Records of the Royal Society of London 43 (1989), p. 191-207.

L.C. Palm, ‘Italian Influences on Antoni van Leeuwenhoek.’ In: C.S. Maffioli en L.C. Palm (red.), Italian Scientists in the Low Countries in the xviith and xviiith Centuries. Amsterdam, 1989, p. 147-164.

L.C. Palm en H.A.M. Snelders (red.), Antoni van Leeuwenhoek 1632-1723. Studies on the Life and Work of the Delft Scientist Commemorating the 350th Anniversary of his Birthday. Amsterdam, 1982.

A. Schierbeek, Antoni van Leeuwenhoek. Zijn leven en zijn werken. 2 dln. Lochem, 1951-1952.

J. van Zuylen, ‘On the Microscopes of Antoni van Leeuwenhoek.’ In: Janus 68 (1981), p. 159-198.

[p. 261]

5 Jan Swammerdam

G.A. Lindeboom, The Letters of Jan Swammerdam to Melchisedec Thévenot. Amsterdam, 1975.

J. en A. Romein, ‘Jan Swammerdam, martelaar der wetenschap.’ In: Erflaters van onze beschaving. Amsterdam, 1977 (12e druk), p. 451-472.

A. Schierbeek, Jan Swammerdam (12 februari 1637-17 februari 1680). Zijn leven en zijn werken. Lochem, 1946.

Tijdschrift voor de Geschiedenis der Geneeskunde, Natuurwetenschappen, Wiskunde en Techniek 4 (1981), nr. 2.

Themanummer gewijd aan Swammerdam, met bijdragen van R.P.W. Visser, M. Fournier en G.A. Lindeboom.

6 Herman Boerhaave

E. Ashworth Underwood, Boerhaave's Men at Leyden and After. Edinburgh, 1977.

H. Boerhaave, Kortbondige spreuken wegens de ziekten. Alphen a/d Rijn, 1979.

W. Kaiser en C. Beierlein (red.), In Memoriam Herman Boerhaave (1668-1738). Halle-Wittenberg, 1969.

L.C. Kersbergen (red.), Memoralia Herman Boerhaave. Haarlem, 1939.

L. King, The Medical World of the Eighteenth Century. Chicago, 1958.

L. King, The Growth of Medical Thought. Chicago, 1963.

L. King, The Philosophy of Medicine. Chicago, 1978.

G.A. Lindeboom, Herman Boerhaave, the Man and His Work. Londen, 1968.

G.A. Lindeboom (red.), Analecta Boerhaaviana. 8 dln. Leiden.

H. Metzger, Newton, Stahl, Boerhaave et la doctrine chimique. Parijs, 1930.

J. en A. Romein, ‘Herman Boerhaave, virtuoos der wetenschap.’ In: Erflaters van onze beschaving. Amsterdam, 1977 (12e druk), p. 473-496.

M. Rooseboom (red.), Herman Boerhaave 1668-1738. (catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling in Museum Boerhaave) Leiden.

K.E. Rothschuh, Von Boerhaave bis Berger. Münster, 1962.

7 Willem J. 's Gravesande

J.N.S. Allamand, ‘Histoire de la vie et des ouvrages de Mr. 's Gravesande.’ In: Oeuvres philosophiques et mathématiques de Mr. G.J. 's Gravesande, Rassemblées et publiées par Jean Nic. Seb. Allamand. 2 dln. Amsterdam, 1774. Deel i, p. ix-lix.

P. Brunet, Les physiciens hollandais et la méthode expérimentale en France au xviiie siècle. Parijs, 1926.

[p. 262]

A.R. Hall, ‘Willem Jacob 's Gravesande.’ In: Dictionary of Scientific Biography. Deel V. New York, 1972, p. 509-511.

R. Hooykaas, Rede en ervaring in de natuurwetenschap der xviiie eeuw. (inaugurele rede Vrije Universiteit) Loosduinen, 1946.

C. de Pater, Willem Jacob 's Gravesande. Welzijn, wijsbegeerte en wetenschap. Deel xiii in: M.J. Petry en J. Sperna Weiland (red.), Geschiedenis van de Wijsbegeerte in Nederland. Baarn, 1988.

C. de Pater, ‘Newtonianisme in Nederland.’ In: Wijsgerig Perspectief 29 (1989), nr. 1.

P.L. Rijke, ‘Levensschets van Willem Jacob 's Gravesande.’ In: Album der natuur, 1879, p. 65-88.

8 Petrus van Musschenbroek

P. Brunet, Les physiciens hollandais et la méthode expérimentale en France au xviiie siècle. Parijs, 1926.

C.A. Crommelin, ‘Leidsche leden van het geslacht Van Musschenbroek.’ In: Jaarboekje voor geschiedenis en oudheidkunde van Leiden en Rijnland 31 (1939), p. 134-149.

R. Hooykaas, Rede en ervaring in de natuurwetenschap der xviiie eeuw. (inaugurele rede Vrije Universiteit) Loosduinen, 1946.

W.M. Logeman, ‘Petrus van Musschenbroek. Een levensschets.’ In: Album der natuur, 1882, p. 33-45.

F.A. Meyer, ‘Petrus van Musschenbroek. Werden und Werk und seine Beziehungen zu Daniel Gabriel Fahrenheit.’ In: Duisburger Forschungen, 1961, p. 1-51.

C. de Pater, Petrus van Musschenbroek (1692-1761), een newtoniaans natuuronderzoeker. Diss. Utrecht, 1979.

9 Jean H. van Swinden

G. Bigourdan, Le système métrique des poids et mesures. Parijs, 1901.

P.H. van Cittert, Het instrumentarium, door Van Swinden bij de invoering van het metrieke stelsel gebruikt. Amsterdam, 1931.

‘Het gebouw “Felix Meritis”.’ In: Algemeen Handelsblad, 19 februari 1932.

G.C. Gerrits, Grote Nederlanders bij de opbouw der natuurwetenschappen. Leiden, 1948.

‘De huisnummering te Amsterdam.’ In: Algemeen Handelsblad, 13 april 1935.

D.J. van Lennep en H.H. Klein, Hulde aan de nagedachtenis van Jean Henri van Swinden. Amsterdam, 1824.

[p. 263]

M.J.G. Minnaert, ‘De invoering van het metrieke stelsel in Nederland.’ In: Metrovisie 9 (1970).

G. Moll, Redevoering over Jan Hendrik van Swinden. Amsterdam, 1824.

R. Rentenaar, Van Swindens vergelijkingstafels van lengtematen en landmaten. 2 dln. Wageningen, 1971.

J.H. van Swinden, Verhandelingen over volmaakte maaten en gewigten. 2 dln. Amsterdam, 1802.

J. Thierry, ‘Van Swinden en de meteorologie.’ In: Metrovisie 11 (1972), nr. 1.

K.M.C. Zevenboom, De bemoeiingen van het Instituut en de Akademie met het IJkwezen. Amsterdam, 1960.

K.M.C. Zevenboom en D.A. Wittop Koning, Nederlandse gewichten. Lochem, 1970 (2e druk).

10 Martinus van Marum

Martinus van Marum. Life and Work. Ed. By R.J. Forbes. 6 dln. Haarlem/ Leiden, 1969-1976.

A. Wiechmann en L.C. Palm (red.), Een elektriserend geleerde. Martinus van Marum (1750-1837). Haarlem, 1987.

12 Franciscus C. Donders

M.C. Colenbrander, ‘Het optische werk van F.C. Donders.’ In: Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde 1942, p. 331-342.

E.P. Fischer en G. ten Doesschate, Franciscus Cornelis Donders. (Waarin opgenomen een literatuurlijst van publikaties over Donders.) Assen, 1958.

Het jubileum van professor dr. F.C. Donders. Gedenkboek. Utrecht, 1889.

P.H. Kylstra, ‘1877-1977, the Centenary of the Phonograph, the Use of the Early Phonograph in Phonetic Research.’ In: The Phonographic Bulletin 17 (1977), p. 3-12.

P.H. Kylstra, ‘Enige Nederlandse bijdragen tot de vocaalanalyse.’ In: Scientiarum Historia 13 (1973), nr. 1, p. 13-21.

E.C. van Leersum, Het levenswerk van Donders. (Waarin de uittreksels van Donders' publikaties zijn opgenomen.) Haarlem, 1932.

J.P. Nuel, F.C. Donders et son oeuvre. Gent, 1889.

J. en A. Romein, ‘Franciscus Cornelis Donders.’ In: Erflaters van onze beschaving. Amsterdam, 1977 (12e druk), p. 675-698.

B.J. Stokvis, ‘Professor Donders.’ In: Mannen van beteekenis in onze dagen. Haarlem, 1889.

P.J. Vinken, Donders en Lamarck. Amsterdam, 1963.

[p. 264]

13 Johannes D. van der Waals

S.G. Brush, The Kind of Motion We Call Heat. Amsterdam, 1976, p. 249-273.

G. Gerrits, ‘Prof. dr. J.D. van der Waals.’ In: T.P. Sevensma (red.), Nederlandsche helden der wetenschap. Amsterdam, 1946, p. 125-165.

M.J. Klein, ‘The Historical Origins of the Van der Waals Equation.’ In: Psysici 73 (1974), p. 28-47.

Ph. Kohnstamm, ‘Het levenswerk van J.D. van der Waals.’ In: Onze Eeuw 10 (1923).

J.J. van Laar, ‘J.D. van der Waals.’ In: J. Kalff jr. (red.), Mannen en vrouwen van beteekenis in onze dagen. Haarlem, 1900, p. 87-138.

W. Leendertz, ‘J.D. van der Waals.’ In: De Gids 87 (1923), nr. 2, p. 151-155.

15 Jacobus C. Kapteyn

R. Berendzen, R. Hart en D. Seeley, Man Discovers the Galaxies. New York, 1976.

A.M. Clerke, A Popular History of Astronomy During the Nineteenth Century. Londen, 1902.

16 Jacobus H. van 't Hoff

E. Cohen, Jacobus Henricus van 't Hoff. Sein Leben und Wirken. Leipzig, 1912.

W.P. Jorissen en L.Th. Reicher, J.H. van 't Hoff's Amsterdammer Periode. Helder, 1912.

H.A.M. Snelders, ‘Jacobus Henricus van 't Hoff (1852-1911).’ In: C.C. Gillespie (red.), Dictionary of Scientific Biography. Deel xiii. New York, 1976, p. 575-581.

H.A.M. Snelders, ‘Jacobus Henricus van 't Hoffs (1851-1911) Untersuchungen über die Stassfurter Abraumsalze im Zeitraum von 1896 bis 1908.’ In: Wissenschaftliche Beiträge der Martin Luther-Universität. Halle-Wittenberg, 1987, p. 209-220.

H.A.M. Snelders, ‘J.H. van 't Hoff's Research School in Amsterdam (1877-1895).’ In: Janus 71 (1984), p. 1-30.

H.A.M. Snelders, ‘J.H. van 't Hoff's theorie van de verdunde oplossingen (1886).’ In: Tijdschrift voor de Geschiedenis der Geneeskunde, Natuurwetenschappen, Wiskunde en Techniek 10 (1987), p. 2-19.

[p. 265]

18 Hendrik A. Lorentz

G.L. de Haas-Lorentz (red.), H.A. Lorentz. Impressions of his Life and Work. Amsterdam, 1957.

H.A. Lorentz, Collected Papers. 9 dln. Den Haag, 1935-1939.

R. McCormmach, ‘Hendrik Antoon Lorentz.’ In: C.C. Gillespie (red.), Dictionary of Scientific Biography. Deel viii. New York, 1973, p. 487-500.