Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
DBNL Logo
DBNL Logo

Hoofdmenu

  • Literatuur & Taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taal
    • Limburgse literatuur
    • Friese literatuur
    • Surinaamse literatuur
    • Zuid-Afrikaanse literatuur
  • Selecties
    • Onze kinderboeken
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • E-books
    • Publiek Domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Gebruiksvoorwaarden
    • Hergebruik
    • Disclaimer
    • Informatie voor rechthebbenden
  • Over DBNL
    • Over DBNL
    • Contact
    • Veelgestelde vragen
    • Privacy
    • Toegankelijkheid
Uyt-spanningen, behelsende eenige stigtelyke liederen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (11,93 MB)

Scans (18,17 MB)

XML (0,63 MB)

tekstbestand






Genre
poëzie

Subgenre
gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

 

Uyt-spanningen, behelsende eenige stigtelyke liederen

(1676)–Jodocus van Lodenstein

Vorige Volgende
[p. 328]

Den Medicijn-meester Duc-d' Alba, Ofte Den geessel der Nederlanden ter genesinge.

Joh. vanden Sande Nederl. Histor. Lib. I.

Den Raatsbr. Franciscus Franck verhaalt, hoe hy in sijn kintsheyt in den jare 1564, of 1565. en so lang voor de aencomste des Hertogen van Alba op de merkt had horen singen een liedeken van vele versen, verhalende de weelde die doen in Nederland was, en de overdaadt gepleegt in alle wellusten van dronckenschap, kledinge, en andersins, daar van het slot of weervers van elck Vers'ken was altijt,
 
Ons Patroon van Alven
 
Sal u met sijner salven
 
Bestrijcken also wel.

En daar na

Duc-d'Alva als een recht Doctor heeft de Nederlanders met scherpe medicijnen genesen van hare broot-dronckenschap, dog haer gegeesselt met een ysere roede daar mede hy het bloet van ontrent 18000. door Beuls handen vergoten heeft.

Stemme: Bonen plucken.



illustratie

 
Doe 't Land in dertelheden
 
Vast speelden sonder quel,
 
Doe songmen haar in vreden
 
Dit weer-
[p. 329]
 


illustratie

 
vers op haar spel:
 
Ons goe Patroon van Alven
 
Van Alven, van Alven
 
Sal u met sijner salven
 
Bestijcken al-so wel.
 
II.
 
So lang scheen 't voorspoock logen
 
Tot dat de weeld sijn sat,
 
En 't Goddelijk gedogen
 
Een walg van dulden hadt:
 
Doe quam Patroon Duc d' Alve
 
Met bus, en doos, en salve,
 
Doe quam Patroon Duc d' Alve
 
Met swaart, vier, galg en radt.
 
III.
 
Nu sie 'k den ouden door-gangh
 
Van weeld en wellust aan;
 
Dies laat ick op dien voor-sang
 
Dien selven weer-sang gaen.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Bestrijken, sal 't wel gaan.
 
IV.
 
Doe sagmen van het Goeden
 
Nauwlijcx een beeckje gaan;
 
Daar nu de volle vloeden
 
Van Gods weldaden staan.
 
Een andere Duc &c.
[p. 330]
 
V.
 
Goud silver, Costlijckheden,
 
Huys, ackers wel gelaan,
 
Den Hemel afgebeden +
 
Legt gy ter wellust aan.
 
Een andere Duc &c.
 
VI.
 
Doe satmen in het duyster
 
Ging onbekende pa'en;
 
Nu leert des waarheyts luyster
 
U in Gods paden gaan.
 
Een andere Duc &c.
 
VII.
 
Den luyster der Genaden.
 
Die 't Al verbaast doet staan
 
In cragt tot heylge daden
 
Legt gy tot ontugt aan.
 
Een andere Duc &c.
 
VIII.
 
Nu cunt gy 's Heren reden
 
In overvloed verstaan:
 
Maar siet! in dertelheden
 
Steeckt u de walg daar aan.
 
Een andere Duc &c.
 
IX.
 
Nu can u d'onlust sluyten
 
Het hert met vet belaan,
 
En waarheyts cragt daar buyten,
 
Moet laas! daar buyten staan!
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Genesen, sal 't wel gaan.
 
X.
 
Het soete juck te dragen
 
(Der andrer onbelaan)
[p. 331]
 
Laat gy u niet behagen,
 
Maar wilt in vryheyd staan.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc. d' Alve, Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Dat leeren, sal 't wel gaan.
 
XI.
 
Gy wilt u aartsche leden
 
Niet naar het leven staan,
 
Maar groeyt in vleeschlijckheden
 
Door 't Geestelijk vermaan.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Versterven, sal 't wel gaan.
 
XII.
 
De Bannen en de Vloeken,
 
's Lands dodelijck venijn,
 
En wilt gy nu niet soecken:
 
Hoe sig het Land verquijn.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Die wijsen, sal 't wel sijn.
 
XIII.
 
Uw wrede Spotternyen
 
Op 't vriendelijck Vermaan,
 
Moeten sy duldig lij'en
 
Die in Gods vrese staan.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Doen swijgen, sal 't wel gaan.
 
XIV.
 
Wie weet wat dertelheden
 
(Rigt gy een Maaltijd aan)
[p. 332]
 
Van pragt en leckerheden
 
Op tafel moeten staan.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Vermag'ren, sal 't wel gaan.
 
XV.
 
Uw sugt na leckernyen
 
Na vremde spijs en wijn
 
Den Hemel niet te lij'en
 
Eyscht vreemde Medicijn.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Genesen, sal 't wel sijn.
 
XVI.
 
Dat maten-lose truppelen
 
Op 't matig snaren-gaan,
 
Dat Christe lose huppelen
 
Eyscht andere maat-te-slaan.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Bestrijcken, sal 't wel gaan.
 
XVII.
 
De Pragt in uw gewaden
 
Van Goud, sijd, en satijn,
 
Daar meed gy gaat beladen
 
Moet af-geligtet sijn.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Ontlasten, sal 't wel sijn
 
XVIII.
 
Dwaas sijt gy in 't onbloten
 
Van dat en schaamt en pijn
[p. 333]
 
U raden, dat gesloten
 
En wel behuyst moet sijn.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Moet u met sijner salve
 
Besinnen, sal 't wel sijn.
 
XIX.
 
My deert dat so veel seeren
 
U 't aansigt altemaal
 
Met plaast'ren doen onteeren;
 
Een goeden Meester haal.
 
Ons goe Patroon Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Sal u met sijner salve
 
Wel helpen van die quaal.
 
XX.
 
Gy knevelt u in boeyen
 
Van linnen en van kant,
 
Die commerlijck vermoeyen
 
Uw armen en uw handt.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve Duc d' Alve
 
Helpt u met sijner salve
 
Wt d' een in d' ander band.
 
XXI.
 
De valsche lock uw wangen
 
Bedeckt; vol asch en stoff
 
Comt op uw borsten hangen
 
Van hals en schouders off.
 
Ons' goe Patroon Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Sal u met sijner salve
 
Opligten uyt dien stoff.
 
XXII.
 
Van wijsheidt, dunkt my, sugten
 
De lieden, die bela'en
[p. 334]
 
Niet sien of goede tugten
 
Doen 't land te gronde gaan.
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve, Duc d' Alve
 
Sal u met ogen-salve
 
Dit sien doen, en verstaan.
 
XXIII.
 
Wat dav'ren onse Kercken?
 
Bey! segt op, onse throon
 
En lydt geen schotsche Clercken
 
Nog sulcke Godes Boo'n
 
Ons' goe Patroon Duc d' Alve
 
Duc d' Alve Duc d' Alve
 
Sal u met tover salve
 
Haast koock'len van dien throon.
 
XXIV.
 
Ba! nu sal u niet dwingen
 
Kerck-dienst nog Kerken-raad,
 
Nog croon nog throon ontwringen
 
Dat Anti-Christisch Saad!
 
Een andere Duc d' Alve
 
Duc d' Alve Duc d' Alve
 
Sal u met sijner salve
 
Haast vryden van dat quaad.
 
XXV.
 
So gy de tijd wilt weten!
 
Ick ben Propheet, nog soon
 
Van eenen der Propheten,
 
Alleen segg, Dat Patroon
 
Dat ons, Patroon Duc d' Alve
 
Duc d' Alve Duc d' Alve
 
Moet maken met sijn salve
 
Van dees Melaatsheyd schoon.
 
XXVI.
 
Op 't Spaansche of Franschen Balsem
 
Of 't Sweedsch (met Deenschen traan)
[p. 335]
 
Of 't Schotsch' of Duytschen alsem
 
Sal sijn; can ick niet ra'en.
 
Althoos Patroon Duc d' Alve
 
Duc d' Alve Duc d' Alve
 
Moet ons met sijner salve
 
Bestrijcken sal 't wel gaan.

Oogstmaand 1659.

 

N.B. De Heere Godt heeft ons door d' uyt-comst geleerd, dat 't Jaar 1672. daar toe bestemd en de Francoysen daar toe vercoren waren, die 't op die tijd tot so verre hebben uyt gevoerd. Dog nog en is de ware genesinge van Syon niet geresen. Jer. 8:22.

+
Hos.2:7.

Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

Johan van den Sande

over Alva (Ferdinand Alvarez de Toledo, hertog van)


augustus 1659


Naar de Nederlandse Liederenbank