Mijn leven

Mej. Lucie Baart.
Brussel, 18 Nov. '76.

Lucie-lief, ik was juist gaan zitten om je te schrijven, toen ik je brief ontving; wat heb je je best gedaan; dank je!

Maar ik wou dat 't je wat minder moeite kostte je nu en dan eens uit je sfeer van eentonige drukten los te rukken. Weet je wat ik in jou plaats, geloof ik, zou doen?

Ik zond alle fransch en engelsch en boekhouden naar den hemel van overbodigheden en ik gebruikte 't beetje tijd, dat ik sparen kon, tot rusten en tot 't schrijven van stukjes.

Scheppen is genot, al noemt Mul 't ook ‘smart’. Scheppend werk doodt niet en dat doet dom werk wèl; als ik nu de hoogste trap van sufheid wilde bereiken, ging ik grieksch en latijn leeren! Ik geloof dat ik la bosse des langues mis, want ik ben bij alle grammaire-lessen in slaap gevallen, en ik heb nooit anders een taal kunnen leeren dan praktisch; daarom zeker heb ik zoo'n hekel aan dat domme woordjes leeren en zou ik jou ook zoo graag wat aangenamer studie bezorgen! En och, waar dient 't toe, al dat blokken en werken? De groote kunst is voor jou, even als voor ons allen, niet om veel te kennen en te weten, maar om hetgeen je kent en weet op de voordeeligste wijze in praktijk te brengen.

Door één boek te leveren dat sensatie maakt, heb je, als 't ware, een examen in publiek afgelegd, en, op dat examen af, zal je veel gemakkelijker een betrekking krijgen, dan je met mogelijkheid erlangen kunt door talen en boekhouden in de perfectie te kennen; heusch, de menschen verlangen geen volmaaktheid in een vak waarin je werkzaam moet zijn, dat verlangen zij alleen van je in die vakken, waarin zij niets met je te maken hebben!

Supérieur te zijn van een schrijfster die talent heeft àls schrijfster, dit lacht elken man toe; maar inférieur te wezen aan je eigen boekhoudster!... Non è possibile! daarin kan geen enkele man berusten. Zij zien liever genadig neer, dan bewonderend op, dàt is mannen-grootheid! Schik je er in en profiteer er van!

20 November.

Denk jullie dat je de eenigen bent die je zit te verkneuteren van ergernis?... hier zit er nog een!

[p. 243]

Jij wordt nijdig van de drukte, ik razend van inactie! Deze winter vermoordt me als artiste! Dat wachten, dat zieldoodend, eindeloos wachten op de verwezenlijking van een belofte, die mogelijk weer een leugen is! En dan een werkkring als de mijne, die geen stilstand duldt! Weet je wat 't zegt, dat alles te gevoelen en dan jong te zijn, sterk en gezond en stil te zitten en te wachten?!

Waarop?

Op een nieuwe déceptie misschien? of op een worsteling die mijn krachten te boven zal gaan, omdat zij te laat komt!

Ik kook hier, al zingend, en schrijvend, en naaiend, dàt werken helpt niet! Een monnik, die leeft in zijn klooster, is zoo goed dood voor de wereld als een gesneuvelde in zijn graf! Die monnik en die gesneuvelde jubelen zeker ook, even als ik, over 't geluk van broers en zusters gehad te hebben!!!

.........................

Uit welke koerant heb je dat stukje kunstnieuws toch geknipt? Dat is prachtig! Hij begint met van Nilsson te zeggen dat zij geheel is opgegaan in de fransche school, en dit bewijst hij door haar zingen van één italiaansch, één hollandsch en twee zweedsche liederen! Vivent les gens d'esprit! Een koerantier alleen kan zóó dom aanklagen, als hij wat anders wil zeggen dan ‘zij is niet duitsch!!!’ dat hij bedoelt.

Addio, duizend groeten aan allen; houd je goed en werk je niet dood voor de toekomst, die niets met een doode Lucie kan uitrichten!

Zeg s.v.p. aan Lize dat ik haar haast zou raden haar tournée dit jaar met Nijmegen, Hellevoetsluis, Wageningen, of zoo iets te beginnen, een plaats waar zij nog niet geweest is, om wat geld te maken; de studenten zijn nog altijd¹ gemulianizeerd; vóór dat hun roes is uitgeslapen kunnen die opgewonden kereltjes niet helder oordeelen, laat ze dus rusten, poor things! Ze meenen 't goed, maar ze zijn nog niet wakker!

Laat Lize vooral oppassen dat ze nergens op reis Korteweg ontmoet; noch zij, noch hij, noch ik zou hier iets in vinden, maar haar vijanden staan reeds te gapen als haaien, klaar om haar te verslinden bij 't eerste schandaaltje dat ze verzinnen kunnen, als variatie op 't een of ander onschuldig théma van haar!

Met een zoen

t. à. t.

Mina.

1 Tegen ons opgezet door Douwes Dekker in een Multatuli-vacht!