Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Komme dy kepers? Boef fan Rys (2001)

Informatie terzijde

Titelpagina van Komme dy kepers? Boef fan Rys
Afbeelding van Komme dy kepers? Boef fan RysToon afbeelding van titelpagina van Komme dy kepers? Boef fan Rys

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

XML (0.40 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

detective


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Komme dy kepers? Boef fan Rys

(2001)–R.R. van der Leest–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 28]
[p. 28]

5

In taksy rydt Dynte en Nice troch de stêd.

Se gean by de winkels lâns dy't it materiaal leverje moatte foar har gedaanteferwikseling. Dynte keapet in broekpakje fan aluminium daalders mei bypassende mocassins. In toilet dat se noait foar harsels nimme soe. Fierders in ravenswarte prúk mei feletten streken en in donkergrien hierstikje. Se is bliid, se kin dit op ha sûnder de ferantwurdlikheid te dragen. De make-up hellet se by har âlde betroude adres. En se fersit de kâns net foar Nice syn sinten fluestin hûdkleurich ûnderguod yn te slaan. Feitliks is it ûnsin, je kin likegoed sûnder, mar je ûntkomme der net oan en doch oan de hearskjende moade mei.

De taksy leit fol doazen mei roazige strikken.

Ljouwert hat de skaakkoarts.

Oeral hingje spandoeken mei ljouwert-skaakstêd der op. Bakken mei geraniums steane by de grêften lâns. Almachtige kastielen fan plestik tuorkje op de rotondes by de ynfalspoarten fan de stêd. Op de Lange Piip wapperje fan fjouwer mêsten de flaggen fan Fryslân, Nederlân, Amearika en Ruslân.

De pleatslike VVV oerhandiget oan elke frjemdling dy't teminsten ien kear yn in Ljouwerter hotel oernachtet in skaakpaspoart, dat bestiet út in bûsskaakboekje, in kleurefoto fan de Aldehou, in bon foar in húsgesinsflesse Frico of Rivella neffens eigen kar en in skat fan gegevens oer it skûtsjesilen.

Ljouwert hat de skaakkoarts.

De middenstân is danich yn it spier. Manselhege taarten yn de

[pagina 29]
[p. 29]

foarm fan kening, dame of biskop steane by de koekjesbakkers efter de ruten, V en D hat in wite Lippizaner en in swarte Fryske hynst libbensliif yn de etalaazje en by C en A fleane de pionnepakjes mei en sûnder milbân de doar út.

De boekhannels moatte oan ien tried wei skaakboekjes foar begjinners bybestelle. Sport- en boartersguodsaken ferkeapje op ien dei mear buorden en spullen as oars yn in hiel jier. Der is spesjaal sleet yn it lúksere en djoerdere materiaal, lyk as stikken mei lead, filten ûnderstik en ynboude ferljochting, en buorden mei ôfstânsbetsjinning en antysliplaach.

Ljouwert hat de skaakkoarts.

Skoalmasters meitsje oeroeren om al it wurk dat mei it belangstellingssintrum skaken wat te krijen hat nei te kommen en op it Saailân tilt it fan bern dy't dêr oanskoulik ûnderrjocht krije yn it keninklike spul mei omkes plysje as libbene stikken.

Sels keunstners wurde fan skaakgoadinne Caïssa befruchte.

Fryske byldhouwers eksposearje yn it Rengerspark rokadeskulpturen, matplastiken, promoasjereliëfs, patmobilo's, pionneskeletten, fleugelkinetiken en oare skaaktastannen.

Ljouwert hat de skaakkoarts.

Fier fan dizze madding crowd húsmannet Jimmy Angler. Op de bûtenpleats fan in Amerikaanske boer dy't yn de krisisjierren nei Fryslân emigrearre is.

De taksy hâldt stil foar it hek. Nice en Dynte stappe út. tink om de hûn stiet op in swikje buorden fan ûngelikense grutte en foarm. Mar der is gjin hûn te sjen. De boer sammelt antyk.

Hy komt har al temjitte. ‘Hello,’ seit er, ‘hello.’

Se gean troch in lange gong mei reproduksjes fan it Wite Hûs, de Painted Desert, Disneyland, de Golden Gate brêge, de Niagara Falls, it Yellowstone Park en Marilyn Monroe. Oan de ein fan de gong is in doar mei in hingelslot.

‘Wat sit dêr yn?’ ropt Dynte benijd út.

Nice draait him wrantelich om, hy leit de finger op de lippen. ‘Ssst, Jimmy is dwaande!’ Hy skoot foarsichtich in skúfke op eachshichte iepen. Hy sjocht der mei sân pear eagen troch.

[pagina 30]
[p. 30]

Nei in hoartsje flústert er tsjin Dynte: ‘Ek even sjen?

‘Ik stean te popeljen.’

‘Toe mar.’

Midden oer de flier fan in folslein lege keamer sit Jimmy. Hy sit dêr stil as in byld, de earms krúslings foar it boarst, de eagen stoarjend yn peilleaze fierten. Hy hat in smetteleas wytlinnen himd oan, in smaragdgriene doek om de koarte ribben, in wynsel fan goudbrokaat om de plasse, in fine keatling mear as tweintich kear om de nekke. Switkobben gliere by syn sliepen lâns, glinster je yn syn burd. Syn lippen foarmje ûnfersteanbere wurden.

‘Wat docht er?’ flústert Dynte ûntdien.

‘Meditearje, konsintrearje, preparearje.’

‘Wat seit er?’

‘Ik bin de grutste, ik bin de grutste.’

Dynte huvert.

‘Kom, jo moatte jo omklaaie.’

Nice skoot it skúfke ticht en nimt de foarstap nei de opkeamer. Dêr hinget in grutte spegel, har spultsjes lizze der al.

‘Soe 't hjir kinne?’

‘Bêst,’ andert Dynte en lûkt de gerdinen ticht. Dan draait se de doar efter Nice yn it slot. In kertier letter giet de doar iepen.

Dynte kin alles om en oan ha. Ek de dingen dy't se sels net lije mei, jouwe har del op har lea. Yn in dweil soe se noch alderferskuorrendst wêze.

Nice en Angler sjitte rjocht sadree't se de keamer út komt. ‘Ik lit jim eventjes allinne,’ seit Nice heas.

Jimmy sjocht fris en monter út syn eagen. Syn geve tosken binne sa wyt dat Dynte der fan knipperje moat. Hy hat in blauwe baaistoffen trui oan, in sânkleurige ribflewielen heupbroek, en suède skuon oan de bleate fuotten.

‘Bliid mei dy yn de kunde te kommen.’

Hy praat Ingelsk, sûnder ierpel yn de kiel. Hy is net eigenwiis en hy hat gjin kaugom yn de mûle. Dat docht Dynte deugd.

Se bûcht har nei him ta en jout in lytske op syn wang. Sêfter as de wyn op in skearmes. Tagelyk knypt se yn syn hân.

[pagina 31]
[p. 31]

‘Ik sil foar dy spylje,’ seit Jimmy dreamerich. Ik sil it fluch dien meitsje. As Tobnivkin sletten spilet, sil ik de iepening oan dy wije. Frouljusgambyt, oannaam frouljusgambyt.

‘Dat is leaf, mar it hoecht net, hear.’

‘Direkt nei de partij gean wy út riden.’ Jimmy kriget har beide hannen en byt yn har earlapke.

‘Sorry, mar om seis oere ha ik in ôfspraak. Dy moat ik earst neikomme. Fan sân oere ôf bin ik ta dyn foldwaan.’

‘Bliuwst dochs wol by de partij? Oars kin ik net spylje.’ Jimmy sminkelt al op har tonge om.

‘Fansels.’

Nice komt mei in papier oan setten. Hy skrabet de kiel en kommandearret: ‘Rekapitulaasje!’

Jimmy set him yn postuer. Nice lêst de fragen en sjekt de antwurden.

‘Iepening?’

‘Frouljusgambyt.’

‘Hokker?’

‘Oannaam.’

‘Fariant?’

‘Sweedske.’

‘Stampartij?’

‘Aljechin - Grünfeld, Semmering 1926.’

‘Mis!’

‘Eh, o ja, Grünfeld - Tartakower.’

‘Skema?’

‘Trije minuten foar de earste 10 setten, achtensechstich foar de folgjende 15, 59 foar de folgjende tsien, 17 foar de lêste 5. Trije foar reserve.’

‘Remise?’

‘Net foar de fjirde set.’

‘Yn oarder,’ seit Nice tefreden. ‘Jo, juffrou Planteit, hite tenei Diane Angler. Wy gean!’

Se sette ôf. It dûzelt Dynte.

It dûzelt har noch as se, oan de earm fan Jimmy, tusken twa

[pagina 32]
[p. 32]

hagen taskôgers troch op it toaniel fan de grutte seal fan de Harmony ta stapt.

Potpalmbeammeblêden wiuwe op aromatyske loftstreamen, it reint konfetty en alle omstanners litte optein de hûch sjen. Ferslachjouwers skriuwe har de earms út it potsje en fotografen sjitte printen mei de faasje fan in mitrailleur.

Diane mei op de foarste rige sitte. In besprutsen stoel, op de sitting leit in bosk roazen mei in kaartsje. wolkom. Nice tinkt ek oan alles.

Jimmy set him del oan it skaaktaffeltsje op it toaniel. Nice ferdwynt efter it gerdyn. Lofts sit de sjuery, de wedstriidlieder en it sekondantepear, rjochts stiet in elektro-magnetysk demonstraasjeboerd.

Diane sjocht om har hinne. Hypnotisearre sitte de jonge folwoeksenen Jimmy oan te gapjen.

‘Moai as in god,’ suchtet in tsiener.

‘Jimmy, kom by my,’ prevelt in oarenien, wylst har de triennen oer de wangen streame.

‘Earne is er fertsjintwurdiger fan ús generaasje,’ seit in jonge.

De meastepart hat klean mei opskriften oan. jimmy, we are with you. please, jimmy, please ! i feel jimmy. you are the angler, i am the pool en soartgelikense.

Diane docht de eagen even ticht. Se is in bytsje mislik, se hat ferlet fan in flaubyt.

Klokslach twa ferskynt Tobnivkin. Syn gesicht is ferbolgen, syn eagen stean erchtinkend. Hy hat him yn in wike net skeard. Sân dagen lyn hie er noch likefolle punten as Angler. En no twa partijen efterinoar ferlern. Is trijeris skippersrjocht?

Skrutel skoot er op syn stoel. Hy is himsels net mear. In wrak fan in wrâldkampioen. Op dit stuit soe er leaver yn Sibearië sitte.

It rûzemoezjen ferstommet. It spul begjint. Tobnivkin spilet syn d-pion twa op. Angler docht itselde. De Rus set c4. De Amerikaan slacht. Oannaam frouljusgambyt.

Op de seisde rige fan foaren, even nûmers, falt de earste tsiener yn ûnmacht.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken