Eerlycke tytkorting
(1634)–Jan Harmensz. Krul–
Auteursrechtvrij
[pagina 9]
| |
Noodsakelyck vvereld-haten.
| |
[pagina 10]
| |
Maer, ô versteent geslacht, bewoonders van der Aerd',
Godt betert, dat ghy dees houd' van soo kleynen waerd';
Godt betert dat u hert soo seer is ingenomen,
Dat quaedt vertrouwen in Gods straffe niet doet schromen
Maer u te vast verbindt op een onvaste grond,
Alleen aen u geloof, verlossingh van u zond'.
ô Menschelijck gheslacht! leeft na de Wet van reden;
Godt wil men 't hert af-treckt van de onsuyverheden:
Dat is in 't generael de werelt, houd' ick wis,
Want 't is onsuyver al watter ter werelt is.
Na dat ick heb bespeurt, waer dat ick heb gelesen
Het Wereld-haten dient noodsaeckelijck te wesen:
Wilt ghy met ware pracht van rijckdom zijn beperelt,
En wilt ghy Heyligh zijn, soo scheyd' u van de Werelt:
Laet u schijn-heyligheydt (ô menschen) niet verleyen,
En om des werelt wil met haer beloften peyen,
Ten aensien dat zy in beloften schoon verthoont,
Maer waerlijck in der daed haer Dienaers bitter loont:
Ga naar margenoot+Schoon dat sy alle lust de menschen stelt voor oogen,
Het blijckt diese gebruyckt, vind sich in 't eynd' bedrogen
O valsche Toveres, die de begeert' versot:
Dat men om u meer doet als om de wil van Godt.
Denckt om de korte tijdt, die Godt u heeft gegeven:
Denckt op d'onsekerheyt van 't sterffelijcke leven,
Dat dickwils menich mensch schoon voor de oogen staen
Maer als een bloem op 't veld verdort, en haest vergaet.
Te haestigher wanneer de Werelt ons wil dienen,
De gunsten des Fortuyns haer gaven ons verlienen:
Dan lockt de werelt ons met lieve lusten an,
En 't soet behaghen maeckt daer een gewoonte van.
| |
[pagina 11]
| |
Ga naar margenoot+En soo gewoonte dan niet tegen werdt gestreden,
Verandert de gewoont' in lusts-noodsaecklijckheden,
Wiens schijn-schoon soeticheydt ontsteelt door valsche lust,
De waere soetigheydt van ons ghewenschte rust.
Ons tijdt die gaet verby, ons daghen die passeren,
Men leeft wellustelijck met vrolijck triumpheren,
Men drinckt in soetigheyt den overvloedt van wijn:
De tongh moet na den eysch van 't hert ten dienste zijn;
De snoode gulsicheydt, in 't lecker spijs ghebruycken,
Dat onder de begeert selfs de natuur moet duycken.
Maer ach! Lief-hebbers, die de werelt dus bemint,
Ga naar margenoot+Denckt eens wat korten tijdt, een korten tijdt van daghen
In weelden, en in lust gebruyckt u wel-behagen;
Maer ach! de wellust die verkeert in korten stond,
En doet u arme Ziel dalen na d'Helsche grond.
Noch isser een gheslacht (so Moyses seyd) van menschen,
Die om een wereldts-lof, en ydel glory wenschen:
Ga naar margenoot+En seggen; Kom laet ons gebruycken onse Schat,
En timmeren (tot lof) Kasteelen, Kerck, en Stadt:
Om groote Naem en Faem, soo laet ons Thoorens maecken,
Wiens steyle spitsen tot den hoogen Hemel raecken:
Dit is de werelt, ach! daer Babel werdt gebout;
Maer hy bedrieght sich seer die 't met den Babel hout:
Dees put met waken uyt zijn geest, om te bekooren
Het oordeel van den mensch, zijn eer en lof te hooren
't Is een gheleerde Man: den ander bid en waeckt,
Op dat hy lof baer hem (in deught) by menschen maeckt,
| |
[pagina 12]
| |
Dees thoont zijn naersticheydt in Godsalige wercken:
Om dat des menschen oogh zijn heylicheyt soud' mercken
Een ander voeght zijn tongh tot pluymstrijck ende praet
Alleen (door vleyery) te treen tot hooghe staet.
Dees sal geen moey'lijckheyt, noch slavernye schromen,
Om Wereltlijcke Eer(door rijckdom) te bekomen.
Dees deckt zijn snoode vleysch met overdaedt van pracht
Om dat hy by den mensch ontsien werd en geacht;
Maer wie dit doet die bindt zijn ziel aen d'Helsche kabel
Verwerpen haer van Godt, en timm'ren 't snoode Babel:
Noodsaeckelijck Wereld-haet; so ghy u het verdriet,
Van d'Helsche slaverny wilt onderwerpen niet.
Veel die in schijn van heyl het heyligh Outaer Eeren,
Dickmaels meer om 't genot als om ziels-heyl begeeren.
Wat staet u boven 't hooft, die selver draeght de schult,
En na Godts Wet (tot deught) and'ren vermanen sult?
,,Wat sich in hooghte laet uytmunten boven allen
Het meeste p'rijckel loopt van d'alderswaerste vallen:
En die Godt (door zijn geest) de meeste gaven gaf,
Die sal hy (dat gaet vast) het meest oock eysschen af.,,
Waer sijn de Meesters van de Babiloonsche Wallen?
En zijn sy niet verstroyt met Babilon vervallen?
Ga naar margenoot+En wie haer volgen na, in wereldsche begeert,
Die werden al verstroyt, gelijck God selver leert:
Ga naar margenoot+De Heer sal door zijn hand te niet doen het vermoogen,
Tot niet vernederen die woonen in de hooge;
En tot een pulver toe af-trecken onder een,
En de behoeftigen die sullense betreen.
Wilt dit aen-mercken doch ghy Eer-gierighe Menschen
Die niet als hoogheyt soeckt met u verkeerde wenschen.
| |
[pagina 13]
| |
Leert den Apostel niet: wat voor den mensch is hoogh,
Ga naar margenoot+Dat is een walging voor Gods rechtvaerdige oogh.
Nu isser noch een soort van menschen, wiens begeeren
Ga naar margenoot+Om tijdelijcke Haef den Afgod Mammon eeren:
Dat 's der Rijckdommen Godt, die d'Helsche vlam vermenght,
Die selfs daer buyten blijft, alwaer hy and're brenght:
Een onverstandich Volck, die altijt sloven, ploegen,
En roepen, brengh al by, en nimmermeer vernoegen.
Als 't al is by gebracht, daer haer de lust toe riet,
Soo isser dickwils noch het recht vernoeghen niet.
Onredelijck gheslacht, doet ghy te recht niet blijcken
't Bloed-suygend-Echel (in begeerte) te gelijcken,
Dat nimmer sich vernoeght; En is van sulcker aert
Ga naar margenoot+Te recht seydt een Poët: Nademael dat de Dieren
Met haer gesicht om laegh steeds na der Aerden swieren,
Heeft Godt des Menschen mondt gheschapen na om hoogh,
Geboon den Hemel aen te schouwen met zijn oogh;
En dat gewis alleen om anders geene saecken
Als ondersoeckingh tot het Hemelsche te maecken,
En soecken die alleen die eeuwigh blijven staen,
Als d'Aerdsche dingen hier verdwijnen, en vergaen,
Vermits zy ydel sijn, en ware rijckdom rooven,
Dat 's onser salicheydt, die sy ons vaeck belooven,
Maer kennen 't geven niet. O Aerdsche lust verdoemt,
Te recht de wijsheydt u heel logenachtich noemt.
Ga naar margenoot+O Menschen Kinderen! hoe lange suldy wesen
Met swaerder herten, en vol anghst-vallighe vresen?
| |
[pagina 14]
| |
Waerom volght ghy de lust, die u begeert' bereyd?
Waerom, (eylaes!) waerom bemint ghy ydelheyd?
Waerom, (eylaes!) waerom staet ghy ten dienst de sonden?
Ga naar margenoot+Waerom zijt ghy met liefd' van 't tijdelijck verbonden?
Verblinde herten, seght, die aldusdanigh zijt,
Dat ghy u Ziel verkoopt om tijdelijck profijt,
Die open ooghen hebt om 't Werelts aen te schouwen,
Keunt tot het eeuwigh ghy die toe-ghesloten houwen?
Hebt ghy ter wereld meer als 't naeckt lichaem gebracht
Gedenckt dees reden wel (ô sterffelijck geslacht!)
Zijt ghy niet naeckt en bloodt ter Wereldt voort-ghecomen?
Sult ghy niet naeckt en bloot daer werden uyt-genomen
Waer toe vergadert ghy dan soo een hoope slijck?
Het wereld-haten is te recht noodsaeckelijck.
Waer toe acht ghy het Goud en Silver hoogh van waerde
Dat u niet meer verstreckt als geel en witte Aerde.
,, Wie met begheerlijckheydt zijn hert tot rijckdom set,
En stelt hem daer in veur zijn wille tot een Wet;
En die met eyghen wil in Rijckdoms pracht wil brallen
Die sal (seyd de Schriftuur) in Duyvels laghen vallen,
In veel begeerlijckheydt, waer uyt het eeuwigh quaet
Van de verdoemenis, en selfs de doodt ontstaet.,,
Leert dan (ô mensch!) u selfs van desen af te trecken,
En 't hert tot matigheyds vernoegingh op te wecken.
Bind niet u ziel aen 't Aertsch wellustigh leven snood,
En overvloet van Schat, wiens strick de ziele dood;
Wilt u tot maticheydt, niet d'overvloedt begeven,
Want vluchtigh vliedt de tijdt van 't sterffelijcke leven;
| |
[pagina 15]
| |
Ga naar margenoot+Ia als een Wevers-spoel vlucht haestich tot een end.
O Wereld! die u dan eerst maeckt te recht bekend.
O Wereld! die alsdan 't gemoedt eerst doet beproeven:
Hoe dat u soetigheyd verandert in bedroeven.
O Wereld! die alsdan de Mensch beklagen doet
Dat hy in 't vuyle slijck der zonden heeft ghewroet.
O Wereld! die alsdan doet bracke traenen schreyen
Wanneer dat men de Ziel gevoelt van hier te scheyen.
O Wereld! die alsdan 't ghemoed te bitter plaeght,
En als een Kancker 't hert (door de gewisse) knaeght.
Wat kan de overvloet dan onrechtvaerdigh baten?
En moet men 't dan niet al wat dat men heeft verlaten?
Hy denckt vaeck niet, (eylaes!) wat dat het hem al baet
Die hem in 't kleyn vernoeght, en d'overvloed verlaet.
Verlaten moet hy (ach!) die rijckelijck wil leven
De wereld, end' Rijckdom des werelds eerst begeven.
Wat dat de wereld is, Ioannes claerlijck seyd
Ga naar margenoot+In dryen te bestaen 's werelts bedriegh'lijckheyd:
Ten eersten (soo wy by Ioannem leeren moghen)
De wereld (seyd hy) is begeerlijckheyd der ooghen.
Ten tweeden, hy verklaert, na der Schriftuuren eysch,
Hoe dat de wereld is begeerlijckheyd des vleysch.
Ten derden, heeft hy ons uyt-druck'lijck voor-gheschreven
Hoe dat de wereld is Hovaerdigheydt des leven.
Ga naar margenoot+ Hierom die saligh soeckt te leven, die betracht
Gheen wereldtlijcke Eer, maer Goddelijcke macht,
Wilt ghy ten Hemel niet u zielen houden buyten,
| |
[pagina 16]
| |
Soo wilt u ooghen dan voor 't Aertsch behaghen sluyten,
Dat door de poorten vaeck van onse ooghen sluypt,
En in het diepste van ons Herten-kamer kruypt;
Wiens ingangh tot het hert wy lichtelijck gehenghen;
Wiens snood' bedrogh daer is weer qualijck uyt te brenghen.
Lieft (om de Liefd' van Godt) u Schepper en u Heer,
Tot uwer saligheydt, ontslaet u quaedt begeer,
Dat u tot Hoogheydt treckt, en ydel wel-behagen,
Om op u hovaerdy een trotse moed te draghen.
Ghedenckt (ô Mensch!) ghedenckt hoe God de Heer haer dreyght
Al die tot hovaerdy en hoogheyd sijn geneyght.
Ga naar margenoot+Ken u Godts waere straf (aen Lucifer bewesen)
Niet voor Laet-dunckentheydt en hovaerdy doen vresen
Ga naar margenoot+Beklaghelijcke saeck, 't geloof te veel vertrout,
Waer door ghy deugds-vermaen voor spot en fabels hout
Ick sorgh die haer te seer aen Gods genade binden
Die sullen haer in 't eynd' deerlijck bedroghen vinden.
Hierom wie dat sich selfs in-beeld, of waent, of meent
Dat hy de goeden die hem zijn van Godt verleent
Mach bruycken na sijn lust, en daer niet van wil scheyden
Die sal hem self in 't net van zijn verderref leyden;
Maer wie hem van al dees voorgaende dingen scheyd,
En treckt sijn herte af des werelds sterff'lijckheyt,
En na het eeuwich stelt sijn ziele met verlangen,
Op dat hy Godt sijn Heer alleenigh mach aenhangen,
Die sal voldoen het gheen hem 't Godd'lijck Woord ghebiet:
Ghy sult my Heyligh sijn, en minnen 't werelds niet,
| |
[pagina 17]
| |
Ga naar margenoot+Ghelijck ons blijcken doen de oude wijse Vaders,
Hoe sy op aerden zijn gheweest wereld-versmaders.
Sprack Godt tot Abram niet: Gaet en verlaet het al,
Komt in een Land, dat ick, dat ick u wijsen sal;
En hy is uyt-gegaen (in Genesi wy lesen)
En heeft ghehoorsaemheydt aen Godt den Heer bewesen,
Niet wetend' waer hy gingh, met een oprecht gemoedt;
En was ghebonden niet aen eenigh vleys of bloedt:
Dat is dat hy bevond' veel grooter zijn behagen
Aen Gods geselschap, als aen vrienden, of aen maghen,
Heeft willigh aen Godts wil sijn goede wil gethoont,
En is gegaen daer hy in arme Hutjens woont.
Waerom? Om dat ons Godt Almachtigh soude thoonen
Als vreemde gasten op gheen vaste plaets te woonen,
't Gheen Abraham bewijst, volbrengende God's Woord:
Hoe hier gheen vaste plaets de vreemde toebehoord,
Maer 't is een ander plaets, een ander Vaderland,
Dat kunstigh is ghebout met Godes heyl'ge hand:
Het is een plaets waer zijn sal een oprecht verblijden
Voor die, die willigh hier om Godes wille lijden.
Wel dan verblint geslacht, wilt met een wijs op-merck
Gaen stellen u verstand eens wijselijck te werck;
Niet op mijn slecht vermaen, maer op de waere daet
Die Gode aen sijn volck rechtvaerdigh blijcken laet.
Wat is doch Godes Volck? Die haer van 't onreyn scheyen,
Haer leven na Gods wil niet na de wereld leyen;
't Sijn niet die nacht en dagh (met groote slaverny)
| |
[pagina 18]
| |
Ga naar margenoot+Betrachten 's werelts goed, tot lust van d'hovaerdy.
't Sijn niet die met bedrogh, en listigheyt betrachten
De valsche rijckdom, tot een staet van hooghe prachten.
Niet die om woecker-winst haer ziel draghen te koop,
En halen Schat van Goudt en Silver over hoop.
't Zijn niet die van het goedt ghebruycken haer behaghen,
In leckerheydt van spijs, in lust van goede daghen.
't En is niet die (ô neen! die overdadigh eet,
Zijn overvloedt ghebruyckt, en d'Armen heel vergeet.
't En zijn niet die so zijn met gierigheyd om-vanghen
Dat sy aen 't tijd'lijck goed haer hert en zielen hanghen.
't En zijn niet die (ô neen!) die heyligh in een schijn
Voor d'ooghen van den Mensch, valsch in der herten zijn
't En zijn niet die op haer schijn-heyligheyd selfs steunen
Ga naar margenoot+'t En zijn niet die (ô neen!) die op haer rijckdom leunen
't En is niet die (ô neen!) niet die zijn naesten haet
Om een'ge fauten, die hy selver meest begaet:
't En is niet die (ô neen!) die na sijn lust ken leven,
En door een schoone schijn voor heylich hem uyt-geven
Dit is Godts volck niet. Maer wie dees vlied, thoont wis
Dat hy van Godes volck, en selfs God-heyligh is.
Dit zijn sy die haer door de Wereld doen verleyen.
Dit zijn sy daer ons Godt wil hebben van gescheyen,
En wil dat men van alle dese geen vertout,
Alleen om dat ghy Mensch Godt toe-behooren sout.
Ey! laet u niet vergeefs, ô menschen dese reden
| |
[pagina 19]
| |
Hier werden voor-gestelt, tot smeeckende gebeden;
Laet tot u saligheydt (om Gods-wil, niet om mijn).
V herten van dit quaed' verr' af-gescheyden zijn.
Wilt om dit Aerdsche goed het Hemelsche niet geven.
Verkiest de eeuw'ghe doodt niet om dit beetje leven.
Ga naar margenoot+Aen de Propheten leert, die door den geesten kracht
De wellust, werelds-eer, rijckdom hebben veracht;
Ga naar margenoot+Hoe-wel als sotten haer bespotten en verstieten
Het vleeschelijcke volck: de boose Israliten.
Sy achtent min als niet dat wy werden bespot;
Sy leden 't al uyt Liefd', en om de wil van Godt.
O menschen! laet u oogh altijdt na deughden doelen,
En van u selven hebt altijdt een kleyn gevoelen;
Doet niet gelijck wel eer den Phariseus deed,Ga naar margenoot+
Maer met den Publicaen thoont uwer sonden leed.
Wilt niet laet-dunckend' op u goede deughden wesen,
Want door laet-dunckentheydt werd alle deughd' mispresen,
Alsoo 't gebleecken is aen desen Pharisee,
Die in zijn leven veel deughd' en goed' wercken dee;
Hy roemde van zijn heyl, ons Heyland tot mishagen,
'k Heb in goed' wercken, (Heer) besteed mijn's levens daghen;
Ten vollen ick u lof (Heer) niet bewijsen ken
Dat ick gelijck als vele menschen niet en ben:
Als onrechtvaerdigh, of gelijck als Moorders, Steelders,
Of als dees Publicaen, en and're overspeelders,
Ick vaste tweemael 's weeck, 'k geef thiende van mijn goet
| |
[pagina 20]
| |
Dat uwe miltheyt my (ô Heer) verleenen doet.
Liet hier den Pharisee niet trots hovaerdigh blijcken
Als dat hem niemant docht ter wereld te gelijcken
In heylicheydt, in deughd, wanneer den Publicaen,
Dat is den sondaer, die zijn ooghen niet dorst slaen
Ten hooghen Hemel op; maer met ootmoedich kermen
Sloegh voor zijn zond'ge borst: O God wilt mijn's ontfermen.
Werden van Godt ontfaen, so de Schriftuure seyd,
En hy is af-gegaen in veel rechtvaerdigheyd.
'k Heb door mijn swackheyd u geboden overtreden
Heer! comt my weer te goed' met u bermhertigheden,
Als soo een zondaer klaeght met een oprecht geween:
Ick ben niet waerdigh, Heer, de Aerde te betreen,
Ga naar margenoot+En gaet in sijn gemoedt, en doet Revieren springen,
En bracke stroomen uyt zijn's ooghens Beecke dringen
Door persingh van berouw, en bid in zijn gedacht:
Niet dat hy werelds Lof, maer Gods genaed' betracht;
Ghewisselijck wie hem in desen soo ken dragen
Hy sal om gheene zond' zijn goede Godt mishagen,
Maer aengenamer zijn, soo hier gebleecken heeft,
Als die, die hem beroemt, schoon dat hy Heyligh leeft.
Ach! soo ootmoedigh heeft Manassen Godt gebeden,
Waer over hy ontfingh Godes barmhertigheden
Nae al het snoode quaed, hoe veel hy 't had gedaen,
Godt nam hem (door berou) weer in genaden aen.
Heeft Esdras van gelijck by Christum niet bevonden
Als hy met groot berou hem schaemden van zijn zonden
Noch meer de goede Godt zijn goedtheydt blijcken dee
(Door haer ootmoedicheyd) 't Vroutje van Cananee.
| |
[pagina 21]
| |
Leert dit niet, hoe 't gebed van ootmoedighe Volcken
In Godes ooren vlieght, en dringht tot door de Wolcken?
Ga naar margenoot+De grootheyd van u macht ghy groote Godt bethoont,
Maer blijcken doet dat ghy by d'ootmoedighe woont.
Is David niet van Godt in Overspel bevonden?
En heeft hy niet beweent (met groot berou) sijn zonden?
Heeft hy ootmoedigh niet getreurt om al zijn doent?
En heeft hem Godt met hem niet wederom versoent?
Heeft Christus niet ontfaen Maria Magdaleene
(Hoe zondigh datse was) om haer ootmoedigh weene?
Thoont God niet naeckt en bloot, en wijst hier mede aen
Ga naar margenoot+Het oordeel by den Mensch, dickmaels qualijck gedaen?
Hoe swaer dat yemandt schijnt met zonden opgeladen
Men sal hem om zijn zond' verstooten noch versmaden,
Om 't uyterlijck dat ghy vaeck aen sijn leven siet;
Wie kent zijn's herten grond, want dat en siet men niet.
Om wederom tot mijn voorgaend' propoost te comen:
Hoe menigh zondaer heeft Godt weder aengenomen?
Want hy niet wil den dood van die in zond' misgaen.
Ga naar margenoot+Maer ach! wat wil hy dan den zondaer weer ghedaen?
Een af-stand van sijn quaed, berou van 't zondigh leven,
De wereld te versmaen, de wellust te begeven,
In soberheydt begeert t'ontrecken haeren eys,
De geest als over-Heer te stellen over 't vleys,
Te waecken in gebeen, leedwesen te bewijsen,
Ontrecken smaeck de lust in d'overdaed van spijsen,
En voe'n den Armen mild, een Alomis tot loon
Aen de behoeftighen, ghelijck Godt heeft geboon,
| |
[pagina 22]
| |
Het wereltsche gemack met walging te mishagen,
En Christum volgen na, om 't Cruys te leeren dragen;
Kastijden onse vleesch met waecken en gebeen,
Ghelijck om hare zond' de Ninivijten deen.
Quam over Ninive Godts stem niet selfs verschijnen?
Doet poenitenti, of ghy sult al t'saem verdwijnen.
Ga naar margenoot+Leert Augustinus niet, dat het gebed niet is
Ten zy men 't vleugels maeckt: Vasten, en Alomis.
Leert dan (ô Mensch!) de lust des Werelds te verlaten,
De Wereldt (na Godts Woord) noodsaeckelijck te haten
Leert dat ghy in u tijds van 's werelds lust af-wend,
Want hy vermoordt sijn ziel wie die bruyckt tot het end,
En daer op zondight, en 't ghemoedt ontslaet van schromen:
Dat met den Moordenaer hy vroegh ghenoegh sal komen,
Die treedt verr' buyten 't spoor. Let op de Medecijn:
,, Wat nut of voordeel doet zy voor der krancken pijn,
Wanneer versochtheydt hem heeft selver laten weten
Hem eenigh Spijse tot zijn sieckt' qualijck gegeten,
Die hy gheensins en mijdt; gebruyckt daer lust na treck
Ga naar margenoot+Boven de Medecijn, een wond' op nieuws verweckt.
Wie dat oock heeft vergif Fenijnigh inghenomen,
Wel wetende de aert, ghebruycktse sonder schromen
Om dat hy die wed'rom verdrijft met eenigh dranck;
Maer ach! 't is hem zijn doodt, indien hy wacht te lanck,,
Dus laet u door gheen smaeck van Werelds-lust bekooren;
Wilt na den Medicijn tot uwer zielen hooren;
Gebruyckt geen boos vergif, dat ghy door hoop verdrijft
| |
[pagina 23]
| |
Maer thoont terstondt berou, eer 't aen u Ziel beklijft.
Valt ghy, staet weder op, en houd' u aen de zonden
Niet tot het laetste eynd', (ô swacke Mensch!) verbonden.
Ga naar margenoot+Wie hem op 't uyterste vertrouwt, zijn Ziele schaet.
Wie vroegh genoegh oock comt, comt dickwils al te laet.
Denckt aen de Medecijn, genesingh onser wonden,
Denckt aen de Medecijn, vergiffenis der zonden.
Soo wie oprechtelijck (na eys) sich houd' daer an;
Ick segh dat die sijn ziels-heyl recht bekomen kan.
Dan nu, 'k heb ander stof: Ick bid u om de tranen
Die Christus storten, om Ierus'lem te vermanen,
Tot boetingh van haer sond', tot af-stand van het quaet,
Dat ghy noodsaeckelijck oock so de wereldt haet.
Slaet niet u oogh op mijn, die licht met u ken doolen,
Maer by u selven denckt: De wacht is mijn bevoolen.
Ist dat ick selver dwael in 't geen ick and'ren leer,
't Is my ten minsten leedt; de misdaed schaed zijn Heer.
Die werdt in Godes Throon met Hemels-Schat bepereld
Hy die rechtvaerdich leeft, en sober in de wereld.
Ga naar margenoot+Geeft ons den Philosooph, den wijsen Crates niet
Een goed Exempel, om te schuwen veel verdriet.
,,Hoe dat de overvloed van Schatten 't hert beswaren;
,,Begraeft hy die niet al in 't diepste van de baren?,,
Waer uyt men mercken mach, waer uyt men ken verstaen
Dat hy 't om voordeel heeft, en niet om schaed' ghedaen:
Leert niet Ga naar margenoot*Pythagoras met wercken, en met reden:
Hoe met een weynichje Natuur wel is te vreden,
| |
[pagina 24]
| |
En wie dat meer betracht als de Natuur behoeft
Onsteelt zijn's herten rust, en maeckt sijn Ziel bedroeft.
Wat baet het dat men schoon Exempels stelt voor ooghen
Als sy in het ghemoedt der Menschen niet vermoghen?
Hoe seer dat men tot deughd' met goed' vermaningh strijt,
Men achtse voor onnut, om 't wereldsche profijt.
Komt ons aen d'eene kant de geest tot deughde raden,
Het vleesch aen d'ander kant thoont ons veel overdaden
Van Wereldlijcke lust, die het gemoed om-roert,
Waer mede dat zy strijd, en swaere oorlogh voert.
De gheest die raed ons vaeck de wereld te verachten,
Het vleesch dat prijst ons aen de wereld te betrachten,
En stelt ons schoontjes veur de wellust die sy geeft:
Hoe hy met vreuchde loont die na zijn wetten leeft.
Waer toe de snood' natuur (met sterff'lijck vleesch omhanghen)
Stracx de begeerte port zijn gaven te ontfanghen,
Verdrijft de goede geest, en geeft het snoode vleys,
Doch niet het vleys alleen, den Duyvel oock sijn eys,
Men maeckt weer goed propoost de Wereld te versaecken:
Men sal een goed opset somtijts in 't herte maecken:
Dat men de wil niet meer hier op dit Aertsche Dal
's Werelds begeerlijckheyd sijn lusten geven sal.
Men voelt somtijds berou van dit of dat bedreven,
't En sal niet meer gheschien, Heer! wilt het mijn vergheven.
Doch na een korten tijdt soo comter weer een gril,
Maeckt tusschen dit propoost dan weer een nieu verschil:
| |
[pagina 25]
| |
Waerom soud' ick de Bloem en Lely van mijn daghen
Niet met een soete lust gebruycken na behaghen?
Waerom soud' ick de Lent, en 't bloeyen van mijn Ieught.
't Vermogen van mijn Haef, verspillen sonder vreught?
Waerom en soud' ick niet de schoonheyt van mijn leeden
Verçieren met het schoon van kostelijcke Kleeden?
Waerom en soud' ick niet (nu 't mijn de macht toe-laet)
Soo wel als die en die gaen leven na mijn staet?
Wech malle sotticheyt van geestelijcke sinnen,
Mijn Ieught is noch te swack om sullicx te beginnen.
Dat voeght den Ouderdom, en niet het Ieughdigh Lijf,
Dat liever in de Min soeckt soete tijdt-verdrijf.
Daer drijft men weder wech de geestelijcke tochten,
En neemt de lusten aen die ons de wereldt brochten,
Als by gelijckenis: Men siet daer yemand gaen,
Men slaet zijn oogen op, men schouw't het Lichaem aen,
Men werd terstond met lust van liefde aengestreden
Wanneer men het gesicht slaet op de schoone Leden;
Wiens over-brave Leen; wiens Lichaems schoon gestalt
(Door 't uyterlijck gesicht) u zotte sin gevalt.
Men glorieert in 't schoon van d'aengename Leden:
Een trotse gangh behaeght u zotte sinn'lijckheden;
Men sluyt de poorten op van d'oogen, waer door 't hert
Met overvloed van dees tot lust geterright wert.
Daer komt terstond een toght in uwer herten binnen:
Ick voel eylaes! ick voel een soete brand der Minnen
Door 't uyterlijck gelaet van uwe schoonheydts kracht,
Noch schoonder op-gepronct in nettigheyt van pracht;
Niet ken mijn teere Ieught met meerder lust vermaecken
| |
[pagina 26]
| |
,,Als het ghekrulde hayr om u ghebloosde kaecken:
Niet isser daer ick my voel meerder meed' ghewond
Als met het ooghs-ghelonck, en rood' corale mond.,,
Daer volght men stracx de Wet van sinn'lijckheyts-begeeren:
Men moet Vrou Venus dan na haeren eys gaen Eeren;
De neus moet in de Kroes, de lust moet by de Wijn,
De tongh moet door haer kracht los en ontbonden zijn.
De schaemt' moet aen een kant, vrypostigheyt moet woonen
In 't herte, dat zijn dienst Vrou Venus soeckt te thoonen:
Men doet haer Offerhand met Bacchi claere vocht:
Daer werd op 't goed succes een Santë om-ghebrocht;
Het moeter nu toe staen een volle Kroes te drincken,
Wy willen by den Wijn niet kreupel gaen noch hincken,
Maer leven na de lust, maeckt u de sorghe quijt,
Denckt om gheen swarigheydt, 't is nu gheeen sorghen tijt;
Begeeft u tot de vreughd', en laet het vies beswaeren
Van Goddelijcke reen, en 't geestelijcke vaeren.
De voght raeckt in het hooft; het Lichaem werd' ghewond,
De ziele werd' ghequetst van d'een of d'ander zond,
Die d'overvloed dan teelt; Want Bacchi overdaden
Die sijn ghelijck wy sien de wortel aller quaden:
Ga naar margenoot+Doch 't is een kleyne faut, seyd daer het zondigh hert,
Want door de Biecht ons alles weer vergeven wert;
En hier-en-tusschen staet hy daer veracht, verschoven,
Die 't alles toe-behoort op Aerden, en hier boven,
| |
[pagina 27]
| |
Wiens macht men niet ghedenckt die ons het leven geeft,
En die van alle dingh 't begin ghevonden heeft;
Die onse leden aen malcanderen ghebonden
In 's Moeders Lichaem heeft, verthoorent men door zonden,
Waer ghy tot Helsche straf zijn Majesteyt mee port,
Die in u Lichaem heeft des levens geest gestort.
Ick moet (na mijn verstand) verclaren hier met reden
Waer door wy Godts gheboon soo dickmaels overtreden:
In 't misbruyck van het goed (door groote overdaed)
Dat ons de Heer verleent tot goed, en niet tot quaed:
Godt geeft sijn gaven ons om matigh van te leven,
En van het overschot Armen meed' te geven,
Want overvloedt die schaed, en maticheydt doet goet,
Die Ziel in salicheyt, gesond het lichaem voet.
Ga naar margenoot+Nu soo ghy weten wilt van desen eens de reden
Waer door wy Godts gheboon en Wetten overtreden.
Ick spreeck het vry'lijck uyt, u luyden tot vermaen;
't Gheschiedt: om dat wy niet met aendacht mercken aen
Godts groote Majesteyt, sijn Goddelijcke wercken,
Die wy (eylaci!) niet aendachtelijck bemercken;
Die ons door zijn genaed' bevrijd van alle nood,
Godt die een Meester is van 't leven en de dood,
Wiens Majesteyt is waerd t'ontsien, en hoog te Eeren
Als d'alderhooghste Prins, als Koninck, Heer der Heeren;
Wiens Naem dat Heyligh is, en vreeselijck niet min.
Laet dit (ô brosse Mensch!) beweeghen hert en sin.
Soo hy voor ooghen waer, hoe soud 't keunen geschieden
Het geen men nu bestaet? soud' men alsdan wel vlieden,
En van 't gheselschap ons af-scheyden (ick voor 't mijn)
| |
[pagina 28]
| |
Op dat wy Gode al dus Heyligh souden zijn.
Wilt Aertsche Creatuur met kennis eens besporen
Hoe dat ons rijcker Godt in armoed' is geboren.
Bespeurt aendachtelijck met yver in u geest
Hoedanigh op der Aerd' sijn leven is geweest:
De plaets van sijn geboort is open bloot gevonden,
Alwaer hy (als versmaed) in doecxkens is gewonden;
Alwaer hy lijden wou in sijne teere Ieught,
Op dat ghy (Mensch) daer uyt Exempel nemen meught:
Dat hy de wereld heeft versmaed met sijn aencleven
Tot een verwonderingh des Werelds gaen begeven
Van teere Kinds-been af. Al 't schoon in 's Werelds oogh
Dat's rijckdom, wellust, eer, die God den Heer verspoogh
Na desen heeft den Heer tot sijne dertich Iaren
Gheleeft, eer hy hem liet de Wereld openbaren;
Ga naar margenoot+En heeft hem niet ontsien, noch moeyten, arbeyd, pijn,
Maer is gheweecken by de Beesten in d'Woestijn,
Alwaer de goede God met waecken, vasten, lijden,
Met langhe hongers nood 't onnoosel vlees castijden.
Verlatend' de Woestijn, der Dieren wild gesangh
Heeft Godt ten naesten by gepreeckt drie Iaren langh,
In honger, kommer, dorst, in waken, vasten, braecken;
Om 't Menschelijck gheslacht yv'righ in Deughd te maecken.
Ga naar margenoot+De Vos die heeft sijn Hol, de Vogeltjens haer Nest,
Maer waer heeft Godt gherust van 't eerste tot het lest?
Wanneer hy heeft volbracht met Geestelijcke gratie
Het Heyligh werck van sijn Leer en Predicatie:
Hy heeft hem (uyt genaed') voor onse zonden groot
Begeven tot het kruys, ge-offert in den doot:
| |
[pagina 29]
| |
Een schandelijcke dood heeft Christus willen sterven,
Om onse glory (door zijn schanden) te verwerven;
En heeft van aen begin tot in het laetste ent
Het Wereld-haten ons noodsaeck'lijck ingheprent;
Laet ons ootmoedigh eens tot Godt neygen ons ooren,
Laet ons ootmoedigh eens ons Schepper spreken hooren.
Wat seyd hy doch aen ons, 't gheen niet bewegen ken?
Weest Heyligh, want ick Godt de Heere Heyligh ben.
't Gheen niet bewegen ken (ô Menschen!) onse herten,
Die wy (door geyle lust) soo dickmaels laten terten
Tot toghten van het vleesch; het Goddelijck geluyt
Gaet ons het een oor in, en 't ander weder uyt.
Ick heb (seyd God de Heer) rijckdom, wellustigheden
Versmaet. Versmaetse mee, en wiltse oock vertreden.
Verwerpt u herten doch begeerlijckheyt des vleys;
Onkuysheyd, giericheyt, staet nimmer toe haer eys.
Maer ach! 't is al vergeefs, en waerdigh te betreuren;
Wat siet men dagelijcks onder den Mensch gebeuren?
Van 't geen ons God verbied, en niet wil dat men doet,
Tot heyl van onse ziel, tot troost van ons gemoet.
Het hert werd tot de lust ghetrocken van de vlaghen,
Die met een geyle tocht het snoode vleesch behagen.
Ist niet der Hoeren aert? die met een slimme treck
Vaeck lieven met het oogh, en minnen met de neck;
Haer vriendelijck onthael, de loncken van haer oogen,
Wtwendigh als oprecht, inwendigh niet en doogen;
Ga naar margenoot+Haer lippen zijn gelijck een soeten Heunigh-raet;
Diens ziele daelt ter Hel die op haer weghen gaet.
Wat is haer loose tongh, tot lock-lust wel gehangen?
Ist anders als een strick om zielen meed' te vangen?
| |
[pagina 30]
| |
Wat is haer gluurend' oogh aers als een valsche Wet
Die zy met geyl gelonck de lust te vooren set?
Haer vriendschap is vergift; soo is oock haer onthalen;
Haer Huys een Helsche wegh, die d'arme ziel doet dalen
Tot in doods-kamer toe. Haer vriendschap is een pil,
Die met haer krachten dood, diese gebruycken wil.
Schoon dat sy met een schijn u vriendtschap ken bewijsen
Schoon dat haer gladde tongh de Deughde weet te prijsen,
Schoon dat zy roemt van heyl; Denckt dat het strecken kan
Niet anders als met schijn u lust te locken an.
Gheen Mensch begrijpen ken de list der geyler Vrouwen
Die zy (in schijn van heyl) verborghen keunen houwen.
Wie kent de dubbelheyt van haer verkeerde mond?
Haer tonghe prijst de Deughd, maer 't hert bemint de zond.
,, Een Appel laet sich vaeck van buyten soo aenschouwen
Dat men die (na het oogh) sal voor de beste houwen
Die keur oyt picten uyt; maer als men binnen siet,
Hoe schoon 't uytwendigh scheen, 't inwendigh deughter niet.
Wat baet de smaeck het soet van spijse die men derven
Wat soetheydt ken de tongh door inbeeldingh verwerven?
Schoon dat men een vergif, bekleedt met soete schijn,
't Wtwendigh dat bedrieght door 't innerlijck fenijn.,,
Soo gaet het met den Mensch, die met veel slimme treecken
Versoeten haer fenijn met deughdelijck te spreecken;
| |
[pagina 31]
| |
Van binnen als een Wolf, van buyten als een Schaep,
En wiegen soo haer Ziel (Godt betert) in den slaep.
Veel sullen voor het oogh van die geen die zy haten
(Door een geveynsd bedrogh) als vrienden haer gelaten.
Veel sullen (als een vriend) ons thoonen schoon gelaet,
En wesen met het hert een vyand in der daet.
Veel sullen ons (als vriend in schijn) tot welvaert raden,
Tot welvaert van haer self, ons in der daed tot schaden.
Veel weten met de mond ons alles goeds te doen,
Veel sullen haer met vlijt tot onsen voordeel spoen,
Om ons door staet en Eer te brengen tot gelucken,
Maer soecken in der daed ons heel te onderdrucken.
Thoont ons Fortuyn haer gunst, en dat men weet niet hoe,
Dees trotst ons dan met roem: 't komt by mijn wijsheydt toe.
O valsch laet-duncken, uytverkeerde grond gesprooten,
Waer 't naer u wil gegaen, men waer veracht, verstooten,
En gantsch'lijck onder u vertreden, en verdruckt,
Waer 't ons (door Godes wil) ten besten niet geluckt.
't Geluck dat comt van Godt. Dies sijn u zotte praten,
En 't valsch laet-duncken mee noodsaeckelijck te haten.
Ghy sult (verdoolde Mensch) bespeuren metter daet
Dat beyde Lijf en Ziel voor u noch open staet,
Om u tot Werelds-haet noodsaeckelijck te raden,
Op dat ghy niet en soud' u Ziel-heyls-recht versmaden.
Laet varen dees die u streckt tot een wreed verniel,
't Geluck des werelds is een Kancker voor de Ziel.
Het is een reyn verbond 't gemoedt met God te paren,
Om 't Hemelsche geluck het Werelds laten varen.
Wat isser voor een ziel ter wereld meerder vreught
| |
[pagina 32]
| |
Dat men uyt liefd' vermaent sijn even-Mensch tot deugt
Maer ken een quaed' ghemoedt sich in de deught vermaken?
En ken een goed gemoed verheughen in quaed' saken?
Ick laet my duncken neen. Waer toe dan mijn vermaen?
Om dat een vroom gemoedt in deughd sal blijven staen.
,,Wat kender oyt de ziel des mensche meer behagen
Als tochten van het vuyl des werelds te verjagen?
Wie dat zijn waerde ziel wil houden suyver, vroom,
Die geef sijn dertel vleys niet al te langhen toom.,,
Nu koom ick eens tot die, die gaerne hare Ieught
Gebruycken in de lust van Wereldlijcke vreught,
Al waer dat men den buyck ghelijck een Afgod eeren,
Met lecker spijs en dranck, wellustigh banqueteeren:
Hier is een Bruylofs-Feest, daer alle kostelheyd
(Tot overdaeds gebruyck) is voor de Ieught bereyd.
Daer klinckt het snarenspel, hier thoont men schoon voor d'ooghen,
Der Menschen hooghste lust in 't Wereldsche vermogen.
Ga naar margenoot+'t Bevalligh roode goud blinckt met een gulde glans,
't Verkeerde spel lockt ons aen d'averechtse dans.
Daer siet men d'hovaerdy in d'hooghste graed gezeten.
Daer siet men eerst te recht hoe ootmoed werd vergeten.
Ga naar margenoot+Trots gaeter meest in swangh, en om de meeste Eer
Pronckt yeder op het schoonst', praelt yder meer als meer
't Is zijd' al watter kraeckt, 't is goud al watter blinct,
't Is Eedel datmer eet, 't is Nectar datmer drinct,
't Is Godd'lijck datmer spreeckt; Men eerter Godts geboden,
Maer (dat men 't recht versta) het zijn verzierde Goden
| |
[pagina 33]
| |
Het een, een Bacchus is, het ander een Iupijn,
Wiens Sacrifici is een gulde Kop met Wijn,
Die eertmer met gebeen van veel onnutte reden
Wt dertelheydt des vleesch; de deught die werd vertreden:
Men leeft na wet, noch re'en, na reghel recht, noch maet,
Maer ongebonden wulps, in vuyl onnutte praet;
Ga naar margenoot+Heel wuft, vol wangelaet, broot-droncken, overdaedigh,
Laet-dunckend', trots van moed, ongodd'lijck, en lichtvaerdigh.
Ach! dees bedriegend' oogh van de verblinde Ieught,
Die haer behagen voe'n met haer schijn-soete vreught.
Is hier de Wereldt niet met haer gevalschte treecken?
Waer door sy ons belet van Godes woord te spreecken,
Maer blaest de herten in: Wie hier doet deugds-vermaen,
Doet blijcken dat hy geen bequaemheyd weet te raen;
Want alles heeft zijn tijdt; Men moet onderscheydt maecken
Te spreecken op zijn tijdt, na eysch van alle saecken.
Het is een viese geck, die dese wijse gril
Ghelijck de Roosen voor de Verckens stroyen wil;
Ga naar margenoot+O Wereld! en ô Mensch! tot Werelds soo genegen:
Hoe onbedacht strijdt ghy u zielens wel-vaert teghen.
't Is waer, de Wijse-man seyd: Alles heeft sijn tijdt.
Doch aen wiens brosse band ghy so verbonden zijt,
Dat ghy niet anders tracht als een gewoont' te maecken,
Na tijdts gheleghentheydt in vreuchd' van wereldts saecken.
| |
[pagina 34]
| |
Seer wel seyd Augustijn met treffelijcke reden,
Dat de ghewoont' ons brenght tot veel noodsaeckelijckheden.
't Noodsaeckelijck is goed. Noodsaeckelijck is quaet.
Goed ist noodsaeckelijck, wanneer 't veroorsaeckt haet;
Haet, om de wellust van de wereldt te versmaden.
Quaet, om de wellust te beminnen, t'onser schaden:
En ist (ô Aerdsche Mensch!) niet wel beklagens waert
Dat de gewoonte u noodsaeckelijckheydt baert?
,,'t Gaet heden met de Mensch, ghelijck de Kindsche daghen
Boven de soetste lust het Kinder-spel behagen,
Wanneer de tijdt verloopt, en dat een rijp verstant
Ons 't soete Kinderspel voor malligheydt in plant.,,
Wy achten 't sotterny, door 't Mannelijck bedaren,
Wanneer 't herdencken ons vernieuwt de Kindsche jaren
Soo gaet het toe (ô Mensch!) soo langhe als men leeft
(Door de begeerlijckheydt) 't hert aen de Wereld kleeft.
Maer ach! wanneer de ziel sich voelt versocht van Gode,
Wiens Goddelijcke wil het Lichaem soeckt te doode.
Als dan door een berou 't gemoed met schaemt' beklaeght
Dat ons het Kinderspel ter wereld heeft behaeght.
Wat is het Kinderspel? eylaes! het zijn de gaven
Waer onse herten dickmaels legghen in begraven.
Ist niet recht Kinderspel: dat men om 't werelds goet
Met onversade lust hier op der Aerden wroet?
Ist niet recht Kinderspel: in Mannelijcke Iaren
Met groote slaverny veel Schatten te vergaren?
Ist niet recht Kinderspel: dat men sijn naesten haet
Om 't Wereldse genot, alleen door eygen baet?
| |
[pagina 35]
| |
Ga naar margenoot+Ist niet een Kinderspel te stellen sijn vertrouwen
Op wereldlijcke Eer, te minnen schoone Vrouwen?
Ist niet recht Kinderspel: dat men door Werelds-pracht
Soeckt by den Mensch te sijn ghe-eert, en hoogh-gheacht?
En is het niet te recht een Kinderlijck bedrijven
Te scheppen onse lust in 't Spel van Goude Schijven?
Het is recht Kinderspel, dat wy om 't Aerdsche goed
Soo bitter en soo wreed pijnighen ons gemoed.
Wanneer wy 't levens-glas gevoelen af te loopen,
Ken dan u heele Schat een uurtje levens koopen?
Ken dan u overvloed u teelen eenigh vrucht
Waerom 't benaud ghemoedt uytbraeckt soo menn'ghen sucht,
En zieltooght na het eynd'. O Mensch! laet u gedachten
Met een oprechten grond op desen doch eens achten.
Ga naar margenoot+Treed eens in u ghemoedt, spreeckt daer u selver an,
Ghy sulter licht meer sien als ick u schrijven kan.
Ghedenckt (ô Mensch!) de dood, het eynde van u slaven,
't Begin van u verdriet, door 't misbruyck van Gods gaven.
Ghedenckt (ô Mensch!) de dood, een eynd' van al u lust,
Een Dief-egh van u vreught, een roof van alle rust.
Laet dit niet min (ô Mensch!) u snoode herten raecken,
Die u vaeck van de nijd veel Logens wijs laet maecken.
Ga naar margenoot+Eer ghy de waerheydts grond dickmaels te recht verstaet
Stroyt ghy een boos vergift van onverdiende haet;
Spuw't op u Naesten uyt 't vergif van laster-woorden,
Door 't steelen van haer Eer, 't gheen zielen kan vermoorden,
En stroyt u boos fenijn, met kennis noyt door-sift,
| |
[pagina 36]
| |
En smoort u Naestens faem in vuyle lasters-drift.
,,Hy moet tot dievery niet werden inghenomen,
Wiens vreese voor de doot der galgen hem doet schromen,,,
Ga naar margenoot+Gheen snooder dievery, als dat men yemands Eer
Steelt met een vuyle kladt, door wraeckgierigh begeer.
Gedenckt dat Godes straf rechtvaerdigh sal kastijden
Die sulcke faut begaen, en troosten haer die 't lijden
Geduldigh om de Liefd', daer 't God om heeft geleen,
Die als een Capiteyn heeft selfs voor aen getreen;
En bad noch voor de geen die quaed aen hem bedreven.
Soo doen ick nu: ô Godt! wilt haer misdaed vergeven.
Vergeeft haer die mijn oyt misdeden eenigh dingh,
Door oorsaeck: niemant leeft die 'm noyt te buyten gingh.
Wy moeten al te saem vergeven en vergeten,
Soo wy een Christen Mensch oprechtigh willen heten.
'k Treed buyten mijn besteck: 'k vermaen u al gelijck
Het Wereld-haten ons te sijn noodsaeckelijck:
Daer werd in onse tijt van dagh tot dagh bevonden
Hoe licht de Menschen nu vervallen in de zonden,
En seggen tot Solaes: David heeft zond' begaen;
Maer weynigh doender nu dat David heef gedaen.
Ga naar margenoot+Men sal het sachte Bedd' in harde plaets verkeeren,
De kostelijcke zijd' in ruwe hayren kleeren.
Een groote zonde moet alleen niet met getraen,
Ga naar margenoot+Maer wercken van berou oock dickmaels zijn voldaen.
Hoort eens hoe God de Heer hier laet door de Propheten
O Menschelijck geslacht! ons zijn beloften weten:
,,Aen het hovaerdigh volck, die in het schoon geçier
Van 't Lichaems pronckery genieten haer playsier,
Die in het ydel schoon een groote glori maecken,
| |
[pagina 37]
| |
En 't lichaem haren God. Beklagelijcke saecken!
Om dat de Dochteren van Syon sijn geweest
Trots, opgeblasen, door een hovaerdige geest,
Met uytgestreckten hals, na hovaerdys vermogen
Gingen zy by der straet, met wincken haerder oogen;
Met kostelheyt van pracht haer schoone hals bekranst,
En met de voeten zy daer hebben als gedanst.
Hierom sal God de Heer (seyd Isaias) raecken
De toppen hares hooft, en salse kael doen maecken.
God sal oock in dien dagh wech-nemen het çieraet
Dat op zijn prachtighst' aen het vuyle Lichaem staet:
De schoenen schoon geçiert, de maenkens, de halsbanden,
Het borst-geçiersel, de Iuweelen om de handen,
De gulde snoeren, die de vleghten çieren doen,
In 't kort: al het çieraet, waer op men ken vermoen.
Ach! voor een soete reuck, sal vuyle stanck verschijnen,
En voor de reep, een bast, om 'tLichaem meed' te pijnen:
En voor 't gekrulde hayr, een kael en beenen hooft,
Van 't schoone sneeu-wit vel, en kaecken rood berooft.
Siet eens hoe God bekent zijn al de pomperyen.
Siet hoe hy heeft getelt 't getal der hovaerdyen.
Siet eens hoe Godt de Heer sijn straf rechtvaerdigh geeft,
Beschaemt (in arremoed) haer lust verandert heeft.
Veel rijc sijnde van macht, wiens lust, met wil, verschilde,
En door de overvloed niet wisten wat sy wilde,
Die Weer tot arremoed' gecomen sijn in rou,
Niet wisten wat men van armoed' beginnen sou.,,
Laet u door desen doch (ô Mensch!) ten besten raden.
En leert noodsaeckelijck de hovaerdy versmaden.
Leest eens met aendacht door dit Christelijck vermaen,
Denct dat het in den dagh des oordeels dus sal gaen.
|
|