Logo DBNL
Vijf versies van 'Vera' (1962)

Vijf versies van 'Vera'

(1962)–H. Marsman–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
tekstkritische noten

Vera
IX

45

aant.4Tegen vijf uur ongeveer neemt Hauser in Charlottenburg den Vorortzug naar Berlijn. 5 Tegenover hem zit een vrouw, die opvallend op Vera gelijkt. Zij is zwanger en zicht-6baar vermoeid. - Zou Vera een kind willen hebben? Zou ze eigenlijk wel gelukkig 7 zijn? - Hij bemerkte met een verwonderden schrik, hoe zelden hij daaraan dacht; hoe 8 zelden hij, eerlijk gezegd, überhaupt aan haar dacht. Hij werd overdag volkomen ge-9absorbeerd door zijn werk en in den trein terug naar Berlijn overdacht hij meestal 10 zijn langzaam rijpende plannen voor de toekomst, de fabriek in Japan; - of hij ver-11diepte zich vaag in een plan voor den avond, dat meestal niet al te veel afweek van 12 dat van den vorigen dag: hij had langzamerhand zijn vaste bars, restaurants, dancings, 13 roulettes gekregen. Een enkele maal sloegen de Sechstage-Rennen of een circus een 14 abrupte barbaarsche uitbarsting in het egale oppervlak van hun avonden. Doodelijk 15 monotoon en oppervlakkig verliep althans 's avonds hun leven; en juist de avonden 16 hadden nieuwe brandstof moeten werpen op het vuur van hun liefde: dan waren zij 17 samen; dan was Vera niet langer alleen. Maar overdag, terwijl zij - en hoe radeloos 18 dikwijls - zich zelf en hun liefde, en voor zoover dit mogelijk is: het leven in zijn 19 geheel onderzocht in haar lediggang, werkte hij ingespannen en geïsoleerd in het 20 laboratorium en vergat letterlijk alles wat daarbuiten lag. 's Avonds wilde hij zich dan 21 verstrooien en als hij Vera terugzag, na een vluchtig afscheid 's morgens, terwijl zij 22 tusschen twee angstdroomen sluimerde, had zij met al haar wilskracht zich voor hem 23 opgetrokken tot een uiterst bedriegelijken schijn van gezondheid en levenslust, die 24 - hoe getemperd zij dan ook was vergeleken



illustratie

tekstkritische noten

aant.1bij de harde, zwijgende hartstocht van de vrouw, die hij destijds geroofd had op 2 Hiddensoe - hem wél deed en boeide en die hem, egocentrisch en slecht psycholoog, 3 niet gekunsteld toescheen. Hij constateerde in den schokkenden trein, dat hij haast 4 niets meer las, zelfs niet meer het soort cultuurhistorische bespiegeling en speculaties, 5 dat hem vroeger het sterkst had geboeid. Daar stond tegenover dat hij (misschien 6 tengevolge van zijn geringe intellectueele werkzaamheid, voor zoover zijn chemische 7 studie daar althans buiten viel) niet taalde naar andere vrouwen dan Vera. Dofheid, 8 onverschilligheid, sleur? Waarom bleef hij bij Vera? waarom zou hij niet bij haar 9 blijven? zij verveelde hem niet; goed - maar vervulde zij hem? - Toen vond Hauser, 10 dat zijn gedachtengang te diep of tenminste te plechtig werd en met een ruk sprong 11 hij van de belachelijke ernst, die voor hem inhaerent was aan ieder examen de con-12science, over op het plannen maken voor den avond. De vrouw tegenover hem keek 13 hem echter een oogenblik aan en onverbiddellijk werd hij terug gestuurd naar de plek 14 in zijn hersens, waar hij de gedachten aan Vera moedwillig had afgebroken ...: een 15 vrouw vervulde hem nooit, om die term dan maar te gebruiken, dus ook Vera niet. 16 Hij kon nauwelijks zeggen wat de centrale plaats in hem innam, zijn werk, zijn blinde 17 leefdrift (waarvoor zijn werk dan misschien alleen een kanaal was), ... maar zeker 18 deden zijn liefdes dat niet. Het was eerder totaal andersom: zijn liefdes waren een 19 omgeving voor hem, een atmosfeer, een rivier: en naarmate zij in een bepaalde faze 20 van zijn bestaan een behaaglijker element voor hem waren, duurden zij langer. Dat hij, 21 omgekeerd, het klimaat waarin hij met een vrouw leefde mede bepaalde, ontging hem; 22 het ontging hem vooral, dat de atmosfeer waar het hem om te doen was, een chemisch 23 product was, dat uit de verbinding van twee naturen, zielen, lichamen en karakters 24 ontstaat. -

25De vragen bedreigden hem uit onzichtbare monden. De



illustratie

tekstkritische noten

aant.1vrouw, die op Vera geleek, had haar oogen gesloten; maar nu pas ten volle schenen 2 van haar uit de raadsels en langzamerhand zelfs de bestraffingen en verwijten over 3 zijn achtelooze zelfzucht hem te bespringen. Zij, moe en lijdend tegen het venster 4 geleund, daagde hem met een onverwrikbare strengheid voor een gericht en hij, aan-5vankelijk zich wrokkend verwerend maar langzamerhand met de verwilderde snelheid 6 van een bekentenis legde rekenschap af.

7De trein remde en reed knarsend de dreunende overkapping binnen. De vrouw tegen-8over hem deed haar oogen open. Zij scheen te ontwaken uit een verre afwezigheid. 9 Zij stond behoedzaam op en verliet moeilijk den trein: plotseling was zij onzichtbaar 10 geworden in het gedrang. Maar in hem vocht de helle verwondering, dat hij zich hier 11 buiten op het perron op vrije voeten bevond met de beklemming en de onzekerheid 12 van een man, die niet kan begrijpen, dat hij tot jarenlange celstraf veroordeeld is. 13 Hij denkt: ‘morgen ben ik weer vrij.’ -


Vorige Volgende