Ideën I

47.

Ik bied 'n vel druks voor 'n goed voornaamwoord van de tweede persoon. Maar er mag geeng in komen. Ook geen ij, noch y. Ook geen ou.

U is goed als akkusatief. Maar als nominatief is 't een leelyk woord, en verraadt z'n possessieven oorsprong. U is, beduidt: de Edelheid van U is, uwe Edelheid is, U.E.D. is, U.E. is, uwee is.

Ja, voor 'n goed nominatief pronomen, tweede persoon, geef ik 'n vel druks, en wel twee. En, als men er op staat, zonder één g er in, die zoo leelyk is in ons schoon hollandsch.

Ik durf nog niet schryven ‘hollans’ maar er zal 'n tyd komen dat ik het durf.

Hij of hy is ook niet mooi, tenzy er 'n klemtoon op valt. Melis Stoke en ik vinden ‘zegti’ en ‘doeti’ goed. Komaan, laat ons dat doen... we winnen daardoor kracht in hy:

Neen, zegt-i snel, wat-i wil, wil-izelf

omdat hy dat begeerd heeft.

Wat-i denkt, wat-i zegt, wat-i doet,

werd in zyn ziel geboren... doet Hy! ^#

# In 't gemis aan 'n bruikbaar voornaamwoord voor de tweede persoon, meen ik een der by-oorzaken te vinden van de moeielykheid om 'n goed hollandsch drama te schryven. 't Spreekt vanzelf dat de hoofdoorzaak dieper zit. Deze soort van litteratuur zal tenonzent nooit bloeien. Ik hoop hierop breedvoerig terug te komen. 't Is te vreezen dat ook het Tooneelverbond, jammer genoeg, stroo dorscht. Wat overigens die ontbrekende tweede persoon aangaat, in Zweden lydt men aan 'tzelfde euvel. Voor vele jaren heeft de kroonprins van dat ryk - ik meen de tegenwoordige koning - getracht 'n bruikbare tweede persoon in de spreektaal intevoeren, maar 't is hem niet gelukt.
En wat onze g betreft, ze wordt nog byna overal verscherpt tot ch. Zoo ook hoort men slechts zeer zelden de v behoorlyk uitspreken. Byna altyd maken wy er een f van.
De tyd waarin we ‘mens’ en ‘hollans’ (zonder staart) mogen schryven, is gekomen, en - wat my betreft - reeds voorby. By de korrektie dezer uitgaaf veroorloof ik me weinig afwykingen. Ik heb zeer veel op de tegenwoordige spelling aantemerken, maar indien ik alles veranderde wat me niet goed voorkomt, zou m'n werk er vreemd uitzien. Dit vreemde zou misschien sommigen afschrikken, en daaraan mag ik de verspreiding myner ideen niet opofferen. Dus:vroolyk... godbetert! Maar onder protest! Waarom niet eens-voor-al de klinkers die 'n lettergreep sluiten, ontlast van die gekke verdubbeling? Zyn we er ongelukkiger om, dat we sedert 'n halve eeuw jaren en uren met één aen één u schryven?