De draad van Ariadne

[p. 144]

Korea

Men zou de op zichzelf al zonderlinge terminologie van de koude oorlog volkomen geweld aandoen door deze nog op de huidige situatie in het Verre Oosten toe te passen. Het zijn niet meer amerikaanse wapens maar amerikaanse strijdkrachten die in Oost-Azië interveneren.

Door de eeuwen heen is er pressie uitgeoefend op Korea, uit het Noord-Westen vanaf het land en van het Zuid-Oosten uit de zee en sinds China een slagveld werd van het internationale imperialisme is Korea betrokken geweest in deze strijd. Behalve een ‘pistool op de borst van Japan’ is het ook een bruggehoofd geweest voor de penetratie van Japan op het aziatische vasteland. In het begin van de jaren negentig, toen Rusland zijn oost-siberische spoorweg bouwde kwam het in conflict met het gele imperialisme van het jonge, snel opgekomen kapitalistische Japan, dat als resultaat van de japans-chinese oorlog in 1895 Korea behield, maar van verdere aspiraties moest afzien tengevolge van de interventie van Rusland, dat voor zijn steun aan China voor zichzelf Port Arthur en Dairen opeiste, terwijl ook Frankrijk en Duitsland in dit verband een deel van de buit ontvingen. Tegen de amputaties en concessies kon China zich niet verweren, maar de boxer-opstand, een halve eeuw geleden was naar de woorden van Manabendra Nath Roy een ‘daad van zelfverdediging en zelfbehoud van een volk, dat door vreemdelingen werd geplunderd, mishandeld, bedrogen en beledigd’. Na de overwinning op Rusland in 1905 nam Japan revanche en stuitte de russische penetratie, maar ditmaal in-

[p. 145]

tervenieerde Amerika, dat de opkomst van een japanse macht vreesde. De annexatie in 1931 van Mandsjoerije door Japan was het voorspel van de onvermijdelijke oorlog tussen Japan en Amerika om de macht in het Verre Oosten. Na de nederlaag van Japan in de Tweede Wereldoorlog, herwon Rusland alles wat het sinds 1905 had verloren, terwijl het door de industrialisatie van zijn Aziatische Rijk reeds zijn macht in het Verre Oosten had versterkt. Maar Amerika bezette Japan en nam in zekere zin de positie van Japan ten opzichte van China over en het nam ook de plaats van Japan in als voornaamste rivaal van Rusland. Het is niet toevallig dat de strijd op Korea, om Korea, door Amerika gevoerd wordt vanuit Japan, dat 35 jaar lang Korea als een kolonie heeft beheerd en het geeft te denken, dat Japanners(!) in deze strijd worden ingeschakeld. In 1943 beloofden de Geallieerden aan Korea de onafhankelijkheid, maar in 1945 werd het door de 38ste breedtegraad economisch en politiek in tweeën verdeeld. (De vraag hoe men zich de rol van de Oost- en West-Duitsers bij een gewapend conflict tussen Oost en West voorstelt kan men wellicht beantwoorden door te constateren dat de Duitsers de Koreanen van Europa zijn.) De Russen in Noord-Korea nationaliseerden de industrie, onteigenden het grootgrondbezit en installeerden er een regering die de steun had van het volk; het amerikaanse militaire gezag was er in de eerste plaats op uit een betrouwbaar anti-russisch bewind in het leven te roepen, en steunde daarbij op de koreaanse collaborateurs en de bezittende klasse, maar niet op het volk en organiseerde er een semi-fascistisch bewind, kortom: een koreaanse Kuo Ming Tang. In het klimaat van de koude oorlog konden Amerika en Rusland het niet eens worden over het regiem van een Verenigd Korea en toen de twee bezettende machten met hun legers Korea verlieten was er een situatie die in alle opzichten op die van de burgeroorlog in China geleek. De Russen hadden er intussen een leger georganiseerd dat gelijk de boerenlegers van China iets te verdedigen had; de Amerikanen

[p. 146]

een politieleger dat zelfs als het, gelijk de legers van Tsjiang Kai Sjek, met spiksplinternieuwe amerikaanse tanks zou zijn toegerust, vermoedelijk evenmin als deze zal vechten. Het is nodig om aan deze imperialistische historie te herinneren om vast te stellen dat zij nog niet is beëindigd en dat men in het geval van Korea in de eerste plaats te doen heeft met een puur imperialistisch conflict. Maar deze imperialistische strijd speelt zich af in een Azië dat sinds het tijdperk der ‘nederzettingen’ en ‘concessies’ revolutionaire veranderingen heeft ondergaan en nog ondergaat. De nederlaag van Japan en de onafhankelijkheid van India hebben het pleit beslist voor de onafhankelijkheid van de aziatische naties. Het ‘ontwaken van Azië’ betekent echter ook het ontwaken van de miljoenenmassa's en de strijd tegen de oude reactionaire klassen. Evenmin als het proces van de liquidatie van het Westerse kolonialisme is dat van de liquidatie van het inheemse feodalisme en de strijd voor de verhoging van de levensstandaard van de helft van de wereldbevolking te stuiten.

Van deze tendensen hebben de Russen gebruik gemaakt. Ze hebben ze, waar zij konden, versterkt en daardoor ook de russische invloed versterkt. De Amerikanen daarentegen hebben regiems ondersteund of - zoals in Korea - in het leven geroepen, die de hervormingen, die op de aziatische agenda staan niet willen doorvoeren en die geen steun meer vinden bij de massa's. ‘De V.S. hebben ongelukkigerwijze voor Korea nimmer een program gehad, dat veel verder ging dan de strijd tegen het communisme. Dat is niet genoeg voor Korea, zomin als ergens anders’, schreef de New York Herald Tribune die men niet van communistische sympathieën zal verdenken en elders constateerde hetzelfde blad: ‘De V.S. mogen de reactie in China niet steunen, hoe groot de communistische dreiging ook zijn moge, omdat de reactie in China zo algemeen gehaat is. Alle hulpmiddelen van de V.S. zouden niet in staat zijn een regering langer aan de macht te houden, die gehaat wordt door meer

[p. 147]

dan 450 miljoen Chinezen’. Het zijn citaten uit 1947 en Stemberg, die ze in zijn bekende geschrift aanhaalt, voegt eraan toe, dat om een ‘dam’ in China op te werpen tegen de communisten en tegen Rusland de V.S. de medewerking moeten hebben van honderden miljoenen Chinezen.

Het is duidelijk dat het voor zulk een politiek nu te laat is. De verklaring van Truman over Formosa (en Indo-China) - in tegenstelling met zijn verklaring van 5 januari van dit jaar - betekent de actieve deelname van Amerika aan de laatste fase van de Chinese burgeroorlog. Reeds heeft de regering van Tsjiang Kai Sjek de Amerikanen aangeboden troepen van Formosa naar het zuid-koreaanse oorlogsterrein te zenden. Maar zulk een interventie zou zonder twijfel door een al of niet openlijke interventie van het communistische China gevolgd worden. Indien China òf door Korea òf door de strijd om Formosa in een openlijk conflict met Amerika zou komen zou het op grond van zijn verdrag met Rusland om russische hulp kunnen verzoeken.

Het overschrijden van het noord-koreaanse leger van de 38ste breedtegraad was niet alleen het oplaaien van een latente burgeroorlog, maar gegeven de imperialistische tegenstellingen in het Verre Oosten en in de wereld tevens de aanval van een door Rusland geïnspireerd regiem op een amerikaans protectoraat. Het was een agressieve verstoring van een labiel en hachelijk evenwicht, dat niet anders dan een lawine kan ontketenen. Het feit echter, dat de amerikaanse vloot en luchtmacht in actie kwam vóórdat de Veiligheidsraad een besluit had genomen bewijst, evenals de gelijktijdige verklaring van Truman inzake Formosa en Indo-China, dat de gewapende interventie van Amerika in de koreaanse burgeroorlog andere implicaties heeft dan de schending van een artikel van de Charter van San Fransisco. Het achteraf sanctioneren van de Veiligheidsraad en het bestempelen van de oorlog tot een ‘politionele’ actie ten behoeve van de V.N. verandert hieraan niets. Ook de juridische controversie over de vereiste ‘eenstemmigheid’ is van onder-

[p. 148]

geschikt belang tegenover het politieke feit, dat zulk een besluit werd genomen zonder de aanwezigheid van China en (om deze reden) van Rusland d.w.z. de twee mogendheden die het meeste bij dit conflict waren betrokken. De amerikaanse tactiek om een regering van Formosa als een der Grote Vijf in de Veiligheidsraad te handhaven en de regering van Peking te weren is niet alleen van alle politieke werkelijkheidszin ontbloot, maar ook een provocatie ten opzichte van Rusland. De ondersteuning van deze politiek door de landen van het Atlantische Pact is geen bijdrage tot vergroting van de kansen om de Ver. Naties een bemiddelende rol in het huidige wereldconflict te laten spelen.

Vertegenwoordigers van het agressieve amerikaanse imperialisme als Generaal MacArthur, de senator John Foster Dulles, de Minister van Oorlog Louis Johnson, hebben steeds ten opzichte van Azië een pure machtspolitiek voorgestaan vrij van alle ideologische overwegingen. Men moet vrezen dat dit nu de officiële amerikaanse politiek is geworden. Deze groepen wensten ook reeds voor het huidige conflict Formosa te verdedigen en wilden ook geen vredesverdrag met Japan om de militaire bases aldaar te kunnen handhaven. Het is een politiek, die geen rekening meer houdt met het dynamische proces, dat sinds de chinese en russische revoluties van 1911 en 1917 geheel Azië heeft gerevolutioneerd en nieuwe regiems in het leven heeft geroepen, steunend op grote volksbewegingen, die niet uitsluitend beschouwd kunnen worden als pionnen van een russisch imperialisme.

Indien de huidige strijd voortduurt zal deze nauwelijks gelocaliseerd kunnen blijven en van de Ver. Staten een steeds grotere en omvangrijkere militaire krachtsinspanning eisen. Maar zulk een opdringen van de amerikaanse oorlogsmacht in het gebied van de Philippinen tot Wladiwostok zou door Rusland (en China) gemakkelijk als een directe bedreiging kunnen worden beschouwd. De repercussies in geheel Azië en ook in het Nabije Oosten en Europa kunnen

[p. 149]

niet uitblijven. Indien de gewapende strijd voortduurt zou een situatie ontstaan waarbij ook het vasteland van Azië in de strijd om het schiereiland zal worden betrokken. Het is niet waarschijnlijk dat zulk een strijd tot het Verre Oosten beperkt zou blijven.

1950