Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het schouw-toneel der aertsche schepselen (1672)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het schouw-toneel der aertsche schepselen
Afbeelding van Het schouw-toneel der aertsche schepselenToon afbeelding van titelpagina van Het schouw-toneel der aertsche schepselen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (50.01 MB)

ebook (49.96 MB)

XML (0.86 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/aardrijkskunde-topografie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het schouw-toneel der aertsche schepselen

(1672)–J. van Hextor, P. Nijlandt–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Afbeeldende allerhande menschen, beesten, vogelen, visschen, &c. Met een beschrijvende haer gestalte, hoedanigheden, natuur, krachten, eygenschappen, en genegentheden; met 160 figuren


Vorige Volgende
[pagina 3]
[p. 3]

Van de Japanders of Japanneesen.



illustratie

HEt Eylandt Japan is gelegen tegen over het vaste landt China. d'Inwoonders zijn de Chineesen in veel dingen gelijck.

De kleedingh veranderense van de kintsheyt af tot haer volwassene jaren. De draght is seer kostelijck: haer kruynen zijn bykans geschooren na de wijse der Monnicken: 't hayr achter in een koppeltje met lintjes gestrickt: alsse getrouwt zijn steeckt een kuyfje by 't koppeltje uyt, andersints niet. Sy dragen Iapanse rocken, half wegh de knye en voet af hangende. Met dese rocken bekleeden sich soo wel de Vrouwen als de Mannen, en worden met breede gordels, meesten tijdt veel verwigh, om het lijf toe gestrickt. Tusschen de gordel aen de lincker zijde steeckt een mes en zabel, wiens handtvatsel gemeenlijck met een robbe-vel overtoogen. Dese houwers ofte zabels zijn de beste van gantsch Indien, ja selfs by de Europers in groote waerde gehouden. Sy dragen seer wijde onderbroecken, die soo langh zijn datse over haer schoenen neerhangen, des Somers van zijde stoffen of katoen-doeck, elck na sijn staet, gemaeckt, des Winters wordense met zijde watten of katoen gevult, en voor het neerschieten doorstickt.

Sy gebruycken veel kostelijcke wayers om het aengesicht voor de Son te bevryden, en koelte te maecken; de rijcken laten een sonne-scherm boven haer hooft dragen. Swart, scharlaken en andere koleuren beteyckent by haer vreughde, en wit rouwe.

In werelts wijsheydt zijnse soo schrander niet als de Chineesen, maer in 't tegendeel zijnse kloeckmoediger, woester van aert, en meer tot den oorlogh genegen: sy maecken stercke en bequame wapenen, en weten met het geschut en handtbussen mede om te gaen.

In het maecken van alderhande lack-werck zijnse uytnement konstigh.

De Japanse Koningen hebben altijdt

[pagina 4]
[p. 4]

groote strengheyt over haer Onderdanen gebruyckt, en de minste straffe is aldaer het buyck-opsnijden; want selfs aen de grootste van 't Rijck, die om d'een of d'ander misdaet uyt des Keysers of Koninghs gunst komt te geraken, wordt een krits, dat is een gevlamde poock of ponjaert, toe gesonden, waer mede hy sich selven de buyck van boven tot beneden kruys-wijs moet opsnijden, dat darmen en vuyligheden daer uyt storten.

Dit buyck-snijden gaet aldus toe: De misdadiger sit, volgens d'Oostersche gwoonte, met de beenen kruys-wijs onder het lijf, op d'open plaets voor een Tempel, ontbloot aen 't boven lichaem tot over de buyck. Achter hem staet een noot-hulper om hem behulpsaem te wesen, indien met zwackheyt of flauwte bevangen wordt: voor sit een ander, die 't mes of poock ten buyck-snydingh toereyckt. Ter zijden af hurcken neder twaelf van sijn beste vrienden en naeste bloetverwanten, in gelijcken afstant van malkanderen geplaetst. Achter den noodt-helper zijn geseten ses Priesters, om de begraeffenis en ziel des stervenden te besorgen. En dese straf, wanneer de misdaed groot is, gaet oock over de ontschuldigen, soo dat sijn geheele geslacht, die noyt aen sijn misdaet schuldigh waren, noch van de selve geweten hadden, op die wijse van kant geholpen wordt.

Dese doodt-straf valt noch licht by haer, want sy hebben veel wreeder en ongehoorder manieren van pijningen en dooden: als het verbranden of liever braden met afgelegen en langhsaem vier; en het pijningen met het siedende water van Singok; alhier zijn balcken op de lage uytsteecksels der rotsen over 't water geleydt, en op de balcken huysjens getimmert, welckers vloer doorluchtigh is, waer in sy de misdadigers soo langh laten sitten, tot datse door de zwavelachtige stanck, die uyt het water rijst, in zwijm vallen: daer na gebruycken de Beuls kleyne scheppers, met welcke sy Singoks siedende water over het gantsche lijf uytgesondert het hooft gieten: dit water van wegen sijn hars- en zwavelachtigheyt, bijt en dringht in tot op het gebeente.

Andere villense de nagels uyt, gieten door een treghter het lijf vol water, trappen 't met de voeten wederom uyt het lichaem, soo dat het ten neus, mondt en ooren uytspat. Sommige vijlense met scherpgetande rieten in vijf ofte ses dagen de hals af, en stroyen ondertusschen zout in de wonden.

Maer onder alle pijniging is het zwaerste 't ophangen by de beenen aen een galge, met 't hooft in een put, wanneerse eerst ettelijcke wonden kruys-gewijs gesneden, op het hooft gemaeckt hebben, ten eynde 't bloedt allenghskens uytdruppe, en het herte niet overstelpe; onder dese tormenten leven sommige vijf, ses ofte meer dagen eerse den geest geven: want haer insight is alleen dat de misdadigers langhsaem en ellendigh aen haer doodt gheraken.

Soodanige en meer ander onmenschelijcke wreetheden hebben de Christenen in Japan met menighten moeten uytstaen.

Haren uytterlijcken Gods-dienst is also beestachtigh als die van de Chineesen, bestaende in wanschrickelijcke en duyvelsche Beelden-dienst. Haer voornaemste Afgoden zijn Xaca, Arima, Daybuth, en andere, wiens beelden in kostelijcke Tempelen ge-eert en aengebeden worden: seer kostelijck en verwonderens waerdigh is haer Tempel van duysent Goden, en belacchelijck de Apen Tempel, die van binnen met verscheyde afbeeltsels van Apen, als mede levendige Apen versien is, aen wien Gods-dienstighe plichten besteedt worden.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken