Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Lees maar, er staat niet wat er staat (1959)

Informatie terzijde

Titelpagina van Lees maar, er staat niet wat er staat
Afbeelding van Lees maar, er staat niet wat er staatToon afbeelding van titelpagina van Lees maar, er staat niet wat er staat

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.69 MB)

Scans (154.20 MB)

ebook (2.97 MB)

XML (0.24 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

bloemlezing
gedichten / dichtbundel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Lees maar, er staat niet wat er staat

(1959)–Martinus Nijhoff–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 193]
[p. 193]

Voor dag en dauw

I

 
De tekentafel voor het brede raam
 
bewaart van 't sterrenbeeld voorbijgevloden
 
een spoor op het papier; passer, potloden
 
liggen gedrenkt door de verdwenen maan.
 
 
 
De booglamp, op 't fabrieksterrein nog aan,
 
slaapt lachend in, als op haar bed een dode,
 
nu zij, voor 't werkmanstreintje uit stad ontboden
 
de klokjes langs de lijn heeft horen slaan.
 
 
 
De ingenieur, om 't heerlijke gesuis
 
van de machines, droomt, hij laat zijn huis
 
later, vlak tegen de fabriek aan bouwen.
 
 
 
De vogel is het struikgewas ontsneld.
 
In grote stilte gaat over het veld
 
het langzaam licht zich als een hand ontvouwen.
[pagina 194]
[p. 194]

II

 
Terwijl de kam het goud schraapt bij elkaar
 
waar de ongezeggelijke zon mee speelt,
 
al knetterend, vertelt het meisje haar
 
kleine verhaaltjes aan haar spiegelbeeld,
 
verhaaltjes, die de pop waarschijnlijk waar
 
zij nog in bed mee slaapt heeft meegedeeld,
 
of die, als men het haar voor 't vlechten deelt,
 
't oor ingefluisterd worden door het haar.
 
 
 
Leg ze niet uit, die woorden; sta niet stil,
 
het haarlint strikkend, bij wat zeggen wil,
 
trouwen, geld, reizen, kinderen; 't is taal
 
van kaartlegsters; 't zijn woorden waar eenmaal
 
een verre wanhoop in is vastgelegd,
 
maar vol van diepe vreugde als men ze zegt.
[pagina 195]
[p. 195]

III

 
Verwachtingen en haren eenmaal grijs
 
zijn niet als nevelen van 't hoofd te vagen,
 
mijmert de trambestuurder, bij de slagen
 
der ruitenwissers, mogelijkerwijs.
 
 
 
De eerste rit is altijd weer een reis.
 
Full speed. Hij ziet bij 't zingen van de wagen
 
oude, onvergetelijke winterdagen
 
als niemand voor hem uit was op het ijs.
 
 
 
De stad slaapt nog. Zo ver men zien kan zijn
 
rolluiken voor de winkels neergelaten.
 
De draad hangt drup'lend door de lege straat.
 
 
 
Verstoot de woonsteden, o God, en laat
 
de kalveren weer weiden in woestijn.
 
Twist met ons, twist met ons, twist niet met mate.
[pagina 196]
[p. 196]

IV

 
Hij knoopt, om 't licht te temperen voor 't kind
 
dat in zijn bedje zich ligt om te keren,
 
een zakdoek om de peer heen, en begint
 
doodstil zich voor de wastafel te scheren.
 
 
 
De vrouw, zich slapend houdend, hoort zich zweren
 
dat zij beminnen zal wat zij bemint:
 
o licht, wees vuur, ontsteek de morgenwind
 
opdat de ziel tot het vlees toe vertere.
 
 
 
Hij ziet dat zij het voorhoofd fronst; haar hand
 
balt zich; deze is zijn vrouw, zij huilt; hij ziet
 
diep, diep de spiegel in, hun huis in brand;
 
 
 
hij ziet dat, eens, en of hij wil of niet,
 
in weerwil van zijn vrees zijn wens geschiedt:
 
hij, zij en 't kind trekkend naar ander land.
[pagina 197]
[p. 197]

V

 
Hij was een avond vroeg naar bed gegaan.
 
Hij kon niet slapen. Het was volle maan.
 
Uit een café niet ver van 't huis vandaan
 
klonk dansmuziek. Hij is weer opgestaan.
 
 
 
Hij had niet veel tijd nodig zich te kleden.
 
Hij liep snel de drie trappen naar beneden.
 
Nauwlijks op straat, voerde, na een paar schreden,
 
de mensenmenigte hem met zich mede.
 
 
 
Hij kreeg een tafeltje bij de muziek.
 
Maar toen hij, door 't rumoer der kleine luiden
 
geërgerd, acht ging slaan op het publiek,
 
 
 
begonnen de gezichten straatgeluiden,
 
dromen en kinderliedjes te beduiden
 
en in de dichte mist alarm te luiden.
[pagina 198]
[p. 198]

VI

 
De kamer hardt de lucht niet langer van
 
tabak en onververste bloemenvazen,
 
en in de keuken vragen whisky-glazen
 
of de aanslag ooit nog afgewassen kan.
 
 
 
Gedenkt vorige dingen niet, gij dwazen;
 
'k maak alle dingen nieuw; ik zal geen man
 
om Jacob's zonde uitleveren ten ban;
 
ik ben met u; ik ben de eerste en de laatste.
 
 
 
Reeds is de werkvrouw aan het werk gegaan.
 
De poetsmand laat ze in de open voordeur staan.
 
O, merk hoe luchtiger in huis het wordt!
 
 
 
Zij poetst, buiten, het koperen naambord.
 
Hoe spiegelend wordt het, hoe smetteloos!
 
De wildernis zal bloeien als een roos.
[pagina 199]
[p. 199]

VII

 
Niet zonder stap voor stap het oor te lenen
 
en zich bij elk gerucht te vergewissen:
 
't is niets; sluipt, na een gang vol hindernissen,
 
de jongen in zijn nachtgoed op de tenen
 
de deur in waar zijn zuster slaapt. Verdwenen
 
is alle vrees de zekerheid te missen
 
zijn schat bewaard te zien in duisternissen.
 
Hij zit een wijl aan 't bed, en sluipt weer henen.
 
 
 
't Horloge op tafel, de gevouwen kleren,
 
de schoolschriften onder de lamp geopend,
 
wachten totdat de jongen weer zal keren.
 
 
 
Hij zal zich kleden, heen en weder lopend,
 
hij zal neerzitten, en, zijn pen indopend,
 
een marslied neuriënde gaan studeren.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken