Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Tin iis (1986)

Informatie terzijde

Titelpagina van Tin iis
Afbeelding van Tin iisToon afbeelding van titelpagina van Tin iis

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

XML (0.52 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

roman


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Tin iis

(1986)–Tiny Mulder–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 23]
[p. 23]

IV

Hast elke jûn wie 't familyrie, sagau't Anneke op bêd lei. As Dineke teminsten thús wie. Wy moasten de saken sa regelje, dat net ien niget sjen soe oan de oanwêzichheid fan Anneke. Mar hoe!

Wat diene wy jûns foardat Anneke der wie? Leare, ik. Hantwurkje, stopje, naaie, lêze, Mens erger je niet, damje, skake. Fan 't simmer sieten wy jûns lang efter hûs of wy gongen te swimmen nei de mar. Mei dy Dútske simmertiid wie it oant healwei tolven ta ljocht, dat nei it jûnsiten begûn der suver noch in dei. En doe't de dagen koarten fûn ik it jûns gesellich thús, geselliger as ik my yntinke koe fan foar de oarloch. Doe hie heit jûns fergaderingen en mem hie in klub, Dineke moast nei fraachlearen en Jan wie noch in hummeling. No wie elk der jûns. Allinne Dineke moast gauris fuort sûnder dat se sei wêrhinne of hoe en wat.

Anneke har kommen joech ús safolle te bepraten en beoarderjen, dat der gjin tiid wie foar wat oars. Fan myn skoallewurk kaam te min, mar heit en mem prakkesearden dêr blykber net iens oer. Myn sifers kelderen en menear Hoekstra en menear Bos fregen alris, hoe't ik it sa mâl hie. De oarsaak hjit Anneke, tocht ik dan en sei:

‘'k Wit net, menear.’

Der moast wat op fûn wurde mei Anneke. Dineke fertelde fan twa joadske broers, jonges fan santjin en achttjin, dy't altyd mar op in souderkeammerke sieten. ‘Noazen fan hjir nei Grins,’ ferklearre se. ‘Allinne by nacht komme se der efkes út, efterhûs op it pleatske. Dat duorret al moannen. En dan fan 't simmer mei dy lange

[pagina 24]
[p. 24]

jûnen en it waarme waar. Se loerden efter it gerdyntsje, hoe't jonges en famkes fan har jierren oangiene op 'e dyk, swommen en roeiden yn de feart. 't Binne gefangenen.’

Sa'n lyts ding as Anneke koest sa net opslute. 't Hoegde ek net. Se seach der yn ús eagen net joadsker út as mem of ik. Ik hie in foto opsocht fan mysels, doe't ik sân wie: krekt sa'n smel swart kopke as Anneke. Wy koene suskes wêze.

Heit wist der wat op. Hy betocht in neef fan him, in soan fan syn allang ferstoarne omke Sibe en muoike Gryt fan 'e Klaai. Dy hiene echtwier in soan, mar dy wie al jierren lyn nei Amearika ferfearn, dus dat mocht gjin kwea. Heit hie gjin heit en mem mear en hy wie iennichste soan, dus ek dêr wankte gjin ûnheil. Heit neamde de neef Kees - hy wie de echte namme kwyt - en plante him mei syn frou - se koe wol Jeltsje hjitte, goed ûnthâlde, Kees en Jeltsje - yn Beverwyk. Net ien fan de neiste family, buorlju, kunde en oare oanrin hie family yn Beverwyk, dus der kaam gjin neifraach fan. Soene wy hoopje.

Anneke soe in dochter wêze fan Kees en Jeltsje, dy't nei Fryslân ta stjoerd wie, omt yn Noard-Hollân evakuaasje drige.

Yn in sucht learde Anneke har nije komôf út 'e holle. ‘En fierder seist mar net folle,’ belearde Dineke har.

 

Ik fûn it knap, hoe linich wy tenei Anneke foarstelden.

‘En dit is ús útfanhûzerke Anneke fan neef Kees en nicht Jeltsje út Beverwyk.’

‘Ik wist net, dat jimme dêr noch family hiene.’ ‘Nee, wy hiene ek gjin gedoente, mar yn in oarloch, is 't net sa?’

Ynwindich hiene wy wille en bibberen tagelyk. Wat soe Anneke anderje, as nijsgjirrige Aachjes har fregen: ‘Hoe is 't mei heit en mem? Hoe is 't yn Beverwyk?’ Mar Anneke bleau altyd kalm en sei sa min mooglik. Se boarte op 'e dyk mei oare bern. Sneintemoarns rûn se mei nei tsjerke. Dêr sieten heit en mem mei. In joadsk

[pagina 25]
[p. 25]

bern mei nei tsjerke? Moasten se har net safolle mooglik opbringe lyk as har eigen heit en mem it dien hawwe soene? Heit en mem hiene der gjin aan fan, wat in joadske opfieding ynhâlde. ‘Mei se wol bargefleis ha?’ hie mem al oan Dineke frege. Dineke ferkundige, dat dat mocht yn tiden fan need. Net ien frege, wêr't se dat wei hie. En sneins mei nei tsjerke koe al min oars om gjin fernuvere fragen op te roppen.

Heit waard útkeazen om Anneke op te jaan foar skoalle. Op Dineke har oanstean fertelde heit oan master Krikke, it haad fan de skoalle, wa't Anneke yn wierheid wie. Master knikte allinne mar en frege net fierder. Anneke dûnse yn de keamer om, doe't se hearde, dat se nei skoalle mocht. ‘In echte skoalle?’ frege se.

‘Do wiest dochs ek op in echte skoalle?’ sei ik.

‘Nee. Op in joadske skoalle mei in hiele heap bern, hiele lytskes en hiele grutte, en wy sieten allegearre yn mar twa lokalen en wy krigen hast gjin lessen.’

Jan hie de measte muoite mei Anneke. ‘Mem bedjert har,’ klage er withoefaak. En net sûnder reden. Oars wie hy de jongste, dy't noch wolris wat ekstra's krige: in suertsje fan de snobbersbon, in skepke sûker mear oer de sûpenbrij. Oars die mem spultsjes mei him. ‘Mem bedjert har.’

‘Toe, Jan,’ smeke mem dan, as Anneke efkes de keamer út wie. ‘Anneke mist safolle. Do bist grut genôch om te begripen, dat se myn soarch nedich hat. Wy witte net krekt, wat se trochmakke hat foardat se by ús oanlâne, mar aardich wie 't net.’

In oare kear foel mem út: ‘Do moatst dy skamje, grutte bongel!’ Net hielendal earlik. 't Wie wier, dat mem al har oandacht joech oan Anneke. 't Wie ek wier, dat Anneke bytiden drok en rimpen wie en delbêde wurde moast. Mar se joech jûns op bêd net sa'n spektakel mear út oer Clara, Henny, Job en Kees dy't stielen, sloegen, knypten. Se joech har moai del jûns en sliepte, oan elke kant fan har kopke in poppe.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken