Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het naembouck van 1562 (1945)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het naembouck van 1562
Afbeelding van Het naembouck van 1562Toon afbeelding van titelpagina van Het naembouck van 1562

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.59 MB)

XML (1.55 MB)

tekstbestand






Editeur

René Verdeyen



Genre

non-fictie
sec - taalkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
woordenboek / lexicon
taalkunde/algemeen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het naembouck van 1562

(1945)–Joos Lambrecht–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Tweede druk van het Nederlands-Frans woordenboek


Vorige Volgende
[pagina LV]
[p. LV]

VIII. - Vergelijkende lijst van de ‘flandris’ woorden bij KiliaanGa naar voetnoot*

A

achter-gancks. fland. R achtereen, achtergangh
achter-hoede. vet fland  
acker-sieck. vetus fland. j. veldsieck  
aeyssel. fland j. unster, unsel R aeyssel
ael-ding, ael-dinger, haeling. haeldingh. fland.  
aenbilckt. fland R aenbilt M haenbilt
aen-klauwe. flã. holl. sic. j. enckel M (anclieve)
aen-reesen. vet. fland. R aenreesten oft grypen; aentasten ... anreesen
aerde. fland. gand. ... koren aerde. flandr. j. koren-merckt R coorenmaerct Pal coorn maertt
aerpel, erpel. fland. R erpel
aerssel-maend. vet. flan. D arselmaent M arselmaent
aet. vet. flan. R aet oft spyse
af-draeghentheyt. vet fland. R afdraghentheyt, cleenicheyt oft blaemte
af-jonste. fland. j. af-gunste R afjonste en afgonste N77 afgonste
af-tronck, ave-tronck. vetus flan. j. bastard R (aftronken)
affel, naffel. fland. j. navel R affel oft navel
aketisse. fland. j. haeghdisse R aketissië b. ęrdtissië N77 aketisse M haghetissen (mv.)
aller-tier. vet. flã. j. allerley  
allick, allinghe, allicken. fland. holl. j. al gheheelijck R allicken, allinghe
amme, am. fland. j. ham R am oft męrsch
ander-sweer. fland. R anderzwęr

[pagina LVI]
[p. LVI]

anghel. fland. j. hanghel R anghe, b. hanghel
aronde, vet fland.  
ast van t' vercken. fland. j. harst R arst van een vęrcken Pal harst oft een ghezauten stick baecvleesch oft speck
aud. fland. j. oud N oudt
ave. vet. fland. j. af  
ave-tronck, aftronck. vetus fland.  
aweyt, aweet. vetus. fland.  

B

babben. fland R babben, ghecken oft rellen
bachten. flan. j. achter R bachten, b. achter D achter M bachten
back-kruyd. fland.  
baecke-smeer. fland. R bakesmęr
baecke-speck. flandr. R bakespeck Pal harst oft een ghezauten stick baecvleesch oft speck
baecke, baecken-vleesch, baeck-vleesch. fland.  
baecke vleesch. fland. R baeckvleęsch oft spec D vleesch van bake M bakin vleesch
baeyken. fland. R baeyken
baeye, beye. flã. holl. fris. j. besie  
baeye, beye. vetus fland. j. baeckelaer R baeyen oft bakelęrs
baey-not. fland.  
bael. vet. fland. j.  
baeliu, baelliu, bailliu. fland. hol. zeland.Ga naar voetnoot(48) R balliu oft schaut Pal Hoog ballyu oft schout M bailliu D baillyu
baenst. fland. j. voncke R baenst oft vonc Pal vonc of baenst
baerd-maecken. fland. vetus. j. baerd-scheren R baerdemaken
baerd-maecker. fland. vet. R baerdemaker en baerdschęrer op baerdemaeker
baersen, baęrsten. flã. j. baeren R zie barsten
bal-daedigh. vet. holl. fland. j. boos  
barde van myrre. vetus fland.  
barentéren. vetus fland.  
barsten, fland. j. baeren R baren een kind, b. baerzen; baerzen een kind
be-dampelen. fland. R bedampelen
be-deemen, be-deemsteren. flã.  
be-deghen. vetus fland. R bedéghen oft rijck gheworden
be-dwanck. fland. j. braecke R bedwangh van pęrden oft een brake
be-ghijlen. fland. j. be-drieghen R beghilen oft bedrieghen Pal bedrieghen

[pagina LVII]
[p. LVII]

be-gremen, be-griemen, be-gremelen. flandr. R begrémen, zwart maken, zwarten oft begrymen
be-ieghenen. fland. j. be-teghenen R beieghenen, z. beteghenen
be-kleemen. fland. j. beleemen R becleemen
be-krotten. fland. j. be-kladden  
be-lenden. fland. j. ver-eynden R belenden
be-moren, be-mooren. flã R bemoren
be-mullen. fland.  
be-mult. fland. R bemuld
be-quijlen. fland. j. be-seeveren R bequilen oft beseęveren
be-respen. fland. j. berispen R berespen oft straffen Pal berespen
be-schobben, be-schoppen. flandr. j. be-spotten  
be-seffen. fland. R beseffen
be-seuluwen. fland. j. be-kladden  
be-smockelen. fland. R besmockelen
be-soluwen. fland.  
be-sparsen. fland. R bespęrsen
be-sprek. vetus fland. R bespreck
be-spreken. vetus fland. Legare  
be-steden ter aerden. vetus fland.  
be-stellen. fland. R bestellen een pęrd
be-stoken. fland. j. be-stormen R bestoken, bestormen
be-strijden. vet. fland. R bestriden Pal bestryden ‘objurgare’
be-swelten. fland. R bezwelten
be-taeteren. fland. R betateren
be-toogh. fland. j. be-toon R betoogh
be-tooghen. fland j. betoonen R betooghen oft doen blijcken Pal betooghen
be-treck van vonnisse. fland. R betreck van vonnesse
be-trecken het ghewijsde. fland. R betrecken eenigh ghewijsde
be-waen. vetus fland.  
be-wompelen. fland. j. be-wimpelen R bewompelen een zake
beenen. fland. j. schimpen R beenen, scheeven oft schimpen
beestalie. fland. Pal beeste, beestkin
beet-koole. fland. R beętcoole Pal beete ‘beta’
beete. fland j. recke R beete van voghels
beeten. fland. holl. R beeten oft nederslaen
bellen iemanden. fland. j. stadtkindt maecken R bellen yemand
bende. fland. j. wendel R bende crijschvolcks
bere leggher. fland. j. veur-cooper R bęrleggher
beren. flan. j. kneden R bęren, cneden oft teluwen met den handen
berm. j. baerm. fland. R berm, z. baerm

[pagina LVIII]
[p. LVIII]

berst. fland. R berst, clack oft crack
bet. holl fland. j. bat R bet oft beter N beter M bet
bet-voorts. holl. fland.  
betten. fland. j. stoven  
bibbelen. fland. j. babbelen  
bij-sitte, bij-sitster. flandr.  
bilck. fland. R bilck oft weede daer beesten weeden
bitter van t' kafkoen. fland. j. soet R bitter in de cave
blad, blade. fland holl. j. bladinghe R blad, bladijnghe, tocht oft bylevijnghe
blaeyen oft waeyen een sweerd. fland. R blaeyen oft waeyen een langh mes
blaet. vetus fland.  
blanden. fland. j. smeecken R blanden, smeecken oft vleeuwen Pal smeeken
blansen. fland. j. storten R blanden oft storten
bleecken, holl. fland. j. bleycken R bleęcken, wit maken
blend. fland. j. blind R blend N blint Pal blend ‘coecus’; blendt ‘exoculatus’ M (anclieve)
bloeme. vet. fland.  
boenen fland. R boenen
boensel. fland.  
boeren. vetus fland. j. bouwen  
bokel. vet. fland.  
bol des booms. fland. R bol van eenen boom Pal tbol vanden boom
bommele. fland. j. hommele  
bondel. fland. R bondel oft bondijngh
bondsel. fland. R bonsel
bondselen. fland R bonselen een kind
booten. fland. R booten
boot-hamer. fland. R boothamer
bootséren. fland. holl. j. be-worpen R bootséren
bord. holl fris. fland. j. berd Pal berd ‘asser’ (tweemaal)
bord-decks, bord-deckse. flandr. j. loove R bordessche oft loove
bordessche. fland. j. bord-decks  
borlen. fland. R borlen oft hulen Pal borlen[,] wupelen ‘clamare’
bosch-not. fland.  
bosse. fland. j. busse R bosse oft doose Pal busse M bossen (mv.)
boter-brugge. fris. fland. sic. j. boter-am  
boter-schete, boter-schijte, boterschitte, boter-vliege fland. j. pepel Pal een pellarin, boterschete oft vyvautre
botten. fland. j. stooten Pal botten

[pagina LIX]
[p. LIX]

botten. holl fland. j. bedrieghen R botten yemand zijn gheld af
bradde. fland.  
brad-not. fland. was. j. vuyst-not  
bradse, bredse. fland.  
braecke. fland.  
braecke. fland. j. rancke  
brandeler, brander. fland. j. brandijser R brander, brandereel oft brandyzer N brantyser Pal brandereel D brandisers (mv.)
brase. fland.  
breemstigh. fland. R breemstigh
bricke, brijcke. fland.  
brijcke. fland. j. bricke  
brijn. fland. j. pekel R brine oft pékele
brocke. flan. Bolus venenatus R brocke daer men yemand mede vergheeft
broem, brom. fland. j. brem R broem oft brom, ghęnst
broke, breucke, flandr. sicamb. j. ghescheurtheyd R broke oft gheschuertheyt
brom, flan. j. brem R brom (op broem)
brootse. fland. R brootse
brugghe, fland. holl. sic. fris. j. boter-am  
brug-stock. fland. j. vondele R brughstock oft vondele
buck. fland. j. bock R buc oft boc Pal boc
buysschen. fland. R buschen oft smiten Pal smyten
buyten-tier, buyter-tier. fland. R butertiere, onghemanierd oft pilick
butse. vet. fland. R butse oft slagh

C

cebolle, cibol. fland. R ceboolen Pal seboole
cenderen, fland. j. senghelen R cenderen op smecolen
cieren, fland. j. brassen  
cip, cippe. fland. R cip oft block daer men lieden in sluut
cippier. fland.  

D

dachten. fland. j. dencken R dachten
daeckeren, vet. fland.  
daesaerd. fland. R dazaerd, zot oft slichtebolle
daeserije. fland. j.Ga naar voetnoot(49) R dazernië

[pagina LX]
[p. LX]

damp. fland. j. morwe R damp oft moruwe
dampen. fland. j. morwen R dampen oft moruwe werden
dampelen. fland.  
deel-ghenoot. fland. R deęlghenoot oft haeldijngh in een sterfhuus
deyn. flan. j. koren-bijter  
derdelinck, derde-sweer. flandr. R derdelijngh oft derdezwęr
deur-loopende papier. fland. j. deurslaende R duerloopende p.
dickent. fland.  
dienlinck. vet flan.  
din. flan. j. dun R dinne, niet dicke
dincken. fland. j. dencken R dijncken, peinsen oft meenen N dencken, dincken Pal dijnken ‘reri’
disen-dagh. vet. fland. j. dings-dagh R disendagh, b. dicendagh
dobbel-wercker. fland. j. tapissier R dobbelwęrcker
docke. fland j. kevie, renne R docke op renne Pal een voghel kevye
dol. sicamb. holl. fland j. dul R dul
dolck. fland.  
dood-keersse. vetus fland j. stallicht  
doom. fland j. domp R doom, roock oft smoock
doomen. fland. j. dompen R doomen
doppen. fland. j. doopen R doppen Pal doppen yewers in ‘tingere’; doppen in twater ‘mergere’; doopen ‘tingere’
dorper. fland. R (dorpman) D dorpere M dorpre (mv.)
dorperheyd. fland. R dorperheyt oft onreynigheyt
dorperlick. fland.  
dossenaer. fland. j. som-peerd  
dreeghen. fland. j. dreyghen R dreeghen
dreel. fland. j. boel R dreel oft boel
dreelen. fland. j. troetelen  
drille, drilleken, dril-not. flandr. R drille, drilleken oft drilnote
drinten. vetus. fland.  
drommen. fland. j. dringhen R drommen
drooghen harinck. fland. j. bockshorinck R drooghen harijngh Pal eenen drooghen harijnck
dropigheyd. fland. j. water-suchte R dropigheyt oft waterzucht
druyt vet. fland. ...vide drut  
duynst. fland. j. donst  
duwiere. fland.  
dwaele, dwęle. fland. R dwale Pal hand dwale D dwalen (mv.) N dwale M dwalen (mv.)

[pagina LXI]
[p. LXI]

dweyl. flan. j. schotel-doeck. opneem-doeck R dweil oft schoteldouck
dweylen. fland.  

E

echte, echten staet ... fland. hechten staet R hechten oft huwelicken staet
echten fland. j. hechten R echten z. hechten Pal hechten ‘figere’
echter. vetus fland. j. achter  
ecksel, hecksel. fland. R ecsel & exsel oft cieraet
eecke. fland. j. eycke R eęcke & eyken boom, b. eecke Pal eecke M ceke
eeffrouwe. flandr. j. ionck-vrouwe R eęfvrauwe
een-klippich. fland. brug.  
een-paerigh. fland. R (eenparighlicken, eenparicheyt oft dureye)
eester, heester. fland. brug.  
eynse. fland. j. heynse R eyze oft eynze
ey(n)sel. fland j. unselGa naar voetnoot(50) R eynsel...
elckerlick. fland. R elckerlijck oft jeghelick
elck-anderen. flan. holl. fris. j. malck-anderen R elc anderen
er. fland. holl. j. her. brabant. (cf. R erdoen, z. aerdoen en Aant. Naemb.)
erpel, aerpel. fland. R aerpel, manneken v. den aenden
ertinghe. vetus fland. R aertinghe... ‘legumes’
espe, espen-boom. fland. sicamb.  
etten. fland.  
even-verre. fland.  
ewat. fland. j. wat, etwat  
exel. fland. j. hecksel R exsel oft cieraet (cf. supra ecksel)

F

facken. fland. j. grijpen R facken oft gripen
fasen. fland. j. vullen R fazen oft vullen yewers met
fierte. fland R fiertel (op casse)
fijghe. fland j. vijghe R fighe Pal vyghe D fyghen M vighen
fijnaerd. fland R finaert oft looshaert
fisceel. fland j. fasceel, visseel R fisseel oft fossael
flauwaerd. fland. R flauäerd...
fleeuwen. vetus. flan. j. vleyen R vleeuwen (op blanden) Pal vleeu-

[pagina LXII]
[p. LXII]

  wen ‘orare, precari’; vleyen ‘blandiri’
flere. Alapa, colaphus: & fland. Ignava & deformis puella R flere, vadde oft vaeghwante ❘ een meysen die niet fray en es
fluysen. fland. R fluzen oft speelen met den fluusspele
fluys-spel. fland. j. kaert spel R fluusspel
fonck. vetus fland.  
foolen. vetus fland.  
fortsier. fland. R, M fortsier
frase. fland. j. lobbe  
frock. vetus. fland. M frocken (mv.) ‘cotes’

G

gabbe. fland. j. schramme R id.
gade-loos. fland.; ... heyd en ... looselick id. R -heyt; -licken
gaffreye, gaffreyde. fland.  
galveren. fland. holl. R galveren oft ghecken ‘gaber’
gariete, gheriete. fland. R garite, luchtgat oft asemgat; ook gheriten oft gaten in eęnen muur
garsinghe. fland.  
gaspe. fland. j. ghespe R gaspe oft ghespe
gaud. fland. j. goud R id.; goud, b. gaud N gout Pal gaud
gavelote. fland. j. javelijne R gavelote oft javeline Pal gaverloitkin ‘tragula’; javelyne ‘lancea’
gauwe-loos, ...heyd, ...lick. fland. R id., -heyt, id.
ghe-belt, ghe-bellet. flan j. stadkind  
ghe-dachten. fland. j. ghe-dencken R ghedachten oft aendachtigh wesen
ghe-drom. fland. R ghedrom
ghe-laegh-saem. fland. j. wel gheleghen R ghelaeghsaem
ghe-meen fland. holl. j. ghe meyn R ghemeęne N g(h)emeyn
ghe-meen toght. vetus fland.  
ghe-met landts ...tertia pars jugeri, brabant. & tres quadrantes jugeri fland. R ghemet oft mate lands
ghe-nieten. fland. R id. oft ghedooghen Pal ghedooghen ‘indulgere’
ghe-nooten. vet. fland. R ghenooten (op naturéren)
ghe-schop. fland. j. parvijs, poortael R gheschop voor de kercke

[pagina LXIII]
[p. LXIII]

ghe-sende. vetus. fland. R ghezend, present oft ghifte Pal prezent ghiften diemen den ambassaten plach te schijnken ‘lautitia’
ghe-sibbe, sibbe. vet. ger. sax. sicamb. flan.  
ghe-sijn. vetus fland j. ghe-weest  
ghe-spekelt. fland. j. ghe-spickelt R ghespékeld Pal ghespekelt ecleur oft mijnghel
ghe-spot. fland. R ghespout oft ghespékelt
ghe-staen fland.  
ghe-taecken. vetus. fland.  
ghe-telde. vetus. fland.  
ghe-vleghen. fland. j. ghe-vilt  
ghe-wat. fland. j. wateringhe R ghewat oft waterijnghe
ghe-woudt. fland. Pal met gheweld nemen
gheete. fland. j. gheyte R gheę e Pal gheete M gheeten (mv.)
gheet-ader. fland. R gheętader
ghelde-man. vetus fland. R id.
ghenst. fland. j. brem R ghęnst Pal ghaeast cft brom
gherre. vetus. fland. j. splete  
ghijle. vetus. fland.  
ghilde. fland j. gulde R ghilde & gulde
ghjden. vetus. fland. holl. sicamb. j. slibberen. Labi, prolabi Pal slibberen ‘glacio’
glis, glisch. fland. j. lisch R glis, cruud
gluye, ghe-luye. fland. holl. M gley
god-hoede. vetus. fland.  
goete, goet-evel. vetus fland.  
gone. vetus fland. holl. j. ghere M het ghone
goor. fland. R goor in den grond v. den watere
gosselen. fland. j. storten R gosselen oft storten Pal sturten haerwaert ghinswaert
gotier, gotier-gat. fland. j. mose, mose-gat R gotiergat M gotieren (mv.) Pal moziergat
gouwiere. vetus. fland.  
graef-steker. fland. j. graef-ijser R gr. oft graefyzer Pal graefyzer
graener, graender. fland. R graender D garnier M graenre (mv.) en graendre
graeten. fland. j. kreyten R gręten oft thęnen
grammetse, gremetse. fland. j. grimmagie R grametsen maken
grauw-wercker. vetus. fland. j. peltier M grauwerkere (mv.)
grefkens. fland. R gręfkins oft lynen causkens tot op de schoens

[pagina LXIV]
[p. LXIV]

greyden, greyten fland. j. greten  
greynsen. fland. j. grijsen R greinsen Pal greyzen
gremeelen. fland. j. grenicken R gremeęlen oft grijnckelen (cf. infra) Pal grimmen ‘ringere’
grenen, grijnen. fris. fland. j. grenicken  
grepe, greep, greppe. fris. fland. sax. sic. R greep oft rieck Pal rieck
greppe. fland. j. grippe R greppe
greten. fland. j. kreten R gręten of thęnen Pal cryten
grief. fland. R grief, hinder oft schade
gries, greus. sax. sicamb. fland. j. gruys R greus & gruus Pal gruus M grus
grieven. fland. R grieven oft hinderen Pal hinderen
grijmsel. fland. j. swertsel R grijmsel oft zwartsel
grijnckelen. flandr. j. gremeelen R grijnckelen oft gremeęlen; cf. gremeelen
grimsel. fland. j. swertsel cf. grijmsel
grincken, grinckelen. fland. j. grenicken R grijnckelen oft gremeęlen
groese. fland. j. groeyssel R groeze oft was
grollen. fland. R grollen ghelijck de honden oft vęrckens doen
grommelinghe. fland. R grommelijnghe
grondenaer. fland. R grondenęre
gronden. fland. j. waden R gronden oft grond vinden ende daer duer gaen te pęrde oft te voete
groot-heere. fland. j. groot-vader R grootheęre Pal grootheer oft grootvader
groot-vrouwe. fland j. groot-moeder R groot vrauwe Pal grootvrauwe, grootmoeder oft grootkin
grouw. fland. j. grouwel R grou oft gruwel & grouwel
grouwen. fland. j. grouwelen R gruwen
gruys-bier, gruysen-bier. fland. brug. zie boven gries
gruyte. fland.  
grunnen. fland. Pal grunnen ghelijck de vaerckins ‘grunnire’
guf. fland. R guf buten maten
guf-heyd. fland. R gufheyt
guffelick. fland. R guflicken
gulpen. fland. j. golpen R gulpen (op tulpen)
gusselen, gosselen. fland. j. storten R gusselen oft gosselen

H

habbe, drabbe, fland. j. hobbel, sobbel R hobbelsobbel oft habbedrabbe

[pagina LXV]
[p. LXV]

hadekite, fland.  
haeck-busse, haeck-buyse. vetus fland.  
haegh-puyt. fland. j. loof-vorsch R haechpuut op loofvorsch
haeyten. fland  
haelinck, hael-dinck. fland. R haeldijngh (op deelghenoot)
hafkin. fland. j. havick  
halderick. fland.  
hallinck parisis. fland. j. mijte D hellinck ‘maille’ M hallinc ‘maille’
hals-berg. holl. fland. j. ringhkraghe M halsberch
hame. fland. j. hamme R hame onder den kniede
hamme, ham, hame flan. Poples R hame onder den kniede Pal hame ‘poples’
hamme, ham, hammerick. fland. Pratum R ham oft męrsch ‘un pré’
hand-bacht. fland. j. ambacht R ambacht Pal ambachsman D, M ambachten
hand-ghe-merck. vetus. fland. R handghemeerck dat men haut int schieten
hand-lichten. fland.  
hand-stellinghe. hol. fland. j. beslagh  
hand-wijle. fland. R handwyle
hanne-wuyt. fland. j. roetaerd  
hanneken. fland.  
harst fland. j. ast R harst of ast v. eęn vęrcken Pal harst oft een ghezauten stick baecvleesch
hase-winden dorst. fland. adag. j. hongher R hy heeft Hazewindendorst ‘il a froid aux dens..., faim’
hecksel, haecksel. fland.  
heef-vrouwe fland. j. joffrouwe R heęfrauwe
heesch & vetus. fland. heersch Pal eescheyt van sprake
heeschen. fland j. heysschen R (heęsscher = demandeur) Pal (heesscher) M gheheescht
hef-moeder. fland. vetus. j. vroedevrouwe  
heffer. vetus. fland. j. heve  
heycke. fland. j. huycke Pal heucke ‘toga’
heyghde. fland. j. egghe Pal heighde ‘rostrum’
heyl. vet. fland. Bravium R hy heeft het Heyl behauden ‘il a obtenu ou emporté le pris...’.
heylighe. fland. j. bruyn-heylighe Pal helyghe, liekerke, herte cruud ‘menta’
heyt. fland. j. heet R heyt, z. heęt Pal heet

[pagina LXVI]
[p. LXVI]

helm. fland. vet. j. galm  
helmen. vet. fland. j. galmen R gallemen oft hellemen
henne. ger. sax. fris. holl. fland. ang. j. hinne R henne, b. hinne Pal hinne M henne
herdst van t' vercken ... fland. ast dicitur R cf. supra harst Pal harst M herste ‘arpoy’
herde. vetus. germ. sax. sicamb. fland. j. herder Pal herder
herten-kruyd. fland. Pal herte cruud
hicht. fland. j. hecht R hicht oft hecht ‘manche’ Pal hecht
hichten. fland j. hechten R hichten Pal hechten
hiecken. fland. j. iecken (= ijken)  
hieft. fland. R hieft, cruud
hijcken. fland. j. ijcken, iecken  
hije. fland. j. oye  
hijtken. fland.  
hinde-kalf. fland. R hinde oft hindecalf
hinghene, hinghe. fland. Pal een hijnghene ‘hamus’
hinnen-roest. fland. R hinnenroest oft hoendercot Pal hoendercot, hoender hof
hobbel. fland. j. knobbel R hobbel an tlijf oft cnobbel
hobbije. fland.  
hocke. vetus fland.  
hoe-ghe-daen. fland. j. hoe-daenigh  
hoeffenen. fland. j. oeffenen R hoeffenen tland; houffenen, z. hoeffenen ‘cultiver’ Pal houffenen
hoelen. fland. j. worghen R hoelen Pal worghen
hoelie. leod. fland. j. steen-kolen  
hoep, hoepe, hoepel. fris. holl fland. R houpel M hoepen (mv.)
hoepe. flan.  
hoepeel bloeme. fland. j. keyken  
hoepeelken. j. tuylken. fland. R hoepeęlken
hof-hond. fland. R hofhond
hofsch. fland. j. heusch N huesch, heusch
hoy-delte. fland  
holte oft holde des sweerts. vetus. flãad.  
hommel. vet. fland. j. hoppe Pal hommel ‘fucus’
hondert-voet. fland. Pal eenen worm diemen noemt hondert voet
hoofd-kleed. fland. R hoofdcleęd Pal hoofdcleed M hoofcleed
hoofd-redenaer fland.  
hoofd-stoel. fland.  
hoofd-stuck. fland. j. meester-werck R hooftstuck oft meęsterwęrck
hoore. fland. j. oore R hoore, b. oore M hore

[pagina LXVII]
[p. LXVII]

hoorick. vetus fland.  
hoorie. fland.  
hoppe-top. fland j. hoppe R hoppetoup, voghel Pal hoppetoup
horcken. fland. & harcken. fris. j. luysteren R horken
horenen. fland. R hoornen, tuten oft den hooren blazen Pal (hoorntuter)
hornick vetus. fland.  
hors, horse, ors. vetus. fland. ang. j. ros R ros z. peęrd Pal paerd
horts. fland. R horts
hotte. fland R id.
hovaer. fland. j. oye-vaer R overre en oyvaer Pal oyvaer D oudevaren (mv.) M odevaer
hubbelen. fland. j. huppelen R hubbelen, huppelen oft sprijnghen Pal huppelen
huere. fland. j. ure R hure N ure N68 huere Pal huur M huren (mv.)
huericken. fland. j. ericken R huericken als de beęsten, ercuwen ...
huyve. vet fland. j. huygh R huugh in de kele
huys-weecke. fland. j. huys-arme  
huysen. vetus. fland. R huzen oft husen temmeren
hungkeren. fland. Hinnire R hunkeren oft neyen ghelijck de pęrden doen
huppe, huppetub. flãd. j. hoppe R hoppetoup, voghel en houpetoup, voghel

I

ieft. fland. j. aerd-vele R ieft oft ęrdveld
ijf, ijf-boom. fland. j. ieven-boom Pal een ijfboom
ijs-blocken. fland. j. kalluyten Pal (ijs)
in-braecke. fland. R inbrake
in-staen fland.  
in-stand doen. fland  
nckel. fland. j. enckel  

J

jack. fland. Thorax, diplois R jacke ‘brigandine’Ga naar voetnoot(51)
jacke. fland. j. kletsoore R 1o jacke van waghenęrs
jacken. fland  
jobachtigh. fland. R jobbachtigh

[pagina LXVIII]
[p. LXVIII]

jobbe. fland. R jobbe oft juben
joffrouwe. fland. j. jonck-vrouwe R 1o jofvrauwe 2o jonghvrauwe Pal (Joffraumarcke ‘oreoselinum’) M joncfrouwe
jongleur, jougleur. fland. j. guycheler R jongheleur
jonnen. fland. j. gunnen R jonnen Pal jonnen
jonste. fland j. gunste R jonste
jost. vet fland. R jost

K

kaboel. vetus. fland.  
kack. fland. j. hack  
kack-stille. fland. holl. R cacstille (op aeysement)
kaeck-harnasch. fland. R caecharnasch op backhuus
kaeluwe. fland. holl j. kael R caluwe Pal caluwe M calu
kaeluwaerd. fland.  
kaerle, keerle. fland. R kęrle Pal 1o kęrle en kaerle
kaeve, fland. j. kaf, kave  
kafkoen, fland. j. kave, schoude R 1o caefcoen, cave oft schauwe 2o cafcoen oft cave
kagghe-nest fland. kack-in-nest R cagghenest, cackinnest oft letste jongh v. den neste
kalangieren. vet. fland j. straffen R calengieren
kalioote, kelioote. fland. holl. R keljoote v. ossen enz. ... ‘cueillette’
kallewey. fland.  
kalmafreye. fland. brug. j. barbelen-betken Pal (barbeel)
kamer-houden. fland. R zijn camer hauden
kamer-kruyd. fland.  
kamer-loop. fland. j. loop Pal camerganck oft loop des buucx
kammen. fland. j. kemmen R cammen oft kemmen
kandeel-feeste. fland. R (candeel oft zupen) Pal (zupen)
karmieten. vetus. fland. j. karmen R carmiten oft caermen
karrijne. vetus. fland. j. karre  
kasselrije, kastelrije. fland  
kassijne. fland. j. blaffeture R cassine
kateylen, kateelen. fland. M cattelen (mv.)
katerrol. fland. orient. i. dop, nonne R (caterol ‘polië’) Pal (catrol)
kave. fland. j. kaf Pal tcaf
kave, kaf-koen. fland. j. schoude Pal cave oft schauwe
kave-vaegher, kafkoen-vaegher fland. j. schoud-vaegher R cavagher
kautsije, kaussijde, fland. j. kassije R cautsië Pal (cautsyen ‘pavire’)

[pagina LXIX]
[p. LXIX]

kautsij-slijper. fland. R cautsyslyper oft ghecostumeert wandelęre
kauwe, kouwe, kuwe. sax. sicamb. holl. fland. R cauwe voghel Pal cauwe
kauwen, kouwen, kuwen. ger.sax. sic. holl. fland. j. knauwen R cauwen oft cuwen
keeren. vetus fland. j. over-gheven  
keest. fland. holl. R keęst
keest. fland. j. ghe-voghelte R den keęst v. eęn hey
keesten. fland. R keęsten
keghel. fland. j. kekel R kéghel vervrosen an thuus
keyte. fland. j. kuyte R keyte
kelioote. j. kalioote. fland. R keljoote (cf. supra kalioote)
kerne. sax. sicam. fris. holl. fland. j. boter-stande Rkęrne daer men boter in kęrrent M keernen (mv.)
kernen. sax. sicamb. fris. holl. fland. j. boteren M keerent (3e pers. sing.)
kersp. flā. j. kerspelGa naar voetnoot(52) R kersp, douck
kerspe. fland. gand j. kransselinck  
kerte. fland. j. kerf R kerte
kerten. fland. j. kerven R kerten
kervelinghen. fland. j. spaenderen R kervelijnghen van haute
kespe. fland. j. kerspe R (kespen oft struven ‘bignetz’)
ketel-buyscher. fland. Pal (ketelmaker)
kever. Scarabeus: & Bruchus: & fland. Cantharis Pal kever ‘cantharis’
keur-heer. fland. vet.  
keuwe. vet. fland. R keuwe oft wijnvat
keuwen. ger. sax. fris. sicam. fland. j. knauwen  
kieck-hoest. flan. j. kich-hoest R kieckhoeste
kierebus. fland. & Tierebus hol. & brab. R kierebus oft zot
kiete, kuyte. fland fris. hol. j. roghe  
kietse. fland j. heul-kote R kietse oft huelkuete
kijte. fland. Milvus R kitte Pal kitte ‘brochus’
kite. fland j. kuyte, kiete. Ova piscium R kite van vissche Pal de rogghe oft kyte ‘ova piscis’
klacke. fland. kletsoore R clacke Pal cletsoore oft zweepe
klacke. fland. j. kladde  
klacken. flan. brug. j. kladden, afkladden  
klackaerd. fland.j. ghe-wendt broodt  
klacker. flan. brug. j. kladder  

[pagina LXX]
[p. LXX]

klaer van d'eye. flan. j. wit R claer oft wit van den heye
kleem. fland. holl. j. leem R cleęm oft leęm
kleen. fland. hol. j. kleyn R cleęn oft cleyn N cleyn Pal klein, cleen, kleen, cleyn.
kleynsen, kleynsighen, klensen. holl. fris. sicamb. zeland. fland.  
kleynser, klenser. holl. fris. sicamb. zeland. fland.  
kleynstere. fland. j. gheynstere R cleyster oft gleinster
kleynsteren. fland. R cleynsteren
klemmen. fland. j. klimmen R clemmen N climmen M clemmen
klep-spaen. fland. lovan. j. kleppe R 1o cleppe oft clepspaen 2o clepspaen
klesse. fland. j. klisse R clesse
klessen. fland. R clessen oft anhanghen
klibber-tonghe. fland.  
klijte, klijt. vetus. fland. Pal (cleyachtich)
klocke. fland. M clocke
kloter-spaen. fland. j. klabbaerd R cloterspaen om jonghe kinderen
klotter. fland. j. krotter R clotter ‘torchon’
klotter-melck. fland j. klontermelck... R clotermelck
kluyvinghe. fland. j. af-val R cluvijnghe oft inghewant v. een vęrcken
knapelinck, knapelijn. vet. fland. Pal (cnape)
knip-busse. vetus. fland. Sclopetum... vulgo pistoletum Pal (een knip ‘talitrum’)
knocht. fland. hol. j. knoop Pal (knoop vander kele)
knochten. fland. hol. j. knoopen  
knodse, knudse. holl. fris. sicamb. fland.  
knodsen, knudsen. holl. fris. sicamb. fland.  
kockuut-laet. fland.  
kockuut-voghel. fland. j. kockock R cockuut voghel Pal couckouc
kodde. fland. j. kudse R codde oft sompe
koenaerd. fland.  
koycke. fland.  
koyffe, koyffie. vetus. flan. j. beckeneel  
koker-muylen. fland.  
kolf-hout, kloef-hout. fland. Pal colve
kolp. vet. fland.  
koncierge. flan. j. kasteleyn Pal casteleyn
konckel. flãd. R conkel
kool-wachter. fland.  
koolen. fland. j. weyten, roetaerd R coolen oft weiten eenen voghel

[pagina LXXI]
[p. LXXI]

kop, koppe. fland. R coppe oft spinne
korael-been. fland j. korael R coraelbeen Pal corael
koren-wachter. fland. j. veld-krekel  
kornelle. fland. j. kornoelie Pal cornelle (cornum) & cornelleboom
korre. holl. fland.  
korte... twee mijten. fland. Pal een corte oft ij. myten vla.
kouter, kauter. fland. R cauter of veld
kouter-ijser. fland. j. ploegh-ijser R cauteryser oft ploughyser Pal cauter of ploughyzer
krampaerd. fland. R crampaerd, bloode, beschaemt oft vervaerde-catte
krantselinck. zeland. fland.  
krebbe. fland. j. kribbe R crebbe Pal crebbe
kreft. vetus. sax. fland j. borstghe-węr  
krempen. fland. j. krimpen R crempen
krepel. flan. hol. fris. j. kreupel R crepel oft manck
kreser, kreyser. vetus. fland. j. muyt-maecker  
kretser. fland. j. ruym-stock R cretser oft ruumstock van eenen vierstocke oft busse
krevisse, krevitse. flan. zeland. j. kreeft R crevitse Pal crevitse M crevitsen (mv.)
krick, kriecke. fland. j. krucke R cricke ‘potence’
krick-houder. fland. brug. francon.  
kricke-micke. q.d. kercke-micke. fland. brug.  
kriéren, kraeyéren. fland.  
kries-duyve. fland. j. ringh-duyve  
krije. vet. fland.  
krijt, krijte, kreyt. vetus. fland.  
krijt. vet. fland. j. parck.  
krofte, krufte, krochte. germ. sax. fris. sicamb. fland. holl. Pal crocht
kroke, krooke. fland. R croock
krol, krul. fland. R crol oft prat
kroocke. fland. j. kroke Pal cruke
kroos. fland. j. wasdom  
krootse. fland. j. staf R crootse oft bisschopsstaf Pal crootse ‘pedum’
krotte. fland. R crotten van more ‘crottes ou crostes’
krotten. fland. R crotten oft de crotten afdoen ‘descroter’
krotter. fland. j. kladder R (cladder)
krul. fland. j. krol. R crul, spits oft prat

[pagina LXXII]
[p. LXXII]

kubber, kobber. Columbus. & fland. Coryphaeus. R cubber oft belhamel
kuysche. fland. j. pot-heyse. R cuusche, daer men de ketels mede van den viere zett
kuyse. sax. fris. sic. hol. flā. j. kudse R cuze, cudze oft codde
kuyte, kiete. fris. sicamb. holl. fland. j. roghe  
kurde-waghen. fland. gand. j. koorde-waghen R cordewaghen en (op cruden) curdewaghen M cordewaghen
kuwaerd. fland.  
kuwen. fland. j. kauwen R 1o cuwen 2o cauwen oft cuwen

L

labbaeye. vetus. fland.  
lack. fland. j. leck R lac
lack. fland. R lack oft hoerachtigh
laecke. fland. j. ecchel R lake oft locke Pal laken oft echel
laet. flā.  
laeten. fland. R laten ghelijck de bien
lamoen-peerden. fland.  
land-houder. vetus. fland.  
lard. fland. j. speck R lard oft speck
lardiere. vet. fland.  
larve, larwe. ger. sax. sicamb. fland.  
lauwer. fland. R lauwerierbesiën (op baeiën) Pal (laurierboom)
leck-frite. vet. fland. Pal (lecken)
ledigaerd. fland. R (cf. infra legaerd)
leeden. fland. j. leyden R leęden Pal leeden
leed-toghe. vet. fland.  
legaerd. fland. j. ledigaerd, luyaerd R légaerd
legaerden. fland. j. ledigaerden, luyaerden R légaerden
legaerdije. fland. R légaerdië
lek-bladeren. fland.  
leme. fland. R léme
lempe. fland j. wrempe. R lempe oft wrempe
lenghskens. fland j. allenghskens R lenxkens..., allenxkens
lepijn. fland. j. lampet R lampet, lepijn oft waterpot Pal lampet oft lepijn
leppe. fland. j. lippe R leppe oft lippe Pal leppe
lettel. fland j. luttel R lettel oft weinich M lettel
leucke. fland. Pergula (R lueke oft beluuck?)
levesche, livesche. fland. Pal leversche
lichter. sicamb. holl. fland j. baere, dood-baere R lichter oft dootkiste

[pagina LXXIII]
[p. LXXIII]

liebaerd. flan. j. luypaerd R lupaert Pal lupaert D, M lupaerden (mv.)
lief-koeck, lijf-koeck. fland. holl. zeland. R lijfcoucke Pal lijfcoucke
lief-schap. vetus. fland.  
liekercke. vet. fland. j. munte. Pal liekerke en wilde munte
liere. fland R lier oft banck
liere. vetus. fland. j. wanghe  
liesche. ger. sicamb. holland. fland. R liessche Pal liesschen (mv.) M liesche
lijcksene. vetus. fland. j. lijckteecken R (lijckteęcken v. wonden)
lijnckse, linckse, lijnckseme. fläd. j. lincke. Vibex R lijncse oft lijncseme
lijnghen. fland. j. lenghen R lijnghen yet
lijse, lijs. fland. R lijs daer men op zit M lise
lijs-koetse. fland. j. spenne-koetse  
limogie. flan. Phasianus, Phasiaca avis R limoge, voghel Pal lymoge oft faeyzant ‘phasianus’
linckse. fland. j. lincke. R lijncse oft lijncseme Pal lynxem oft weffel die int lijf blijft, naer datmen ghesmeten heift gheweist
linghen. vetus. fland. j. verlanghen  
linghene. vetus. fland.  
linghenisse, langhenisse. fland. j. verlanghenisse R lijnghenesse op beghęrte
lochtinck. fland. j. hof. R lochtinc Pal lochtijngh, ook waermoes lochtijngh
lochtinck man. fland. R lochtijnc man Pal lochtijngher
locke. j. laecke. fland. R (zie supra laeke)
locken fland. j. suyghen R locken oft zughen Pal zughen
logie. fland. brug.  
loy. vetus. fland.  
loyael. gal. fland.  
loke. fland. j. locke. R loke oft vlocke van wulle
loker. fland. R loker, daer men yet in steect
lombaerdsche not. sicamb fland. j. roode hasel-not  
loof-bucht fland. R loofbucht
loor. fland. R loor oft zwaermoedich zijn
losen. fland. Vacuare ...angl.lose, loose R lozen oft luezen
lucht. fland. holl. j. locht R de lucht Pal lucht
luysschen. vetus. fland.  
lulle peyre. fland.  
lutsen. fland. j. loteren R lutsen oft hutsen

[pagina LXXIV]
[p. LXXIV]

M

maecken. fland. gand. j. lubben R maken, lubben oft vuren
maeghdaerd. fland. R maeghdaert, jonghman die noch maghet es
mael. vetus. fland. Mensura ...hinc: duym-mael, naeghel-mael, stroomael, vingher-mael R een mael melcks
mael-tote. vetus. fland... sax. maelgheld  
maerotte. fland. j. maer-katte  
maersche, mersche, meersche, marse. fland. R meesch b. męrsch (Pal een put of broeckland, marasch) D meerscen M meerschen
marsse. vetus. fland. ...vide marck  
martse. vetus. fland. j. mats-hamer  
maschel, mascher. fland. R masscher oft grimsel
masse, massue. vetus. fland.  
mast-bloeme. fland. Paeonia  
maten. vetus. fland R matten
mats-hamer. fland. j. her-hamer  
meenen. fland. holl. j. meynen R meęnen, peinsen oft dijncken Pal meenen, dijnken
meersen. fland. j. meerderen  
meersenier. fland. j. kraemer M meerseniers (mv.)
meerst. fland. meest  
meesterij-ver-kooper. fland. R meęsterië
meestrigghe. fland. j. meestersse R meesterigghe oft vrauwe
megher vetus. fland. j. wey  
meydsen-knecht. fland. androgynus, hermaphroditus... R meysse-knecht ‘garson-fillette’
mene. vetus. fland. j. menigh  
merlaen. fland j. merle R merlaen. b. męrlaen Pal maerlaen M merlen (mv.)
mes in compositione: ut mes-doen, mes-bruycken, &c. Flandri dicunt: Brabanti et alii mis, misdoen, mis-bruycken R heeft overal mes- Pal altijd mes- (behalve misvaren van kinde) D, M, mes-
mes. fland. j. mest R mes, om op tland te messen Pal messchuppe) D mist M mes
mesniede. vet. fland. j. meysniede M maisniede
messagie. fland. vet.  
messagier, metsengier vet. fland. M messagier
messe. fland. j. misse R messe Pal messe
messingh. fland. j. messie R messijngh ‘fumier’ Pal (messchuppe)
metsenaer, vet. fland. j. metser R (metser) Pal, D (metser) M maetsenare

[pagina LXXV]
[p. LXXV]

meuseler. fland. j. kneuterken  
miete, miente, miede. ger. sax. sicamb. holl. fland.  
mieten, mieden. germ. sax. sicamb. fland. holl. j. hueren  
mijd-saem. fland. R misaem (op midele)
mijdel. fland. Vitans  
mis-greyden, mis-greyten. fland.  
mis-kief. fland. R meskief
mis-peuteren. fland. j. ver-peuteren  
mis-quaem. vetus. fland.  
mis-sitten. fland. j. mis-staen  
mis-verghen. fland.  
mis-avond, mes-avond. fland. j. heylighavond R mesavond ‘veille de feste’ Pal Helygavond, Meshavond
moekeye. fland. vet.  
molen-walle. fland. j. molen-bergh  
molen. vetus. fland. j. meluwen  
(momboor ... qui flandris kouwaert ... inquit Hotomanus)  
mond-lijm. ger. sax. sicamb. fland. j. visch-lijm R mondlijm
more. fland. j. moer, moor, modder R more ‘bouë ou fange’ Pal more, drec
morsel. ger. sax. sicamb. fland. j. mortier R morzel ‘un mortier’ Pal (mortierstamper)
morselen. sax. sicamb. fland. R morzelen oft in stix stampen
morsel-stamper. fland. R morzel stamper Pal mortierstamper
mortier-stock. fland. R mortier stock D moortierstock M mortierstoc
mottoen. vetus. fland. j. haemel  
muys-hond. fland. j. wesel R muushond oft wesel
muysteren. fland. R muusteren, pluusteren, plonderen oft bezoucken
mul. fland. j. ghe-mul R mul
mullener, mullinck. flan  

N

(naeyersse, naeystere)... : Flandri finiunt huiusmodi verbalia foeminina per igghe: ut naeystrigghe R naeysterigghe Pal, D naeyersse M naysterigghe
naelick. fland. j. bij-kants R nalick en nalicks op bycants
naelinck. fland. Proximus haeres  
naelinck-schap. fland. j. naederschap R nalijngh int goet oft bestaende om tnalijnghschap te hebben
naerhede. fland j. naeder-schap  

[pagina LXXVI]
[p. LXXVI]

naerlinck. fland. j. naelinck  
naersen. vetus. fland. j. naederen  
naffel. fland. j. naevel R affel oft navel, naffel N navel Pal navel
nasscher; -heyd, -lick. fland. R nasscher, -heyt, nasschelicken
nauwers. fland. j. nerghens R nauwers oft nęrghens
ne. vetus fland. Ne, non  
necken. fland. R necken oft dooden
nemaer. vet. fland. j. maer  
nestelinck, nastelinck. fland. j. nestel R nastelijngh N nastelinc, nestelinc D nastelinghen (mv.) M nachtelinghen (mv.)
neus-doeck. fland. holl. sicamb. j. snut-doeck Pal (snot)
nichelen. vetus. fland. lovan. j. naghelen  
nie. sax. fris. holl. fland. j. noyt  
niet-dooghe. fland deugh-niet R nietdueghe (op quistcole)
nieten. vetus. fland. j. ver-nieten R nieten oft te nieten doen
nijp-tanghe. fland. j. treck-tanghe  
nijp-vleesch. flād. j. nijd-nagel. Reduvia R nijpvleesch an de nagels van den vijnghers Pal nijdvel an de nagels
no. vetus. fland. Non  
noyse. vet. fland. j. schaede R nooze oft gheschil
nood-durst, nood-dorst. fland. j. nood-durft R nooddurst
noodinghe tot kacken. fland.  
noose. fland. ...Gal. noise (cf. supra noyse)
noosen. fland. R noozen, hinderen oft dęren
nuchte, nuchten, nuchtens. holl. sicamb. fland. ...Morgen nuchten. fland. R alle nuchtent (op alle morghen) M nuchten
nuchten-stond, nuchter-stond. vetus. fland.  
nutsel. fland. Victus R nutsel, aet oft spyse

O

occasoen. vetus. fland. j. ocksuyne  
of. fland. fris. holl. j. af  
oyelick. j. oodelick. fland.  
okeler. vetus. fland. j. not-boom R okelęre Pal (noteboom, okernote) D nokelaer
on. j. in apud veteres. flandros hinc onbijt. j. in-bijt, on-twee breken. j. in twee breken, on-stucken trecken. j. in stucken trecken  

[pagina LXXVII]
[p. LXXVII]

onder-hoorigh. fland.  
onder-moeyen. flan. j. onder-winden R onderwinden hem yet oft moeyen hem
on-ghe-deghen. vet. fland.  
on-ghe-win. vetus. fland.  
ont-bundselen. fland R ontbunselen
ont-glijden. fland. hol.  
ont-knochten. fland. j. ont-knoopen R (ontcnoopen)
ont-paeyen. fland.  
ont-schappéren. fland. ...Gal. eschaper R ontschappéren (op ontodderen)
ont-todderen. fland. R ontodderen
ood. germ. sax. Vacuus ...wallicè, oed: flandicè (sic), oyde  
oodelick, oyelick, oolick. vetus. fland. holl. zeland.  
oogh-bal. fland. R ooghbal
oor. Soboles & Haeres. Flandri hoor dicunt  
op-stal. fland. j. op-stel.  
orcken, horcken. fland. j. luysteren R horken
ors, hors. vet. fland ang. j. ros  
os-baere. fland. j. ors-baere, rosbaere R osbaer Pal osbaer
oudken. fland. teneramond. Avia. mechlin. woudken  
oud-waerier. vetus. fland. ...gal. fland. vielwarier  
over-daed. vetus fland. holl. sicamb. pro ovel-daed  
over-recht. fland. j. aver-recht R overrecht oft averecht
over-sloop. fland. j. over-rock M oversloppen (mv.)
overre. fland. j. ovaere, oyevaer R overre en oyvaer
  D oudevaren (mv.), M odevaers (mv.)

P

pacht-hof. fland. R pachthof Pal dat den pachthove an gaet
pans-ijser. fland. j. panssier. R pansyzer Pal pansyzer, rustinc (K rustinghe), harnasch (K harnasch, harnas), of omghetughe
pappaerd. fland.  
parmentier. fland. j. kleer-maecker Pal cleermaker
paste. vetus. fland. j. deegh (R past v. brauwers) Pal pasteye
pattijn. fland. j. plattijn R pattine Pal pattine oft holbloc
pattoffel. fland. j. pantoffel  
pauwen-kruyd. fland.  

[pagina LXXVIII]
[p. LXXVIII]

peerd-kutser, peerd-kuts. flandr. j. peerd-tuyscher R peerdecuts M (hoenrecuts)
peerds-horsel. fland. R pęrdshorzel op wespe
peerdighe merie. fland. j. heete R peerdighe meerie
peerkel. fland. j. perse R peerkel Pal paerckel
peerkel-boom. fland. j. perse-boom R peerkelboom Pal paerckelboom
peyl. fland. j. taecke. R peyl
peylen. fland.  
pelerijn. vetus. fland. Genus accipitris. pelerijnen, blaeten, saeckers, valcken  
pellarijn, pellarijn-voghel. fland. j. pepel R pellarijn voghel ‘papillon’ Pal pellarin, boterschete oft vyvautre
pels-maecker. fland. j. peltier R pelsmaker oft bontweercker Pal bontwęrker of peltier D pelsmakere
penninck parisis. fland. j. drij mijten brabandts R pennijngh Pal pennijnck
perre. fland. j. hiele-bille R perre met de beenen in de lucht die de kinders maken
perselie, persijn. fland. j. petercelie R perselle en persijn Pal peterselie D petercelye M pieterselle
pertigh. flan.  
peure, peuren. fland. j. poyer, poyeren R pueren
piere. fland. Pedica R piere om wilde beesten met te vanghen
piewit-voghel. fland. j. kievit R piewitte voghel
pijckier, pijckenier, pijckenaer. vetus. fland. R pikenier
pijn-weke. vetus. fland. j. goede weke  
pijpe. vetus. fland. R pipe Pal een fonteyn pype
pijroen, puyroen. fland. j. puye  
pilorijn, pellarin. fland. gal. pilori R pellarijn oft cake ‘pilory’
pinsse. fland.  
pinssen. fland. j. pitsen R pinsen oft nipen en pitsen oft nypen Pal pinsen ‘stringere’ en pitsen ‘pungere’
pionnier. ...Flandris dicuntur spaeyeniers Pal pionniers of delvers voor een stad
pionnieren, & fland spaeyenieren  
   
pipeye. fland. pippe  
pit. fland. j. put R put Pal put
placker. fland. j. blouwel R placker daermen tlijnwaed mede plact Pal placker daer mede datmen dliwaet slaet

[pagina LXXIX]
[p. LXXIX]

playsir. gal. fland.  
planckiese. vet. fland.  
plate. fland. brug. j. platdijs R plate visch Pal plate
plecht van t' schip. fland.Ga naar voetnoot(53) R plecht van den schepe
plechten. fland. R plechten oft voer goet toezegghen
pleghten. fland. j. plechten  
pleken. flan. gand. j. blecken R pleken oft de schorssen afdoen
plocken. fland. hol. j. plucken R plocken oft afplocken
ploosche. fland. j. pelle R ploossche ‘escosse’
plooschen. fland. j. pellen R plooschen als boonen ontploosschen
ploten de wolle. fland. j. blooten R ploten de wulle
ploten. fland. R ploten oft tvel verliesen
plucht. fland. R plucht
poelen, polen. fland. R polen yewers in
poetre. vetus fland. Pal pond D pont parisijs M pond parisissen
poynt oft poynct parisis. vet. fland. j. halve mijte  
poyntinghe. fland. j. bede, settinghe, schattinghe  
poke. fland. R poke
poke. fris. sicamb. holl. fland.  
pol-haemer. flan. j. heyr-haemer R polhamer oft valcken bec
pond-dinck. fland.  
pooghen. fland. hol. R poghen
poort. ger. sax. fland. j. haven  
poorte. vetus fland. Anus & Cunnus  
poorte. vetus. fland. Oppidum ...  
poppe, popte. fland. j. rock van vlasch  
porreye, purreye. fland. Pal porreye D pareye M poreide
posterne. vetus. fland. j. achter-deure  
pot-bloeme. fland. j. ghenoffelbloeme  
pot-ijser. fland. R potizer Pal potyzer D potyser
preael. fland.  
preael. fland. Muccinium  
prenten. fland j. printen R prenten
prickel, priker. fland. j. stiete R prickel oft strael Pal prickel daermen de pęrden of osse medepinst
prieme, priem-tijd. flan.  
priesteragie. fland. R priesterage
priker. fland. j. prickel, stiete R priker

[pagina LXXX]
[p. LXXX]

proef-scheut. fland. R proufschuete
pruyschen. fland. R pruusschen, ghilen, zieden
pueren. fland. j. poyeren R pueren
puer-roede. flã. j. poeyer-roede R puerroede
puyt. fland zeland. j. vorsch R puut en puud oft vorsch Pal puut oft vorsch
purreken, porreken. fland. j. wratteken. R purrekin oft wartkin an tlyf
pusseme. fland. gand. j. perssem R pussem en (op lombaerde) pusseme
pussemier. flan. j. perssemier R pussemier oft woukeręr
putten-sone. vetus. fland. j. hoerensone  

Q

quabbe, quappe. fland. sic. Pal quappe
quacker-nelleken. flandr.  
quaed, quaet, quat, kat. ger. sax. sicamb. vetus. fland. j. kaet  
quaed-be-leyd. fland. j. deugh-niet  
quaed-be-leyd. fland. j. moedersogh  
quaeder-tieren. fland.  
quaele. vetus. fland.  
queecken. fland. hol. j. quicken  
queeckerije. fland.  
quelen. fland. quedelen R quélen, zijnghen ghelijck de voghels
quene. vetus. fland. j. frock. Pal (quenen clap ‘aniles fabula’)
quene. fland. j. moesel R quéne, z. muzel
quetse. fland. j. wonde R quetse oft wonde Pal (qwetsen)
quick. fland.  
quijl, quiel. fland. fris. holl. sicamb. j. seever  
quijlen, quielen. fland. fris. holl. sicamb. j. seeveren R quilen oft zeeveren
quijnen, sax. fris. hol. sicamb. fland. j. quenen, quelen  
quist-koole. fland.  

R

rabaudeken, vogheler. vetus. fland.  
rabot. fland.  
rabot. fland. j. sluyse R rabot oft sluse
rabot. fland. j. teghen-heyd  
radie, raye. vetus. fland R raeye vander zonne Pal raye vander zonne

[pagina LXXXI]
[p. LXXXI]

radien, rayen. fland.  
raeck-roeyen. fland. R raeckroeyen, plaren, wasschen, questie roeren oft gheschil zoucken
raecke. fland. j. reke R rake Pal raeke
rael. fland. j. reel R rael, teer, smeer
raep-bucht. fland. j. raep-land R raepbucht
raepier. fland. j. raep-bucht R rapier oft rapbucht Pal rapier ‘rapina’
rammeken. fland. brug. j. roosteye  
rampen, rampenéren. vetus. fland.  
rancke. vet flan.  
ranckune, ranckure, ranckore, ranckeure. fland.  
randen. randten. flan.  
rannen. vetus. flandr. j. runnen, rennen  
rasier. gal fland.  
rastoen. fland. brug. R rastoel ‘raston’
ratel. fland. j. rate R ratel van biën
ratel-spaen. fland. R ratelspaen die de kinderen in den vastenen draeyen
rebbe. fland. j. ribbe R rebbe vanden mensche Pal rebbe
recht-sweer. fland. holl. R rechtzweer D rechtsweer M rechtsweers (mv.)
redenaer. fland. brug.  
regghe. holl. fland. j. reke, grietsel R rake
reyn. fland. sic. j. reghen Pal reghen
reynen. fland. sic. j. reghenen R reynen, z. reghenen Pal reghenen M reynen
reke, reecke, regghe. fland. hol. fris. j. grietsel Pal een yzeren ręcxkin
rel. fland. R rel, clap
rend. fland. j. rind R rend, osse oft coe
renne, voghel renne. fland.  
renssel. fland. j. runssel R rensel Pal rensel v. melck oft caes
resen. fland beven R rezen oft beven
respeel. fland.  
reveninghe. fland. ...kamer van reveninghe. fland.  
reum. fland. j. snof R ruem oft snof
riester, rijster. fland. R riester vanden plough
rijffel. fland. j. wrijvinghe  
rijffelen. fland. j. wrijven R rifelen, wriven
rijs. fland. j. mutsaerd  
rijs-werck. fland.  

[pagina LXXXII]
[p. LXXXII]

roep. fland. j. lose. Tessera. R roep, z. roup; roup int haer ‘le mot du guet’ Pal schippers roup of lied
roest. flan. j. hinnen-kot R roest, hinnecot
roesten. fland R roesten oft te roeste gaen ‘gesir’
roet. sax. sicamb. fland. j. soet R (roet ‘suif’ M roete)
rokelen het vier. fland. j. raeckelen R rokelen tvier
rokel-stock flandr. j. raeckel-stock R rokelstock
ronselen. flan. j. mangelen R ronselen, manghelen
rooden haerinck, rood-haerinck. vet. fland. j. bocks-horinck  
room. fland. hol. j. saene R room D (zane) M rome
rossijde, rossiede. vetus. fland. j. ros M rosside
roste. fland. j. ros, rosch Pal ros; rosch; rosch ende vierrood oft bleeck rood
rotel. fland. j. raetel  
rotel-spaen. fland.  
rou-waerd, roewaerd, rewaerd. vetus flandr. R rewaerd vanden lande
ruyten. fland R ruten, quelen

S

sack-man. ger. sax. fland. vetus.  
saeckeléren. fland. j. sarckelen  
saelgie, salie. vetus. fland. fris. hol. j. savie Pal saelge en wilde savye M sailge
sakelér-ijser. fland.  
sakeléren, sarckelen. fland.  
saluwe. vet. fland.  
sanckelen. fland. j. suckelen R sanckelen oft suckelen
sanse. fland. j. deghe R sanse oft bedidinghe ‘accroissement’
sarck. fland.  
sate. fland. R zate
schacht lands. fland. zeland. j. roede lands  
schaed-be-letter. flan. brug.  
schaeps-lepel. fland. Pedum R schaeplepel oft schaepschuppe Pal een schaeplepel ‘pedum’
schaep-schuppe. fland. R (zie schaeps-lepel)
schaeperije. fland.  
schaetse. fland. Grallae. R schaetse ‘eschasse’ (ook in K) Pal schaetse ‘gralla’
schal-bijter. fland.  
schalckaerd. fland. R schalckaerd
schapperlinck. fland. j. snipperlingh, snijdelingh  
schavuyt, schoef-uut, schaffuyt, Pal schovuut

[pagina LXXXIII]
[p. LXXXIII]

schuyfuut. ger. sax. sicamb. fris. fland.  
schawe. fland. j. schaduwe R schauwe oft schaeye
scheedelinck garens. fland. j. stringhe. R scheelingh, stringhe oft stick garens
scheene van het rad. fland.  
scheeven. fland. j. schimpen R scheeven op beenen
scheffel. fland. gand. j. schelffer R scheffel oft brocke
schefflen. fland. j. schelfferen R scheffelen
scheminckel. flan. zelan. R schemijnckel ‘singe’ Pal schemijnckel M scheminkelen (mv.) (A. Junius)
schepen-huys. fland. R schepen-huus
scheppen. fland. j. kleer-maeckenGa naar voetnoot(54) R (scheppen, maken) Pal (scheppen ‘creare’) D, M sceppen
schepper. fland. j. kleer-maecker R schepper, cleermaker M sceppere ‘parmentier’
scherp-rechter. fland. sax. sicamb.  
scheve. fland. j. schijve, scherf R schéve, brocke en een enjuun schéve
scheven fland. j. scherven R schéven, z. schaerven
schicht. fland. R schicht M scichten (mv.) ‘saiettes’
schieden. fland. sicamb. j. klieven R schiden, clieuen
schielick. holl. flan.  
schielicken. holl. fland.  
schier, schierken houts. fland.  
schiere-wiere. fland. R schiere wiere
schilghe. fland. j. kenneve  
schitte. holl. fris. flandr. R schite, cacketorie ‘la foire’
schoe. fland. j. schoen R schoe Pal schoe, schoen
  M scoe(makere), (mv.)
schoeyer. fland. j. aen-trecker R schoeyer (op aentrecker)
scholcke. fland. R scholcke van steene ende moortel tsamen van eenen muur diemen afbreeckt
schoof-land. fland. R schoofland ‘terre à terrage’
schoon-broeder. flan. j. be(-)houdt broeder  
schoon-heere. fland. j. groot-vader D scoenhere M scoenheere ‘tayon’
schoon-laecken. flan. j. ammelaecken M scolakene (mv.) ‘napes’
schoon-moeder. flan. j. be-houde moeder  
schoon-sone. fland. j. be-houdt sone  

[pagina LXXXIV]
[p. LXXXIV]

schoon-vader. fland. j. be-houdt vader  
schoon-vrouwe. flan. j. groot-moeder D scoenvrouwe ‘taye’ M te uwer scoener vrouwen
schoonkens. fland. R schoontgins (op alenxkins)
schoot-kleed. fland. j. veur-schoot Pal schootcleed M schotelcleedren (mv.)
schop, schoppe. fland. vet.  
schoppe. fland. hol. j. schuppe R schoppe oft schuppe Pal schuppe
schoppen. flan. vetus. j. schobben R schobben ‘gratingner’
schorsse. fland. j. schorte, schorskleed R schorsse diemen voren schorst en schusse Pal een schippers schursse
schorte-kleed. fland. hol. j. veurschoot R (schootcleed) Pal schootcleed M scortcleedren (mv.)
schorte-kleed. fland. holl. Diaphragma  
schorte-klock-woens-dagh. flandr. j. schorssel-woensdagh  
schossen, schrossen. fland. j. brassen R schossen, brassen
schotter. fland. j. schutter R schotter oft schieter en schutter, z. schotter M scotter ‘arbalestrier’
schoud-berd. fland. j. schutsel R schauberd oft schęrm
schoudt. hol. flan. j. schoud-heet R schaut, schout oft baillu D scoutheet M scouthete
schraeffen. fland.  
schrantsen. fland. j. schantsen R schranssen oft smaeren
schraven. vetus. fland. j. schrabben  
schrepen. fland. R schrépen
schricken. fland. j. schrijden R schricken oft schrijden
schrick-schoenen. fland. j. schaverdijnen  
schrincken. vetus. fland.  
schronde. ger. sax. sicamb. fland. j. klove  
schronden. germ. sax. sicam. fland. (cfr. R schrooden: rongner)
schuyf-uut, schuyf-uul. sax. sicamb. fris. fland. Pal schovuut ‘bubo’
schuylen. fland. R schulen, zwimelen, bicans in slape zijn Pal (schulen, duken)
seecke. fland. j. seycke R zeęke
segghe. fland.  
segghen-schap, seggher-schap. fland. R zegghenschap oft manschap
seynen. fland. j. seghenen R zéghenen
seker. flandr. j. borghe, seker borghe R zeker

[pagina LXXXV]
[p. LXXXV]

seker stellen. fland.  
self-schot. vet. fland.  
sende. vetus. fland.  
sesken. fland. j. neghen-manneken R zesken in ghelde
set. fland. R zet
settinghe fland. j. schattinghe R zettinge
seughe. fland. j. soegh R zueghe Pal zueghe D soch M zueghe
seule, suyle, fland. occident. j eemer  
sicht, sichtent. fland. j. sedert R sichtent oft sindert M sichtent
sieckertieren. flandr. R ziekertiere (op onlustigh)
sindael, sendael. fland. holl. sic. R (stillerumers oft sindaelsniders)
slach-hout. fland.  
slack. fland.  
sleeuw. flan. R sleęu oft het scherpe af
sleppe. fland. j. slippe R sleppe
slicht. flan. sicamb. sax. j. slecht R slicht z. slecht Pal slichten (wijn of cleynen wijn) M slicht
slom. fland. j. slim. R slom
sloo-bra, sloo-brade. fland.  
sluymer. flan. Artocreae sive lagani delicatioris genus.  
slus. fland. j. slap. R sluts en sluns (op slap)
smack-becken. fland. j. smack muylen  
smeer. fland. j. teer. R smeęr, teer en teer, smeer Pal smaer
smelte. vet. fland. R smelte an tgordel M smelten ‘morgans’
smuyck. fland. R smuuck Pa smuuck
smuts. fland. R slagh oft smuts
snackerken. fland. j. basserken, kefferken  
snake. flan.  
snijder. fland. j. mes R snimes Pal snymes oft schreipmes
snodder. fland. Sordes  
snoecken. fland. j. snoeyen R (snoeyen)
snoter, snoteringhe. fland.  
snutteren. fland. j. snipperen R snutteren
snutterlingh. fland. j. snipperlingh R snutterlijngh
sobben, sobbelen. flandr. R sobbelen oft strukelen
soe. fland. j. sij  
soen. vetus. fland. j. ranssoen R zoen, rentsoen
soen-dinck. fland. j. soen  
soeseleer fland. j. soeteler R zoezelęr
solement. fland. R sollement van den huse

[pagina LXXXVI]
[p. LXXXVI]

soluwen, seulewen. fland.  
sommier. vetus. fland.  
sompe. fland. j. kolve  
sout-brijne. fland. j. pekel R zautbrine
spadenier. vetus. fland.  
spadenieren. fland. j. pionnieren  
spaegh. fland. j. spade R spaegh, z. late Pal spade
spaersen. fland. R spaerzen, bespaerzen
spaers-water. fland. j. wij-water R wiwater Pal wijwater
spanghe. fland. j. windel. Fascia Pal spanghe of winde om de cleyn kinders in te winden ‘fascia’
sparcke. fland. j. ghenstere  
(spaeyenieren): zie pionnieren en supra spadenieren  
speeckelen. fland. holl. j. spickelen  
speete. fland. j. spuyte R speete oft speyte
speyeren. fland. R speyeren
spelle-doren. fland. R speldooren oft witten dooren
spelt-haen. vetus. fland. j. sprinckhaen Pal sprijnchaen
spene, spenne, sponne, spinne. sicamb. fland. R spenne oft sponne van vrauwen
spene. flan. holl. R spéne v. eender coe
spenne. fland. j. spene, spinne R (zie spene)
spercke. j. sparcke. fland.  
sperwaen, sporwaen. flan. j. sperwer R sperwaen (,) voghel N sperwer, sparwaen D sparwaren, sperwaren (mv.), M spaerewaers (mv.) sporwaeren (mv.)
spetten. fland. j. spitten R spitten, delven Pal spitten
spies-hout, spiesch-hout. fland. j. waghen-schot R spiesch (,) haut oft waghenschot
spiet. vet. flā. j. spiesse R spiet, spęrre
spije. fland. j. spuye R spey
spilder. vetus. fland. R spilder
spinne, spenne, sponne. flan. R sponne, spenne Pal spene
spletten fland. j. splijten R spletten, clieven
spoghen. vetus fland. j. spouwen R spoghen, z. spuwen Pal spuwen
sponne. fland. j. spene, spinne R zie supra spinne
spoor-waer. fland. j. sperwer R spoorwaen, voghel Pal spoirwaen M sporwaren (mv.)
spotte. fland. R spotte oft plecke
spotten. fland.  
spreeden. j. spreyden. fland. holl. R spreeden Pal spreeden plat neder
sprenckel, spranckel, sprancke. fland. R sprancke viers, z. glenster

[pagina LXXXVII]
[p. LXXXVII]

sprietelen. fland. R sprietelen
sprietel-ooghen. fland. j. spriet ooghen R sprietelooghen
spriet-straete. fland.  
spriet-wegh. fland. R sprietwech
sprock. fland. j. sporck. R sproc, cortbrakigh
stael. vetus. fland. j. steel (cf. R steel ‘tige’)
stael-blind. fland. sicamb j. stockblind  
stafel-rije, stapeel. flandr. R stafelrie v. eenen schepper
stal-licht. flan. ... à stallen sive stellen M stallichten ‘cherges’
stal-licht, stal-keersse, dwaes-licht, ... Brabantis stal-licht Flandris stal-keersse dicitur  
stallen. fland. j. stellen R stellen
stamijnen. fland. (ww.) R stamijn (nw.) M stamine (nw.)
stap-hands. fland. holl. R stappans
stapeel. fland. brug.  
stapel. vetus. fland. hol. j. steel, stanghel Pal den stapel oft stock van alle crude
steck-steenen. fland. j. kae-schieten (cf. R stecke, staeck daer naer datmen schiet)
stede-garson. fland. brug.  
steegher. j. stegher. fland. R steęgher, graed Pal trap oft steegher
stegher, steegher. fland. j. trap R steęgher, graed N77 steger, trap; elders ste(e)gher Pal steeghers ‘stegriae’ M steghers (mv.)
stek-ijser. fland. j. el-gheer R steek-izer, daer mede datmen palingh vanght, datmen ghemeenlic heet ellegheer oft aelspęre
stelckeren. fland. j. stollen R (zie infra stolckeren)
stempen. fris. sicamb. fland. j. stelpen  
step, steppe. fland. j. stap R steppe, stap Pal stap
steppen. fland. j. stippen R steppen metder naelde
steperen, stueperen. fland. R stueperen op quaed
steper-quaed. fland.  
steune. fland. j. lęne R stuene oft léne
stick. fland. holl. j. stuck R stic Pal een stic papiers
stief. fland. holl. sicamb. j. stijf R stijf
stief-boorigh. fland.  
stille. hol. sicamb. fland. heymelicke M stillen (mv.)
stille-vaeghen, stille-ruymen. hol. sicam. fland j. bern-steken  

[pagina LXXXVIII]
[p. LXXXVIII]

stille-vaegher, stille-ruymer. hol. sicam. fland. j. bern-steker R stillerumers oft sindaelsniders
stinghe. fland. j. stanghe  
stock. fland. brug. ...met den stock verkoopen (cf. R stock ‘baston’)  
stock-houder. fland. brug.  
stoken de tanden. fland. j. koteren  
stolckeren, stelckeren. fland. j. stollen R stollen oft storkelen (cf. infra storckelen)
stommelen. fland. j. spertelen R stommelen oft spertelen
stoppe. vetus. fland. j. werck Pal węrcman en waerckman
storckelen. fland. j. stelckeren R storkelen (cf. supra stolckeren)
stouwen. fland. Incitare R stouwen, z. stauwen
straele. fland. Stimulus aculeus R strael, prickel Pal strael ‘aculeus’
straele. fland. R strael vander ooghe
straele. vetus flandr. R strale oft vlieghe
straelen. fland. holl. R stralen
streck. fland. j. strick R strec oft strop
strekel, streekel. fland. sicamb. j. strijck-stock R strékel om cooren te striken
stremmen. fland. R stremmen, stelpen
strijck-bedde. fland. R strijckbedde inden acker
strobbelen, strubbelen. fland. j. struyckelen R strubbelen, strukelen oft suckelen
stroo-mael. flan.  
stroyken worpen. fland. j. halm schieten R strooytgen trecken
struvelen. fland. R struvelen
struwieren. fland. j. ver-stroyen R struwieren oft verstroyen
struwiers. fland. R struwiers, haerwaerd en ghinswaerd
stuype... & fland. Febris  
stuyte. fland. brug. zeland. j. boterham  
sueghe. fland. j. sogh  
suele, suyle. fland. j. eemer  
suyle, suele. fland. j. eemer  
suyle, sulle. fland. R zulle oft dorpel Pal zulle
swaen-draegher. fland.  
swalp-ey. fland. R zwalpey
swamme. germ. sax. fris. sicamb. fland. R zwamme, z. sponsie
swamme. fland. j. vonck R zwamme oft vonc om vier in te slane
swede. vetus. fland. j. winckel-haeck  
sweet-rocksken. fland. j. lijf-rocksken Pal (sweetdouck)

[pagina LXXXIX]
[p. LXXXIX]

swelgh. fland Pal den zwelgh oft slock vanden mond
swelten. vet. fland.  
swercke. sax. fris. sic. fland. j. wolcke  
swevel. germ sax. hol. sicamb fris fland. j. solfer (R sulfer) Pal sulfer
swevel-stocksken. fland. j. solfersteck  
swijck-slaen. fland.  
swijn fland.  

T

taenen, tenen. fland. R taenen, graeten
tafelier. fland. sic. j. tafel-gast R tafelier
tafelier. fland. j. banck-houder  
tanden iemanden. fland. R tanden, yemand begherzen
tamboer, tamborijn, taborijn. fland. j. trommel R tamboere Pal (trommerslagher)
tanen, tenen. fland. (cf. supra taenen)  
tansije. fland. tas-eye. Moretum ...  
tarrijn-voghel. fland. R tarrijn voghel
tasséren. fland. j. ver-tasséren  
tateren. fland.  
teder, teeder. fland. hol. j. teer R teer, smeer oft magher
teele. fland. j. teyle R teele Pal teele
teghel, teghel-steen. sax. sicamb. hol. fland. j. tichel R teghel oft tichghel Pal teghelsteen oft correel en ticgel
teke. fland. j. pier R teeck Pal teke oft kinderworm
telghe, telgher. sax. sicam. fris. hol. fland. R telgher oft tac van den boome
tellen. vetus. fland j. ver-tellen  
tem. fland. j. tam R tem, z. tam N temme, tam
tenen, teenen, tanen. fland. (cf. supra taenen)  
tente. fland. j. reyn-vaer  
tets. fland. R tets of anhaudende ‘tillas, gluant’
teuluwen. fland. j. touwen R tueluwen en teluwen op bęren
tichel-beeste. fland. j. steen-worm, esel-worm  
tijte, tijtken. fland.  
tincke. fland. j. slije R tinke visch D tynken (mv.), M tinken (mv.)
tinghel. fland. j. netel R tinghel oft netel Pal tijnghel oft netel

[pagina XC]
[p. XC]

tinghelen. fland.  
tinghelen. fland. j. ver-netelen  
tinte. fland. j. tintel-ijser R tinte van den chirurgijns ‘une esprouvette’ Pal tinte oft vlieme
todderen. flandr. j. tuyeren  
toef-doen. fland. j. toeven, onthaelen (R touf, feeste)
toeven. fland. R touven, troetelen
token. fland. jocken, spelen R token, jocken, spelen
tooghe. fland. j. toon  
tooghen. fland. j. toonen R tooghen N tooghen Pal tooghen
torssen. fland.  
tort, torde. vetus. fland.  
tote. fland. j. muyl R tote, mule
tremye. fland. j. draegh-stoel R trémië
trits. fland. j. kleyn koetsken R trits oft clein coetskin
trock. fland. j. treke R troc v. eenen meester
troef-boeck. fland.  
trompen. vetus. flan.  
trop. fland. j. hoop R trop oft tros
troppe. fland. ...By troppen. fland. R trop oft tros
troppen. vetus. fland. R troppen over hoop
trotten. flan. j. draven R troten
truchtin, truhtin vet. teut. Dominus. Vulcan. Brug. vide Drutin  
truts-man, truceman. fland. Interpres  
truffe. fland. R truffe
truffen. fland.  
truffer. fland. R truffen in dhant stéken
tuchtigh. fland.; Tuchtigh zijn R tuchtich, heet
tulpen. fland. R tulpen, gulpen
tulper. fland. R tulper, dronckaert
twaelfaerd. fland. j. oort R twalevaerd in ghelde
twee-borelinghen. vetus. fland. R (tweelijngh) Pal (tweelijnghe)
twint, twijnt, twent. vetus. fland. holl.  

U

up. fland. j. op R up b. op M up
us. vetus. fland. fris. j. ons  
use. vetus. fland. holl. fris. j. onse  

V

vaendelingh, vendelingh. holl. fland. R vaendelijngh
vaen-kruyd. fland. j. nies-kruyd Pal vaencruud oft niescruud
vaer-schat. flandr. j. vaer-gheld R vaerschat

[pagina XCI]
[p. XCI]

vaerghen, verghen. fland. R vaerghen, heeschen...
vaerinck, vaerincks. fland.Ga naar voetnoot(55) R varijnck
vaesche. fland. j. vesche.  
vaesen, faesen. fland R fazen oft vullen yewers met Pal (vullen)
valcken-beck fland. j. heyr-haemer R valcken bec (op polhamer) Pal een crom ghewaer als valkenbec oft braem mes
valschaerd. fland. j. ver-valscher R valschaert
vat-saed. fland.  
veegh. fland. j. veygh R veeghe
vey. fland.  
veyn-out, veyn-noot, ven-nootGa naar voetnoot(56), veyn-gnoot. hol. zeland. fland.  
veynsen. fland.  
venster-liedeken. fland. j. laweyt R veyster liedeken
vente-goed. fland.  
ver-baeghen. vet. fland. j. verbaesen  
ver-baeght vetus. fland. j. ver-baest  
ver-band. fland. holl. sicam. j. ver-bond R verbant en verbond
ver-bauréren flan.  
ver-beenen. fland. (cf. R verbeent oft verschuwert ‘rusé’)
verbelghen. vetus. fland. R verbelghen
ver-bloesemen. fland. j. ver-schouden, ver-bluysteren R verbloesemen oft verschauwen
ver-broeyen. fland.  
ver-buyter-tieren. fland.  
ver-dachten. fland. R verdachten, b. aendachtigh wesen
ver-daeren. vetus. fland. R (verdaret zijn, op derselen)
ver-demsteren vetus. fland. R verdoten, rasen yeuwers na
ver-doten. fland. ver-dutten  
ver-gansen. fland. j. ver-hansen Pal vergauweloozen ‘negligere’
ver-gauwe-loosen. fland. Negligere. R vergheldijnghe
ver-gheld. vetus. fland. j. ver-gheldinghe  
ver-goude. fland.  
ver-guffen. fland. R verguffen hem
ver-haeyten. fland. j. ver-langen (R verlangen)
ver-jeghenen. fland. j. ver-teghenen R verjeghenen, ghemoeten

[pagina XCII]
[p. XCII]

ver-jolijen, ver-jolijsen. fland. j. ver-blijden  
ver-keert. flan. j. ver-momt R verkeert gaen
ver-koren maendagh. fland. j. verloren  
ver-meersen. fland  
ver-noey, vernoy. fland. hol. R vernoey
ver-noeyen, ver-noyen. fland. hol. R vernoeyen
ver-oyen. vetus. fland. j. ver-noyen  
ver-perst. fland. j. be-nauwt R verperst (op banghe)
ver-perstheyd. fland. j. be-nauwtheyd R verperstheyt (op banghicheyt)
ver-preulen. fland. j. ver-quicken R verpruelen
ver-pruelen, ver-preutelen. fland. R (zie vorig woord)
ver-schat. fland. R verschat (op rensoen) (cf. R verschatten ‘rençonner’)
ver-seer. vetus. fland.  
ver-sijck. fland.  
ver-sijckelick. fland.  
ver-tasséren. fland. R vertasseren
ver-toogh. fland.  
ver-tooghen. fland. j. ver-toonen R vertooghen N verto(o)ghen
ver-tweefelen. fland. j. ver-treyfelen R vertweefelen Pal vertwyfelen
ver-vloten room. fland.  
ver-vorsen fland. j. ver-vrosen (R vervriesen) Pal (vervriezen)
ver-waet. vet. fland  
ver-waet. vetus. fland. j. ban  
ver-waeten. vetus. fland. j. verlaeten  
ver-waeten vetus. fland.  
ver-waeten mensch. fland.  
ver-waetenisse. fland.  
ver-wallen weder. vetus. fland. R verwallen wedere op smoel
ver-wandelen. vet. fland. ger. sax. sicamb. holl. j. veranderen R verwandelen, veranderen
verghen. flan. hol. sic.  
verst, verste. fland. vetus. j. frist, virst, vorst  
vesperye. fland. R vesperbrood Pal vesperbrood of vesperye
vespereyen. fland. R vesperbrood eten oft vespereien Pal vespereyen
veur-voets. vetus. fland. holland.  
veurders. vetus. fland. j. veurouders  
veuren, voeren. fland. (cf. infra vueren)  

[pagina XCIII]
[p. XCIII]

veusen. fland.  
vier-stede. fland. sicamb. j. heerdstede R vierstede oft haerd
vier-tael fland. j. vier-tel R viertale mate
vijs-tanghe. fland. R vijstanghe
vijster. fland. R vijster Pal (vijsten ‘pedere’)
vinder. fland.  
visch-boeyer. fland. brug.  
vite. fland. j. treke R vite (op treke)
vits zijn. fland.  
vitten. fland. j. passen R vitten oft voeghen
vittinghe. vetus fland. j. 54. mudden  
vlaeden, vlaen. fland. j. villen R vlaen oft villen Pal villen
vlasch-boker. fland.  
vlasch-boker. fland.  
vlederick, vledderick, vlerick. vetus. fland. j. vlerck  
vlercke. fland. j. vleughel R vlueghel Pal vlueghel oft veder
vleuwen, vleeuwen. vet. flan. j. vleyden R vleeuwen (op blanden) Pal vleeuwen ‘orare, rogare, obsecrare, precari’
vlied-bergh. vetus fland. R vliebęrgh
vliegh-walop. fland. R vlieghewalopriden en loopen den vliegwalop
vloten, vlooten, vlieten het melck. fland. fris. zeland. R vlooten de melc
voederer. fland. j. peltier R voeraere
voedster-vader. fland. Pal voestervadre
voeren, vueren, voren. fland. holl.  
voerne. fland. sicamb.  
voet-stellinghe. fland.  
vogheler. j. rabaudeken. vet. flan.  
vol-komen. vetus. fland. Perficere,...  
vollinck. fland.  
volard, vollaerd. fland. brug.  
vondnisse ...vetus. fland. vonnesse R vonnisse Pal vonnesse
vondnisser, vonnisser. fland.  
vorsen, veursen. fland.  
vorten. fland. j. ver-rotten R vorten
vrame. fland. j. vrome  
vramen. vet. fland. j. vromen  
vriend-dagh. fland. j. vrijd-daghGa naar voetnoot(57) R vrindagh en vridagh Pal vrydagh M vriendach, vrydaghen (mv.)
vrocht. vetus fland. j. vrucht R vrucht Pal vrucht

[pagina XCIV]
[p. XCIV]

vroed-dom. vetus. fland. R (vroed ‘sage’) en vroedom oft wijsheit
vroedschap. fland. R vroeschap oft ghespaersaemheit M vroescepe
vroedsche. vetus. fland.  
vrucht, vurcht, vorght, vrocht. germ. sax. sicamb. fland. Timor  
vruchten, vurchten, vorchten. ger. sax. sicamb. fland.  
vueren, voren, voeren. fland. holl. Evirare R vuren en ghevuurden beęr
vuyrster. campin. fland. j. schoorsteen R vuuster, schoortsteen ‘contrecoeur’
vuyst-not. fland. Nux decumana  
vul. fland. j. vol R vul, z. vol Pal (vullen, vul doen) D vol M vul

W

waeden. vetus. fland.  
wael. vetus. fland. j. wel  
waen, waenen. vetus hol fland. Unde N waen
waen. fland. holl. Opinio  
waenen. fland. hol. Opinari R wanen Pal wanen, weenen, dijnken ‘reri’ M ic waen
waerison. vetus. fland. j. garnison  
waeter-beckigh. fland. j. waeterloopigh. Salivans Pal (water loop)
wal. vetus fland. Abyssus R wal oft diepte
walcken. fland. Premere  
walle. fland. Agger: monticulus  
walleken. fland. Parvum praetorium  
wallen, wellen. fland. Bullire (R wellen ‘soulder’)
wal-worte. vet. flan. j. hadick  
wan. fland. hol. zeland. R wan, ruum ‘vuide ou non plein’
wan-haeghen. vetus. flan. j. mishagen  
wan-klaeghen. vetus. fland.  
wandelen. vetus fland. j. ver-anderen  
wandel-baer gheld. vet. fland. j. gangh-baer  
wapen-loop. vet. fland.  
wapen-tuer. vetus. fland. Eques cataphrastus, armiger  
wapeninghe. vetus fland. Arma  
wapeninghe maecken. vetus. fland.  

[pagina XCV]
[p. XCV]

wase. fland. hol. j. slijck  
wasem. fland. hol. sicamb. R wazem, doom
wasemen. fland. holland. sic.  
webbe. fland. Fascia R webbe, lint oft gordel
wedde. fland. j. weet. Glastum R wedde oft weęt daermen mede vęrruwet ‘guesde’
wedde. vetus. ger. sax. sicamb. fland. hol. Merces ...  
wedde-bode. fland. j. kluyver R weddebode oft cluver
wedden. vetus. sax fland. Spondere  
weddinghe ...& apud fland. (= belofte van betaling)  
weder-raeden. vetus. fland. Dissuadere  
wee-wijte, wee-wite. vetus. fland. Dolor Pal wee
weecken. flandr. j. weycken R weęken
weeden. fland. j. weyden R weęden N weyden
weer. fland. Sepimentum (Cf. infra were)
weeren-vleesch. fland. hol. zeland. sicamb. j. hamelen vleesch (R weer v. schapen) Pal weir D weeren vlees M wederin vlees
weerd-schap. sax. sicamb. holl. fris. fland.  
weffel, wevel. fland. j. streme R weffel M wevele ‘traisme’
wegh-werperken. fland. R weghwaerperken
weghel. fland. R weghel
weyten. vetus. fland. j. roetaerd  
welle. vetus. fland.  
wellinghe. sax. sicam. fland. campin.  
wendel-steegher. fland.  
wepel. vetus. fland. holl. R wepel ‘vague ou vuide’
were. fland. (Cf. supra weer)
werpel-aersen fland.  
werveleuren. fland.  
wevel, weffel. fland. Zie weffel
wiecke. fland. j. lemmet Pal de wieke vander kerse
wier. fland. vetus j. weer R weęr ande handen oft ande voeten Pal eenen weer an de handen oft voeten, oft dat verhart es van aerbeyt
wijgh, wiegh. fland. R wijch oft strijd
wijghant, wiegant. vet. flan.  
wijper. fland. j. spijt  
wijperen. fland. j. spijten  
wime. fland. j. wijme  
windel-steegher. fland. R wintelsteegher

[pagina XCVI]
[p. XCVI]

witeken, witteken. fland. campin. R witteken, grootmoeder
witten-son-dagh. vetus fland.  
woecker. fland. brug R wouker plaetse M te woekere leenen
woelen. fland. j. worghen Pal worghen
woelghe. fland. j. hoelie, steenkolen R woelge, colen
wompelen. vetus. fland. j. wimpelen  
worte. fland. j. warte, werte, wratte R worte
wouwe. Lutea, luteola. gal. fland. waude D wouwen (mv.), M wuwen (mv.)
wouwe-steertken. fland. j. woeghsteertken  
wrack. fland. j. brack R wrac, brac ‘aigre’
wraecken de ghe-tuygen. fland. hol. zeland.  
wransch. flandr. R wransch, bitter
wrempe. fland. hol. Rwrempe ‘laide grim ace’
wrempen, wrimpen. hol. fland. j-grijsen R wrempen ‘faire laide grimace’ Pal wrempen ‘fari’
wroegher. fland. hol. R wrougher (op aenbrijngher)
wroegher-schap. vet. fland.  
wronck. fland. R wronc diemen op thooft leght als men wat draeght
wronghel. fland. holl. j. matten R wronghel M wrongele (mv.)
wronghelen. fland. holl. j. matten worden R wronghelen, rennen
wt-drijven. fland. R wtdriven oft clappen
wuepelen. fland. vet R wupel oft wupelijnghe
wulle. fland. j. wolle R wulle Pal wulle D wolle M wulle

voetnoot*
In deze lijst zijn de lettertekens u, ụ voor v, i voor j, ae voor ae, oe voor oe, w voor uu genormaliseerd; de bekende afkorting j. in Kiliaan werd behouden, alsook de ae, ę voor [ε.] in het Naembouck en in Paludanas. Wegens de volgorde in R is w = uu eenmaal blijven staan onder de W, nl. in wt-drijven.

voetnoot(48)
Het aequivalent werd vergeten; vermoedelijk is dit amman.

voetnoot(49)
Het te verwachten woord ontbreekt; vermoedelijk is dit raserije.

voetnoot(50)
Er staat verkeerd eydsel voor eynsel.

voetnoot(51)
Zie hierover Verdam op jacke.

voetnoot(52)
Hierna kerspe, kerspen doeck zonder localisering.

voetnoot(53)
Er staat t in plaats van t'.

voetnoot(54)
R vertaalt scheppen alleen door former, creer; D, M vertalen door ‘taillier’.

voetnoot(55)
Dit woord komt ook voor in de Luikse Régestes, zie dl. IV, Glossaire op varynck.
voetnoot(56)
ven-noot afzonderlijk opgenomen met verwijzing naar veynoot zonder localisering.
voetnoot(57)
Op vrijd-dagh: Flandri quidam vriend-dagh dicunt.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken