Lust-hof der zielen
(1707)–Jacob Merler–
AuteursrechtvrijLitanie
| |
[pagina 200]
| |
Godt H. Geest, Ontfermt u onser.
H. Drievuldigheyt eenen Godt, Ontfermt u onser.
I: Deel.
GODT die de doot niet wil van den Sondaer, Ontfermt u onser.
maer meer dat hy bekeere en leve, ''
Die de sondigende Engelen niet gespaert en ''
hebt, maer in de Helle gesmeten, om daer ''
gepynigt te worden, ''
Die, als Adam gesondigt hadde, hem tot ''
bekentenisse van schuld en bekeeringe, ''
geroepen hebt. ''
Die den rampsaligen Cain van uw aenschyn ''
verworpen hebt, om dat hy wanhoopte ''
van vergiffenisse syner sonde, ''
Die Noe door de Arke bevryt hebt van den ''
overvloet der Wateren en van den ondergank ''
der goddeloose, ''
Die Lot getrocken heb uyt het midden van ''
een sondig volk, ''
Die Pharao, den welken een schyn-heylige ''
Boete deed en verhart was, daar na soo ''
schrickelyk gestraft hebt, ''
Die het Volk van Israël, als het tot u schreyde ''
in het binnenste van hun herte; uyt de ''
slavernye verlost hebt, ''
Die naer eenen vasten van veertig dagen ''
aen Moyses uwe Wet, op den Berg gegeven hebt, ''
Die door het gebedt van den selven Propheet, ''
het volk dat uwe Geboden overtreden ''
had, vergiffenisse hebt gegeven. ''
Die Jonas behouden hebt, als hy uyt den ''
| |
[pagina 201]
| |
Buyk van den Walvisch zyn gebed tot u stierde, Ontfermt u onser.
Die de Niniviten hebt gespaert, als sy Penitentie ''
deden met Vasten, in Sacken, en met Asschen. ''
II.
O GODT die David door Nathan hebt ''
gebracht tot kennisse van zyne sonden, ''
Die desen Konink zyn sonde hebt af-genomen, ''
als hy de selve beleden, en penitentie ''
gedaen had in hayren Kleederen, ''
Die aen dien Konink gegeven hebt de verkiesinge ''
uyt drie plagen, om de sonde, ''
van dat hy zyn Volk getelt hadde, ''
Die Achab vergeven hebt, om dat hy sig ''
verootmoedigt hadde, en Penitentie deed, ''
Die Judith verhoort hebt, als sy in hayren ''
Kleederen en assche, hare Gebeden tot ''
u stierde voor haer Volk, ''
Die Ezechias verlost hebt van het Leger ''
van die Assyrien, als hy u met syn ''
Volk aenriep door vasten, met assche op ''
het hooft, en sacken aen, ''
Die Manasses verhoort hebt, en herstelt in ''
zyn Ryk, als hy Boetvaerdig was, ''
Die Esther hebt gratie doen vinden voor de ''
oogen van Assuerus, ''
Die Mardocheus, verlost hebt van de galge, ''
als hy u aenriep in een sak met assche, ''
Die de Machabeën met vasten, in sacken en ''
assche u aenroepende, verhoort hebt, ''
| |
[pagina 202]
| |
Die de Priesters geboden hebt te schreyen, Ontfermt u onser.
te bidden, en offerhande te doen voor het Volk, ''
III.
O Heere, die in dese weerelt gekomen ''
zyt, om de sondaren Salig te maken, ''
Die de weerelt van sin zynde te verlossen, ''
Joannes voor u gesonden hebt, om Penitentie ''
te verkondigen, ''
Die 40. dagen en 40. nagten gevast hebt, ''
Die ryk zynde in barmhertigheyt, ons door ''
uwe over-groote liefde, als wy door onse ''
misdaden doot waren; het leven gegeven ''
hebt in Christus, ''
Die Mattheus met uwe gratie voorkomen ''
hebt, als hy sat in syn Tol huys, ''
Die getuygenisse gegeven hebt, dat den Publicaen, ''
den welken met droefheyt en ''
ootmoedigheyt op syn borst klopte, ''
geregtvaerdigt keerde uyt den Tempel. ''
Die den lammen en geraekten van syn ''
quale verlost hebt, en syn sonde vergeven. ''
Die de sondaren door het exempel van den ''
verloren Soon, den welken wederom ''
keerde tot syn Vader; hoope tot vergiffenisse ''
gegeven hebt, ''
Die de Samaritaensche Vrouwe hebt kennisse ''
gegeven van de Fonteyne der levende Wateren, ''
Die aen het Huys van Zacheus, als hy Penitentie ''
deed, en het onregtvaerdig goet ''
wederom gaf; de saligheyt toe-gebragt hebt, ''
| |
[pagina 203]
| |
Die de Chananeesche Vrouw al sy in haer Ontfermt u onser.
gebed volharde, genadelyk verhoort hebt, ''
Die de Vrouw in overspel bevonden, genadelyk ''
ontslagen hebt, ''
Die Publicaenen en Sondaeren ontfangen ''
hebt, en ook met dese gegeten, ''
Die aen Maria Magdalena vele sonden vergeven ''
hebt, om dat sy veel beminde, ''
Die Petrus, als hy u tot drymael toe verloochende, ''
genadelyk aensiende, hem ''
syne misdaden hebt doen kennen, en beweene, ''
Die aen het Kruys hangende, den boetvaerdige ''
Moordenaer, het Paradys belooft hebt, ''
Die geen sonde gedaen, en de onse in uw ''
Lighaem; aen het Kruys gedragen hebt. ''
Die verplettert zyt om onse ongeregtigheden. ''
IV.
O Godt die alle uwe Schepselen bemint,
en niet en haet van al het gene dat gy
geschapen hebt,
Die uw uytverkorene beproeft, gelyk het
gout in den oven,
Die de Sondaren den middel en den tyt
geeft tot Penitentie,
Die kastyt alle Soon, de welken gy aenneemt,
en bemint,
Die niet en wil, dat 'er iemant verloren
gae, maer dat sy alle tot boetvaerdigheyt komen,
Die gekomen zyt te soeken en Zalig ma-
| |
[pagina 204]
| |
ken het gene dat verloren was, Ontfermt u onser.
Die medelyden hebt met alle menschen, ''
en de sonden over 't hooft siet, op dat sy ''
hun souden bekeeren, ''
Die de versoeninge geworden zyt voor onse sonden, ''
Die medogentheyt hebt met de sondaren, ''
de welke hun door vasten, sugten, en ''
weenen tot u bekeeren, ''
Die barmhertigheyt begeert en geen offerande, ''
Die de regtveerdige niet en zyt komen ''
roepen tot boetvaerdigheyt, maer de sondaren, ''
Die Paulus, als hy de Kerke vervolgde en ''
verwoeste, soo wonderlyk tot u geroepen hebt, ''
Die desen Apostel, naer dat hy drie dagen ''
gevast en gebeden had, het gesigt ''
hebt wederom gegeven, ''
Die, wy Penitentie gedaen hebbende; alle ''
onse sonden, niet meer indagtig zyt, ''
O goedertiern, barmhertigen, en genadigen ''
Godt, die seer verduldig zyt, en ''
wiens barmhertigheyt meerder is, als onse boosheyt, ''
V.
Zyt genadig; Spaert ons Heere.
Van alle quaet; Verlost ons Heere.
Van eene onvoorsienige doot, Verlost ons Heere.
Door uw Doopsel en uw H. Vasten, Verlost ons Heere.
Door uwendruk en arbeyt, Verlost ons Heer.
| |
[pagina 205]
| |
Door uw Bloet, dat gy tot vergiffenisse onser sonden uytgestort hebt, Verlost ons Heer.
In den dag van druk, benautheyt, ende van uw schrickelyk Oordeel, Verlost ons Heer.
VI.
Wy Sondaren; Wy bidden u, hoor ons. Wy bidden u, hoort ons.
Op dat gy ons gelieft te geleyden tot een ''
opregte boetvaerdigheyt ''
Op dat wy ons selven mogen oordeelen, ''
om uw Oordeel te ontgaen, ''
Op dat, gelyk wy onse litmaten hebben late ''
dienen tot onsuyverheyt en de boosheyt; ''
wy de selve nu mogen overleveren aen de ''
regtvaerdigheyt tot heyligmakinge, ''
Op dat wy de goddeloosheyt en de wereltsche ''
begeerten versakende, in den tegenwoordigen ''
tyd, matiglijk, regvaerdelyk ''
en godtvrugtelyk leven, ''
Op dat wy onse Lichaemen straffelyk mogen ''
temmen, en in bedwang brengen, ''
Op dat de sonde niet heersche in ons sterfelyk lichaem, ''
Op dat wy onse litmaten niet over en geven ''
aen de sonde tot werktuygen van boosheyt, ''
Op dat wy de weerelt niet en beminnen, nog ''
het gene dat in de weerelt is, ''
VII.
Op dat wy ons niet en voegen naer den
swier van dese weerelt, maer hervormt
| |
[pagina 206]
| |
worden door de vernieuwinge van uwen Geest, Wy bidden u, hoort ons.
Op dat wy geen hooger gevoelen van ons ''
selven hebben, als het betaemt; maer dat ''
wy van ons selven gevoelen met sedigheyt, ''
Op dat wy ons selven niet op-en-vollen met ''
wyn, waer uyt dertelheyt ontstaet, ''
Op dat wy als waere litmaten van Christus ''
ons Vleesch kruyssen met syne gebreken en begeerlykheden, ''
Op dat 'er geene vuyle worden uyt onsen ''
mond en komen: maer, als wy iets goets ''
te seggen hebben, dit doen tot stigtinge der Geloovige, ''
Op dat alle bitterheyt; korselheyt; geschreuw, ''
en lasteringe, verre van ons zy, ''
Op dat wy geen soekers en zyn van ydele glorie; ''
Op dat wy den ouden mensch, naer welken ''
wy te voren geleeft hebben, mogen afleggen; ''
en den nieuwen, die in eene opregte ''
regtveerdigheyt en heyligheyt geschapen ''
is, mogen aentrecken, ''
Op dat wy niet en leven naer het Vleesch, ''
maer door den geest de werken van 't ''
Vleesch mogen versterven, ''
Op dat wy, de overvloedigheyt van uw ''
goetheyt, verdraegsaemheyt, en langmoedigheyt, ''
niet en versmaden, ''
Op dat wy met vrymoedigheyt, gaende tot ''
den Throon uwer genade, barmhertigheyt ''
mogen verkrygen, en gratie vinden ''
op den bequamen tyt. ''
Op dat wy, bekleet zynde met alle Godde-
| |
[pagina 207]
| |
lyke Wapenen, vast mogen staen tegen de Wy bidden u, hoort ons.
bedriegelyke listen des Duyvels, ''
Op dat wy met vreese en agterdenken onse ''
saligheyt mogen uyt werken, ''
Op dat wy, het al voor schade mogen agten, ''
om Christus wille, ''
Op dat wy aen de sonde dood zynde, voor ''
de regtvaerdigheyt leven, ''
Op dat gy ons geeft, dat wy door de menigvuldige ''
quellingen, mogen geraken in het ''
Ryk der Hemelen, ''
Op dat gy ons hier door het vier gelieft ''
te suyveren, en in de eeuwigheyt te sparen, ''
Lam Godts, die weg neemt de sonden des weerelts; Spaert ons Heere.
Lam Godts, die weg neemt de sonden des weerelts; Verhoort ons Heere.
Lam Godts, die weg neemt de sonden des weerelts: Ontferm u onser, Heere.
Christe hoort ons
Christe verhoort ons.
Heere ontfermt u onser.
Christe ontfermt u onser.
Heere ontfermt u onser.
Onsen Vader, &c.
En leyt ons niet in bekoringen.
Maer verlost ons van den quaden. ℣. Heere en handelt ons niet volgens onse sonden.
A. Nog en vergelt ons niet volgens onse ongeregtigheden.
℣. Heere en wilt onse vorige misdaden niet gedenken.
| |
[pagina 208]
| |
A. Laten uwe barmhertigheden ons haestelyk
voorkomen; want wy zyn ten uytersten ellendig geworden.
vraag. Heere suyvert my van myne verborge sonden.
A. En bewaert my van de vreemde.
℣. Heere en syt onse misdaden, nog die van onse
Ouders, niet gedachtig.
A. Nog en neemt geen vrake over onse sonden.
vraag. Keer uw aensigt van myne sonden.
A. En wascht al myne ongeregtigheden uyt.
℣. Geeft my wederom de vreugt uwer Saligheyt.
A. en versterkt my door den kloeken geest.
℣. Heere verhoort myn gebedt.
A. En dat myn geroep kome tot u.
| |
Laet ons bidden.O Godt, die niemant en verstoot; maer alle soorten van sondaren, als sy waeragtelyk penitentie doen, barmhertig zyt: aensiet genadelyk de gebeden van onse nedrigheyt; op dat wy, door uwe kragt ondersteunt zynde, uwe Geboden onderhouden. O Godt, die den Goddeloosen regtvaerdig maekt, en niet en wil de doot van den sondaer; wy bidden uwe Majesteyt ootmoedelyk, dat gy ons uwe dienaren, de welke betrouwen op uwe barmhertigheyt, door de hulpe van hier boven, genadelyk beschermt; en door een geduerige bescherminge bewaert; op dat wy u ge- | |
[pagina 209]
| |
stadelyk mogen dienen, en door geene bekoringen van u afgescheyden worden. O Godt, die de doot niet en wil van den sondaer, maer dat hy hem bekeere; siet de krankheyt van onse nature met een genadige ooge aen, en ondersteunt door uwe barmhertigheyt onse swacke betragtinge: op dat wy van uwe oneyndelyke goetheyt mogen verkrygen vergiffenisse van onse sonden; stantvastigheyt in uwen dienst; en ten laesten den loon den welken gy belooft hebt aen de gene die tot het laeste toe sullen volherd hebben. Door onsen Heere Jesus Christus, &c. | |
De zeven Boet-Psalmen.
| |
[pagina 210]
| |
En myn ziel is zeer verschrikt: maer gy Heere, hoe lang sult gy vertoeven?
Keert u tot my, Heer. en verlost myn ziel: maekt my salig op uwe barmhertigheyd.
Want daer is niemant die inde doot uws gedagtig is, en wie sal u in de helle loven?
Ik ben vermoeyd geworden door myn zugten, ik sal alle nagten myn bedde wasschen: met myne tranen sal ik myn rust-plaets begieten.
Myn oog is van myn gramschap ontstelt; ik ben veroudert onder alle myne vyanden.
Gaet van my alle die boosheyt werkt; want de Heer heeft de stemme myns weenens verhoort.
De Heer heeft myn smeken verhoort: de Heer heeft myn gebed ontfangen.
Dat alle myne vyanden beschaemt en seer kragtelyk ontstelt worden: dat se seer haestelyk te rugge keeren, ende hen schamen.
Glorie sy den Vader &c.
| |
Psalm 31. Hoe geluckig des mensch is, wien Godt de zonde vergeeft, en die ze opregtelyk belyd. David waerschouwt ons voor hardneckigheyd, en vermaent ons tot vreugd over Gods barmhertigheyd.Zalig syn se, der welkers boosheden vergeven, en welkers sonden bedekt zyn.
Zalig is de man, den welken de Heer de son-
| |
[pagina 211]
| |
den niet toe gerekent en heeft, ende in wiens geest
geen bedrog en-is.
Om dat ik geswegen heb, syn myne beenderen veroudert: als ik riep den geheelen dag.
Want den dag en nagt is uwe hand op my verswaert: ik ben tot u bekeert in myn ellendigheyt, terwyl ik met een doorn door-steken wierd.
Ik heb myn misdaed voor u bekent: en myn onregtvaerdigheden heb ik niet verborgen.
Ik heb gezeyd: ik sal tegens my myn onregtvaerdigheyt den Heere belyden: en gy hebt de boosheyt mynder sonde vergeven.
Hier voor sal yder Heylig tot u bidden, ten bequamen tyde.
Ook wanneer'er groote watervloeden komen sullen sy tot hem niet geraken.
Gy syt myn toevlugt tegen de quelling, die my omvangen heeft. ô God, myne verheuging, verlost my van de gene die my omringen.
Ik sal u verstand geven, en u onderwysen in dien weg, waer door gy gaen sult: ik sal myn oogen op u vestigen.
En wilt niet worden gelyk een Paerd, of Muyl-ezel die geen verstand en hebben.
Bedwingt met gebit en toom de kinnebacken der gene, die tot u niet en komen.
De geesselen des sondaers zyn menigvuldig: maer hem, die in den Heere hoopt, sal de barmhertigheyt omvangen.
Verblyd u in den Heer, en verheugt u, gy regtvaerdige. en roemt in hem alle die opregt van herte zyt.
Glorie zy den Vader &c.
| |
[pagina 212]
| |
Psalm 37.
| |
[pagina 213]
| |
Myn vrienden, en myn naesten zyn genadert, en hebben gestaen tegen my.
En die my, na bestonden, hebben van verre gestaen: en die myn ziele sogten deden my geweld.
En die my quaed sogten te doen, hebben ydelheden gesproken: en alle den dag hebben sy bedrog bedagt.
Dog ik als een doove, en hoorde niet: en als een stomme, die syn mond niet open doet.
En ik ben geworden als een mensch die niet en hoort, en die geen wederspraek in synen mond heeft.
Vermits ik in u Heer, gehoopt heb, zult gy Heer mynen Godt, my verhooren.
Want ik heb geseyd: dat myne vyanden sig over my niet en verblyden: en als myne voeten waggelen; hebben sy trotzelyk over my gesproken.
Want ik ben tot de geesselen bereyd: en myn pyn is altyd voor myn oogen.
Want ik sal myne boosheyd verkondigen: en denken op myne sonden.
Dog myne vyanden leven, en zyn magtig over my geworden: en die my ten onregt haten, syn vermenigvuldiger.
Die quaet voor goed vergelden, lasterden my: om dat ik 't goed volgde.
En verlaet my niet Heer, myn Godt: gae niet weg van my.
Denkt op myn hulp: Heer, Godt mynder zaligheyt.
Glorie sy den Vader &c.
| |
[pagina 214]
| |
Psalm 50.
| |
[pagina 215]
| |
Keert uw aensigt af, van myne sonden; en wist alle myne boosheden uyt.
Schept in my ô Godt, een suyver hert; en vernieuwt in myn binnenste, eenen opregten geest.
En verwerpt my niet van uw' aenschyn: en neemt uwen Heyligen Geest niet van my.
Geeft my weder de blytschap van uwen Zaligmaker: en met den principalen geest versterkt my.
Ik sal de boose uwe wegen leeren: ende de godloosen sullen tot u bekeert worden.
Verlost my van het bloed, dat ik vergoten heb, ô Godt! Godt myner saligheyt: en myne tong sal met vreugde uwe regtvaerdigheyt loven.
Heer gy sult myne lippen open doen: en myn mond sal uwen lof verkondigen.
Want had gy offerande gewilt, ik soud se u immers gegeven hebben: in brand-offers en sult gy geen genoegte hebben.
Een bedrukte geest is een offerande voor Godt: een gebroken en verootmoedigt hert en sult gy Godt, niet versmaden.
Heer, handelt Zion goedertierentlyk, naer uwen goeden wil: ende laet de mueren van Jerusalem opgebouwt worden.
Dan sult gy aennemen d'offerande der regtvaerdigheyd, d'opdragten ende brand-offers: dan sullen sy op uwen Autaer kalveren leggen
Glorie sy den Vader &c.
| |
[pagina 216]
| |
Psalm 101.
| |
[pagina 217]
| |
Den geheelen dag beschimpten my myne vyanden: en die my presen, swoeren tegen my.
Om dat ik assche als brood at: en mynen drank met weenen mengde.
Van wegens uwe gramschap en verbolgentheyd: want opheffende hebt gy my te swaerder gestoten.
Myne dagen zyn als een schaduwe verdwenen: en ik ben als hoy verdort.
Maer gy, Heer, blyft in der eeuwigheyt: en uwe gedagtenis duurt van geslagte tot geslagte.
Gy sult opstaen, en over Sion ontfermen:
want het is tyd haers t'ontfermen, want de tyd is gekomen.
Want hare steenen hebben uwe dienaren behaegt: en over haer aerde sullen sy medelyden hebben.
En de Heydenen sullen uwen naem vresen, ô Heer: en alle Koningen der aerde uwe glorie.
Want de Heere, Sion opgebouwt heeft; en in syn glorie sal hy gesien worden.
Hy heeft gesien op 't gebedt der ootmoedigen: en hun versoek en heeft hy niet versmaet.
Dat dese dingen geschreven werden voor 't navolgende geslagte: en het volk dat geschapen sal worden, sal den Heere loven.
Want hy heeft nedergesien van syn hooge heylige plaetse: de Heer heeft van den Hemel op d'aerde gesien:
Om te hooren 't sugten der gevangenen: om t'ontbinden de kinderen der gedooden.
Op dat sy in Sion den Naem des Heeren verkondigen, ende synen lof in Jerusalem.
| |
[pagina 218]
| |
Als de volkeren en de Koningen te samen komen, om den Heere te dienen.
Hy (de regtvaerdige) heeft hem geseyt, als hy (Godt) op den weg was, van syne kragt te tonen: geeft my te kennen de kortheyd myner dagen van ellende.
En neemt my niet weg in 't midden mynder dagen: uwe jaren syn van geslagte tot geslagte.
Gy, Heer, hebt in 't beginsel d'aerde vastgestelt: en de Hemelen syn de werken uwer handen.
Sy sullen vergaen, maer gy blyft altyd: en sy sullen alle, gelyk een kleed verouderen.
En gelyk een dek-kleed sult gy se veranderen: en sy sullen verandert worden.
Maer gy syt altyt deselve: en uwe jaren en sullen niet vergaen.
De Kinderen uwer knegten sullen woonen, en hun zaet zal in der eeuwigheid gedyen.
Glorie sy den Vader &c.
| |
Psalm 129.
| |
[pagina 219]
| |
Soo gy de boosheden gade-slaet, Heere: Heere, wie sal bestaen?
Om dat'er by u versoening is: en om uwe wet, Heer, heb ik u verwagt.
Myn ziel heeft op syn woord gewagt: myn ziel heeft in den Heer gehoopt.
Dat van den morgen-wagt tot den nagt toe; Israel in den Heere hoope.
Want by den Heer is barmhertigheyt: en by hem is overvloedige verlossing.
En hy sal Israël verlossen van alle syne boosheden.
Glorie sy den Vader &c.
| |
Psalm 142.
| |
[pagina 220]
| |
Ik heb indagtig geweest der oude dagen, ik heb alle uwe werken overdagt: in de werken uwer handen oeffende ik myne gepeysen.
Ik heb myne handen uyt gerekt tot u: myn ziel is voor u als aerde sonder water.
Heere verhoort my haestelyk: myn geest is besweken.
En keert uw aenschyn van my niet: want andersints sal ik gelyk syn aen de geene die nederdalen in den kuyl.
Doe my vroeg hooren uwe barmhertigheyt: want ik heb in u gehoopt.
Maekt my kennelyk den weg die ik, in moet wandelen: want tot u heb ik myn ziel opgeheven.
Verlost my van myne vyanden, Heer! tot u heb ik myn toevlugt genomen: leert my uwen wil doen, want gy syt myn Godt.
Uwe goede geest sal my leyden in den regten weg: om uwen naem, Heer: sult gy myn levend maken in uwe geregtigheyt.
Gy sult myn ziel uyt de verdruckinge uytleyden: en in uwe barmhertigheyt sult gy myne vyanden vernielen.
En gy sult se verdelgen alle, die myne ziel verdrucken: want ik ben uwen dienaer
Glorie sy den Vader &c.
De Groote Litanie van alle H.H. met de Gebeden der H. Kerke, is te vinden pag. 154. | |
[pagina 221]
| |
Maniere om den Vader Ons te leesen met suchten tot bekeeringe, als van den Verlooren Soon.Onse Vader die in de Hemelen zyt. O Vader der genade, die meer liefde en sorge draegt voor uwe Kinderen, niet tegenstaende sy het onwaerdig zyn, als eenige Vaders of Moeders voor de Kinderen, uyt hun gesproten. Ach, in wat diepen afgront van ellende ben ik vervallen, met soo eenen Vader te verlaten; en syne gratien en het goet dat hy my soo mildelyk verleent had, schandelyk te verquisten. Was ik niet in het Huys van mynen Vader, als in een school vol soetigheyt? Ik wiert van alles voorsien: ik sat aen syne Tafel: en daer was niet: dat my als syne Soon, ontbrak. Nu daer en tegen, vind ik my hongerig en naekt: in een vremd en verre gelegen Land: onder vremde en onbekende, ende als in een geduerige ballingschap. Geheyligt zy uwen Naem Op hoe vele manieren heb ik u konnen eeren, ô Vader van eene oneyndelyke Majesteyt! Op hoe veel verscheyde manieren heb ik u, liefde voor liefde konnen vergelden; en eeren eenen | |
[pagina 222]
| |
Vader, den welken my soo vele teekenen van liefde betoont heeft! Myn hert is ten uytersten droevig, dat ik dit niet gedaen en heb: van desen stond wil ik dit van ganscher herten ende op alle manieren gaen volbrengen. Ons toe kome uw Ryk. Door wat verblintheyt en dwaesheyt heb ik dog, de harde slaverny van de weerelt, den duyvel, en het vleesch, verkooren voor uw soo soeten jok, ô Godt! ach nu ik afgemat ben op den weg van boosheyt en verderf, hoe sugt myn ziele niet, om te mogen wederkeeren tot het Ryk myns Vaders: tot dat Ryk van gratie en glorie, alwaer is een geduerige vrede en vreugde in den H. Geest! Uwen wille geschiede. Ach, hoe vele qualen heeft my myn eygen boosen wille niet toe gebragt! Hoe dikwils heb ik die niet misbruykt tegen uwen H. Wille, en regtvaerdige straffe op myn hals gehaelt; daer ik die moeste gebruyken om meerder gratie en glorie te verdienen. Dat dan voortaen uwen Allerheyligsten wille altyt, en over-al geschiede: dat alles van my en met my geschiede: gelyk van, en door de Salige in den Hemel! | |
[pagina 223]
| |
Geeft ons heden ons dagelyks Brood. O Allermildsten Vader, die uwe uytverkorene verzaet door den overvloet van uw Huys, dat ik soo dwaesselyk verlaten heb: hoe veele Huerlingen zyn 'er niet in uw Huys, die Brood hebben in overvloet; en ik sterve hier als van honger! Voor desen wiert ik weelderig opgebragt met het Brood der Kinderen; en nu en kan ik nauwelyks den buyk vol krygen als het overschot der Varkens! Ach mogt ik maer eens wederom genieten en smaken dat Brood van uwe gunste en gratie, al was het niet gelyk een sone des huys, maer slegts als een huerling! Vergeeft ons onse Schulden. Siet my, plat ter aerde gevallen, ô mynen Godt, soo heffe ik myn stemme tot u. Ja ik ben nu niet meer waerdig uwen Sone genoemt te worden: maekt my, eenen van uwe Huerlingen. Het is my leet, dat ik u oyt vergramt heb: ey, vergeeft het my, gelyk ik alle die tegen my iet misdaen hebben, het ook vergeve om u! En leyt ons niet in bekoringen. Gy hebt my nu wel willen in genade ontfangen met den kus van vrede, ô myne Vader. Gy hebt my, uwe medoogende armen, nu | |
[pagina 224]
| |
open gedaen; maer gy weet, hoe krank dat ik nog ben. Ik bidde u, ach laet in der eeuwigheyt niet meer toe, dat ik van u gescheyden worde, en dat ik als een onsinnige, meer sou loopen tot de driften van myn bedorven hert! Maer verlost ons van alle quaden. Verlost en bewaert my van alle quaet soo van dit als in het toekomende leven, voor soo veel als dat strydig is tegen uw glorie en myne Saligheyt; op dat ik u sonder verhindering volkomentlyk diene op der aerde, en saliglyk geniete in den Hemel: alwaer, alle quaet uyt gebannen zynde: gy sult wesen alles in alle, en het opperste Goet voor die u beminnen, in der eeuwigheyt. Amen. | |
Maniere op de 7. Vrage van den Vader Ons, te lesen, met toepassinge en gebeden tegen de VII. Hoofd-Sonden.
| |
[pagina 225]
| |
een van die hoofden al nedervellen, het ander dadelyk wederom opstaet, om syn venyn te schieten. Wat soud ik konne doen, ô mynen Godt, daer ik my soo swak vinde, tegen een soo schrickelyken vyand; ten waer ik gedagtig wierde, dat ik een Vader en Beschermer heb in den Hemel, die Almagtig is; wiens overgroote goetheyt en opper-magt my soo vertroost; dat ik met den Propheet mag segge: Den Heere is den Beschermer van myn leven: voor wie moet ik vervaert zyn? | |
I. Geheyligt zy uwen Naem.
| |
[pagina 226]
| |
Heere, niet aen ons: maer geeft de glorie, aen uwen H. Naem. Dat uwen naem dan geheyligt zy, ô mynen Godt. Is't dat wy onse eyge glorie niet en soeken; daer sal een ander wesen, die dese ons brengen sal. Is 't dat wy besorgt zyn om Godt te eeren in alles en over al, hy sal, die hem eeren; met eere vervullen: gelyk hy die in de grootste schande brengen sal, de welke hem veragten, en niet eeren. | |
Gebedt.Gy hebt ons ook door uw woord en door uw voorbeelt geboden, ô Jesu, die sagtmoedig zyt en ootmoedig van herte; dat wy ons model van ootmoedigheyt naer u souden nemen. Want als gy, in u selven besittende het Goddelyk wesen gelyk aen den eeuwigen Vader; soo hebt gy u selven vernietigt, aennemende het wesen van eenen dienstknegt; en u selven vernedert, gehoorsaem geworden zynde tot 'er doot toe; en tot de doot des kruys. Weert dan van ons, alle hoovaerdigheyt, en opgeblasentheyt van gemoet; op dat wy, in gene dingen onse glorie nemende, als in u; en niemant veragtende: een kleyn gevoelen mogen hebben van ons eygen selven, en u met een ootmoedig herte loven: op dat wy (indien wy iet schynen te hebben dat goet is;) belyden, dat dit niet van ons, maer van u voorkomt; en niet aen ons, maer aen u altyt, de eere ende glorie daer van geven. Amen. | |
[pagina 227]
| |
II. Ons toekome uw Ryk.
| |
[pagina 228]
| |
van uw Huys; en volkomentlyk sullen versaet zyn, als wy uwe glorie sullen aenschouwen. Geeft ô Heere, dat, terwylen wy dit Ryk verwagten; het ryk van uwe gratie en van uwe regtvaerdigheyt in ons mag gevestigt worden, dat ons ryk make van goede werken, al is't dat wy arm zyn van goederen. Hoe arm dat wy zyn op de weerelt, ô mynen Godt; indien wy u vreesen; mits de opregte rykdommen niet gelegen zyn in de tydelyke goederen, maer in de gratien en inde deugden, die van u komen. | |
Gebedt.Allermildsten Heere, die onse goederen geensins van noode hebt, en ons de uwe soo overvloedelyk geeft, jae ons self geboden hebt, dat wy van de goederen, die gy ons gegeven hebt, mildadig souden wesen aen de arme; en ons daerom ook geduerig vermaent, tot aelmoessen te geven, en werken van barmhertigheyt te doen; neygt myn herte tot uwe bevelen, en niet tot de gierigheyt: geeft ons, dat wy geern de tydelyke goederen om uwen Naem uyt ryken, ende onse even-mensch mildelyk mededeelen. Dog roeyt uyt ons herte de begeerlykheyt, de welke den wortel is van alle quaet: op dat wy geen begeerte hebbende tot eens anders goederen; en onse eyge niet met droefheyt of uyt dwang; maer met volle handen en een barmhertig gemoet gevende; van u mogen bemint worden, als blygeestige gevers; | |
[pagina 229]
| |
en geraken tot het Ryk, dat gy van het beginsel des weerelt bereyt gemaekt is. | |
III. Uwen Wille geschiede op der aerde als in den Hemel,
| |
Gebedt.O Heere Jesu Christe, die, geen arbeyt ontsiende, ter oorsake van ons, vermoeyt synde door den weg; dikwils honger, dorst, en andere ongemacken geleden hebt; jae self menigmael de nagten met bidden, hebt over- | |
[pagina 230]
| |
gebragt; weert uyt ons herte en lichaem alle luyigheyt en traegheyt: op dat wy vlytig en vaerdig mogen wesen, om u, in vasten, waeken, en bidden te dienen, en ons geheel tot uwer eere en saligheyt van onsen even-mensch, te besteden. Geeft ons, dat onse ziele niet flauw en word van verdriet, maer in den weg van uwe Geboden vlytig mag loopen: op dat ons herte door de liefde tot u en van onse naesten meerder uytgespannen zynde; aldus onse flauwigheyt, u niet mag doen een walge krygen, en gy ons spouwe uyt uwen mond. Ontsteekt dan in ons het vier van uwe liefde, en geneest onse krankheyt: op dat wy in, en door u versterkt zynde, door goede werken onsen roep tragten seker te maken: ende ons hand naerstelyk slaende tot al dat wy konnen; wy u alleen mogen behagen, en u ten laesten genieten tot onsen over grooten loon. Amen. | |
IV. Geeft ons heden ons dagelyks Brood.
| |
[pagina 231]
| |
vragen; ons soo bestiere, dat wy de nootsakelykheyt niet verkeeren in onse lusten; en dat wy, de begeerten en de dertelheyt van het vleesch soo bedwingen, dat wy uwe mildheyt niet en misbruyken tot wulpsheyt, maer, tot onderhoud van ons leven. Geeft ons, ô mynen Godt: geeft ons het brood van eene gansch hemelsche wysheyt; op dat wy, smakende hoe soet, dat den Heere is; de gulsigheyt in toom houden, en alle leckernye niet meer en agten, als de eekelen, die men voor de verkens werpt. | |
Gebedt.O Heere Jesu, die eenen spiegel syt van matigheyt; en die; op dat gy ons de salige onthoudentheyt met uw woord en voorbeeld soude bevelen; veertig dagen en veertig nagten gevast hebt: en geleert; dat den mensch by het brood alleen, niet en leeft, maer by alle woord, dat uyt uwen mond voorkomt. Geeft ons den aengenamen smaek van uwe uytspraeken, die welke soeter zyn, als den besten honig; op dat wy, alle leckernye in de spyse, en alle aenlokselen tot de gulsigheyt verwerpende; matig en Godtvrugtig leven in dese weerelt. En met den enkelen en matigen nootdruft te vreden zynde; met dankbaerheyt nutten hetgene dat wy van u ontfangen; en onsen buyk niet dienen, als onsen Godt; maer u alleen, die syt den levenden Godt, die welke ons soo goedertierentlyk spyst. | |
[pagina 232]
| |
V. Vergeeft ons onse schulden, gelyk wy vergeven onse schuldenaren.
| |
[pagina 233]
| |
sen? En souden wy u daer door, niet praemen om dese woorden uyt te spreken? Gy boosen knegt, ik oordeele u uyt uwe eyge woorden: aengesien gy self my versoekt; dat ik u soude vergeven; gelyk gy uwen naesten vergeeft. | |
Gebedt.O Allermoedigsten Jesu, die als een sagtmoedig Lam, dat ter slagt-bank gedragen wort; en gelyk een schaep, dat geleyt wort om gedoot te worden; uwen mond niet en hebt open gedaen: maer bespot, bespogen, geslagen, en ten laesten aen het Kruys gehangen zynde; niet alleen geen quaet voor quaet vergelt hebt, maer boven dien voor uwe kruyssigers hebt gebeden. Plant in onse herten de deugt van sagtmoedigheyt en verduldigheyt; op dat wy, den toorn van de gramschap brekende, met een sagtmoedig herte, het quaet door het goet winnen, en onse vyanden beminnen: waer mede sy, door onse weldadigheyt, als door vierige kolen onsteken zynde, mogen beweegt worden tot eene wederliefde; ende aldus met een gemoet, met eenen mond, en met eene broederlyke liefde, u, die onsen Vader zyt, mogen eeren op der aerde, en ten laesten, ook genieten in den hemel. | |
[pagina 234]
| |
VI. En leyt ons niet in bekoringe.
| |
Gebedt.Heere Jesu Christe, bewaerder der suyvere herten, en liefhebber van de eerbaerheyt: die, op dat gy soud betoonen, dat de suyverheyt u ten uytersten behaegt; het menschelyk lichaem hebt willen aennemen uyt den schoot van eene allerreynste Maget ende Moeder. Siet onse krankheyt genadelyk aen: schept | |
[pagina 235]
| |
in ons een suyver herte; en vernieut in ons binnenste eenen opregten geest. Geeft ons, dat wy de begeerlykheyt van het vleesch met den toom van onthoudentheyt mogen bedwingen; alle de aenlokselen van de begeerlykheyt mogen overwinnen; en het vleesch self door uwe vreese doorbooren; op dat wy, desen inwendigen vyand overwonnen hebbende, u met een suyver lichaem dienen, en met een reyn herte behaegen. | |
VII. Maer verlost ons van alle quaden.
| |
[pagina 236]
| |
het welk ons herte vergiftigt; en ons self quaet maekt, mits het ons, het goet van een ander, doet veranderen in quaet: in plaets, dat door de vreugt, die wy daer in souden moeten nemen; wy dit souden konnen aen-nemen voor ons eygen goet: en wy dus beter souden worden, als wy waren, geluckiger als te voore, en naeder aen het opperste goet, 't gene Godt is. | |
Gebedt.O Allerminnelijksten Jesu, voorbeelt van de liefde: die alle de Geboden van de Wet begrepen hebt in de liefde tot Godt en den even-naesten: geeft ons, dat wy u, onsen Godt en onsen Verlosser, mogen beminnen uyt geheel ons lichaem, uyt geheel onse ziele, en uyt alle onse sinnen; terwylen gy ons eerst soo seer bemint hebt, dat gy uw leven voor ons ten besten gegeven hebt. Geeft dan vorder, dat wy onsen even mensch uyt het binnenste van ons herte mogen beminnen; en dien alleen haeten, door wiens nydigheyt, de doot in de weerelt gekomen is: op dat wy, blyde synde over den voorspoet van ons naesten, en droevig in syn tegenspoet; over niemants ongeluk ons verheugen: maer, alle prickelen van nydigheyt verworpen hebbende; tot u, die de opregte liefde syt, mogen geraken. |
|