Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het schouw-toneel der aertsche schepselen (1672)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het schouw-toneel der aertsche schepselen
Afbeelding van Het schouw-toneel der aertsche schepselenToon afbeelding van titelpagina van Het schouw-toneel der aertsche schepselen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (50.01 MB)

ebook (49.96 MB)

XML (0.86 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/aardrijkskunde-topografie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het schouw-toneel der aertsche schepselen

(1672)–J. van Hextor, P. Nijlandt–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Afbeeldende allerhande menschen, beesten, vogelen, visschen, &c. Met een beschrijvende haer gestalte, hoedanigheden, natuur, krachten, eygenschappen, en genegentheden; met 160 figuren


Vorige Volgende
[pagina 80]
[p. 80]

Van de Muscoviters.

DE Inboorlingen van Muscovien, die oock Russen genoemt worden, zijn meestendeel kloeck en welgestelt van lichaem. De lange baerden en dicke buycken vermeerderen haer aensien, maer het hayr des hoofts laten sy tot over de ooren afsnijden. Tegen de koude en ongemack zijnse seer behart.

De dracht of kleedingh der voornaemste als Koopluyden, Knesen, &c. is seer kostelijck. De lange rocken, met de lange byhangende mouwen, zijn meestendeel van violet, doncker-bruyn, of doncker-grauw laken gemaeckt, van boven tot beneden op beyde zijden met breede zijde litsen en franjen verciert, en somtijts met kostelijck bont gevoert. Het hooft is met seer heerlijcke mutsen van zwarte vossen, of zabels bedeckt, die by na een elle hoogh opsteken: andere hebbense van fluweel met gout en peerlen geborduert, en met zwart vossen-bont gevoert. Der Vrouwen dracht scheelt weynigh van die van de Mans, gelijck in de nevenstaende figuur gesien kan worden. De kleedingh der gemene Ingesetenen, hoe wel niet soo uytmuntent opgetoyt, behoudt nochtans het selfde fatsoen.

De beste soorte van Russen zijn schrandere en kloecke voordeelige luyden, selfs in haer handel seer voorsichtigh en eygenbatigh, soo datse sich met alderhande bedriegelijcke treken en rancken soecken te behelpen. Dese, 't zy door haer machtige goederen, 't zy door bedieninge boven de staet van de gemeene man opgeklommen, betonen tegen een yeder een besondere overmoet en stuersheyt. De gemene soorte zijn woester van aert, oplopigh van sinnen, doch worden selden handtgemeen, alleen uytwerpende een groote menighte van scheltwoorden.

Liegen en bedriegen schijnt onder haer als twee hooft-deughden gehandthaeft te worden, soo datse dickwils, met haet tegen yemant ingenomen, haer valsche en versierde beschuldigingen met het kussen van het kruys, 't welck onder haer voor een eedt verstreckt, bevestigen.

De Dronckenschap, een rijcke baermoeder van alderhande ongebondentheden, en laster, gaet soo wel onder de Mannen als Vrouwen ongemeen in zwangh: Dickwils vertoeven sy soo langh by de Brandewijn, dat wanneer haer beursen geleeght zijn, de klederen te pandt gelaten worden, en sy als onredelijcke schepselen sich in haer uytspouwsel omwentelen.

In 't bereyden van haer spijsen zijnse soo keurigh noch soo lecker niet als wel by andere Natien gesien wordt; grutten, kool, rapen, en gesouten stock-visch verstreckt haer tot dagelijcks onderhoudt: en hoe de visch meer stinckt hoe sy de selve delicater schatten, hier door komt het dat men haer visch-marckt eerder door de reuck als door 't gesicht gewaer wordt.

In haer onderlinge by-eenkomsten is het geen schande de winden soo wel van boven als van onderen een vrye uyttocht te geven, achtende gesontheyts halven de selve beter in de wijde Werelt gedreven, als in een nauwe buyck beslooten te zijn.

De Muscoviters of Russen zijn in 't gemeen dertel en tot voldoeningh van haer vleeschelijcke lusten seer genegen, waer in sy dickwils de palen van de natuur soo verre overtreden, datse sich niet en ontsien met Sodomitische sonden te besmetten.

In den echt zijn sy met een wettige huysvrouw verbonden, en is haer toegelaten dese echt-verbintenisse tot driemalen te hervatten, maer daer na niet meerder. Het huwelijck der ongehuwde wordt van de Ouders of naeste Vrienden eerst aengehecht, en daer na met wonderlijcke pracht en ceremonien ten huyse van de Bruydegom bevestight en volvoert.

En naer dien dese by eenkomst geschiedt sonder malkanderen van te voren gesien of gesproken te hebben, baert het dickwils een zware buy van onlust en huys-krakeel, die gemenelijck op de lendenen en rugge der Vrouwen uytgestort wordt.

[pagina 81]
[p. 81]


illustratie

Wanneer nu de huys-twist soodanigh vermeerdert, dat men qualijck een goede uytkomst beoogen kan, staet het een van beyden vry sich in 't klooster te begeven, en de buyten geblevene met een ander sich echtelijck te verbinden. Dit behulp-middel gebruyckense oock wanneer sy geen Kinderen by de Vrouw voortteelen.

De wereltlijcke oppermacht der Russen besit de Zaerze of Keyserlijcke Majesteyt van Moscovien, die oock gemeenlijck de Groot-Vorst van Moscovien genaemt wordt. De mogentheyt en regeeringe deser Vorsten is seer groot en onbepaelt, soo dat alle zijn Onderdanen, soo wel de aldergrootste, als de alderminste, sijn slaven of lijf-eygene zijn. Ia selfs de bloote naem van de Groot-vorst wordt van de Russen met besondere eerbiedinge ge-eert, en om haer nedrigheyt tegens hem meerder te bewijsen, hebben sy niet gemeynders in de mont, als: Alles wat wy hebben en besitten, behoort Godt en de Groot-vorst toe. Dese opperheerschappy van Moscovien daelt door een gedurigh erf-recht op de Vorstelijcke Nazaten. De pracht en heerlijckheyt die by haer gebruyckt wordt is ongelooffelijck.

Het hooft der Geestelijckheyt is de Patriarch of de Metropolijt van der Moscou, door dese worden alle twisten en krackeelen over geestelijcke saken voorgevallen, beslist. De godsdienstige oeffeningen zijn na de manier der Griecken aengestelt. Onder alle de heyligen wordt niemant by de Russen heerlijcker geviert, en vierighlijcker aengebeden als St. Nicolaes, van de welcke sy wonderlijcke mirakelen en beuselingen weten te vertellen. De uyterlijcke reynigingh en afwasschingh met water wordt van de Russen nauw in acht genomen, en beelden sich in, hier door van veel misdaden gesuyvert te worden, daer sy ondertusschen een grondeloose poel van verfoeyelicke sonden in het binnenste van haer boesem besluyten, en huysvestigen.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken