Het schouw-toneel der aertsche schepselen

Afbeeldende allerhande menschen, beesten, vogelen, visschen, &c. Met een beschrijvende haer gestalte, hoedanigheden, natuur, krachten, eygenschappen, en genegentheden; met 160 figuren

[p. 9]

Van de Bramenes.

DE Bramenes zijn de Priesters der Pagoden ofte Af-goden onder de Indianen: dese zijn seer geacht, en by het gemeene volck voor Propheten gehouden; de Koningen stellen haer oock in de hoogste ende weerdighste bedieningen; als tot Rente-meesters, Hof-meesters, Ambasadeurs, en diergelijcke Ampten.

Sy gaen meestendeel naeckt, behalven datse haer schaemte met een doeck rondt om 't lijf gewonden bedecken, ende somtijdts zijnse daer en boven noch met een enckelde katoenen rock bekleedt. Het hayr scheeren sy noyt, maer gevlecht zijnde bewinden het met een witte doeck, de welke haer voor een decksel des hoofts verstrekt. Haer ooren zijn gelijck van de andere Indianen met gedraeyde goude ringen verciert.

Sy dragen een bysonder kenteecken van haer Priesterlijcke waerdigheydt, waer doorse van andere onderscheyden worden: namentlijck drie ofte vier koordekens van de schouder dwars over 't lijf tot beneden aen den doeck, waer mede haer schaemte bedeckt is, uytgestreckt: dit vermogen noch willen sy noyt af doen.

De Vrouwen van de Bramenes gaen geheel naeckt binnens huys, maer uytgaende bedeckense haer met een doeck van het hooft tot de voeten af hangende: sy dragen ringen door de neus, ooren, om de beenen, teenen en hals; de armen zijn elck met zeven of acht ringen versien.

De Bramenes onthouden sich in spijse van alles dat leven heeft, ende gebruycken daerom tot haer onderhoudinge kruyden en rijs.

Haer Afgoden-dienst wordt met veelderhande duyvelsche superstitien by haer naerstigh gepleeght, ende de voorgestelde offerhanden aen haer Pagoden, die met de grouwelijckste figuren of gedaenten uytgebeeldt worden, met groote reverentie gepresenteert.

Naer overlijden van de Bramenes moet sich de Vrouw, indiense niet van alle man verschooven , en als een oneerlijcke Vrouw

[p. 10]

geacht wil zijn, met den overledenen laten tot assche verbranden.

Dese maniere van 't verbranden der Vrouwen, is oock in Oost-Indien by de Edelen en Soldaten-Vrouwen door een gebodt des Koninghs in 't gebruyck geweest, en heeft sijn oorsprongh door dese voorval genomen: de Vrouwen seer geneyght zijnde tot vleesschelijcke lusten, vernoeghde sich niet alleen met haer eygen Mannen, maer wisten die met eenigh vergift, wanneerse de selve wars en tegen waren, aen kant te helpen, hier op de Koningh vernemende de schade die hy met het overlijden van sulcke persoonen quam te lijden, heeft een gebodt laten uytgaen, dat alle de Vrouwen, om te toonen haer eerbaerheyt, en liefde tot haer Mans, sich naer het overlijden met de selve soude laten verbranden: maer hedendaeghs konnen sy de hitte des vuurs soo wel niet verdragen, maer willen liever haer hayr laten afsnijden en als oneerlijcke Vrouwen achter landt loopen.

De Bramenes gelooven wel dat 'er een opperste Godt is, die alles regeert, maer stellen haer Pagoden als Advocaten en voorspraecken by de selve, om alle heyl ende voorspoet te verkrijgen: sy gelooven oock de onsterffelijckheydt van de ziele, maer op de wijse van de Wereldt-wijse Pythagoras, te weten, datse van het eene lichaem in 't ander, als van Menschen, beesten, of boom-gewassen verplaetst wordt.