Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Jezus en de ziel (1685)

Informatie terzijde

Titelpagina van Jezus en de ziel
Afbeelding van Jezus en de zielToon afbeelding van titelpagina van Jezus en de ziel

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (4.76 MB)

XML (0.28 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie

Subgenre

emblematiek


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Jezus en de ziel

(1685)–Jan Luyken–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 84]
[p. 84]

Die Ziele spreekt van haer wesen, hoe haer Godt geschapen had, en door welk middel sy in haer eerste stant mag komen.

 


 
Een water als kristal, waer op geen koelte speelt,
 
Ontfangt so cierlijk en so schoon het sonnen beelt,
 
Soo was de schoone Ziel, het edelste aller dingen,
 
Die door de wijsheyt Godts een wesentheyt ontvingen;
 
Een vonck van 't eeuwigh vuur, doorschenen met Godts licht,
 
Een klare Spiegel voor het eeuwige aengesicht,
 
Daer 't eeuwig end'loos Een, in hoogte, noch in brete,
 
Noch eeuwig' diepten, noyt te gronden noch te meten,
 
Sich selve schoude, en vond in een geschapen beelt,
 
Dat voor de schepping in zijn wijsheyt had gespeelt.
 
Dien klaren Spiegel heeft de valsche lust geschonden;
 
Dat kristallijn gevult met grovigheyt der sonden;
 
Dien stillen suyv'ren grondt beweegt uyt sijn accoort,
 
En d'edele Beeltenis soo jammerlijck verstoort.
 
Wat sal de mens nu doen? wat gaet hy best voor gangen,
 
Om dit verloren Beelt in 't herte weer t'ontvangen?
 
Een Wille, uytgaende van het eeuwig Zielen-vuur,
 
Die drijve, als met een sweep, de gantsche creatuur,
 
Met al haer beelden uyt, en sta de Godtheyt stille,
 
Van alle neyg'lijckheyt, dat hy volbrengt zijn wille.
 
Daer is geen ander raedt, al kost het wee en pijn,
 
Het moet geleden, of het moet verlooren zijn.

Goddelijck Antwoordt.

[TE weten] dat ghy soudet afleggen, aengaende de vorige wandelinge, den ouden mensche, die verdorven wort door de begeerlijckheden der verleydinge. Ende dat gy soudet vernieuwt worden in den geest uwes gemoets, ende den nieuwen mensche aendoen, die na Godt geschapen is in ware rechtveerdigheyt ende heyligheyt. Eph. 4. vers 24.

[pagina 85]
[p. 85]


illustratie


Godt seyde: Laet ons menschen maken, na onsen beelde, na onse gelijckenisse. Gen. 1. vers 26.

[pagina 86]
[p. 86]

Op het XIX. Sinnebeeldt.

Van de Ziele, wat sy eygentlijck is.

GOdt is een louter Wesen, van het welcke alle dingen
haer wesen ontfangen. Mijn wesen vloeyt sonder
middel uyt Godt, en van het wesen vloeyt het leven, en
van het leven de saligheyt. Vergadere u en alle krachten
der Zielen in dat in wendige der Zielen, dat is dat wesen,
ende staet stil, soo sal Godt noodtwendigh inlichten.

Mijn Ziele is een spiegel, daer in Godt alle uuren
schijnt en licht; maer dat ick zijn licht niet gansch ge-
waer worde in mijn Ziele, daer ben ick selve oorsaeck
van, om dat ick my niet onthoude van alle geschapen
dingen, en mijn Ziele niet bloot daer stelle, sy wordt te
menighmael met uyterlijke dingen vermenigvuldigt, en
verhindert dat sy Godt in haer selven niet sien kan.

Soo de spiegel voor my gehouden wordt, moet sich
mijn gestalte en beeldt in den spiegel inbeelden, ick wil
ofte wil niet: alsoo oock indien sich de mensch ontle-
digt van alle uytwendige dingen, en dat alle krachten in
het wesen vergadert zijn, en de mensch in een vergeten
zijns selfs en alle dingen komt, soo moet Godt noodt-
wendigh inlichten en in blicken in de Ziele, en een sulc-
ken blick is beter dan de heele werelt, met al haer goed.
In een spiegel wordt een aengesicht gebeelt, en de gant-
sche gestalte, maer de natuur en het wesen gaet daer niet
in. Maer soo sich Godt verbeelt in de Ziel, soo gaet na-
tuur en wesen daer in. In somma die goddelijke natuur
vergiet sich gantsch in dat bloote wesen der Zielen, in-
dien sy louter en reyn is. Mijn aengesicht met gestalte en
vorm vergiet sich wel in den spiegel, maer mijn natuur
en wesen gaet daer niet in. Maer Godt giet sich in de
Ziel met natuur en al zijn wesen: alsoo is Godt in de

[pagina 87]
[p. 87]

Ziele, en de Ziel in Godt. Den wijn is in het vat, maer
het vat niet in den wijn: maer in de geestelijcke onsie-
nelijcke dingen gaet het anders toe. De Ziele is in Godt,
en Godt in de Ziele; Godt is in de Engelen, en de En-
gelen zijn in Godt; dat water is in de beecke, maer de
beke is niet in 't water, maer sy zijn gescheyden.

Christus sprack: Den Vader is in my, ende ick ben
in den Vader, ick en den Vader zijn in u, en ghy zijt in ons.
Al die geestelijcke wesens hebben geen terminum: de
Ziele is in 't lichaem en doch aen alle plaetsen in de we-
relt, en buyten de werelt. De Engelen zijn in geen be-
slooten termino, en sy mogen oock aen gene plaets ver-
bonden zijn. God vergiet sich noodsakelijck in de Ziel,
soo den mensch hem selver afsterft, sich selven verlo-
chent, en komt in eene onwetenheyt sijns selfs en aller
dingen.

Godt eyscht niets als eene bloote, loutere, lijdende,
afgescheyden Ziele; daerom leght de saligheyt niet aen
ons doen, ofte wercken, maer aen een bloot louter lij-
den, dat ick alle dingen en mijn selven late, en legge my
stil onder Godt, en laet Godt alles in my zijn, en blijve
selve niets; dat is, de nieuwe geboorte en rechte beke-
ringh; en dat eeuwige leven.



Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken