Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Van Achilleus tot Zeus. Thema's uit de klassieke mythologie in literatuur, muziek, beeldende kunst en theater (1995)

Informatie terzijde

Titelpagina van Van Achilleus tot Zeus. Thema's uit de klassieke mythologie in literatuur, muziek, beeldende kunst en theater
Afbeelding van Van Achilleus tot Zeus. Thema's uit de klassieke mythologie in literatuur, muziek, beeldende kunst en theaterToon afbeelding van titelpagina van Van Achilleus tot Zeus. Thema's uit de klassieke mythologie in literatuur, muziek, beeldende kunst en theater

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (10.51 MB)

Scans (30.23 MB)

ebook (12.53 MB)

XML (0.98 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie
sec - letterkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Van Achilleus tot Zeus. Thema's uit de klassieke mythologie in literatuur, muziek, beeldende kunst en theater

(1995)–Eric M. Moormann, Wilfried Uitterhoeve–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Semele,

dochter van het Thebaanse koningspaar Kadmos en Harmonia. Uit een liefdesverhouding met Zeus werd zij zwanger van Dionysos. Ovidius en Loukianos verhalen hoe Zeus' jaloerse echtgenote Hera de gedaante van Beroë, Semeles voedster, aannam en Semele ertoe aanzette, tot haar minnaar het verzoek te richten haar de volheid van zijn macht te tonen. Zeus, gebonden aan een eerder door hem gedane belofte elk verzoek van Semele in te willigen, moest daarop zijn bliksemstralen slingeren, waarop Semele verzengde. Ze was toen zes maanden zwanger. Zeus ontrukte de vrucht aan het moederlichaam, naaide deze in zijn dij en schonk drie maanden later het leven aan Dionysos.

Later verspreidden de zusters van Semele, Ino, Agaue en Autonoë, het gerucht dat Semele het had gehouden met een gewone sterveling en dat haar beweringen over Zeus grootspraak waren geweest. In de Bakchai van Euripides is dit een van de redenen waarom Dionysos zich keert tegen Agaue en haar zoon Pentheus.

Nadat hij zijn macht gevestigd had, daalde Dionysos af in de onderwereld om zijn moeder naar de Olympos te brengen, waar ze voortleefde onder de naam Thyone.

[pagina 267]
[p. 267]

In de Attische 5e-eeuwse keramiek en in Etruskisch vaatwerk en spiegels 4e-2e eeuw treedt Semele op naast haar zoon. Het is in veel gevallen niet uit te maken of de naaste gezellin van Dionysos in de triomftocht of de thiasos Ariadne of Semele is.

Haar verzenging is slechts op enkele Romeinse sarkofagen en op een wandschildering in Pompeii uitgebeeld. In de nieuwe tijd wordt vooral in beeld gebracht hoc Zeus zich, met voor Semele dodelijk gevolg, in schitterend licht hult of zijn bliksem slingert: bijvoorbeeld Tintoretto ca. 1541-42, Caron ca. 1585, F. Bol ca. 1660-65 en Moreau 1894-95. Het verhaal, verzinnebeelding van de voor de mens ondraaglijke confrontatie met het goddelijke, is sporadisch aanwezig in het muziektheater en in de literatuur: een toneelstuk van Boyer met muziek van Mollier 1666; een opera van Eccles 1707 en een zangspel van Händel 1743 op tekst van Congreve; gedichten van Schiller 1805 en Tennyson ca. 1835.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken