Van de Françoisen.
DE Inboorlingen van 't machtige Koninckrijck van Vranckrijck zijn wel geproportioneert van lichaem, rap en luchtigh van leeden, scherpsinnigh van verstant, minnelijck, doch met eenige graviteyt vermenght, in ommeganck.
In haer dracht of kleedingh zijnse veranderlijcker als de Chameleon in 't aennemen van verscheyde verwen, die sy nu op dese en dan op een andere wijse weten op te toyen en te veranderen, wordende hier in van verscheyde Natien gevolght, dien alles dinckt schoon en cierlijck te staen, indien het maer na de Franse mode is opgepronckt.
De Françoisen zijn in 't gemeen dappere krijghs-luyden, hittigh en onversaegt in den aenval op haer vyanden, doch in de langhdurentheyt van den strijdt niet soo behart als de Duytsche Natie.
In veel te drincken scheppen sy weynigh vermaeck, maer versien haer tafelen met leckere en wel bereyde spijsen. Sy zijn oock seer genegen tot alderhande Wereldtsche playsieren, vleeschelijke lusten, gespeel van musicale instrumenten, gesangh, en ridderlijcke oeffeningen.
Het dobbelen met den teerlingh of met de kaerten wordt van sommige onder haer soo seer bemindt, datse daer door dickwils haer goederen en rijckdommen verquisten, en alsoo in de grootste armoede van de Wereldt vervallen. Dese hanteringe sleept met sich een grondeloose poel van ontucht, vloecken en zweeren.
De Fransen, geterght ofte anders verongelijckt zijnde, sullen sich niet gelijck de Spangiaerden of Italianen, in 't heymelijck en op een verraderlijcke wijse soecken te wreken: maer willen liever haer twisten met een duël of twee-gevecht beslissen. Dese manier om haer hoon en ongelijck te wreken is soo gemeen geworden, dat dickwils om kleyne beuselingen de rapieren uyt de scheede rakende, niet voor de doodt van d'een of d'ander weder opgestoken wierden: waerom de Koningh een strickte en nodige Wet uytgegeven, waer by alle duël-vechters, ofte hantdadige aen 't selve werck tot een exempel en afschrik van andere met een straffe aen 't lichaem ter doodt gedreyght worden.
Om den aert der Fransen, en het onderscheyt tusschen haer en de Spangiaerden uyt te drucken, hebben de Sicilianen, als van beyden ervarentheydt hebbende, volgende spreucke gebruyckt: De Fransen zijn wijser dan sy schijnen, en de Spangiaerden schijnen wijser dan sy zijn; En gelijckerwijs als den Spangiaert de hooghste moet draeght wanneer hem de Fortuyn meest tegen loopt: soo is ter contrarie den Fransman alder onpatientighst, kleynmoedigh, ja t'eenemael verslagen, soo wanneer hem de Fortuyn grimmig aensiet.
Vranckrijck voedt veel Edeldom soo wel van hooge als gemeene staet, die haer vermogen in prachtige kleedingh, heerlijcke hof houding, en menighte van dienaren genoegsaem laten blijcken.
In den Burgelijcken stant vindt men treffelijcke Koopluyden, en uytnement konstige handtwercks-luyden.
Het meestendeel der Boeren leeft seer armelijck , want wat sy boven haer nodigh en dagelijcks gebruyck, door suren arbeyt by een vergaderen, wordt van de kisten en beursen der Edelen stracks opgeslockt.
Parijs, de Hooft- en Koninghlijcke residentie-Stadt van Vranckrijck, is seer volck-rijck, bestaende uyt een mengelmoes van Edelen, Burgers, Pagien, Lackeyen, en groote menighte van arm volck: Doch daer by is het een nest voor fielten, en een bequame schuylplaets voor dieven.
De Koningen van Vranckrijck voeren een onbepaelde heerschappy, en zijn van den Paus met de eernaem van Alderchristelijckste begiftight, hoewel sy aen hem soo een blinde gehoorsaemheyt, gelijck die van Spangien, niet betonen; ja durven onderstaen hem om Wereltsche twisten selfs in Italien met haer krijghs-benden te
Auteursrechtvrij
