Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het schouw-toneel der aertsche schepselen (1672)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het schouw-toneel der aertsche schepselen
Afbeelding van Het schouw-toneel der aertsche schepselenToon afbeelding van titelpagina van Het schouw-toneel der aertsche schepselen

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (50.01 MB)

ebook (49.96 MB)

XML (0.86 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/aardrijkskunde-topografie


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het schouw-toneel der aertsche schepselen

(1672)–J. van Hextor, P. Nijlandt–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Afbeeldende allerhande menschen, beesten, vogelen, visschen, &c. Met een beschrijvende haer gestalte, hoedanigheden, natuur, krachten, eygenschappen, en genegentheden; met 160 figuren


Vorige Volgende

Van den Gehoornden Esel.

DIt woest beest schiet op tot de groote van een gemeen Paerdt, van gedaente de gemeene Esels wel eenighsins gelijck, maer aen sijn voorhooft met twee hoornen gewapent, waer van het eene ende het grootste boven de neusgaten, en het ander boven de oogen uytsteeckt. Het geheele lijf is van verwe wit, maer de kop roodt, en de oogen blauw.

Dese beesten worden in de wildernissen van Indiën, Schijtien en Africa gesien.

Sy verkrijgen haer onderhoudt van het gras en andere kruyden, die in de wildernissen van selfs opwassen.

De Gehoornde Esels worden op de manier van de andere viervoetige dieren vermenighvuldight. De tijdt van zwanger gaen is by niemandt aengemerckt, gelooflijck is het datse gelijck de gemeene Eselin, haer ontfangene vrucht 12 maenden dragen, en ter Werelt brengen.

Haer tijdt van leven vinden wy in de schriften der Natuurkundige nergens aengetekent.

De Gehoornde Esel is met een groote snelligheyt in ʼt loopen begaeft, waer in hy oock de moedighste Paerden en andere dieren seer verre overtreft: wanneer hy sich op de wegh begeeft, gaet hy eerst seer langsaem voort, en daer na sijn tredt verdub-

[pagina 103]
[p. 103]


illustratie

belende, toont hy allenghskens sijn wackere snelligheyt.

Men bespeurt in dit geslacht van beesten een uytnemende liefde en sorge voor haer jonge veulens, soo datse van de Iagers onvoorsiens overvallen zijnde, seer heftigh en dapper voor de selve strijden, ja dringen met een onvertsaeght gemoedt tegen de Ruyters in, en scheuren dickwils met haer hoornen de buyck der Paerden op, en worden alsoo van haer door ʼt verwoedt stooten der hoornen, het slaen der voeten, en ʼt vinnigh bijten der tanden, Man en Paerdt verbrijselt en omgebracht: waerom de Ruyters haer vreesen te genaken, want die naderingh kost haer en de Paerden gelijckelijck dickwils het leven. Hier om worden oock de volwassene gehoornde Esels, door diense soo woest en wilt zijn, noyt levendigh gevangen, maer alleen door pijlen en worp-schichten van de Iagers gedoodt.

De hoornen van dese beesten worden om haer besondere kracht tegen het vergift en de vallende-sieckte, van de Indianen en de Inwoonders van Africa seer begeert en geacht. De machtighste onder haer laten van dese hoornen drinck-kroesen maken, diese rondtom met goude ringen seer heerlijck vercieren, en sy vermenen dat de gene die uyt soodanigen hoorn drinckt, voor alle ongeneeslijcke sieckten en qualen bevrijdt is, en dat hy noch van de krampsucht, nochte van de vallende-sieckte aengetast, nochte van eenigh vergift beschadight kan worden. Ia, indien hy van te vooren yets vergiftighs gedroncken heeft, dat wederom uytbraeckt, en alsoo van ʼt aenstaende perijckel sekerlijck verlost wordt. Behalven dit geslacht van gehoornde Ezels, beschrijft Aelianus een ander soorte, die in de wildernissen van Indien gevonden wort, welckers voorhooft met geen twee, maer alleen met een hoorn versien is, die omtrent anderhalf elleboogh langh uytsteeckt, en aen ʼt opperste root, in ʼt midden zwart, en aen ʼt onderste wit is.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken