Ideën I

(1879)– Multatuli– rechtenstatus

- Godsdienst is noodig voor de zedelykheid. Ga naar voetnoot*

- Welke godsdienst?

- De christelyke.

- Zoudt ge dan 'n booswicht zyn als uw papa 'n Turk geweest was?

voetnoot*: De zelfbeleediging die in dit voorgeven ligt opgesloten, schynt den geloovers niet te deeren. En tevens stellen zy hun eigen God laag door de meening dat hy kan gediend zyn met 'n deugd die gegrond is op vrees voor z'n ongenade. Om de onzedelykheid van dit begrip te doen in 't oog vallen, behoeft men zich slechts de vraag voorteleggen, wat men te denken hebbe van een kind dat alleen uit vrees voor z'n vader het goede doet? Het goede, dat dan eigenlyk ten-gevolge van het ellendig motief, 't kwade wezen zou?
‘Neen, zegt men, wat God wil, is per se het goede. Het zou goed zyn op-zichzelf, ook al kenden we zyn wil niet. “God” en “goed-zyn” is synoniem.‘
Dan is God overbodig, en de aanmerking op de fraze waarmee dit idee begint, blyft van volle kracht.