Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Middelnederlandsche Tauler-handschriften (1936)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Middelnederlandsche Tauler-handschriften
Afbeelding van De Middelnederlandsche Tauler-handschriftenToon afbeelding van titelpagina van De Middelnederlandsche Tauler-handschriften

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (4.13 MB)

Scans (6.11 MB)

XML (1.57 MB)

tekstbestand






Genre

sec - letterkunde

Subgenre

proefschrift


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Middelnederlandsche Tauler-handschriften

(1936)–G.I. Lieftinck–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
Regelnummers proza verbergen

[Hs. U., Hs. Br. 14688]

[Hs. U.]

XIX.

12Assit in prin[cipi]o sanct[a] Maria meoGa naar voetnoot1)

13DIt begenne sueken den der nye gheminnen noch. gemint inGa naar margenoot+ 14waert Hijr sijnse comen ouer alle berghe in die duyster cracht 15gods. daer woert gehoert luyt sonder luyt dat es een bloet in 16zuch in hoer een sich alle dinck in stilt Daer woert gesien liecht 17sonder liecht. dat es een bloet beuoelen In hoer eenlich alle dinck 18in stilt Daer ruyken sy dat niet en bleyff dat es dat ongemeten 19wesen der verborgenre gotheit Daer ruyken si dat niet en was. 20ende doch wael ontfaen mach in duysterheit der stillen Daer 21stoent die ziel grondeloes. dat es een ouerwůnden wonder. alle 22hore vermoghenheit. Daer steyt die sele bieldeloes ende hore 23naturen weseloes. ende sincket op dat niet

24NU begennen wij desen sermoen inden name ons heren ihesu cristi. 25te verluchten Wij hebben gesproken Dit begennen sueken de daer 26nye ghemynt en waert Nu es doch in god eene ewige minne die 27onwandelbaer es. Also sullen wij dit verstaen. eer ey creatuer gescapen 28waert do en mynde sy niet ende sy en was niet. do was sy 29onontfenclich gotliker minnen. ende alle sijns gotlichen goets Want 30dat wt werken gotlicher ‖ minnen en ginck op creaturen niet WantGa naar margenoot+ 31de creatuer was onghescapen. doe minde god sich seluer. ende in 32sijn vermoghen mynde hij creatuern als hij se sceppen wolde. 33doe sceppede der heer creatuern. doe mynde hij sy Ende sprack 34et es guet dat ich gescapen heb Do begonde [der]Ga naar voetnoot2) creatuer redelike

[pagina 346]
[p. 346]

1aant.ziel god toe minnen. ende verlangede hoer in horen oerspronc Doe 2die redelike ziel stoent ontsculdelike doe mynde sij sich seluer 3ende weer geern groter geweest dan sy was. mit weten ende verstentenysse 4als god Nu sien wi aen dat edel begen. als god minsche 5weerden wol[de] Do woerden beweget die crachte der hiemelen 6ende worden vlietende berghe. ende dat afgrůnt bewegede sich 7mit gonst deme geest sich bekant te maken reydelichen Ende 8sande wt eenen engel tot eenre joncfrouwen. alre joncfrouwen. 9ende condichde hoer die grote boetscap. dat gotlike natuer sich 10wolde vereynigen mit minscheliker natuern Nu merke dat begen 11Doe formyerde der heylige geest den licham inder joncfrouwen 12gescapen die edel ziel vanden vermoghen der heyliger drijuoldicheit. 13geeynicht gotliker natuern mit minscheliker naturen vanden 14Ga naar margenoot+ heyligen geest hij heet sich wtgegoten die ewige ‖ minne in die ziel 15ons heren ihesu cristi. doe dat ewighe woert mit hoer geeynicht 16waert. doe ontfinck sy sonder myddel. ende dat openbaert sy ons 17voert mitten wtwerken der mynnen Nu prueft die minnen werke ons 18heren ihesu cristi. daer hi ons geopenbaert heet die ewige minne dat 19der vader gaef sijnen eyngeboren soen in minscheliker naturen dat 20he der solde dienen. Ende nyem waer sijnre mynnen. wie he dich 21gedient heet mit sijnen weerdighen leuen He heet sich dich gegeuen 22tot eenre spijsen ende sijn bluet tot eenen dranc. ende die cracht 23wten herten. ende sijne sele tot eenen pande. ende tot eenen weerdighen 24offer Also als he dich heet voer gegaen. also salstu hem 25volgen Want dich es geboden du salt god minnen van alle dijnen 26herten. van alle dijnen crachten. Van al dijnre selen mit eenen 27ongedeylden gemoede Wie wilstu nv god geminnen destu niet en 28bekennes. noch en versteys. noch en hees sijn bielde. noch forme. 29noch en constse niet begrijpen. mit alle dijnre vernůft. so antwoerdestu 30my her weder Ich minne god inden gelouue Ich seg 31dich dat es waer also doent alle minschen die behalden sullen 32Ga naar margenoot+ werden. ende doch gotliker sueticheit nummer en ghe ‖ uoelen 33inder tijt Du geestelike minsche du sals hoger minnen. ende anders 34beden. dan die werelt Also sprac onse heer totter heydynnen 35op den putte. die gewaer aenbeder. beden inden geest ende 36inder waerheit Wat es een gebeder dat es een mynner. Wat es een 37minner. dat es een bekenner Wat es een bekenner. der dae bekent 38dat hij mynt Wilstu dat gebot gotliker minnen veruollen. so werp 39dijne minne inden eengeboren soen ihesum cristum. so wortse gecleyt 40mitten vuyer des heyligen geestes Want die eengeboren soen rast

[pagina 347]
[p. 347]

1aant.inden vader. also es dijne minne gedragen inden vader vanden 2eengeboren soen Alsoe bestu comen in die duyster cracht bouen 3alle engelen Dae spricht der vader du getruwe dochter Wan du 4mit sulker eeren comes. ende bes des dijnen wt geganghen. ende 5en heues dij seluer niet behalden. allet dat der heylige geest in 6dij heet gedaen dat heuestu gedragen in mijnen eengeboren soen. 7des woerdestu gecleyt mitten cleyde der onscult. dat es der 8heylige geest. du edel coninx kent. Wonderlike dinc saltu vernyemen 9inden duysternysse des godheit Daer woert gehoert luyt 10sonder luyt wat es der luyt den die edel ziel hoert sonder stemmen. 11der luyt die doer siet den gront dijnre zielen. ende alle dijne ‖ 12crachten weerdent veruolt mit vrouden In soldestu dich nietGa naar margenoot+ 13verůroůwen. dae dich geopent woert dat werck datter vader 14gebaert sijn ewich woert. mit vrochtbaerheit sijns wesens. ende gieft 15den sone allet dat hi es. dan dat gebaren behelt he hem seluer. 16allet datter soen ontfinct. dat ontfinct hi wt desen gronde vanden 17vader. ende mit alle den keert he weder inden vader Mer die 18geboert behelt he sich seluer. der vader minnet den soen. ende 19der soen mint den vader. ende geestent den heyligen geest. dat 20es eene vroude. dae sy hem seluer in sijn eene genuechde. ende 21gebruyken hoers selues ende alle die selich sijn Die natuerlike 22meyster bescrijuen Vander Sonnen daer sy drijuet hoer rat in 23horen cyrkel. ende speelt mit hoer seluer daer geit alsus gedaen 24schijn Ende en weer die locht niet een myddel tusschen den 25creaturen ende der sonnen die sonne beschiene dat kint inder 26moeder Den vyssche inden water. ende alle vrochte der dieren. 27Van sueticheit des gedoens der sonnen. gheuet nv eene onvernůftige 28creatuer alsulke vroude ende suete luste Wat vrouden es 29dan. daer der vader gebaert sijn ewich woert ende drinct wten 30afgronde her voer mit sulker sueticheit ende clynt wt vaderliker 31vrochtbaerheit Der vader spoelt mit sijnre minnen mitten sone ‖ 32ende der soen spoelt mitten vader. mit alle den dat hi ontfangenGa naar margenoot+ 33heet dat es eene vroude. dae her voer clynt mit der heylige geest 34Nu merket. dat gedoen. doer dat guyt. in dat guyt da de gotheit 35des vaders. doer die gotheit des soens guytet sich inden heyligen 36geest tot eenen leuen alre creaturen Daer der minner doer den 37minner inden minner woert ghemint alle creaturen in deser minnen. 38woert gehoert luyt sonder luyt Sonder alle gescapen luyt. dat 39es een bloet in zucht in dene sich een alle dinck in stylt Nu woert 40gesien liecht sonder liecht. dat liecht woert gesien sonder natuerlich

[pagina 348]
[p. 348]

1aant.liecht Du edel ziel in dijnen gront glanzet dat ewige woert der 2schijn des ewigen vaders in dene he alle dinc bekent also sy hem 3behagelijc sijn. mit sijnen glanzen ghieft he hoer die wijsheit dan 4ontfaet sy onderscheit alle der dingen die voer gesproken sijn. 5also voel als hoer mogelijc es He gieft hoer te bekennen eenen 6eenvoldigen god der da nameloes es. ende onderscheit der personen. 7ende gelijc inder naturen. ende inder mynnen een God 8en es niet menre in eenre personen dan in allen drien. he en es 9oec niet meere in hem allen drien. dan in eenen. ende sijne werken 10sijn onghedeylt dae sy gaen op creaturen He gaef hoer onderscheit 11Ga naar margenoot+ inden hiemelschen geesten daer sy ‖ staren in dat aensichte gods 12Och des glanzens dat der minnen gront deyt inden hemelschen 13geesten Och der lieflicheit daer sich blic in blic vereenicht Der 14bruygom sprack totter bruyt dich es bekant woerden inden. ende 15onder hiemelschen dingen. ende du en bekens dich seluer niet 16He gieft dich drye dinc te bekennen daer mit saltu veruollen 17sijnen wille Dat eerste es. bekenne den adel dijns geests. dattu 18alsulc gescapen liecht best daer sich god seluer in besiet Ende 19noch eenen merenen adel Du best eene gaue inden edelen personen. 20die vader gaef dy den soen dat hi dy solde losen mit sijnre minnen. 21der soen gaef dich den vader dat he dich solde behalden. der 22heylige geest wilt dy mit hem vereenigen Och waer waert ye gaue 23so edeliken gegheuen. of ontfangen ende so liefliken behalden. 24ende mit sulker sueticheit geůoedt Och du getruwe dochter nyem 25waer des anderen guets. dat also grote dinck doer dijnen wille 26geschiet sijn. alle creaturen en kunnen des guets niet gedencken

27Sich nv nyem waer des derden goets. dat es dat alre groetste daer 28dich der edel mynnen gront heet vercoren wt sijnen vrien adel. 29dich toe geit mit sijner gonste in sich seluer. ende gieft dy te bekennen 30Ga naar margenoot+ in hem ‖ seluen den adel sijnre andere geboert Daer dich 31der geest so hogelijc gewijt heet. ende du suys sijn ghescapen 32bielde inden spiegel der heyliger drijuoldicheit. ende du bekennes 33dae den adel den dich got gan dae he dich minnet omme sich 34seluen. nader wijden. ende der diepten also stortet god in dich 35mit sijnre ewiger sueticheit Dae vergietestu dijns selues ende 36sinckes in dijnen oerspronc Och du edel coninx kint. wat mach 37ich van dij gespreken. want sich der mynner dijnre heet onderwonden. 38ende voedet dich mitten sijnen. ende openbaert dich 39sijnen heymlichen willen. dat es een bloet beuoelen inden eenen 40daer sich alle dinc in stilt daer ruyken sy dat niet en bleyf. dat

[pagina 349]
[p. 349]

1aant.es dat ongemeten wesen der verborgenre gotheit In desen hemele 2waert paulus geuoert du sich hem opsloech die gront des edelen 3minnende grondes. dae hoerde hi ende sach die dinck die 4onsprekelijc sijn. Van den lůyt ende vanden gesichte. ende van 5den geuoelen. dů en mocht he niet blijuen. ende quam van hem 6seluer. Ey doch ontfinck he eynen roeke dat hi waert eyn vol 7vaet Nae dene roeke liep die minnende ziel. doe hoer die cleyder 8aue ghetogen woerden. ende sy waert geslagen ende doe sy 9gewont ‖ waert doe bedorf sij der saluen Die figuer van der saluenGa naar margenoot+ 10liestmen vanden priester inder alder wet wannee he inden hogetijden 11ginck inden tempel in die inreste heymlicheit dat he gode 12offerhande solde doen So goetmen eene waelruykende salue op 13sijn hoeft. dat sy vloet ouer sijne boerste ende ouer alle sijne 14cleyder bis op sijnen soům. ende vanden sueten roeke waert alle 15dat volck verurouwet Nu nyemet een getuych van onsen heer 16ihesu cristo. Doe hi inden tempel sat predekende Der heylige geest 17sat op hem ende salueden so ouervloedelijc sijne gescapenheit 18inder vereyninghen gotliker naturen mit minscheliker naturen. 19dat wij alle gesaluet woerden. dat bewijsde hij doe hi riep mit 20luyder stemmen Off yeman es den doerst die come ende drinck 21wter leuender fonteynen dat v voert aen nummeer in doerst 22Doe wijsde he aen die ryuyer die gegrauen solden weerden in sijner 23edelre minscheit sijne weerdige wonden. die ryuyeren leyden dich 24totter fonteynen Die fonteyne leydet dich totter leuender aderen. 25wter leuender ader sprinct die fonteyne ende die ryuyeren Nye 26en waert rijuyer sy en hedde eene fonteyne ende nye en waert 27fonteyne sy en hedde eene leuende ader die vruchtbaer weer Die 28rijuyer openbaert die volheit ‖ der fonteynen. die fonteyneGa naar margenoot+ 29openbaert dy dat leuen der leuendiger aederen. die adere es van 30hoer seluer. ende gieft leuen [ende]Ga naar voetnoot1) wesen allen dingen wten vermoghen 31der heyliger drijuoldicheit Die leuende ader es der vader. 32ende die wijsheit des soens es die fonteyne. der heylige geest es de 33rijuyer die vlůytet wten vader ende wten soen he es die suete 34salue die sich gietet inden redeliken geest. die dae van minnen 35gewont es Deser reden es een getuych onse heer ihesus cristus 36de sprack [Wat die vader heeft dat es mijn]Ga naar voetnoot1) Mijn heyligen 37geest nyempt vanden mijnen ende geeft v. In desen gronde es 38kelleneer. die edel ziel ons heren ihesu cristi Sy es der emmer 39de daer wtgietet die fonteyne. ende die fonteyne es enden 40emmer. ende der emmer in die fonteyne Sich des liefliken wtgietens

[pagina 350]
[p. 350]

1aant.da sy dy geopenbaert heet. da si dich erarnt heet mitter vrocht 2des weerdighen steruens. alle der dinghen daer wij van gesproken 3hebben vander genaden gods. ende daer wij noch af spreken sullen

4Sich wilstu comen tot desen gronde so gebeer dich alle dage 5inden beuoelen ons heren ihesu cristi aen den cruce. cleyde dijne 6ziel inder vuyriger minnen Soe hi sijne ziel voer dich offerde. 7so vet dijne ziel mitter edelre saluen des heyligen geest die hij bereyt 8heet inden herten ons heren ihesu cristi. so comestu mit eeren 9Ga naar margenoot+ in ‖ Die natuerlike meyster spreken vanden edelen arn dat he 10sijn hoeft geůůllic ende hi begint te singen so beuoelt hi dat sijn 11snauil dorre es. dan so vlieget hi tot eenen groenen boům ende 12sleyt sijnen snauel in dat merch vanden boume en[de]Ga naar voetnoot1) zuycht in 13sich die suete vochticheit des boůms ende stercket sich. dan 14begint hi te singhen. ende wirft sijne oughen in die sonne Doen 15du als dese vogel. du reydelike geest. Vette dich inden edelen 16wonden. ende zuych in dich. et es allet dijn. oefen dich also 17langhe dat dijn hert ende dijne sele uerwondet weerde Siet dan der 18vader dattu ghewont bes mit sijnen eengeboren soen. so spriect 19der vader coem mijne wtuercoren. sint dattu draghes dat teyken 20mijns soens. so wil ic dich cleyden mitten cleyde der bruyt ende 21ganck in die raste des bruygoms. eene eer in sijnre cronen. ende 22een loen alle sijns arbeyts Doe der bruygom sach sijne bruyt 23inden cleyde sijnre wonden So spraeck hy coem mijne wtuercoren 24wt dusentich. ich wil dich wijsen mijne eer Doe toech der bruygom 25wt sijne herpe [ende begonde der bruyt te spelen. wat was die 26herpe.]Ga naar voetnoot2) dat he hoer toe sprake. Sint du ghewont bes doer mich. 27so wil ic in dich storten die salue mijnen heyligen geest de 28Ga naar margenoot+ ewelike in dich vlieten sal Nu steyt die edel seel bloet ‖ van 29hoer seluer ende van allen creaturen als een spiegel daer die sonne 30in luchtet Ende men siet die sonne voel bat inden spiegel dan in 31hoere eygenscap Nu merke den aedel der zielen. daer die edel sonne 32der gotheit in gelanzet daer ontfanct sy dat cleyt der bruyt vanden 33liecht der ewiger eeren So woert ouerformet gescapen liechte Daer 34sueken sy dat niet en was Ende doch wale ontfaen mach in de duysterheit 35der styllen. Wat sal ic nv spreken. du edel coninx kint. du best 36my ontvlogen in alsulke hoecheit die bouen es alle mijnen synnen

37Du alre liefste berichte my dryer vraghen Segge my wie es 38dijn mynre gedaen Die bruyt sprac der mynner es alsullic afgronde 39ende alsulc liecht in sijnre eeren. daer hi es in schoenheit 40ende in cyerheit ende in genůechde sijns selfs dat et

[pagina 351]
[p. 351]

aant.[Hs. Br. 14688., Hs. U.]

1 alre gescapenheit onbecant es Daeromme heytet eene duyster
stylle Och der gerocheit die daer es inder duyster styllen Daer
steyt die ziel bieldeloes. dat es een ouer wonden wonder alre vermogenheit
4 Ende en sulde de ziel niet wonderen Dat sy van
genaden ende ‖ van nyeten gescapen es inden mynnen grontGa naar margenoot+
toe nyeten In doch. so en kan sy hem sijne eer niet gemynren
noch gemeren dan also voel als sich der mynnen gront van vryheit
stortet in die ziel. also edelichen ende also liefliken of he der zielen
eygen sy Nu merke sulke gelijkenysse. Waer die minne minnet
10 daer stortet sy sich in datsy minnet Minne es also gans dat hoer
vroude es dat sy rast in dat sy minnet mit geuoelen ende trect
in sich dat dae minne es ende vollet sich mitter cracht des minners
Nu merke dat wonder. dat sich die ziel heet wt gegoten mit
alle den horen. ende dat sy van gode ontfanghen heet. ende draget
15 inden minner ende trect den in sich. dat he leuet in hoer. Ende
hi van woert sy sterck ende crachtich. ende hoer leuen es verborghen
  inden bruygom
Nů sage mir dů alre leifte Nu segghe my du alre liefste.
wat is din werck in deme mynnen wat es dijn werke inden minnen
20 grůnde dat is bevoiliche 20 gront Dat es beuoelike minne.
mynne. den geůet mir der adel die gieft my den adel der minnen.
der mynnen Wat were mir vmb wat weer my omme die
dey mynne In hedde si neit mynne en hedde ich niet den
Ga naar margenoot+ adel. der adel geůet ‖ alsůlche adel Der adel gieuet sulc lost.
25 lůst. vnd alsůlche vreůde. de 25 ende sulc vroude die my mijns
mich berůůet myns selůes vnd selues berouuet ende ouerbielt my
oůerbildet mich mit deme. dat inden seluen dat ic niet en ben ‖
ich neit in bin Nů sage mir alre Nu segghe my alre liefste.Ga naar margenoot+
leifte. wat is de hoiste vreůde wat es die hoechste vroude
30 der selicher dey vrage berichtet 30 der seliger Dese vrage berichte
Ga naar margenoot+ die sele vns Heren. Jhesu ‖ Cristi de ziel ons heren ihesu cristi. die
Die de wirdieste is vnd die de weerdichste es ende die hoechste
hoiste. Die vreůde. de si intfeinck Die hoechste vroude die sy
in der vereynůngen gotlicher ontfinct in der vereyningen gotlicher
35 natůren. mit mynschlicher 35 naturen mit minscheliker
natůren der personen des naturen der personen des ewigen
ewigen wordes Do bekante die woerds. Dae becande die edel
edel sele Dat deme hemelschen ziel dat den hemelschen vader
Ga naar margenoot+ vader ge- ‖ noich soilde geschein genoech solde geschien alle sijns
40 Allis sins willen in ir. wat was 40 willen in hoer. Wat was der wil

[pagina 352]
[p. 352]

aant.

1 der wille sins hemelschen vaders 1 des hiemelschen vaders dat wyr
Dan dat wir selich wrden We selich woerden. Wie vrouwet
vreůwet dis sich de edel sele: sich des die edel ziel dat mit
Dat mit irme verdeynen soilde hoere verdienten solde afgelacht
5 af gelaicht werden der middel 5 weerden. der middel die tusschen
Ga naar margenoot+ ‖ der tůschen gode vnd deme gode ende den minsche was. Met
mynschen was mit deme verdeynen den verdienen ons heren ihesu
vns Heren Jhesu Cristi. cristi gaen wy in die ewighe eer
Geyn wir in de ewige ere: De Dese antwoerde ontfingestu
10 antwert de intfeis dů van deme 10 vanden heyligen geest in dijnen
heiligen geiste. in dyme grůnde gronde in ganzen geloue. so
in gantzme geloyůen so wirt de woert die ziel geuoert in onsichticheit
Ga naar margenoot+ sele ‖ gevoirt in vnsichticheit: in die scole des heyligen
in de schole des heilgen geistis: geests Daer steyt die ziel minne
15 da steit de sele mynnelois Vnd 15 loes. ende heet hoer minne ghesencket
hait ere mynne gesenckit in die in die ongescapen minne.
vngescaffene mynne De ungescaffene ende die es hoer leuen ende
mynne die is ir leyůen: hoer natuer es weseloes ende
Ga naar margenoot+ Vnd is ir natůre wey- ‖ selois sincket op dat niet Niet dat die
20 Vnd sůicket vp dat neit: dat 20 natuer hoer wesen verliese. Mer
natůre ir weysen verleyse Want sy sincket in een diep afgront
si sůycket in eyn deif afgrůnde des eenvoldigen wesens. daer in
des eynveldichen wesens: da es drijheit Woltu nv by desen
ynne is dryheit Woiltu nů bliůen gronde blijuen. daer wy af gesproken
25 bi deisme grůnde: so drinck in 25 sproken hebben So dringe dich
Ga naar margenoot+ dat eynvel- ‖ diche dins geistes. in dat eenuoldighe ‖ dijns geestesGa naar margenoot+
  daer es in verborgenlichen
vader al Als die eenen vogel laet vliegen inder nacht. die en
weit wijse noch wege ende laet sich in sijn verderuen. hij en weit
30 niet waermen vanct hi en weit niet waer hi sich stoet aen eenen
boum. Och valt in eenen putte Also doen du oec Het gescyet
dicwijle dat god eenen voersmaeck ghieft der dinghen daer wij
van hebben. ende bewijst dae mit dat hi dich ewelike geuen wilt
beuoelen sijnre gotheit Des en ontfingestu niet mit minnen. du.
35 en behaldes et oec niet mit wijsheit. du en draghes oec niet weder in
mit dancbaerheit Hijromme woert dy dijn ynrelike troest benomen
Sulligen woert der ynrelike troest benomen want sy noch niet
gelutert en sijn te gronde. daer wij van spreken Omme dat sy des
deruen. so weerden sy bereyt. ende weerden van minnen sieck
40 Ende si doen als der vogel die daer vliecht inder nacht ende laet

[pagina 353]
[p. 353]

aant.

1 sich in sijn verderuen. Gieft dich god sinen troest so ontfangen
mit groter oetmoedicheit ende en vrouwe dich niet te zeer Ende
nyempt hi dij sijnen troest so en bedrueue dij niet te zeer. mer
gedencke dattu onweerdich sijs. Ende dattu en dick verderuet hees
5 ende den heer deck oneer ghedaen mit sijnen gauen. ende heues
eygen mynne. ‖ ende eygen wille. ende dij behaget dat dijne datGa naar margenoot+
du voernyemes. ende du begeers vremdes guets. dat dij god sy
als die sich geoefent hebben. ende suekes waer du mit begeerden
ende mit gedachten cans sueticheit in draghen Hijromme so nyemet
10 dich god billich sijnen troest Geef ouer alle dese dinck die ic dy
vertelt hebbe. laet dich in verderuen mitten vogel. wat god mit
dich doen wilt. Wilt he dich nyemen of geuen dat es allet guet
Gehenct he den bosen geest. of der werelde dat sy dich becoringhe
doen. so sy dich ye mee wt drijuen. also dringe dich ye mee in
15 In dat eenvoldige dijns geestes. daer du vints so verborgenlich
vader. Als der vader suyt dattu dich hem toe gronde heues gelaten
So woert dich weder geheuen den troest den du verloren heddes.
ende he es dijn besorger Sinte paulus spriect wie gearbeyt de es
weerdich te eten des broets dat hi inden wege niet en verderue.
20 Wie gestreden heet mit den sweerde de es noetruftich dancs. Wie
daer arbeyt die vergietet sijnen sweyte. Die der strijdet mitten
sweerde die verguytet sijn bloet Nu merket dese minschen. die also
arbeiden die drucken hoer vleysche Sy lijdent dese werelt mit
groter gedolt ‖ mit mennygerleye becoringhe weerden sy welGa naar margenoot+
beweghet ende ghemoyet Mer der gront blijft stede Sy lijden
26 becoringe des bosen geestes als die sculdige. hoer ordel es sy
vreysen sy hebben te wenich gedaen Hoer leuen es een steruen
ende verbirget sich in cristo Hijr omme verteren sy dat merch wten
beynen dat bluet wten aderen. ende vergieten deck horen sweyte.
die sal men deck sterken mitten brode der engelen / mit denGa naar margenoot+
31 heyligen sacramente Der ynrelike minsche strijdet mitten sweerde.
dat sweert es begeerden. Want hi begeert voel geestliker dingen.
ende oec hemelsche dingen. vanden moet hi allet scheyden Nu
merc den strijt. wat he mit minnen heet beseten dat moet he allet
35 laten Dene salmen drencken mitten edelen balsam die daer vlietet
wten edelen herten ons heren ihesu cristi. den die heylige geeste
pottet wten vermoghen der drijuoldicheit Nu merke du getruwe
arbeyder so wie dich paulus geruepen heet ende en laets niet
eynvoldich hene gaen Nyem waer des leuendigen broets. dat daer
40 es dat heylige sacrament. sich aen sijne eerwerdicheit ende den
nůtte den du daer van ontfinges

[pagina 354]
[p. 354]

aant.

1 Ysayas der prophete sprack van deser spijsen doe men hem
Ga naar margenoot+ wolde doden doe barch hi sich in enen holen ‖ boům doe quamen
sijne viande mit eenre holtenre seghen ende vonden hem inden
boům. ende wolden hem deylen van een ander Doe sprack der
5 eene beydet. laet my den verderfden minsche vragen Seg wat
sprekestu van dijnen gode. doer des wille we dich willen doeden
Doe antworde Isayas ich spreke van mijnen gode ende van
mijnen heren Et comet een volc nae my dat sal die spijse
eten. die der heer seluer es solde ich de spijse eens eten. daer
10 wolde ich deser dode .xcix. omme lijden Sich aen die ioncfrouwe
maria doe sy stoent in eenre. vuyriger minnen. ende mit grondeloser
oetmoedicheit dat sy solde dienen der ioncfrouwen die gods
soen gebaren solde Doe waert den heylige geest sijn werke mit
sijnre vuyriger minnen vanden reynen bluede also gepuyrt inden
15 vuyr. doe der heylige geest formeert den licham inder vereeningen
des ewigen woerts so waert der edel lichame als een honych droyppen
der daer vlietet wten vuyr der heyliger sacramenten dat es der
oughen appel der heyliger kerken ende verluchtet alle sijne geledere
Het es oec dat testamente der minnen Et es oec die vroude der
20 heyligen. ende es eene eere des ewigen vaders. ende vruchte der
Ga naar margenoot+ joncfrouwen Sich dese dinck ontfingestu ‖ alle inden heyligen
sacramente. ontfangestůůt in eenen reynen herten so gheuet dich
ewich leuen Die natuerliche meyster spreken. vanden onvernuftighen
dieren. Wannee dat dat pantele beůoelet dat et sal steruen.
25 so sueket dat alre edelste ghecruyte ende yetet sich sat ende leget
sich daer mit teghen die sonne dan werket die hitte der sonnen
in dat ghecruyte. so ghieuet dat gecruyte een alsulligen sueten
roeke dan letet dat dyer in desen geroche sijn leůen Also geschiet
dich wanne du ontfinghes dat heylige sacramente so eynghet he
30 sich in dich. ende dat sijn es. wort dijn. ende en es nerghent
wonde aen den edelen lichame sy en gheue dich eene nůwe crachte
ende gietet indich die edel honich droppen die bereyt sijn inden
dou des heyligen geest ende die dou des heyligen geest vettet
dich Alstu gaes totten heyligen sacramente. so ontfangestu
35 dat gedode lam ende ontfangest die vergietinghe des bluets
Och des edelen gerůechs dat dan es in dijnre zielen. mochten
die crachte dijnre naturen dis geruechs gheuoelen si en
38 mochtens niet gedraghen Wanne du hoeres die messe. So steystu
ander ioncfrouwen Marien stat toe eenen ghetuyghe. dae der
Ga naar margenoot+ priester begeyt den doet ons ‖ heren ihesu cristi ende die vergie-

[pagina 355]
[p. 355]

aant.

1 tinghe sijns bluets daer met die heylige kerke geeerweerdiget es.
alsoe onse ihesu[s] crist[us]Ga naar voetnoot1) heet uerwonnen mit sijnen dode. ende
mitter vergietinghe sijns bluets. ende mit derre crachte solen
wij uerwennen die geleder der heyliger kerken
  5 Die natuerlike meyster spreken
De heydensche meister sprechen van eenen vogele die heitet
van eyme vogel der heischeit zydich die es te male groen.
der seydich: der is zo male grone wan her uoelt dat hi steruen sal.
Wan der gevoylet: dat he sterůen so gaet hi inden stroum die daer
10 sal. so geit hey in den 10 vluytet wten paradijse teghen
stroym: der da vlůset vs dem der sonnen daer sy schijnet op
Ga naar margenoot+ para- ‖ dyse: intgeygen der sůnnen den myddach Ende inden stroeme
da sy lůchtet vp deme middage: vernuwet der vogel sijn
in deme stroyme vernůwet vleysche ende wesschet sijne
15 der vogel sin vleisch Vnd weschet. 15 vederen daeromme dat hij reyne
sine vederen: dar vmb dat sterůe Also doen du redeliker
he reyne sterůe Also do dů oůch geeste Ganck inden stroume de
Ga naar margenoot+ .du reidelicher geist. ‖ Ganck in daer vlietet wten herten ons
den stroym der da vlůssit vs deme heren ihesu cristi. ende wt vlietet
20 herzen vns heren Jhesu Cristi 20 wter cracht der gotheit Dat hert
Vnd vys vlůsit: vis craift der waert op gedaen op den myddaghe
gotheit Dat herze vp gedain mit eenen scerpen speer
wart an deme crůce myt eyme In desen stroůme vernůwe dijnen
scarpen sper In disme stroym geest ende reynighe dijne
Ga naar margenoot+ vernůwe dynen geist ‖ vnd reynůnge 25 consciencie of sy beulect sy.
26 dine consciencie of si bevleckit Cleyde dich mitten bluede des
sy. vnd cleyde dich: myt lams. Sterck dich mitter cracht
deme bloide des lamps: vnd der gotheit. so bereydestu dy
stercke dich mit der craift der totten geestliken dode Sich dese
30 gotheit So bereydes dů dich zo 30 vogel drinct wten stroůme des
deme geistlichen dode Sich deser paradijses. mit sulliger lust.
Ga naar margenoot+ vogel drincket ‖ vys deme stroyme dat hi van rechter lust strift.
des paradijs. mit sůlcher Also doen oec du redeliker
lůst: dat he van rechter sůyssicheit geest. prueue wie ongelijc es
35 stirft Also do oůch dů: 35 der stroum die daer vlietet wten
dů reidelicher geist. Proyůe we paradijse. den stroum die daer
vngelich is der stroym der da vlietet wten herten ons heren
vlůssit vs deme paradyse deme ihesu cristi. ‖ ende wt ewigherGa naar margenoot+
Ga naar margenoot+ stroyme der da ‖ vlůssit. vis minnen ende wt sulken beuoelen.
40 deme herzen vns Heren Jhesu 40 wie dranck der vogel datter

[pagina 356]
[p. 356]

aant.

1 Cristi. Vnd vs ewiger mynnen: 1 starff Drinck du wter rijuyeren
vnd vs sůlchme bevoylen We dattu ewelike leues. der vogel
dranc der vogel dat hey starf bleyf inden stroům Also nyem
Drinck dů vs deme ryůere Dat du dijne woenynghe inden herten
5 dů ewelichen leůes Der voygel 5 ons heren ihesu cristi Dat daer
Ga naar margenoot+ bleif in deme stroym ‖ Also es die scats camer der heyliger
nym dů dyne woynůnge in deme drijuoldicheit ende wees du mit
herzen vns heren Jhesu Cristi enen scerpen speer daer in geziegelt
Dat da is de schatzcamer Der Die meyster vragent inder
10 heilger driůeldicheit. Vnd dů 10 scolen wie dat mochte gesijn
bist mit eyme scarpen sper: Dar dat onsen heer sijn edel herte
in gesegelt Die meister vragent waert op gedaen doe hi doet
Ga naar margenoot+ in der scholen we dat ‖ moichte was. ende onse salicheit dae wt
gesyn Dat vnsme heren Jhesu vloet dat et niet en waert op
15 Cristi. sin edel hertze wart vpgedain 15 gedaen doe hi leefde Die hoechste
do hey doit was: vnd vnse meyster die antwoert doe
selicheit da vis vlois. Dat id gesciede eer den ewigen worde.
neit wart vp gedain do id leůede dat daer gheeynighet waert mit
19 Der hoiste meister der antwert ziel ende mit lijue. wten vermoghen
Ga naar margenoot+ Do gescach ere deme ewi- ‖ gen 20 der heyliger drijuoldicheit
worde Dat da geeyniget wart. Der alre mynste sprac ende
myt selen. vnd myt lyue: vis antwoerde. wie konde ich dat
deme vermogen der heilger dryueldicheit gelijden. solde dat edel herte
Der alre mynste der ons heren ihesu cristi sijn gewont.
25 antwert We kůnde ich dat geliden: 25 id was doch vol wonden Nye en
soilde dat edel herze vns waert der edelre minscheit slach
Heren Jhesu Cristi. sin gewůnt ‖ gegheuen. noch ouel woert toe
Ga naar margenoot+ id was doch vol gewunt ney in gesproken. dat edel herte en
wart der edelre mynscheit: slach worde doer wont Wnat dat
30 gegeůen: noch oůel wort gesprochen: 30 leuen der zielen also edeliken
Dat edel herze id in wůrde: daer in es Solde dat speer sijn
verwůnt: Want dat leůen ghesteken in dat herte die wijle
der selen. so eydelichen dar inne dattet leefde. soe weren die
Ga naar margenoot+ is Soilde dat sper sin ‖ gestechen wonden alle uerwondt woerden.
35 in dat herze Die wile dat 35 Neyn meyster dat weer te swaer
leifde: So weren die wůnden te gedencken ‖ Wanneer du ontfinghesGa naar margenoot+
alle verwůndet worden: neyn dat heylige sacramente.
meister dat were also swair zo so weide dich in deser weyden.
gedencken Wanne dů intfeist dat Die meyster spreken van eenen
40 heilge sacrament: so weyde dich 40 dier het der luch dat heuet een

[pagina 357]
[p. 357]

aant.

Ga naar margenoot+ in deser weyden ‖ De meister 1 so scerpe gesichte wanneer het
2 sprechen van eyme deyre Dat sijnen geselle siet in sijne ougen
heisset der seych: der hait eyn so ontfaet hi ionghen Sich du
also scarp gesichte: wanne hie redeliker geest also doen oec
5 gesiith. sinen gesellen in irre 5 sich inden edelen minnenden
oůgen so intfeit si ir iůngen in gront dat hi dich also vercoren
sich. Du reidelicher geist also heet dat he dich der spijsen gan
Ga naar margenoot+ do dů ‖ ouch sich in den edelen die du salt eten dat es sijn
mynnen grůnt: Dat hey dich eenboren sone. den he eweliken
10 also erweilt hait Dat hey dir 10 geberende es nader ongescapenheit
gan der spisen Dat dů de salt Heuestu hem mit minnen
essen Dat da is sine eynige ontfanghen de vrucht den eengeboren
geboren sůn: den he eweclichen soen wt vaderlicher
Ga naar margenoot+ gebeiren is. na der vngescaffenheit ‖ gonste. so gebaer in weder. want
15 fenheit haistu in mit mynnen 15 alle dingen sijn als niet si en
intfangen: die vrůcht den eynigen werden weder gedraghen in horen
geboren sun vs vederlicher oerspronge Die ioncfrouwe maria
gůnst So gebeire in weder: Want gebaer horen soen ende druech
19 alle doichden sint alle neit hem inden tempel ende offerde
Ga naar margenoot+ Sy in werden dan we- ‖ der 20 hem den ewighen vader ende
gedragen in eren vrsprůnc gaef en der heyliger kerken Doe
  onse heer ihesus cristus aenden
cruce hinc. doe sprac hi vader mijnen geest beuele ich in dijnen
handen. doe druech he den vader op allet dat hi geleeft hadde. Also
25 doen du oec na den dijnen Allet dattu ontfanghen heues inden
heyligen sacramente dat drach weder inden vader in crachte des
heylighen geestes Sich aen dat Olifant wanneer ‖ et sijne vrucht geberenGa naar margenoot+
sal so en maecht niet totter eerden dat sijne vrocht gebere
want sijne beyn sijn gans. so sueket eene suete fonteyne ende dae
30 geberet sijne vrucht als dat ionge vellet in dat water so ontfaent die
baren ende voeden dat ionge mit hore cracht Also duen du oec
Wattu ontfangen hees wt vaderliker gůnste inden heyligen sacramente
minnen rijke vrucht die saltu weder geberen inder cracht des
heyligen geest in dat wilde meer der gotheit die solen die vrucht
35 wael voeden Och des edelen voedens dat der geest also geuoedt
woert mit sijnen vruchten die hi ontfinct wten wilden meere der
gotheit dat ontfingestu inden heyligen sacramente
Die natuerlijc meyster spreken vanden steynbuck wanneer hi beuoelt
dat hi steruen sal so sueket hi die steynrotze dat alre hoechste
40 gebirchte. dan keert hi sijn houet mit sijnen hornen tegen die sonne

[pagina 358]
[p. 358]

aant.

1 ende staert mit sijnen ougen in die sonne also lange dat sijne ougen
vuyrich werden ende die horne werdent bornende ende dat houft
Ga naar margenoot+ vol hidden ende inder hitten leet der steynbuck sijn ‖ leuen.
Also geschiet dich voel edeliker alstu ontfanges dat heylige sacramente.
5 so gaestu in die steynrotze inder wildernisse in dat hoghe
gebirchte Die steynrotz es dat weerdighe leuen ons heren ihesu cristi.
went in sijn edel steruen. mit sulker minnen ende gedult dit es
een wilternisse allen minschen want nyeman inden wege gewandelen
en can Ganck in die steynrotze sy leyt dich in dat hoge ghebirchte
10 der godheit keer dat houft teghen dat rat der sonnen mit dijnre
begeerden ende staer mit dijnen oughen in die sonne alsoe lange
dat dijne horne borrende weerden De horne. dat es die getruwe
arbeyder die da dick gestoruen es van bynnen ende van buten
ende heet vergoten sijnen sweite Dat ander horne es dat sweert
15 dat da dick gewont heuet sijnen geest. dat he sich moet scheiden
van alle dene dat hem lost of lostich was. Hijromme solen die
horne borrende weerden Du getruwe arbeyder ontfanck dijnen
loen. staer inden minnen gront. Sich inden gront sijns vryen adels
19 dat he dich vercoren heet tot alsulken groten guede dat soe voel
Ga naar margenoot+ ‖ minschen verborghen es. ende bes dancbaer want wonderliche
dinghen sijn mit dich gedaen. dat dij der vader heet gegheuen
sijne vrochte in der he selue es dat heylighe sacramente In den
waert die brulocht volbracht inder minnen grůnt daer sich god
eyniget mit dijnre zielen inden vuyr des heyligen geest daer in
25 laet dijn leuen Nu mochstu spreken ghi hebt inden eersten also
hoge gesproken ende hebbet my her nae also vele wechs wtgeůoert
Hijr op antwoerde ich dich so ye hoger op stijghen. so ye dieper
onderganc dat es bekende waerheit
Nu hebben wij gesproken vanden edelen geestliken minschen Nu
30 willen wij spreken vanden ydelen geestliken minschen Si draghen
schijn ende leuen niet. den openbaer ich hoer scande als hem die
leere der heiliger kerken achten. Die lere nyemen alreleye minschen
die dae gheestlic sijn Et sijn voel geestliker minschen die hebben
grote sorchuoldicheit omme hoer lijflike noetruft Hijromme vergeten
35 sy der ewiger dinghen. Sy hebben groten vlijt omme wtwendighe
Ga naar margenoot+ reynicheit sij sien euer ‖ wenich. wie reyne sy van bynnen sijn Sy
willen hebben reynlike cleyder ende hoer huys gesyert ende eersam
bijder tafelen Dat es der wech der valscher minnen. behagelijc gaen
sy totter kirken. sy willen die eerste an den altaer sijn Ende hem
40 důnct dat sy gherechtuerdich sijn. sy hebben also suete worde. men-

[pagina 359]
[p. 359]

aant.

1 nichuoldich es hoer gebeer Sy werken betijden guede werken ende
en hebben doch niet grondes Sy hebben eenen morghen dat si
hoer leuen willen beteren ende daer en woert doch niet wt Sy
comen totter biechten mit also cleynen rouwe wat ich hem segghe
5 het en hilpt niet. die valsche minne heetsy beseten die rechtuerdicht
alle dinck in hem Seg ich hem een woert in der biechten si
antwoerden .ij. her weder. ende behelpen sich mit also schonen
woerden. sy en meynens niet Hijromme sijn sy logeneer inder
biechten ende in den gebede. Si spreken vader onse ende meynen
10 eenen anderen god Hoer hert es als een vogel die daer vliecht
inder locht ende en heet geenen rowe of rast also sijn hoer gedochten
ende en rasten nummermeer. hoer ougen sijn als een valke.
wat sy begrijpen connen Och wie verlanget horen herten ende wie
verdriet hem der tijt ‖ dat hem niet en mach weerden hoers hertenGa naar margenoot+
vergetzlicheit ende dat sy den vinden dat es hoer grote scade:
16 Nu prueft in vch seluer. ghi halue verdoruen gheesten. wie wilt
ghi ouerwennen den eersten wtbroke van desen tijtlichen dinghen
ende vander geselscap: Ghij hebt ontfanghen eenen gueden wille.
dat es. sy willen scheiden van al desen dinghen Nu comt ydel eer
0 ende ongeor[de]nyerde woerde ende scande ende doen my te
male we Segt my lieue heer wie solen wy bestaen dat wij ouerwennen
desen harden strijck. Ich seg dich. et es een cleyn
dinck dattu verteers bluet ende vleysche op dattu weder bringes
die vrucht die du versuymet heues Merck in dy seluer dijnen
25 groten scade. Wat den gerechtighen es een voertganck ende gode
is eene ewige eer dat es dy eene scolt te betalen
  Die meyster vragen inder scolen
De Meister vragent in der wat dat hoechste oerdel sy
scolen Wat dat hoiste ordel sy dat god gieft geestliken minschen
30 Dat got geůet geistlichen mynschen 30 inder tijt Die meyster antwoert.
in der zijt Der Meister du vraghes also groter
antwert Du vragis also groser dinghen Et en es noch vuyer
Ga naar margenoot+ dinge: id in is noch ‖ vůre noch sweert noch tijtlike doet.
noch swert noch zijtlich doit Dat hoechste oerdel dat dich
35 Dat hoiste vrdel dat dir got 35 god gieft dattu salt deruen doer
geůet: Dat du salt darůen eynen dijnre ydelheit willen eenen dach
dach durch dinre ydelgeit willen der troest der lieflicheit des
des troistis der leyflicheit Des hiemelschen insiens. dat god
heymelschen seintz Dat got deit duet in enen ‖ ledigen luterenGa naar margenoot+
Ga naar margenoot+ in eyme ‖ leydichen lůteren gront Waeromme eest een so

[pagina 360]
[p. 360]

aant.

1 grunde Warumbe is id eyn so 1 scerp ordel. des woert doch
scarp vrdel: Dis wirt wenich wenich beuoelt off becant inder
gevoilt in der zijt Dat moisse tijt Dat moet gode erbermen
got erbarmen Dat wir solen dat wy solen deruen der ewiger
5 darůen. der ewiger antwerden. 5 antwoerden die god gieft omme
Ga naar margenoot+ die got geůet vmbe etlich goit ‖ een ygelijc goet werke Och wat
werck Och wat antwerden geůet antwoerden gieft dan god omme
dan got vmbe eyn leyflich zo een lieflijc toekeer die dae gheschiet
keir De da geschůit na sinen nae sijnen willen Desen
10 willen 10 sermoen draghen wij in die scatzcamer
  der heyliger drijuoldicheit
  ons heren Jhesu cristi Deo gracias

voetnoot1)
Zie aant. Onder aan bldz. door andere hand: Dit sermoen wil sijn van den h sacrament mer is swaer te verstaen mer slaet ouer viij blader aen dit teyken + vandaer voert ist beter te verstaen
margenoot+
126b = [c]xxv.
margenoot+
127a = [c]xxvi.
voetnoot2)
ontbr. in hs.
margenoot+
127b = [c]xxvj.
margenoot+
128a = [c]xxvij.
margenoot+
128b = [c]xxvij.
margenoot+
129a = [c]xxviij.
margenoot+
129b = [c]xxviij.
margenoot+
130a = [c]xxix.
margenoot+
130b = [c]xxix.
margenoot+
131a = [c]xxx.
voetnoot1)
[...] ingevoegd naar hs. Be. 2.
voetnoot1)
[...] ingevoegd naar hs. Be. 2.
margenoot+
131b = [c]xxx
voetnoot1)
hs.:
voetnoot2)
[...] ingevoegd naar hs. Be. 2.
margenoot+
132a = [c]xxxj.
margenoot+
132b = [c]xxxj.
margenoot+
187a.
margenoot+
133a = [c]xxxij.
margenoot+
187b.
margenoot+
188a.
margenoot+
188b.
margenoot+
189a.
margenoot+
189b.
margenoot+
190a.
margenoot+
133b = [c]xxxij.
margenoot+
134a = [c]xxxiij.
margenoot+
134b = [c]xxxiij.
margenoot+
☩
margenoot+
135a = [c]xxxiiji.
margenoot+
135b = [c]xxxiiji.
margenoot+
136a = [c]xxxv.
voetnoot1)
hs.: ihū xp̄i
margenoot+
190b.
margenoot+
191a.
margenoot+
191b.
margenoot+
192a.
margenoot+
136b = [c]xxxv.
margenoot+
192b.
margenoot+
193a.
margenoot+
193b.
margenoot+
194a.
margenoot+
194b.
margenoot+
195a.
margenoot+
137a = [c]xxxvj
margenoot+
195b.
margenoot+
196a.
margenoot+
196b.
margenoot+
197a.
margenoot+
137b = [c]xxxvj
margenoot+
138a = [c]xxxvij.
margenoot+
138a = [c]xxxvij.
margenoot+
139a = [c]xxxviij.
margenoot+
139b = [c]xxxviij.
margenoot+
197b.
margenoot+
140a = [c]xxxix
margenoot+
198a.
margenoot+
198b.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken