|
| |
| |
| |
De vijf winden.
Aen den kleinen ***.
Toen 'k was zoo wat een jaer of zes,
Kreeg ik in de aerdrijkskunde les
En ging, zoo als gij nu, ter school.
Daer leerde ik noord- en zuiderpool,
De cirkels en de middaglijn,
Wat landen, zeeën, meeren zijn,
En wat al verder van dien aerd
Te zien is op de wereldkaert.
| |
| |
Ik was te water en te land
Een bol, regt knapjes bij de hand;
En schoon het in 't geheel niet staet,
Dat men zoo van zich zelven praet,
Ik was in 't leeren een model,
En kende steeds mijn lessen wel;
Op twee, drie weken draeide ik ruim
Geheel Europa op mijn duim;
Maer 't geen meest uitmuntte in mijn werk,
Vooral was 'k op de winden sterk.
Hoe, vriendje lief, gij schudt het hoofd?
Nu, zoo ge 't al of niet gelooft,
'k Doe eens mijn best zoo goed ik kan,
En geve er u een staeltje van.
Let op: van boven aen de kaert
Hebt gij den wind die 's winters waert,
Die in het gure noorden woedt
En mij de vingers tintlen doet,
Mij bijtend koud in de ooren blaest,
En 't puntje van mijn neus verglaest;
| |
| |
Hij fluit en loeit aenhoudend fel,
En krimpt mijn huid tot kippenvel;
Maer hoe hij giere en toornig huil',
Ik blijf voor al zijn woeden schuil,
En kruip dan warmpjes in mijn kluis,
En hoû mij stilletjes te huis.
Daer stop ik deur en vensters toe,
En wentel me in mijn chamberloe,
Stook 't knappend vuertje dapper aen
En laet den wind dan maer begaen.
Als 't gure weêr heeft uitgeknord,
De winter vliedt en 't lente wordt;
Wanneer het uitgeschudde bosch
Weêr prijkt met zijn vernieuwden dos,
En in zijn lommerrijke blaên
De vogels weêr aen 't vrijen gaen;
Het nachtegaeltje hupplend springt,
En voor zijn liefje een deuntje zingt;
Dan is het weder zacht en zoel,
Dan blaest het oostenwindje koel
| |
| |
En fladdert spelend langs den grond,
En draegt het zaed der bloemen rond.
Wat leven heeft verlaet zijn cel
En doet hieraen voortreflijk wel;
Zelfs ik lig over de onderdeur;
Ik adem daer der bloemen geur,
En broei mij in den zonnegloed,
En doe mij zelv' eens regt te goed.
Is 't met de lente ook al gedaen,
En komt allengs de zomer aen,
Wanneer de zon erbarmlijk gloeit,
De groene blaedjes droog verschroeit,
En 't blozend roosje vael verkleurt,
Dan krijgt de zuiderwind zijn beurt;
Hij blaest zijn warmen adem voort
En blazend zengt hij ieder oord,
En maekt het zoo geweldig heet,
Dat alles dikke droppels zweet;
Dat al de kraeijen, log en loom,
Te gapen zitten op hun' boom
| |
| |
En heel mijn huis een broeikas is;
Dan ben 'k mij zelv' tot hindernis,
En zonder liegen, ik beken
Dat ik dan onverdraeglijk ben,
Tot dat een goede dondervlaeg
Den wind weêr in het westen jaeg',
Ik mijn verhitte kluis ontvlugt,
En dan mij zelv' eens frisch verlucht.
Nu volgt het najaer, als ik wel
Nauwkeurig op mijn vingers tel;
Dan trekt het zuiden in zijn hol,
En speelt de westenwind zijn rol.
Hij is een ongelikte beer,
De voorbôo van het slechte weêr;
Hij voert den regen in zijn schild,
En holt en stormt en slingert wild
Langs beemd en veld en bosschen rond,
En stuift de blaeren op den grond.
Dan speelt hij in het watergat
En waeit op 't schuimend pekelnat.
| |
| |
Hier wordt door hem zoo lang gewoeld,
Tot hij de stroomen landwaerts spoelt,
Door de opgescheurde dijken breekt,
En alles onder water steekt.
Dan komt de vloedplank voor mijn deur,
Dan vul ik netjes reet en scheur,
En hoe de wind ook dreigend fluit,
Ik lach zijne onmagt vierkant uit.
Nu, denkt gij, heb ik uitgepraet;
Neen, dat is mis, mijn beste maet.
- Hoe, komt er nog een vijfde wind?
- Ach, ongelukkig ja, mijn kind!
Wat gij daer even hebt gehoord
Van Oost of West, van Zuid of Noord;
Die winden houden hun fatsoen,
En komen maer bij elk saisoen
Hun cijns natuer betalen; maer
Die vijfde waeit het gansche jaer.
Hij heerscht bijzonder in ons land,
En is een onbeschofte kwant.
| |
| |
Hem staen de bleeke kaken bol;
Hij jaegt van stof ons de oogen vol,
En speelt moorddadig op zijn poot,
Daer hij ons tegen 't voorhoofd stoot,
En, met een ongemeen geweld,
De boêl heel 't onderst boven stelt.
Hier helpt geen dikke winterjas,
Hier komt de vloedplank niet te pas;
Hij spookt maer voort met veel boha
En volgt u op de hielen na,
Houdt dan met zijn verwenscht gespuis
Een schriklijk oordeel in uw huis,
En als hij 't alles heeft verbruid,
Lacht hij u bovendien nog uit.
- Maer 't dient wel, Meester, dat ik weet
Hoe toch die vreemde dolkop heet?
- Wel stellig, vriendje, zie, voorwaer
'k Vergat het u te zeggen; maer
Ik fluister 't zachtjes in uw oor,
Op dat geen vreemdgezinde 't hoor'
En graten in mijn woorden vind':
Dit wangedrogt heet: fransche wind!
|
|
Auteursrechtvrij