|
| |
| |
| |
Vroomaard,
herdersklagte.
Op Haarlems blinker, 'thoofd der Kenn'merlandscheduinen,
Dat's zomers afsteekt op ontelb're groene kruinen
Der heuveltjes, met helm door Duinman net beplant,
Van wiens verheven top men 't omgelegen land
Gelyk een dal beschouwt, besproeid van 't Meir en 't Spaaren,
Terwyl men 't vlakke strand hoort kussen door de baaren,
Zat Vreedelief, een knaap uit 't boomryk Overveen,
Hy treurde om 't groot verlies van Vroomaard, die voorheen
De herderbuurt verçierde en de omgelegen' streeken
Van zyne wysheid en mildadigheid deed' spreeken.
Ach! Vroomaard, klaagde hy, gy zyt ons dan ontrukt!
De dood heeft dan de bloem uws leevens afgeplukt!
ô Ja gy zyt niet meer! nu moeten wy u derven,
En eeuwig in een nacht van duist're droefheid zwerven!
De Nimf van 't Spaaren zucht, en zygt ter neêr in 't riet,
Dat aan de beekjes meldt, hoe Vroomaard ons verliet,
Hoe Vroomaards zuiv're ziel ten hemel is genomen,
Terwyl zyn lichaam rust by Aemstels zilv're stroomen,
Daar al zyn kroost om schreijt, terwyl de droeve lucht,
Bevochtigd door een' wolk van traanen, telkens zucht.
Klimt herders op deez' berg, helpt bosschen en valleijen
Met eenen droeven galm uw Vroomaards dood beschreijen!
Ik zag, niet lang geleên, hoe boven 't huis ter Kleef,
Dat oud vervallen' slot, een donker wolkje dreef,
't Geen telkens grooter wierd, en door den wind gedreeven
| |
| |
Op eene dikke wolk, pas uit de zee geheven,
Met felle stormen stortte, en baarde een blixemvlam
Die myne stulp verbrandde. Ik zag een eikenstam,
Den hoogsten van 't gehucht, door wind en donder vallen,
En 'k kon myn wollig vee naauw jaagen in de stallen;
Dewyl de weide door den regen als verdronk
En ik tot de enkelen in 't zyp'lend water zonk:
Maar weinig dacht my, als men 't onweer zag bedaaren,
Dat dit een voorspook was van 't geen ons zou weêrvaaren.
In 't laatst der lente was hier Zorger, zwaar van hoofd,
Die altoos rampen spelt, en zelden wordt geloofd,
Ik lachte, als hy de buurt in zorg en onrust stelde,
Wanneer hy droef te moê Nimf Hageroos vertelde,
Hoe hem zyn knaapje toolde om eene wilge fluit,
Waar mê hy vogels lokt, ja door een zoet geluid
De nachtegaalen loos en geestig kan bedriegen,
Hoe hy een tortelduif zag van het takje vliegen,
't Geen hy in 't oog had, om te snyden met zyn knyf;
Voorts hoe een sperwer uit de lucht viel, recht op 't lyf
Der bange tortel, en haar met zyn klaauwen scheurde;
Hoe, op dat naar gezicht, een school van vogels treurde,
Dat wieken repte, om zich te bergen uit den nood;
Dit, sprak hy, spelt voorvast een waardig man den dood.
Helaas! 't is al te waar: dewyl wy Vroomaard missen,
Gelooft de gansche buurt, dat Zorger ramp kan gissen.
Ach Zorger, waart gy hier, wy daalden t' zaam beneên,
Daar ik op gindsen eik dit vaarsje heb gesneên.
Klimt herders op deez' berg, helpt bosschen en valleijen
Met eenen droeven galm uw Vroomaards dood beschreijen!
Men zal hem nu niet meer zien wand'len in 't gehucht,
Omringd van 't lieve kroost, met zo veel zielsgenucht.
Hy zal des zomers, in zyn lusthof ryk van blaâren,
Het puik der herderen en nimfen niet vergaâren,
| |
| |
Gelyk hy plag, als hy vermaak vondt op het land.
Nooit zal hy toonen, wat al boomen hy geplant
Of zelf gepoot heeft; en veel minder ons meer noemen,
Wat hem het mild saizoen belooft van kruid en bloemen.
De lusthof treurt, ook treurt het landhuis om zyn' heer,
En't dor geboomte klaagt:nooit, nooit koomt Vroomaard weêr!
Klimt herders op deez' berg, helpt bosschen en valleijen
Met eenen droeven galm uw Vroomaards dood beschreijen!
Het pluimgediert vliegt uit dit droevige gewest,
En bouwt in blyder oort zyn overkonstig nest.
't Konyn blyft in zyn hol door vreeze wechgescholen,
Omdat het Duinman hoort, die daar omtrent koomt doolen
Mistroostig en bedroefd; dien 't nu niet lust zyn net
Te spannen voor het hol, 't konyntje met de fret
En hond te vangen, neen, 'k hoor Duinman droevig weenen,
Zyn lust tot jaagen is door Vroomaards dood verdwenen.
Vreest niet konyntjes, gy zult vry zyn voor een poos:
Want Duinman is, als gy, vol vrees en troosteloos.
Klim Duinman op deez' berg, help bosschen en valleijen
Met eenen droeven galm myn Vroomaards dood beschreijen!
'k Bracht korts voor zynen dood nog zuivel in het steê,
En zag daar hoe veel goeds men aan de weeskens dêe;
Hoe Vroomaard 't Godtshuis hielp bezorgen en bestieren,
Waar door de jeugd opwaste in deugd en goê manieren.
Ook zag ik knaapen uit het Zwitsersche gebergt
Verdreven om 't geloof, van Wolfaart hard getergd,
Geboeijd, gevangen, en ontbloor van vee en haven,
Ja, zo men zegt, verkogt ver over zee voor slaaven,
Die nu verlost zyn door de herd'ren uit den druk,
En Vroomaard nevens hen bedanken voor 't geluk.
Klimt herders op deez' berg, helpt bosschen en valleijen
Met eenen droeven galm uw Vroomaards dood beschreijen!
Helaas, wat groot verlies is dit voor Erremgard,
| |
| |
En haare kindertjes! hoe gaat het haar aan 't hart,
Nu zy haar' nooddruft mist. Wie zal nu om haar denken,
En vars gemolke melk, en tarwe om Godtswil schenken?
Wie zal een ooilam voor haar slachten in de stulp,
Als zy van honger kermt, ontbloot van alle hulp?
Wie zal haar kinderen, wanneer zy naakt zyn, kleeden?
Of door een vroom gedrag hen voorgaan in de zeden?
Nu Vroomaard niet meer is, die ryk van have en goed,
Om Erremgarde dacht in zynen overvloed.
Knaap Vrekaart zal 't niet doen, die alles waant te spillen,
Als hy het laatste schaap eens herders niet mag villen;
Die altoos wroet en schraapt, en klaagt van slegt gewas,
Al gaan zyn koeijen tot de kossems in het gras.
Klimt herders op deez'berg, helpt bosschen en valleijen
Met eenen droeven galm uw Vroomaards dood beschreijen!
En gy, ô droevig kroost! ô telgen van zyn' stam!
Hoe trof de schrik u t' zaam, wanneer hy afscheid nam,
Toen gy uit zynen mond zyn' laatsten zegen hoorde,
Wanneer de stem vervloog; die u zo vaak bekoorde
Tot vaderliefde, die van d' opgang uwer jeugd
En tot het allerlaatst u raadde tot de deugd,
Daar ge erfgenaam van zyt, zo wel als schat en have,
Die hier in u nog blyft, schoon Vroomaard daalt ten grave.
Gy zyt als spruiten die men by een linde vindt,
Die neêrgeslaagen legt door eenen fellen wind,
Waardoor gy mê gedrukt nog evenwel blyft bloeijen,
En 't zelfde blad behoudt des ftams die u deed groeijen.
Al legt uw lindeboom zo schoon van kroon ter neêr,
Gy groene spruiten ryst aan zyne zyde weêr.
Maar laas! wat strooije ik hier myn klachten voor de winden,
Die ongevoelig zyn? wat zoek ik troost te vinden
By vliet, en boom, en berg, zy zyn, gelyk de dood,
Uit hunn' natuure doof, en van gevoel ontbloot.
| |
| |
Hoe kort, hoe kort helaas! volgt Vroomaard zyne moeder
Na 't hemelsche gewest, by Godt, hun heil en hoeder,
En leert ons spiegelen, als in een klaaren vliet,
Hoe 't leeven van den mensch hem, eer hy 't denkt, ontschiet.
En wy armzaligen! wat mogen we ons vergaapen
Aan zo veel lands, en zands, en groot getal van schaapen!
Men sterft zo lang men leeft. 't Geluk is ongewis,
Behalven daar geen eind van zalig leeven is.
Het baat niet Vroomaard weer te wenschen in het leeven,
Die op de wolken treedt, haakt naar geen groene dreeven.
Hy pronkt nu met een kroon van eeuwig diamant,
In plaats van bloemen, in het hemels vaderland.
Leef Vroomaard op die plaats, daar we alle naâ verlangen,
Daar 'k hoop dat gy uw kroost met blydschap zult ontfangen!
Dus klaagde Vreedelust, tot dat de droeve maan
Hem noodde van den berg in zyne stulp te gaan.
|
|
Auteursrechtvrij