Logo DBNL
Memoires 2000-A (2022)

Memoires 2000-A

(2022)–Willem Oltmans–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Amsterdam

22 januari 2000

Vliegtuig

Het beeld van Wahid die tijdens de presentatie van de begroting in slaap valt, is symbolisch. Wat een ramp. En hij gaat alweer twaalf dagen op reis.

Het artikel van Michel Wines over de manoeuvres van Poetin is alarmerend. Door samenwerking aan te gaan met de Communistische Partij, zet hij zijn rivaal Primakov totaal aan de zijlijn.59 Ik weet nog niet hoe Poetin te beoordelen. Maar als de oorlog in Tsjetsjenië misloopt... De lafaards: ze houden Servië tegen dat probeert de orde in Kosovo te herstellen, maar ze denken wel twee keer na voor ze hetzelfde doen in Tsjetsjenië. En wat als Wahid troepen naar Ambon stuurt?

19:00 uur, Westerkade

Ik was snel thuis met de taxi waarna ik me naar de Struwes haastte met zeven klm-huisjes voor Ien; ze was totaal verrast. Er lag één fax, vermoedelijk door Edwin getypt, wat Peter niet leuk vond, want er zat een handgeschreven P.S. van Peter bij, maar meer dan dat hij hoopt dat de arbitrage goed afloopt, stond er niet in.60 Er was ook een brief van Trees. Zij had Peter gevraagd of hij nog wel eens wat van mij hoort. Hij zei dat hij regelmatig brieven en knipsels van me kreeg en dat hij daar heel blij mee was. Verder schreef ze dat zij en de familie vinden dat ze zich niet met Peters keuzes kunnen bemoeien. Hij kiest nu eenmaal voor Edwin en dat moeten ze maar accepteren. Ze gaat ervan uit dat als Peter en Edwin in mei in Nederland komen wonen, de boel wel zal veranderen. Als ik Peters keuze voor Edwin zou accepteren, zou mijn probleem met de situatie ook minder groot zijn.61

Toen ik in Miami was, dacht ik nog aan dr. Ernst Wachs, mijn buurman in Kew Gardens. Nu ligt er een brief van zijn zoon Ralphie, dat hij overleden is.62

Ik zag bij wijze van welkomstgroet in het moeras een soort quiz op tv vol gelal en gebral, onder andere met mijn favoriete jongen die ik een boekje van Freud stuurde, maar die nooit antwoordde (kan niet op zijn naam komen).63

23 januari 2000

Het gesodemieter begon meteen weer, en ik lag er ook weer wakker van. Peter Nicolaï belde. Hij wil zich terugtrekken, want Ellen doet nu alles met Herbert Verhagen: ‘(...) en ik kan niet meer normaal met haar praten zonder meteen hooglopende ruzie te krijgen.’ Ellen maakt Peter Nicolaï simpelweg gek door zich als een idioot te gedragen. Aart had gezegd dat Dolman professor Dommering van advocatenkantoor Stibbe had voorgesteld als voorzitter. Peter kent hem goed, maar geeft de voorkeur aan Vinken, omdat Aart anders klem zit tussen twee juristen. Hans van den Bergh herbevestigde dat Vinken er klaar voor is het voorzitterschap op zich te nemen,64 dus ik schreef hem terug aan Vinken door te geven dat hij in mijn optiek de enige juiste persoon is, ook met het argument Aart niet tussen twee juristen terecht te laten komen.

Het meisje van Nieuwe Revu belde weer. Vrouwen in de vs hadden Paul Newman op zijn 75ste uitgeroepen tot mooiste man van Amerika, wat mijn commentaar was. Wat een flutzooi. Ik vroeg haar me bij publicatie een exemplaar van Nieuwe Revu toe te sturen.

Ik bracht een briefje bij Nicolaï dat hij mee moet blijven doen, ondanks dat Ellen zich misdraagt.

Burgemeester Patijn zegt in Buitenhof dat de heer Gümüşnog steeds op zijn netvlies staat en dat hij zijn hoofd pijnigt over wat hij voor hem kan doen, en dat de man terug moet naar Nederland! Patijn: ‘Ik ben al vier jaar bezig met een oplossing voor Gümüs.’ Precies wat ik heb gezegd - ze zijn veel aardiger voor een Turkse kleermaker.

Het geneuzel en gewichtige gedoe in Buitenhof blijft te idioot voor woorden. Nu staat Anton Zijderveld te vertellen wat Wahid voor een staatsman is. Hij bekritiseert Van Aartsen, die als boodschappenjongen van Wahid aan Lubbers vraagt om te bemiddelen op de Molukken. Zijderveld noemt Wahid de leider van de grootste moslimorganisatie ter wereld. De idioot weet niet waar hij over spreekt.65

Aart kwam langs. Hij sprak voornamelijk over de hatelijke sfeer bij Het Parool. Ongelooflijk wat men zich permitteert en elkaar aandoet. ‘Als het slecht gaat,’ zei Aart, ‘dan vliegen ze elkaar aan.’ De hoofdredacteur wil hoofdredacteur èn directeur zijn, dat is het probleem. Ik legde uit dat professor Dommering een jurist is, wat hem in een nadelige positie zou brengen zoals Nicolaï aan had gegeven. Dolman had tegenover Aart positief gereageerd op Vinken; ik gaf daarom aan dat hij Vinken nu moest doordrukken, en dan zijn we er. Na de acceptatie van Vinken door de arbiters zullen Aart en ik geen contact meer hebben. Ellen liet een bericht bezorgen: morgen is er een bijeenkomst met Verhagen, Vermeer, Nicolaï, zij en ik in het Hilton, maar Nicolaï liet me weten dat hij onvermurwbaar is, en op dit moment niet mee wil doen. Ze had een concepttekst van de door haar opgestelde memorie van eis bijgesloten.

Om 20:30 belde Marina dat Stephan Landshoff in Berlijn is overleden. Marina en Andreas (Stephans vader) waren veertig uur onafgebroken bij hem gebleven. ‘Willem, het was zo mooi, het was als een afscheidscadeau aan ons.’ Dat vind ik heel moeilijk om te begrijpen. Hoe droevig, Stephan was 49 jaar. De brief die ik hem 2 januari nog schreef, had Marina aan hem voorgelezen.

Er is verdomme een ambassadeur van Tsjetsjenië in Den Haag die niet is erkend. Maar wie betaalt het gebouw, en de man? De interviewer, vpro-redacteur Rudie van Meurs, vraagt natuurlijk niet wie de ambassade financiert en hoe.66

Het stuk van Ellen is zeer gebrekkig opgesteld, om wanhopig van te worden.

24 januari 2000

Megawati is naar Ambon gereisd om zich ter plekke van de slachtpartijen op de hoogte te stellen. Maar ze overtuigt niet. Het slaat nergens op.

Hans Verploeg had me een briefje gestuurd dat de nvj bereid was mijn contributieverplichting op te schorten tot de arbitrage rond is.67 Blijkbaar had hij Ellen gebeld om te vragen hoe het ervoor stond, maar zij had hem geantwoord dat ze van mij niets mag zeggen. ‘Gezien mijn persoonlijke inspanningen de afgelopen periode voor een goede oplossing, verwacht ik in het zicht van de haven, vertrouwelijk maar wel volledig geïnformeerd te worden,’ schreef hij. En of ik hem wilde bellen. Ik antwoordde hem via een faxbericht dat er wat mij betreft he-

lemaal niets naar buiten komt over wat er is gebeurd om tot een akkoord te komen als dat door arbitrage lukt. Ik maakte ook recht voor zijn raap duidelijk dat ik me niet verplicht voel hem ook maar de minste informatie te verstrekken, dat ik hem dankbaar ben voor wat hij allemaal gedaan heeft, maar met alles wat ik met de nvj en zijn collega bij De Journalist heb meegemaakt niet meer geloof in vertrouwelijke contacten aldaar.

Ik postte vier brieven naar Peter op het Centraal Station en verstuurde de brief die ik in Miami aan Megawati schreef met een aanvulling dat haar bezoek aan Ambon te laat komt en niet helpt om de rust daar te herstellen. Er ging ook een kort briefje naar Broertjes, dat ik graag voor zijn krant een stuk over Wahid schrijf, in het kader van Wahids bezoek aan Nederland.

Ze worden in Miami steeds gekker over Elián.68 De twee oma's die inmiddels in Washington waren gearriveerd, zijn van plan vandaag terug te keren naar Cuba, zonder de jongen ook maar gezien te hebben, omdat minister van Justitie Janet Reno, tijdens een emotionele ontmoeting, tegen hen had gezegd niets voor hen te kunnen betekenen omdat de zaak bij de federale rechter ligt. De familie van de moeder van Elián, die verdronk bij de vluchtpoging naar Florida, bij wie het jongetje nu verblijft, probeert te voorkomen dat hij teruggaat naar zijn vader in Cuba. Nu wil George Bush junior de jongen tot Amerikaans staatsburger maken. De Amerikanen houden van deze man voor zoiets misdadigs. Hoe moet dit aflopen?

Casper van den Wall Bake belde en we hadden een prettig gesprek. Hij vertelde dat hij over een week zonder werk zit.

Luna in de copyshop was echt blij en blafte toen ik er vanmorgen weer kwam.

16:30 uur

De ontmoeting met Ellen, Verhagen en Vermeer om half drie was prima. Ellen staat erop de zaak met Verhagen af te werken. Ellen zei ook dat ze rechter Punt had gebeld (‘U spreekt met Bart Punt,’ had hij gezegd) om de zaak af te melden. Verhagen vertelde dat hij tegen Van Aartsen had gezegd zich als burger te generen voor wat de overheid zich jegens mij had gepermitteerd. Van Aartsen zou geantwoord hebben dat hij zich daarom nu ook met mijn zaak bemoeit.

Bij de fiets zei Ellen tegen Vermeer en mij dat ze in tweestrijd was of ze uit de advocatuur zou stappen na wat ze had meegemaakt, maar dat er ook brood op de plank moest komen.

Ik denk zeer veel aan Peter, maar aarzel nog steeds hem op te bellen.

De telefoon staat niet stil. Prettig, maar ook vervelend.

Omdat de ncrv een programma komt maken over muziek die me ontroert, heb ik de bladmuziek van de suite Children's Corner van Debussy teruggevonden, waar mijn moeder ‘Kerstmis 1970, Mam’ in schreef.

21:40 uur

Ik heb Trees nog een reactie gestuurd op haar brief en geschreven dat ik Edwin een aardige jongen vind, maar dat ik hem wel als de grote ramp in Peters leven zie. Sinds Peter met Edwin is, staat zijn leven stil en laat hij zich meeslepen in drank en een ongezond nachtleven. Ik heb me zo opgewonden over de brief aan Trees, dat ik voor het eerst in lange tijd weer koppijn heb.

25 januari 2000

Kok heeft ook weer iets bedacht. De Japanse keizer Akihito komt in mei naar Nederland ter gelegenheid van 400 jaar betrekkingen tussen beide landen. Beatrix had hem hiervoor in 1991 al uitgenodigd, toen zij in Japan was. Nu wil Kok dat Akihito tijdens zijn bezoek aan Nederland verontschuldigingen aanbiedt voor de rol van Japan in de Tweede Wereldoorlog.69 Ook zo keurig als je iemand voor een bezoek uitnodigt.

Na enig aarzelen heb ik Lubbers toch maar een briefje gestuurd om vooral niet op het verzoek van Van Aartsen in te gaan om te gaan bemiddelen op de Molukken. Op de eerste plaats is het te laat om daar met bemiddeling nog iets te bereiken en ten tweede is Lubbers totaal ignorant wat Indonesië betreft.

Ik had Coby Gerritsen van Gert Berg Producties vanochtend een kattenbelletje gestuurd dat ik weer beschikbaar ben voor opnamen met de helikopter, en vanmiddag belde Barbara al op dat er weer een reeks gepland wordt. Dat betekent misschien genoeg inkomsten voor een trip met Peter naar Florida (of alleen).

26 januari 2000

Wahid heeft legerleider Wiranto ontslagen.70 Dat gaat dus helemaal fout, want zonder het leger kunnen Wahid en Megawati de eenheid van het land voorgoed op hun buik schrijven. Ik houd mijn hart vast.

Paul zei dat de bibliotheken 120 exemplaren van Chaos in Indonesië hadden besteld na een behoorlijke recensie.

15:30 uur

Santo stuurde vanmorgen een fax over de Indonesische uitgaven van Mijn vriend Sukarno en Chaos in Indonesië. Maar zou hij niet al te optimistisch zijn met 3.000 exemplaren? Maar er is eindelijk nieuws van hem. Als ik erheen ga voor het boek dan moet Peter mee.

Bram Peper zal zich toch laten horen door de Rotterdamse raadscommissie die zijn declaraties als burgemeester onderzoekt. Nu staat de straatvechter schijnheilig op tv te verklaren dat Frits Korthals Altes gelijk had, dat iemand die ergens van beschuldigd wordt, zijn dossiers mag inzien. En mijn dossiers? Er gaat absoluut weer een brief naar Peper.

Eigenlijk is het een zegen dat Liselotte van rtl5 me kwam interviewen om 13:50 uur met de vraag: ‘Wie denkt Máxima dat zij is?’ Pure onzin natuurlijk, want niemand weet het, dus ik heb er maar wat op los gekletst. Het voordeel is dat ik mijn studio eindelijk eens op orde heb gebracht met stof afnemen en stofzuigen en voor één keer een plant op tafel. Geen haar op mijn hoofd had eraan gedacht dat rtl ook Fabiola - die gestoorde travestiet - zou vragen. Ik probeerde nog met Liselotte te regelen dat ze Hans van den Bergh in het programma zouden nemen.

Ik hoorde niets van Ellen Pasman over het accountantsrapport en niets van Aart over Pierre Vinken.

Hofland pakt voor één keer Van Aartsen aan, waarschijnlijk om Van Mierlo te pleasen.71 Aanleiding is de onwetendheid waarmee Van Aartsen voorstellen doet om Indonesië te steunen met troepen of met training van militairen. Kok is de schuldige, die experimenteerde met ministersposten, zoals hij zelf eens op Financiën terechtkwam.

27 januari 2000

Gisterenavond was ik tot zeer laat op pad om de confrontatie tussen taxichauffeurs en de me te zien.72 Op het Damrak zette de me zelfs het waterkanon in. Het verbaasde me dat ik constant werd herkend en dat velen een praatje probeerden te maken.

Pete Sampras speelt in Melbourne tegen Andre Agassi, waarbij

ik natuurlijk voor Sampras ben. Scheidsrechter Rudi Berger heeft tweemaal ten nadele van Sampras geoordeeld. Sampras wint de derde set met 7-0 in de tiebreak op Agassi en staat 2-1 voor.

The Washington Post heeft eindelijk een behoorlijk commentaar geschreven over Elián. De jongen heeft genoeg meegemaakt - schipbreuk, zijn moeder verdronken, uren op zee gedreven - en het zou wenselijk zijn dat iemand eens volledig in zijn belang handelt. In plaats daarvan wordt hij speelbal in de politieke strijd tussen Cuba en de vs en aanleiding tot een juridisch steekspel tussen kinderbescherming en immigratiedienst.73

Verschillende Europese landen maken zich zorgen over de mogelijke coalitiedeelname van de extreemrechtse Oostenrijkse Volkspartij van Jörg Haider.74 Israël heeft zelfs gezegd de ambassadeur uit Oostenrijk terug te halen als Haider mee gaat regeren. Voor mij is de hysterie over rechts in Oostenrijk onbegrijpelijk. Laat ze. Waar gaat democratie anders in hemelsnaam over?

Stiglitz van de Wereldbank benadrukte dat een gebrek aan wetgeving rond de privatisering in Rusland als gevolg heeft gehad dat veel Russisch kapitaal naar het buitenland verdwenen is. Het is rampzalig. Wat gaat Poetin daaraan doen?75

Agassi won de vierde set na opnieuw een tiebreak, waarna Sampras de laaste set verloor met 6-1. Onbegrijpelijk dat hij helemaal in elkaar klapte.

Wimar Witoelar geeft Wahid op cnn een 10 voor moed, maar een 6 voor de uitvoering. cnn - nu Time Warner - is niet langer betrouwbaar over dit onderwerp.

Elián komt met steeds mooier, duurder en nog verleidelijker speelgoed op tv - nu met een soort elektrische raceauto. Het geeft de Amerikaanse mentaliteit weer. Walgelijk.

Eduard bracht tjaptjoy mee, want ons lievelingsrestaurant was wegens vakantie gesloten. Eduard begint (terecht) voltijds vliegen te vermoeiend te vinden. Hij had een nieuwe keuken aangeschaft voor het appartement dat hij heeft gekocht in een Frans château - wat ik nog steeds gestoord vind, omdat hij hier ook een prima flat heeft.

De oma's zeggen dat Elián compleet veranderd is. Geen wonder, ze werken er dag en nacht aan - op de eerste plaats om Fidel Castro een nederlaag te bezorgen. Dat is de crux van de hele affaire. Nu denkt ook de dame, rector van de Universiteit

van Florida, waar Elián zijn oma's ontmoette, dat Elián in Florida moet blijven.

Over het aantal Russische soldaten dat is omgekomen bij de gevechten in Grozny, blijven de berichten verschillen. Maar het is nu wel duidelijk hoever de militaire capaciteit van de vs en Rusland uit elkaar ligt. De vs zouden Grozny van vier kilometer hoogte hebben platgebombardeerd, zonder ook maar één soldaat te verliezen.

28 januari 2000

Ik bracht Eduard tien gulden voor de tjaptjoy en schreef Omar Dhani over Santo en de aanstaande Indonesische uitgave van Mijn vriend Sukarno.

Wahid heeft openlijk de beschuldiging geuit dat officieren in zijn leger proberen zijn, grotendeels, burgerregering te ondermijnen.76 Hij noemde zijn tegenstanders in het leger lafaards. De gevaarlijke nonsens van Wahid is alarmerend.

Bert Blanken maakte vandaag in mijn studio opnames voor een radioprogramma van de ncrv. Ik wijdde mijn bijdrage aan mam, en Prélude à l' après midi d'un faune van Debussy stond dus centraal.

Voor het eerst sinds ik terug ben uit Coral Gables ben ik weer eens naar Thermos geweest. Het viel me toch tegen dat ik nog steeds 95 kilo weeg.

Vanavond verkondigde Melkert dat Van Aartsen de Oostenrijkse ambassadeur moet ontbieden als Haider regeringsverantwoordelijkheid zou krijgen.77 Het is dus totaal hopeloos. Dit soort mensen ontsnapt nooit meer aan hun poldermodelprogrammering.

29 januari 2000

Eigenlijk vind ik zo'n hele opnamesessie voor vips een ramp. Evert Santegoeds wil me niet met hem mee laten rijden naar Emmen, want hij weet niet waar we over moeten praten, dus komt er een taxi, idioot. Net als Pieter Broertjes, die niet antwoordt als ik over Wahid wil schrijven, of Bert Koenders die niets laat weten als ik hem de Indonesië-brochure toezend. De onwellevendheid viert hoogtij in polderland. Het aantal idioten dat zich groen en geel zou moeten schamen (jegens mij) groeit gestadig. Maar dat gebeurt natuurlijk niet; ze hebben nooit geleerd zich fatsoenlijk te gedragen. De enige reden dat

ik naar Emmen ga, is dat de vrucht van dit werk een trip naar Coral Gables is.

Trein Zwolle-Amsterdam

Ik werd om 09:00 uur door taxichauffeur Jan opgehaald en in twee uur bereikten we de helihaven van Heli Holland bij Emmen, vlak voordat Evert Santegoeds arriveerde. Daar ontving Evert het nieuwtje dat Willem-Alexander in Buenos Aires een flat huurt van Jan van Limburg Stirum. Evert liet onmiddellijk een bericht achter op de telefoon van Gert Berg dat we naar Argentinië zouden moeten gaan. Het filmen was het gebruikelijke gedoe. Barbara Plugge, het opgedirkte spook van Privé, kwam ook eens kijken.

Op de terugweg slipte de schakelbak van de Mercedes en na telefoneren met een monteur, stoppen en weer starten, belandden we in Ommen, bij het Shell-station, waar Han André de la Porte klant is. Jan, de chauffeur, betaalde zestig gulden aan de jongen van de Shell-pomp, die me op Zwolle Centraal Station afzette. Ik kocht er oneetbare frites, een oneetbare kroket, en een onleesbare Vrij Nederland. Geen wonder dat de oplage van vn van 96.000 naar 66.000 is gezakt, want het blad is een zootje. Trouwens, de Volkskrant kost nu op zaterdag f 3,50, dus zal ik, als ik thuis ben, buurvrouw Myra Slegt een briefje schrijven dat ik niet langer voor die krant meebetaal.

De regen komt weer met bakken uit de lucht; het is grijs en somber. Zo snel ik kan, ga ik weer weg uit dit land.

Westerkade

Ik viel in slaap in de trein, zoals gebruikelijk. In Amsterdam kon ik nog net bij Struwe de laatste International Herald Tribune meepikken, en om 16:15 uur was ik precies op tijd op de markt, ze waren al aan het opruimen, en kon nog soepgroenten kopen.

30 januari 2000

Ik had de wekker gezet om de tennisfinale tussen Agassi en Kafelnikov te zien, maar toen het zover was, liet ik de wekker klingelen en bleef slapen. Ik vind ze geen van beiden aardig genoeg om voor op te staan.

In Buitenhof praat Ronald van Solt, de baas van Albert Heijn, over een nieuwe oorlogsverklaring aan kleinere concurrenten. Een misselijke mentaliteit. Groeien om te groeien. Waarom niet tevreden zijn met wat men heeft en dat bestendigen? Daarna een gesprek met de Nederlands ambassadeur bij de vn, Peter van Walsum, die eigenlijk niets zei, alleen dat hij het be-

treurde dat Frankrijk in de kwestie Irak op de Russische en Chinese lijn zat. Daar hoort Nederland ook op te zitten.78

Het touwtrekken om Elián González gaat verder. De oma's keren naar Cuba terug zonder de jongen. Fidel Castro zei op tv dat het ontvoering was, wat het inderdaad is. Maar het is verkiezingstijd en Clinton en Gore gedragen zich in deze kwestie als de gebruikelijke eikels die ze zijn. Hoe kan deze democratie een groot staatsman produceren in het Witte Huis?

Aart belde rond 14:00 uur en berichtte dat hij een positief antwoord van Vinken via de fax had ontvangen. Aart probeert nog deze week met Dolman en Vinken samen te komen. Ik belde Ellen, die blij was, en Nicolaï, die koeltjes deed, maar ook oké was - al denkt hij voornamelijk aan zijn eigen kosten. Om 16:00 uur, na acht uur arbeid aan mijn nieuwe boek, besloot ik in Adonis te gaan kijken of er activiteiten waren. Maar eenmaal op de fiets reed ik een rondje via het Lieverdje en ging weer naar huis.

Ik zal meer gaan werken nu ik rustiger ben over de afloop als Vinken de arbitragecommissie voorzit.

Wim Kayzer kon niet echt met de pianist Vladimir Ashkenazy uit de voeten.79 Hij had een denkwereld waar Kayzer niet van terug had. Het viel me op dat Ashkenazy zowel een polshorloge als een gouden armband droeg terwijl hij piano speelde. Ik speel altijd zonder attributen. Hij beklaagde zich over het beangstigende primitivisme van rock en rap - waar Kayzer verder niet op inging. Hij beschreef de voormalige Sovjet Unie totaal negatief, waar veel van waar was: ‘You could not live an honest live. Yes you could, but you would end up in a camp. It was hardly possible to retain your sanity, your conscience.’ Alleen door verraad was het mogelijk hogerop te komen. De kgb zocht hem aan als informant toen hij eenentwintig jaar was. Allemaal walgelijk aspecten van de Sovjet Unie - zoals ik maar al te goed weet via Volodja Molchanov - maar anderzijds waren er ook positieve kanten aan de Sovjet Unie. Hoewel het socialisme er zeer inconsequent en misdadig in de praktijk werd gebracht. Ashkenazy was vol lof over Prokofjev. Hij kon door muziek wel even worden getroost, maar niet blijvend, wat Kayzer zeer verbaasde.

31 januari 2000

De oma's reden in een open Mercedes Havana binnen. Wat een mensonterende blamage voor de vs. Wat daar gebeurt,

geeft overduidelijk aan hoe corrupt er tot in de hoogste regionen van Washington gedacht wordt. Over vrijheid gesproken. Premier Mahathir van Maleisië heeft verstek laten gaan op de bijeenkomst van het World Economic Forum in Davos omdat hij van zijn paard gevallen zou zijn tijdens zijn vakantie in Argentinië.80 Toen hij donderdag in Londen aankwam, werd hem gevraagd of hij niet naar Davos zou gaan vanwege de aanwezigheid van George Soros, die hij twee jaar geleden de schuld gaf van de economische crisis in Azië. ‘Mr. Soros is a discredited player in the currency market,’ zei Mahatir, ‘and a nonentity whom no one listens to anymore.’ Ik vind het onbegrijpelijk dat Mahathir de schurk Soros blijft provoceren. Begrijpt hij niet wat voor oppositie die bastard kan organiseren? Ik denk er dikwijls aan Peter te bellen, maar anderzijds heeft hij mijn stroom brieven, ook uit Florida, dus hij zal niet ongerust zijn. Zou de schok die ik hem bewust heb willen toedienen, hem niet toch aan het denken hebben gezet?

Wahid is een idioot. Nu zullen morgen de amateurs hem met veel strijkages in Den Haag verwelkomen. Ik heb Kok er maar niet over geschreven - of Koenders. Het blijven Hollandse boeren.

Wahid heeft in Davos gezegd dat hij generaal Wiranto als minister van Nationale Veiligheid zal ontslaan. Een gevaarlijke uitspraak en laf om dat in Zwitserland te doen. Wie weet zorgen ze ervoor dat Wahid niet terugkomt. Het leger zou kunnen redeneren: wat Pakistan kan kunnen wij ook. Daar heeft generaal Pervez Musharraf van de hoogste rechters geëist dat zij een eed afleggen zich niet tegen het leger te keren.81 Ik vermoed dat het leger van Indonesië één lijn trekt met Wiranto. We zullen zien. Het wordt zeer spannend.

Nu zegt Nicolaï dat Derkx een fiscaal jurist is en geen accountant. We moeten wel opschieten.

Beau van Erven Dorens en Minoesch Jorissen hebben een item over Oostenrijk en Haider waarvoor ze een mijnheer uit Clingendael (natuurlijk) hebben uitgenodigd - puur geklets.82 En vooral Minoesch zegt zeer bezorgd te zijn. Hoe kunnen sancties worden uitgevoerd? President Chirac, de in Frankrijk door de Joodse lobby naar voren geschoven mijnheer - ook mijn Joodse vriendin barones Jacqueline de Gunzburg was altijd zeer voor hem -, schijnt al op Haider te hebben gescholden en vice versa. ‘Ja en dan wordt de kraan naar Oostenrijk dus dichtge-

draaid,’ aldus Minoesch. Chauffeur Jan vertelde me tijdens de rit naar Emmen dat Minoesch, op advies van haar accountant, in Spanje een huis had gekocht. Zo ontduikt men in Hilversum belasting.

Op cnn was inderdaad te zien dat Wahid zei dat hij Wiranto zou vragen zich als minister terug te trekken. Dat hoort Wiranto dus ook. Wat nu? En Russische militairen zeggen op deze zender dat de Tsjetsjeense terroristen beter bewapend zijn en over nachtzichtapparatuur en andere Amerikaanse vindingen beschikken, waaronder apparatuur om Russische communicatie mee te onderscheppen.

Ik heb Sonja van Zweden gebeld en mezelf afgeboekt als patiënt, maar wel gezegd dat we eens koffie moeten gaan drinken.

Vanavond nam ik een aspirine tegen een zweverig gevoel in mijn hoofd. Ik moet geen antibiotica meer nemen. Mijn keel voelt trouwens goed.

1 februari 2000

Beatrix gaat skiën in Lech, zoals altijd, wat tot hevige verontwaardiging leidt hier en bij een Joodse organisatie in Wenen. Ik zou Ronny Naftaniël van het Centrum Informatie en Documentatie Israël wel eens een waarschuwing willen sturen. Als ze een drukte maken bij dergelijke onnozelheden dan overspelen die Joodse belangenorganisaties hun hand op een manier die het antisemitisme juist in de hand werkt. Maar ik vind wel degelijk dat Desi Goudstikker-von Halban haar schilderijen terug moet krijgen; waarom doen ze daar niet wat meer aan?

In het nos Journaal van 13:00 uur wordt rechtstreeks gesproken over het kennisniveau dat op ‘zwarte scholen’ in Nederland beneden de acceptabele norm ligt. Het gekanker op Zuid-Afrika is natuurlijk spontaan vergeten.

Vanmorgen kwam er een alarmerend telefoontje van Vermeer. Er zou om 15:00 uur een ontmoeting zijn met Peter en Ellen. Peter Nicolaï belde echter kort daarna dat er iets vervelends aan de hand was, en of ik eerst bij hem langs kwam. Nicolaï berichtte het volgende: hij had gesproken met Tom Hoogenboom, inmiddels de ex van Ellen, en hoorde van hem dat de scheiding verband hield met een nieuwe liefde van Ellen. Tom had Ellen beloofd niet tegen anderen te zeggen wie het was, maar Peter dacht dus dat het Lubbers was. Als dat waar zou zijn, zou dat mijn zaak schaden. Het leek me absurd, maar Peter bleef erbij. Verder had Tom hem het scheidingsdocument gezonden (wat een proleten!) waaruit bleek dat Verhagen nu

Ellens advocaat is bij de scheiding. Nicolaï wilde Verhagen er steeds al uit hebben, en nu had hij een handvat. Vermeer had in de zaak Broertjes-Margriet ingegrepen en nu ging Nicolaï dat met Verhagen doen, kondigde hij aan. Ik reageerde dat we naar een manier moesten zoeken om Verhagen erbij te houden.

De taal die Ellen echter tijdens de bijeenkomst tegen Peter uitsloeg, was dermate venijnig dat ik er misselijk van werd. Vermeer sloeg zelfs een keer keihard op tafel. Ik vond het schokkend wat er zich afspeelde. Toch nam ik Ellen herhaaldelijk in bescherming en we vertrokken pas na 18:00 uur. Gevolg was dat ik weer met diezelfde ellendige pijn in mijn hoofd zat opgezadeld, maar daar denkt niemand aan. Ik wil er niets meer over schrijven.

Besloten is dat Vermeer en Ellen het pleidooi schrijven, en dat Nicolaï en ik achter de in te dienen financiële nota aan gaan.

Jérôme Heldring schrijft vanavond over de excuses aan de Joden namens de Nederlandse regering waar Kok om gevraagd werd. Hij zet scherp uiteen waarom het niet terecht is aan Kok om excuses te vragen voor de kille ontvangst van de na de oorlog uit Duitsland terugkerende Joden. Kok zei volgens Heldring terecht dat dit de verantwoordelijkheid was van de samenleving van toen. Kok schoof de verantwoordelijkheid niet op de samenleving af, zoals Naftaniël beweerde, maar, schrijft Heldring, hij plaatste ‘de feiten van toen in hun juiste maatschappelijke kader’.83 Nu ook Heldring Naftaniël op een verkeerde redenering wijst, ga ik Naftaniël ook mijn gedachten over zijn club schrijven en ik stuur het artikel van Helding mee.84

De Haagse Courant belde met de vraag wat ik van de skitrip van Beatrix naar Lech vond. ‘Gaan natuurlijk! Ik begrijp niet dat iemand zich ermee durft te bemoeien.’ Later zei Kok op tv hetzelfde, maar hij wijdde ook trots uit over de te nemen maatregelen vanwege de regeringscoalitie fpö van Haider en de övp. De hysterie loopt verder op. Ze zijn gek.

2 februari 2000

Nico Schulte Nordholt van de universiteit Twente zat in nova Wahid als staatsman en schaakspeler aan te prijzen en de universiteit wil Wahid een eredoctoraat geven. Vorig jaar september had de professor nog gezegd dat Wahid geen president moest worden. Ook zat minister Kwik Kian Gie van Econo-

mische en Financiële Zaken in Djakarta aan de nos volkomen amateuristisch uiteen te zetten wat er aan de hand was en dat hij en Wahid er wellicht niet in slaagden de corruptie te bestrijden.85

Klaas Jan Hindriks (vet als een pad) kwam voor een broodje. Hij begreep dat ik arbitrage zie als een morele vraag en hij kon zich vinden in mijn keuze voor Aart.

Andreas Landshoff stuurde me een bedankje en een overlijdens-annonce van Stefan. Wat hebben ze een schitterende kaart gemaakt.

Eerder deze avond spraken Anil Ramdas en Stephan Sanders met Hedy d'Ancona en de idioot die altijd als vrouw opkomt, Paul Haenen, over Oostenrijk.86 Nu zijn professor Brands en Jaap de Hoop Scheffer erover bezig.87 De taal, het Hollandse kak-gedoe, het beleren, het vingerwijzen - ze overschatten hun eigen importantie. De onzin die ze allemaal tussen neus en lippen lanceren, is niet van de lucht. Ik zit er eigenlijk in stomme verbazing naar te luisteren. Het lijkt wel een andere wereld. De arbitragecommissie met Pierre Vinken, Dick Dolman en Aart van der Want is rond! Ik heb Verploeg gevraagd ons in contact te brengen met de persoon die destijds namens de nvj mijn schade had berekend, maar de nvj wil ons daarbij niet helpen. Nicolaï heeft nu het kantoor van Arthur Andersen ingeschakeld. P.J. Beerepoot van dat kantoor gaat een nieuwe berekening maken. Ik moet daarvoor weer een overzicht van de gebeurtenissen in mijn conflict met de Staat sinds 1956 maken. Jammer dat ik daar mijn tijd opnieuw moet insteken. Ik kreeg het vanavond op vier pagina's samengevat.

3 februari 2000

Lubbers voelt er niets voor te bemiddelen op de Molukken, want er zijn geen duidelijke partijen. Hij heeft groot gelijk. Het is een ongelooflijk wespennest en hij weet niet waar hij aan begint. Wie weet, misschien heeft mijn briefje geholpen.

Iedere dag dat je de kranten openslaat, verzamel je nieuwe stomme streken door onkunde, misleiding en de ziekte mee te lullen over iets waar men niets vanaf weet. Dit kan niet anders dan verkeerd aflopen.

Twee uur alle ellende doorgesproken met Beerepoot, maar het moet. We ontdekten invalshoeken die de schade behoorlijk opdrijven.

20:30 uur

Ik haalde de post en zag een brief van Nellie. Mijn eerste gedachte was: ze wil de 20.000 gulden van Theo terugkrijgen. Ik opende de brief en terwijl ik de trap opliep, las ik (zonder bril) dat broer Hendrik is overleden.88 Heel even dacht ik dat ik ging huilen. Het sloeg in als een bom. Ik herinnerde me hoe hij huilde toen hij me in 1992 belde dat Theo was overleden. Het eerste wat ik deed was om 15:30 uur naar Peter bellen op zijn mobiele nummer, wat hij me gaf voor noodgevallen. We spraken over alles. Hij krijgt alle brieven. Ik weet hoe hij daarop leeft. En ik merkte treurnis bij hem op - aan het einde was hij enigszins in tranen. Dus probeerde ik hem een hart onder de riem te steken.

Ik schreef Marie van Zoeren, onze oude dienstbode van De Horst, en ik ben aan een brief voor Nellie bezig. Ik stuurde Peter ook een kopie van Nellies brief en ik belde naar Trees, die weer in een depressie zit. Toen Eduard belde, vertelde ik het hem ook, tenslotte kende hij Hendrik. Verder vertel ik het niemand, ook Ellen niet, die weer meerdere keren op een dag belt.

4 februari 2000

Ik werd al om 05:00 uur wakker, maar viel toch weer in slaap tot 08:15 uur. Ik lag te denken of ik niet toch een overlijdensadvertentie voor broer Hendrik in nrc Handelsblad moet plaatsen. Maar eigenlijk is hij net zo in rook opgegaan als Theo. Als ik alles overzie wat ieder van ons drieën uiteindelijk met zijn leven deed of bereikte, dan vraag ik me af waarom ik, het zwarte schaap van De Horst, er nog ben - en in full swing.

Beatrix gaf nog een soort diner en stak een tafelrede af voor Wahid, die zelf voor de vuist weg lulde, over dat hij voor psv was (‘dat heb ik aan Philip gezegd’ - zonder s), jammer voor Ajax en Feyenoord - een totale blamage dus. Kok zei dat Den Haag hem voluit steunde, onder andere met een fooi van honderd miljoen en ‘I give you my hand’, maar liet in friendship weg. In een persgesprek zei Wahid dat ze precies wisten wat de generaals uitspookten en dat ze op hun tellen moesten passen. Ik vraag me echt af of er geen generaals zijn die zeggen, Pakistan deed het ook, dus waarom wij niet. Laat Amerika maar schelden. Maar zo eenvoudig is het niet. Gisteren kreeg de regering Wahid weer 4,9 miljard - ook een druppel op een gloeiende plaat trouwens. Wahid gaf de minister van Defensie

de opdracht om Wiranto eruit te werken, die weigerde op te stappen. Djakarta houdt de adem in; de roepia kelderde verder. Ik schreef Lubbers dat Wahid geen blijvertje is en dat hij de zaak op de lange baan moet schuiven.89

Gisteren belde Ellen een aantal keer op en alles verliep toen prima; ze leek normaal. Maar vanmorgen belde ze weer met allemaal geklets, ze bracht het schrijven van een memorie van eis niet meer op, er was weer van alles gebeurd - dus ik zei haar: ‘Bel me niet meer op, laat je eerst nakijken.’ Ik wond me er geweldig over op en zal me er met kracht tegen moeten verzetten, want ik wil werken. Ik fietste later op de dag naar Nicolaï en legde hem uit dat Ellen er bij mij nu definitief uitligt. Hij zei: ‘Jij bent de baas,’ maar hij vond het geen goed idee omdat zij alle documenten had.

Op de stang waar mijn fiets aan vast zit in de gang zat een curieuze ‘boodschap’.





De klootzakken hebben hun zin wat betreft Primakov, die zich heeft teruggetrokken als kandidaat voor de presidentsverkiezingen. Ik betwijfel of Poetin safe is.

Er was weer geschreeuw vanavond op de trap met de gek van 3F, hij zwaaide met de Nederlandse vlag en er werd gedreigd de politie te bellen. Ik hield me erbuiten.

De gek, die Mike Riechelman heet, heeft in reactie op de scène van daarnet de vlag uitgestoken, in het donker in de regen. De hysterie over Haider wordt in Netwerk verlegd naar Filip Dewinter in Vlaanderen. Kok verklaarde plechtig voorlopig geen behoefte te hebben de nieuwe kanselier van Oostenrijk te ontmoeten. Zouden ze het nu echt zelf niet zien? Toen Kreis-

ky, een Jood, kanselier werd, blokkeerden de Arabieren toen Oostenrijk? Netwerk heeft het nu over ‘de zwartblauwe regering’ in Wenen. Washington (met de Joodse Madeleine Albright als minister van Buitenlandse Zaken) riep net als Israël de ambassadeur uit Wenen terug. En Fons de Poel: ‘Ik denk niet dat mijnheer Haider ervan in de war raakt.’ Ik heb de televisie maar afgezet. Ik heb genoeg onzin gezien, want het nos Journaal was niets beter.

5 februari 2000

05:00 uur

De gek van één hoog maakte me om 04:30 uur wakker met gerommel op zolder. Ik moest gaan kijken voor het geval het een dief was. Ik was daar zo wakker door dat ik maar ben gaan werken.

Op cnn is het vooral Oostenrijk wat de klok slaat. Maar Pim Fortuyn schreef een geweldige column over deze kwestie en de poldermentaliteit van Kok en consorten.90 De fpö van Haider is als tweede partij uit de bus gekomen bij eerlijk verlopen verkiezingen. Geen enkele aanleiding dus voor Kok om zich met de soevereiniteit van Oostenrijk te bemoeien. Bovendien, stelt Fortuyn, doet Haider niets anders dan de problemen van het vreemdelingenbeleid bespreekbaar maken en representeert hij ‘de burgelijke middenklasse in Oostenrijk die zich zorgen maakt over de teloorgang van de samenleving’.

Het voelt niet zoveel eenzamer dan voordat Hendrik het leven liet. Als je hun levens beschouwt, zowel dat van Henny als van Theo, wat hebben zij dan gedaan wat hun levens opmerkelijk maakt? Het ging voor hen allemaal om geld. Ik heb er nooit om gegeven en balanceerde altijd op de rand van de afgrond. Ik kreeg een brief van Buthelezi, gelukkig, want ik was even bang dat het contact verloren was gegaan.91 Hij had me graag ontmoet toen ik in Zuid-Afrika was, maar had het druk met verschillende commissies en buitenlandse reizen voor Mbeki. Ik schreef hem blij te zijn met zijn brief en te hopen dit jaar nog een gelegenheid te vinden naar Zuid-Afrika te komen.

Verder schreef ik Quirine Hattink en Sjan Poslavsky over het overlijden van Hendrik en stuurde ik Nellie drie foto's die ik in november nog maakte van Hendrik en Peter.

Wie denkt Máxima wel dat zij is? werd vrijdag uitgezonden.92 Ze stuurden me de video zoals beloofd. Aan het einde wordt ook

gezegd dat ik de meest zinnige dingen zei en daarom het laatste woord kreeg: ‘Je zou eigenlijk aan Willem-Alexander moeten vragen wat hij van Máxima vindt en doe dan meteen de groeten van mij.’ Het klonk best grappig.

Ed kwam langs. Ik gaf hem een klm-agenda met honderd dollar voor de kapper voor Peter mee, met een flesje Moustache en oordopjes. Nu nog Chinese thee en koffie. Ik geef de Maximavideo ook met Ed mee voor Peter.

Hij gaf de indruk zich niet met de situatie tussen Peter en mij te gaan bemoeien ‘want die druiloor zit erbij’, doelend op Edwin.

Bert Blanken van de ncrv belde dat mijn stukje over mam van 17:25-17:30 uur wordt uitgezonden met Prelude à l'après midi, maar ik kon het programma op de radio niet vinden.

Ronald Okker met wie ik uit Zuid-Afrika terugvloog, bedankte voor Chaos in Indonesië.

Myra vertelde dat de gek van 3F dat briefje onder mijn fietsslot had gedaan; ook mevrouw Gödecke had dit gezien.

Toen ik even naar de PC Hooftstraat liep, werd ik weer voortdurend herkend. Dat blijft me verbazen.

22:00 uur

Ik luister naar Clair de Lune,93 en word onder invloed van de verstilde pianoklanken toch wel heel erg triest bij de gedachte dat ik nu echt als enige nog over ben van De Horst. Beangstigend, althans, op een bepaalde manier.

Natuurlijk ben ik droevig en Hendrik doemt voortdurend (ook in bed) in mijn gedachten op. Daarna volgt de vraag: waarom ben ik alleen overgebleven?

6 februari 2000

Om 06:30 uur gaf de gek van 3F een gigantische trap tegen mijn deur, die nu niet meer normaal sluit. Ik trilde in bed van de schrik. Na enige overweging heb ik toch 112 gebeld en de politie, een blonde griet en een Indische jongen, kwam na enige tijd opdagen. Ze wilden niet zitten. Het papiertje wat bij mijn fiets was geplakt was geen bewijs en het beste was een volgende keer meteen te bellen. Ze waren eigenlijk ongeschikt, maar dat zou je er dus ook wel van worden; gekken in overvloed in deze stad. De vlag hangt ook nog steeds uit.

Ik belde Eduard, die opperde dat de gek van 3F misschien drugs gebruikt en daarom 's nachts door het lint gaat. Ik heb

daar geen zin in. De vlag heeft hij inmiddels binnengehaald, maar nu heeft hij een stapel kranten en lege flesjes op de gang gesmeten. Ik sprak Myra en ze deed alsof ze de trap tegen mijn deur niet had gehoord, maar wel de politie had gezien. Toen ze me vervolgens wilde vertellen wat Mike Riechelman (de man van 3F) over haar laarsjes had opgemerkt, zei ik dat me dat niet interesseerde en dat ik aan het werk ging. ‘Dan getuig ik niet,’ zei ze. Ook hartstikke gek.

Ik ging wat later bij Sonja van Zweden Mijn vriendin Beatrix in de bus doen om even beweging, frisse lucht en afleiding te hebben. Toen ik thuiskwam belde Wilma Mennega naar aanleiding van het overlijden van broer Hendrik, maar ik praat er liever niet over.

Ik heb Beerepoot een fax gestuurd (met een kopie aan Nicolaï) waarin ik nog wat nader uiteengezet heb wat ik allemaal gedaan heb aan lezingen en media-advies, wat hij kan gebruiken bij de schadeberekening.

Ik belde vanavond lang met Peter in Hillbrow. Hij zei dat Hendrik al gezegd had geruisloos van de aarde te zullen verdwijnen en niemand te zullen verwittigen. ‘Maar we hebben ook twee zeer prettige lunches gehad en veel gelachen,’ zei Peter. Peter heeft ook nog tandpasta nodig. Ik vertelde Peter hoe gek Ellen weer was en dat ik dat er niet ook nog bij wilde hebben. ‘Ja maar ze heeft heel veel bereikt.’ Waar, en ik ben de eerste om dat te erkennen. Hij ontvangt al mijn brieven. Het is nu weer redelijk normaal tussen ons, maar in Edwin heb ik geen zin meer, nooit meer. Peter zei dat Buthelezi veel problemen had.

André Spoor heeft een volle pagina over de hypocrisie van de Europese Unie geschreven.94 Net als Fortuyn merkt hij op dat de eu het recht niet heeft zich te bemoeien met het proces van regeringsvorming, op basis van de ‘eerbiediging van elkaars identiteit’ zoals die is vastgelegd in het Verdrag van Amsterdam. Maar de hypocrisie zit in het meten met twee maten. ‘Het is volmaakt belachelijk,’ betoogt Spoor, ‘om de laatste dagen uit de monden van eu-politici en televisiegeleerden te horen dat de tot nu toe goed lopende democratie in Oostenrijk beschermd moet worden tegen het monster Haider.’ Hoewel die democratie tot nu toe nooit goed heeft gewerkt, volgens Spoor, want sinds 1945 waren het de spö en de övp die samen de dienst uitmaakten, en vaak in een dusdanig grote meerderheid dat parlementaire debatten alleen voor de vorm gevoerd

werden. Niet alleen verdeelden zij de belangrijke en goedbetaalde banen onder elkaar, maar ook allerlei sociale voorzieningen en subsidies kwamen vooral ten goede aan de mensen met de hogere inkomens in plaats van aan de mensen waar ze op papier voor bedoeld waren. Spoor noemt het een ‘masker met een democratisch grimas’. Hij vindt het dus hypocriet dat de eu dit ‘eenpartijensysteem van de svövp’ ineens als een goed functionerende en fatsoenlijke democratie afspiegelt terwijl zij Haider onacceptabel vinden als ‘fakkeldrager van het onverwerkte verleden’ van Oostenrijk. Maar, vervolgt Spoor, het wegpoetsen van de rol van Oostenrijkers in de Tweede Wereldoorlog begon al in 1945, niet in de laatse plaats omdat de geallieerden Oostenrijk tot eerste slachtoffer van de nazi's uitriepen. Over Oostenrijkse nazi's die bijvoorbeeld in Nederland hadden huisgehouden werd met geen woord gerept bij het bezoek van staatspresident Schärf in 1961. Frankrijk had met Mitterrand een ex-Vichy-collaborateur als president en Kohl manipuleerde in Duitsland politieke macht met geld op geheime rekeningen. Het opgeheven vingertje, besluit Spoor, zou beter wat kunnen krabbelen aan eigen boezem. Ik ben het met Spoor eens. Ik denk dat hij een goed punt maakt.

Ik heb vanavond laat Wolfgang Schüssel, de nieuwe bondskanselier van Oostenrijk, nauwkeurig bestudeerd op de Duitse televisie. Hij is een eerste klas kerel met een goed stel hersens. Hij berispte de Duitse bondskanselier Gerhard Schröder en de idioot Joschka Fischer (de Duitse minister van Buitenlandse Zaken namens de Groenen) voor een verkeerde reactie op Haider en ik ben het met hem eens. Heel Europa heeft hysterisch gereageerd, net als bij Kosovo, en het wordt van kwaad tot erger onder invloed van de vs en de gebruikelijke Joodse oorlogshitsers. Het is weer een zaak van nationale soevereiniteit versus de zogenaamde supranationale Europese regels. Natuurlijk wond ook een juffrouw van de Groenen zich zeer op, want dergelijke clubs bedrijven politiek op grond van fundamenteel verkeerde uitgangspunten. Er werd gevraagd wat de eu zou doen als Haider ooit zestig procent van de stemmen zou krijgen. Volgens de juffrouw van de Groenen kon dat dan geen kwestie van nationale soevereiniteit zijn. De eu is geen superstaat, reageerde iemand anders. De voormalige Duitse minister van Buitenlandse Zaken Klaus Kinkel was het ook krachtig oneens met de genomen maatregelen. Inmengen in dergelijke binnenlandse aangelegenheden van andere eu-landen mag absoluut niet. Kinkel wees erop dat volgens het verdrag van Amsterdam sancties zijn toegestaan nadát er racisme of schending

van de mensenrechten is geconstateerd. De eu heeft zich ten aanzien van Oostenrijk door het opleggen van sancties vergaloppeerd, vindt Kinkel. Hoe gaan Polen, Tsjechië en dergelijke reageren op bemoeienissen als deze reageren? Er is niet nagedacht over de vraag wat er na de sancties moet gebeuren. Het is een herhaling van de waanzin rond Kosovo, maar op een andere manier.

7 februari 2000

09:00 uur

Toen ik gisteren naar die discussie rond Haider luisterde, vroeg ik me af hoe broer Hendrik kon spreken over ‘mijn schoenen staan gepoetst’. Hij leefde gewoon, had niets om handen, keek niet of nauwelijks tv - wat waren zijn activiteiten? Hoe kwam hij zo? Theo was hier wel anders in, die volgde wat er allemaal in de wereld gebeurde.

09.30 uur

Ik ging nog een paar foto's van Hendrik naar Nellie versturen, en toen ik terugkwam van het postkantoor stond de gek, Mike Riechelman, in het portiek. Ik negeerde hem totaal, maar het herinnerde me er wel aan een fax te sturen aan Eigen Haard dat ik verwacht dat zij mijn deur komen herstellen en hun best doen te voorkomen dat Riechelman zijn bedreigingen aan mijn adres kan waarmaken.95

Peter heeft Eduard gevraagd om twee potten troep van een drogist mee te nemen: prijs 99 gulden. Ik zal het betalen, maar het is niet in orde. Het zou de spieren versoepelen, een soort verjongingskuur.

Poetin zegt dat de Tsjetjeense hoofdstad Grozny is gevallen; het zal een pyrrusoverwinning zijn, want de islamitische separatisten dreigen nu met aanslagen in heel Rusland.96 De partijdige presentatie van Netwerk over Tsjetjenië is weer zo typisch.97 nova gaat straks ook weer over de skivakantie van Beatrix in Oostenrijk, waar ze vanwege de verkiezingsoverwinning van Haiders fpö, en de daaruitvolgende regeringscoalitie met het övp niet naar toe zou mogen gaan. De spotprent van nrc Handelsblad slaat ook al nergens op.98





21:40 uur, in bed

Soms doe ik mijn ogen dicht en stel ik mij Hendriks dood voor. Per slot van rekening herinnerde Peter me eraan hoe we samen konden lachen en we waren niet minder dan twee, nee drie maanden geleden nog bij elkaar. Wat super dat ik er naartoe ben geweest. Ik volgde simpelweg mijn instinct.

Bij nova spreekt commentator bij nrc Handelsblad Heldring zich nu ook tegen de reis van Beatrix uit, maar historicus Maarten Brands van de Universiteit van Amsterdam vindt het maar een storm in een glas water en hij bekritiseert vooral de Volkskrant, die de krant met de skivakantie van de vorstin geopend had.99 ‘De Volkskrant bracht het als wereldnieuws,’ zei hij terecht. Dat was wat mij ook opviel. Ik vond het eveneens overdreven, maar ik besloot die onzin toen te negeren.

Paul Rosenmöller (GroenLinks) - ik moet toch eens vragen of hij misschien ook een Jood is - en Felix Rottenberg werden als expert opgevoerd in nova (met Rob Trip als presentator) en in koor konden ze Beatrix bekritiseren. Eimert van Middelkoop van de gpv verweerde zich uitstekend tegen het geklets van Rosenmöller. Rottenberg zei - en dat zou waar kunnen zijn - dat Van Aartsen zich kapot ergerde aan wat Buitenlandse Zaken (zijn ministerie) zich allemaal permitteerde. Verder in nova het bericht dat de kostbare projecten om Marokkaanse jongens op het juiste spoor te houden allemaal zijn mislukt; en

dat de Joegoslavische minister van Defensie is vermoord terwijl hij in een restaurant zat te eten. Ik schakelde over naar cnn, maar daar praat men pure onzin over deze moord. Ik vraag me af welke geheime dienst op oorlogspad is.

8 februari 2000

Ik sliep met een aantal onderbrekingen, waarin ik steeds over de verdwijning van mijn broer Hendrik lag na te denken. Het blijft heel vreemd om als enige over te blijven.

Niet alleen mijn naamplaatje is verdwenen, maar ook dat van Riechelman. Bij hem is er een briefje geplakt met de naam van iemand die er niet woont. Ik faxte opnieuw naar Eigen Haard over de naamplaatjes, en ging naar het politiebureau. Ik wilde vertellen over de naamplaatjes, maar de juffrouw kon eerst niets over mijn melding van eergisteren vinden. Een ander kwam, die na wat zoeken dan toch in de computer vond wat er zaterdagnacht was gebeurd. Nu zit er dus een efficiënte juffrouw op de affaire, maar van de irritatie op het politiebureau raakte ik zeer opgewonden. Weer hoofdpijn dus. Ik zat vanmorgen zo rustig te werken, en nu tril ik van woede. Ik moet het bestrijden.

Nicolaï is terug van een weekend Londen. Hij zei mijn fax te hebben gehad en liet merken dat hij niet wist dat die ook naar Beerepoot was gezonden - aan wie de brief is gericht nota bene. Vreselijk. Ik heb hem nogmaals gezegd Ellen Pasman uit mijn vaarwater te houden. Dat zijn dan je advocaten, die menen tonnen te moeten worden betaald.

Twee agenten kwamen vanmiddag een paar minuten langs. Ze namen het briefje met de tekst ‘DOOD’ mee als bewijs (een frommelde het in zijn broekzak). Ze gingen de trap af naar Riechelman, maar werden door Myra achterna gelopen, naar haar flat meegenomen en daar zijn ze nu al meer dan een half uur.

Mevrouw Van Trirum van Eigen Haard belde. Ze zijn nu gealarmeerd, al bleek dat vooral naar aanleiding van Myra. Ik verduidelijkte met Myra geen probleem te hebben en haar het liefst hier in huis te houden, maar dat de rotte appel in dit huis natuurlijk die gek Riechelman is.

Bob Tapiheru belde uit Bad Honnef en sprak over Wahid en Chaos in Indonesië. Hij ziet Wahid als een idioot, net als ik.

Een zekere meneer Jansen kwam namens Eigen Haard om mijn deur te maken. De deur had een heel nieuw slot nodig door de trap ertegen van Riechelman. Jansen zei het papieren naamkaartje bij Riechelman eraf gehaald te hebben ‘want dat mag helemaal niet’. Ik vroeg hem het terug te hangen, wat hij deed.

Later heb ik het zelf gepakt en heb nu het bewijs. Wat heeft de politie vanochtend gedaan? Waarom hebben ze het niet gecontroleerd? Jansen zei: ‘Ik ben boos op Eigen Haard. Uw fax kwam om 10:00 uur gisterenochtend en pas vanmorgen kreeg ik het door.’

Ik heb nu het nummer voor Extreme Overlast, 5524442 gebeld en daar krijg ik nota bene een antwoordapparaat wat ik moest inspreken!

Ik bracht Nicolaï een brief van Ellen, en zonder deze open te maken, zei hij dat er waarschijnlijk in zou staan dat zij zich terugtrekt. Het spijt me, maar ze was zo gemeen tegen hem bij Vermeer dat ik nu niets meer met haar te maken wil hebben. Dat heb ik later Nicolaï ook in een briefje bevestigd, en heb hem tevens gevraagd alle post van haar aan mij via hem te laten lopen. Hij zou het afwikkelen. Wat jammer dat ze de eindstreep net niet heeft gehaald.

De gek heeft vanavond de vlag weer uitgehangen.

Ik faxte Coby Gerritsen of ze de eerste helft (fl 5.000,-) van de vergoeding voor vips vast kon overmaken omdat ik het geld hard nodig heb.

Ik schreef notaris Meijer om na te gaan wat er met het geld van broer Hendrik bij abn-amro is gebeurd. Ik zou niet willen dat dat geld door nalatigheid van Hendrik of mijzelf in de zakken van de bank verdwijnt.

9 februari 2000

Ik ging weer naar de politie, maar de juffrouw die me zo goed hielp gisteren was vandaag ziek. Wijkagent van Heusden (die gisterenmiddag al zou komen) komt nu vanmiddag. Ik liet een kopie van mijn fax van deze ochtend aan Eigen Haard achter.100 Ik beklaagde me bij de commandant op de Lijnbaansgracht dat er al vijf dagen niets was gebeurd. ‘Veel succes,’ zei de idioot. Ik heb ook al niets gehoord van Extreme Overlast. Intussen wappert de vlag weer vrolijk bij de gek.

Ik heb meldpunt Extreme Overlast naar Van Trirum verwezen. Om 10.00 uur belden ze eindelijk.

Het liefste wat me deze ochtend is overkomen was Luna, de hond in de kopieerwinkel.

Ik heb Eduard zorgvuldig aangegeven hoe hij Peter en Edwin beter toch naar de Nederlandse ambassade kan zenden, want als Peter geen 1.900 gulden verdient (zegt Eduard) kan hij geen partnerschap met Edwin aangaan.

Ik heb de hele dag verder geen politie, geen Extreme Overlast en geen Van Trirum gezien of gehoord, de hele dag stilte.

In de hoop dat er bij de politie eens iemand actie gaat ondernemen, heb ik vanmiddag een formele aangifte van bedreiging met de dood op schrift en bedreiging in mijn woning door Riechelman via de fax gedaan. Ondertussen wappert de vlag van die vent al de hele dag. Mevrouw Gödecke zei dat ze erg overstuur was van alle toestanden hier.

Ik ga morgen naar het graf van mijn ouders - waar broer Hendrik geen cent voor over had - om zijn verjaardag, 10 februari, te gedenken. Het moet.

Ik ben inmiddels afgevallen tot 94 kilo.

Ik geloof dat Santo zei dat ze op 10 februari zouden gaan besluiten of Mijn vriend Sukarno uitgegeven gaat worden.

Eduard wilde over een belastingaanslag van 6.000 gulden spreken, maar op dit moment heb ik erg weinig fut voor de problemen van anderen.

10 februari 2000

De dood van broer Hendrik, die vandaag 77 jaar zou zijn geworden, ontroert me nog zeer.

Ik bracht een enveloppe met 160 rand die ik nog had voor Peter naar Eduard.

Ik had Sillevis Smitt nog gewaarschuwd dat ik Beatrix niet zou sparen als de arbitrage ook weer een spelletje blijkt te zijn. Ik krijg om me heen steeds te horen dat de arbitrage vast weer een truc is om me met een fooi af te schepen.

Ik stuurde opnieuw een fax naar Eigen Haard dat ik allerminst te spreken ben over hun gebrek aan contact en actie over de problemen met Riechelman.

Bij Struwe wilden ze waar iedereen bij was over broer Hendrik spreken, maar ik hield mijn poot stijf, want dat kon natuurlijk niet.

Trein naar Bilthoven

Ik heb het doorgezet en ben onderweg naar Den en Rust om van ons alle drie één roos op het graf van onze ouders te gaan leggen. Het is een soort pelgrimage die moest plaatsvinden. Ik wilde muziek luisteren en nam mijn walkman mee maar vergat er een cassette in te doen.

Het lezen van het ochtendblad maakt me misselijk vanwege de onbenullige, zinloze bladvulling. Op televisie is het al niet anders. Ik zou het liefste aan mijn bureau hebben doorgeschreven, want ik ben in een creatieve bui, maar ik wist zeker dat ik

naar Den en Rust moest gaan. Ik zou ook wel even naar Poslavsky's graf willen gaan, maar waar is het?

In mijn leven stond altijd één vraag centraal: moet je als journalist de waarheid in 's lands belang dienen, of moet je je carrière laten prevaleren? Misschien had ik anders gehandeld als ik niet het kapitaal van mijn familie had gehad. Ik vond integriteit, gewetensvol handelen, belangrijker dan de vraag of dat de rode kaart kon opleveren. Als ik het weer zou moeten doen, zou hetzelfde gebeuren omdat mijn zelfrespect en prioriteiten muurvast liggen. Trouwens, ik heb sinds 1956 mezelf zeer veel materiële voordelen ontzegd om me aan mijn principes en de waarheid te houden. Tenslotte leefde ik in Rome in een eenkamerappartement en al die jaren in Kew Gardens was het eigenlijk niet anders. Alleen Zuid-Afrika was iets beter.

11:15 uur, trein naar Amsterdam

Het was een wandeling van 45 minuten, deels zonnig en godzijdank droog.

Toen ik de rozen op het graf had gelegd, begon een dame vlakbij een boeket uit te pakken. Ik ging dus weg en probeerde het graf van Lex Poslavsky te vinden, zonder succes. Ik ging terug om alleen te zijn, te bidden. Er waren tranen en toen ik wegliep, nam ik een dennenappel mee.

Het huis van De Muinck Keizer op de Rembrandtlaan in Bilthoven is half kantoor geworden.

Westerkade

Ik moet nu eerst formeel aangifte doen van bedreiging door Riechelman.

Ik arriveerde bij het kantoor op de Lijnbaansgracht, waar een Hindoestaan met strepen zei: ‘Ik kan u het 06-nummer van de heer Van Heusden geven.’

Ik zei: ‘Wat?’

‘Ik wil u helpen,’ antwoordde hij.

‘Ik ben hier al vijf keer geweest! Zoveel sukkels als op dit kantoor zitten, heb ik niet eerder ontmoet.’ Ik ging naar de Marnixstraat, het hoofdkantoor. Daar zat een glimlachende Surinamer zonder hersens. Ik kreeg iemand van de Centrale Recherche Dienst aan de lijn. Die verwees me weer terug naar de Lijnbaansgracht. Uiteindelijk stuurde ik maar weer een fax met mijn verhaal en mijn klacht.

Meldpunt Extreme Overlast belde om half vijf. Ze hebben op 22 februari een vergadering en dan staat het incident van 6 februari op de agenda. Ik dacht eerst dat de juffrouw aan de lijn

een grapje maakte, maar toen ik vroeg waarom er geen actie werd ondernomen zei ze: ‘Ja, daar heb ik geen antwoord op.’ Toen heb ik opgehangen.

Casper kwam vanavond een uurtje langs. Hij is op zoek naar een nieuwe baan. Hij zag er goed uit. Ik heb met Casper niet over Hendrik gesproken. Hij kende alleen Theo dus wat zou ik met hem over Hendrik praten?

Weer een dag voorbij. Henk was mams lieveling, maar ze wist dat hij vreselijk veranderd was in al die jaren in Zuid-Afrika.

11 februari 2000

Was om 04:00 uur wakker om de gebruikelijke redenen, maar ik dwong mezelf met tellen tot tien, zoals Bellaar Spruyt me leerde, en ben weer in slaap gevallen - tot 07:40 uur.

Wat Albright en Cook zich permitteren is nauwelijks te geloven. Zij willen het vliegverbod op Joegoslavië opschorten (op verzoek van de Servische oppositie) om te laten zien dat de sancties niet het Servische volk, maar het regime in Belgrado moeten treffen. In plaats daarvan willen zij strengere financiële sancties en uitbreiding van de zwarte lijst van mensen die geen visum voor Westerse landen mogen krijgen omdat zij Slobodan Milošević steunden.

Vanmorgen kwamen er weer twee agenten die van me wilden weten wat er precies was gebeurd, terwijl ik dat al twee keer eerder hier thuis aan agenten heb verteld, afgelopen dinsdag op het bureau nog een keer en ook in mijn schriftelijke aanklacht dit precies heb vermeld. Ik heb direct een fax naar de Lijnbaansgracht gestuurd dat ze misschien wel denken dat ze met een imbeciel te maken hebben, maar dat ik me niet door hen in de maling laat nemen. Ik stuurde een kopie aan Paul de Ridder, maar dat ging mis. Ik belde hem direct vanuit Struwe dat zijn fax niet goed was, maar er bleek iets met de papierrol te zijn. Toen ik terugkwam van Struwe stonden warempel de twee agenten van vanmorgen weer bij me voor de deur. Paul zei dat die gek hier geplaatst was om mij te terroriseren. Dat had hij gisteren ook gezegd, maar nu begin ik het warempel te geloven. Ik zei de agenten: ‘Ik wens niet meer met u te praten,’ en deed de deur dicht. Ik heb direct een tweede fax geschreven, want dit is geen manier van werken.101 Mij blijven ze maar lastig vallen en Riechelman hebben ze nog niet eens gesproken.

Ik ben zeer gespannen over dit gedonder, maar doe er alles aan

mijn gedachten onder controle te houden. Paul zei dat twee rechercheurs op de Lijnbaansgracht zich twee jaar geleden met de bedreiging van het Surinaamse Kamerlid Tara Singh Varma hadden beziggehouden. Hij gaf me hun namen en telefoonnummers, en zei dat ik hen in geval van nood kon bellen. Zij zouden meteen komen. Ik bel niemand, ik wil schrijven. Ik heb de stekker van de telefoon eruit getrokken.

Het conflict tussen Wijdenbosch en Bouterse loopt hoog op. President Wijdenbosch wil van het Bouterse-gezinde bestuur van de ndp af. Gesprekken tussen Bouterse en Wijdenbosch, Boerenveen en Graanoogst om de twee weer bij elkaar te brengen, zijn op niets uitgelopen.102 Inmiddels heeft Bouterse al veel steun van zijn vroegere vrienden verloren. Linscheer en Boerenveen hebben gekozen voor Wijdenbosch en ook Alibux heeft Bouterse de rug toegekeerd. Hoe is Bouterse er in godsnaam in geslaagd al zijn bondgenoten van zich te vervreemden? Ik weet wat mij overkwam, maar het kan met niets schelen. Ik zat aan de buitenkant.

De stunt van Time met het nummer over de corruptie van Suharto heeft bereikt wat Washington wilde: niemand spreekt meer over de 500.000 doden in 1965.

Quirine stuurde me een aardige brief als reactie op de dood van Hendrik.103 Ze zegt De Horst, mijn ouders en grootmoeder nooit te zullen vergeten, en soms in gedachten een wandeling door de tuin en het huis te maken. Ik stuurde Quirine een familiefoto uit 1948 van De Horst en twee foto's met Henny van 4 november 1999.

Van Aartsen stuurde een reactie op mijn brief van 6 januari en schrijft dat hij in Indonesië nog met ambassadeur Van Heemstra heeft gesproken, die niets weet van een formeel Nederlands verzoek om mij geen visum te verlenen. Volgens Van Aartsen zou ik dus gewoon een visum moeten krijgen en hij adviseert zelfs Van Heemstra op de hoogte te stellen als ik een visum aanvraag, zodat hij eventueel kan helpen.104 Ik was totaal verbaasd.

Toen ik vanmiddag bij Nicolaï langsging, had hij Ellen aan de telefoon, ze spraken over geld.

De ncrv belde of ik deel wilde nemen aan een studiogesprek over de huisvesting van oude homo's. Daar had ik geen zin in.

12 februari 2000

Ik ben vergeten de politie mee te delen dat Extreme Overlast had gebeld dat 22 februari aanstaande de toestand hier in huis op de agenda staat.

Ik heb er niet over geschreven uit ergernis, maar het stuk dat Peter Nicolaï voor Beerepoot had voorbereid droop van de falsificaties. Bijvoorbeeld: ‘De eerste twee jaar in de vs werd hij door zijn vrouw onderhouden.’ Dat is dan mijn advocaat. En als ik ergens bezwaar tegen maakt, zegt hij dat het juridisch anders niet verantwoord is. Zijn reactie op de brief van Van Aartsen aan mij vond ik ook helemaal verkeerd.

In dit land moet je op basis van de weerberichten de straat op gaan. Ging nog even een nieuwe brief aan Van Aartsen kopiëren, en zond brieven aan Paul en Kadarisman. Nu, om 11:30 uur, zware regen natuurlijk.

Mijn nieuwe boek krijgt vorm.

Wat is er toch met Bouterse gebeurd? Het ziet er steeds meer naar uit dat hij zichzelf in de soep heeft gedraaid. En waarom precies kreeg hij bonje met Wijdenbosch? Nu heeft hij zichzelf weer als lijsttrekker van de ndp aangewezen voor de komende presidentsverkiezingen, terwijl zijn partijgenoot Wijdenbosch nu president is.105

Ik stuurde een brief naar ambassadeur Isnar, de zoveelste, met het verzoek om een afspraak en de vraag om mij een aanvraagformulier voor een visum op te sturen. Ik sloot de brief van Van Aartsen bij, in een poging de idioten te overtuigen dat ik een visum moet krijgen om naar Indonesië te gaan.

13 februari 2000

Elsevier schrijft over mensen die in de bioscoop door de film heen praten, een meisje in een boekhandel die haar bakje friet op een stapel boeken neerzet om haar vette vingers vrij te hebben om door een ander boek te bladeren en een man die een tik op zijn hoofd krijgt van een passerende tiener, omdat hij niet snel genoeg wegfietst als het stoplicht op groen springt.106 De lompheid regeert, volgens het artikel. Het artikel beschrijft precies wat ik al jaren observeer. Wat het artikel niet benoemt is de behoefte aan stilte, aan afzondering, aan alleen zijn. Er heerst een totaal gebrek aan stilte in je leefruimte. Het bakje dat mijn nieuwe buurman tegen mijn keukenmuur hing is er een voorbeeld van. Ik hoor precies wanneer hij er iets inlegt of uit-

pakt. Dat is één van de vele irritaties die zich opstapelen. Of dat wanneer de gek beneden de plee doortrok, na een reparatie, bij mij in huis de leidingen begonnen te borrelen. Ook de hele scène van vorige week - de vlag wappert nog steeds - was er een voorbeeld van. In de trein zit ik permanent op het balkon om de geluiden van anderen te kunnen ontlopen. De walkman helpt in het creëren van een illusie de hinderlijke kudde buiten te kunnen sluiten. Dames op straat met klik-klak-hakken als stampende ss'ers, ik blijf vaak stilstaan tot ik het niet meer hoor, en denk dan: it's getting worse with you. En toch moet het. Doe ik het. Nederland begint als een kooi met ratten te worden. Dat was New York allang en het gedrag van daar komt nu hier en in heel Europa natuurlijk.

Ik heb Con Hermens over het heengaan van Hendrik geschreven en dat hij net als Theo geruisloos, zonder dienst is gecremeerd.107 In de geest van mijn ouders heb ik nog een foto ingesloten. Af en toe, al zit ik te werken, word ik overvallen door droefheid.

Eduard is al bij Peter geweest, die de spulletjes die ik had meegegeven heeft ontvangen. Twee dagen geleden bedacht ik me nog dat ik vergeten was kaas mee te geven, maar ja, Peter zal daar ook nooit om vragen of me eraan herinneren.

In Thermos zag ik door de stoom Menno binnenkomen en ik vroeg me af hoe zijn aan aids overleden vriend Richard er ook alweer uit zag. Ik zou een foto willen hebben voor de Memoires, om hem te eren. Later kwam Menno ongevraagd met zijn portemonnee naar me toe en toonde me een kleurenfoto van Richard met een herdershond. ‘Ik denk iedere dag aan hem,’ zei hij. Verdrietig. Hij heeft al geruime tijd een nieuwe vriend. Maar hoe werkt zoiets? Toeval dus.

Leny Spil belde uit Jakarta. Schelto van Heemstra was net terug van het bezoek van Wahid aan Den Haag.

Daarna een lang telefoongesprek met Peter. Eduard had ze in Holiday Inn te eten gevraagd, wat zeer geanimeerd was geweest. Peter klonk prima, maar hij is een acteur. Ik ken hem al lang genoeg om mijn twijfels te hebben. Ik zal afwachten wat Eduard te melden heeft.

Denk keer op keer aan Hendrik. We zijn geboren uit onze ouders en nadat zij zijn heengegaan, was de link met mijn broers

de laatste link met de oerbron. Ik voel me geamputeerd, zoals een kip die nog doorloopt zonder kop.

The New York Times komt met een commentaar over de overwinning van Rusland op de rebellen in Grozny. De stad ziet er volgens de krant uit als de platgebombardeerde steden in Europa in 1945. Het bestrijden van de Tsjetsjeense rebellen zou slechts een excuus zijn geweest voor de echte agenda van Poetin, namelijk om zijn positie te verstevigen voor de presidentsverkiezingen.108 Waar het werkelijk om gaat staat hier natuurlijk weer niet in. Rusland ligt onder vuur, zoals Castro al veertig jaar onder vuur ligt.

14 februari 2000

Ik was met Peter Nicolaï bij Jos Beerepoot. Eerst was ik obstinaat, maar toen ik in de gaten kreeg hoe prima Nicolaï met Jos bezig was, liet ik ze begaan. Ik denk dat de zaak nu pas echt op de rails staat. Toch was deze ontmoeting van twee uur weer een belasting.

at5 wilde om 13:00 komen voor een opname over Máxima. Ik had hen gezegd eerst te bellen omdat ik naar Beerepoot moest. Natuurlijk drukten ze om 12:30 uur, zonder telefoontje vooraf, op de bel. Ik liet ze rustig bellen en heb nu gezegd dat ik te moe was, wat waar was na twee uur bij Beerepoot. Ik heb er geen zin meer in. at5 doet niets aan mijn proces en nu dit? Niet dus. Ik kijk naar de klok uit De Horst en bedenk me dat mijn ouders erg bezorgd waren wat er met de erfstukken van de familie zou gebeuren. Ik zal tot het uiterste mijn best doen om aan onze familie het belang te geven wat haar toekomt, maar ik vrees dat er geen toekomst meer is in dit gekkenhuis.

15 februari 2000

Ik luister naar Andrea Bocelli en word stil en verdrietig vanwege mijn broer, die ik nog zo betrekkelijk kort geleden een afscheidshand gaf. Hij is zo vreemd ‘verdwenen’. Nu ben ik de enige in vlees en bloed die over is in de directe lijn van al die Oltmansen die ons voor zijn gegaan.

Beerepoot heb ik een korte memo geschreven met wat aandachtspunten voor de berekening. Ik wil bij een vergoeding niet voor verrassingen met de belasting komen te staan, en in verband met de ziektekostenverzekering wil ik in de aow. Ook heb ik hem gewezen op de vergoeding en rehabilitatie die Ivens kreeg en dat ik in dat verband het kunnen uitgeven van mijn Memoires als rehabilitatie zie.

Peter Nicolaï heeft met Klaas Jan Hindriks gesproken over de beloning van correspondenten in het buitenland. Hij is ook naar een letselschade-advocaat geweest met de brief van Sonja van Zweden, om bij haar te informeren hoe je psychische schade kunt berekenen.

16 februari 2000

Het gedoe met de advocaten houdt me zo van mijn werk. Nu wil Nicolaï weer een overzicht hebben van alle advocaten die ik als gevolg van de sabotage allemaal in de arm heb genomen. Ik ben er gisteren al aan begonnen en ben er nu ook weer aan bezig, vanaf 06:00 uur. Ik moet echt mezelf dwingen aan Nicolaïs verzoek te voldoen.

Ivanisevic verloor in Rotterdam van een Belg - maar het maakt voor hem niet zoveel uit, want hij heeft al veertig miljoen gulden verdiend met tennis.

Ik heb geen reactie gehad van Coby over mijn vergoeding voor vips dus ik heb haar nog eens herinnerd aan mijn verzoek alvast de helft te krijgen.

Trein naar Den Haag

In Nieuwspoort in Den Haag is een debat tussen journalisten en Van Aartsen over journalistiek en buitenlandse politiek. Ik heb geaarzeld, maar heb toch besloten er te gaan kijken.

Nieuwspoort

Pieter Broertjes kwam groeten, evenals Ron Abram. Kamerlid Jan Hoekema, van d66, vond Ellen uitstekend. Ik bedankte hem voor zijn werk in mijn zaak. Ook Jan Marijnissen kwam langs, en hem bedankte ik eveneens.

‘Journalisten lastig, ja, dat hoort bij hun baan...,’ aldus Van Aartsen. Broertjes zet het onthullen van de pers tegenover verhullen (om diplomatieke redenen) van de diplomatie. Toch zegt hij weinig belangwekkends; misschien is hij niet zo'n interessant persoon. Het toespraakje van Mark Kranenburg was inhoudelijk beter. Van Aartsen was jammer genoeg een hoop blabla. Ik zie om me heen een totaal nieuwe generatie.

Ik dacht even aan Egbert Kunst en kwam hem toen spontaan tegen, met grote zwarte hoed. Hij was het ermee eens dat de eis aan Japan voor excuses idioot was, Beatrix weigerde zich ook te verontschuldigen aan Suharto. Oscar Garschagen, redacteur bij Vrij Nederland, stond me aan te gapen. Van Aartsen ergerde zich aan de vragen van Weisglas.

Trein naar Amsterdam

Het is prima dat ik er was, al werd ik door velen aangegaapt, Willebrord Nieuwenhuis voorop.

Natuurlijk heb ik niets losgelaten over de arbitrage, al heb ik Marijnissen en Hoekema off the record wel verteld wie er in de arbitragecommissie zaten. Ik was wel de enige ‘oudere’ journalist in een sweater (net als wat jeugdige journalisten) en de enige op sneakers.

De ontmoeting op zichzelf had weinig om het lijf. Pieter Broertjes heeft de neiging om stoer te doen. Ook tegen Van Aartsen. De man die op mij de beste indruk maakte was Mark Kranenburg.

Volgens Verploeg (die er niet was) telt de nvj 9.000 leden; er kwamen er 200. Treurig. Maar Van Aartsen is ook niet interessant eigenlijk. Ik kan er de vinger niet op leggen waarom hij me probeert te helpen.

Ik bracht de pagina met foto's van Bernhard en de Wereldjamboree naar de Koninklijke Bibliotheek terug. Kees Thomassen is zo'n verschrikkelijke zenuwpees, wat eigenlijk jammer is. Er lijkt inderdaad 67 meter materiaal te zijn. De dozen van uitgeverij Nijhoff staan er nu ook.

Ik kocht op weg naar het station een appelstrudel - een vrouw begon te giechelen, een jongen keek op: ‘Ik zag u zaterdag in de helikopter.’ Ik heb de aflevering zelf niet gezien.

De etter van beneden belde nog laat op mijn bel, waardoor ik zeer schrok, maar ik ben nog steeds sterk genoeg om alle sabotage te bestrijden.

17 februari 2000

Ik tril met de telefoon in mijn hand van ergernis. Ik heb net het zoveelste vervelende telefoongesprek met Ellen achter de rug; het ging over termijnen. Ik heb er nu definitief een streep onder gezet. Ellen belde verdomme weer, en alles wat ik zei was ‘nee’. Ik heb meteen een fax gestuurd aan Thunnissen, de secretaris van het College van Arbiters, dat alle communicatie via Nicolaï moet lopen, en dat Ellen bij herhaling heeft gezegd zich terug te trekken en ik die onzekerheid nu niet kan gebruiken. Ik heb hem ook gevraagd spoed te zetten achter de procedure, want ik had in een brief van hem aan Pasman gelezen dat er weer allerlei documenten moesten worden uitgewisseld. Ik heb Van Aartsen een kopie gestuurd en ook hem gevraagd de zaak te helpen bespoedigen. Ik had Nicolaï ook een kopie gestuurd en het duurde niet lang of ik kreeg hem kwaad aan de telefoon: ‘Wat heb je nu weer gedaan? En Vermeer?’ Ik maak-

te hem duidelijk dat Vermeer erbuiten staat. Alle contacten lopen via Peter. ‘Ja, maar ik ga anderhalve week naar Rusland.’ ‘I don't care.’

Nu is het 13:30 uur en weer is door toedoen van Pasman een halve dag verpest. Ik moet nu toekomen aan geconcentreerd werken.

Ik heb Nicolaï toch nog maar een fax gestuurd om uit te leggen hoe het zit met Vermeer. Thunnissen had alleen contact met Ellen, daar stond Vermeer buiten, en nu heeft Thunnissen dus alleen contact met Nicolaï en daar staat Vermeer dus ook buiten. Alleen wanneer Nicolaï weg is, komt Vermeer in beeld om hem waar te nemen, zoals hij dat ook bij Ellen deed.

Johan Struwe vroeg waarom ik niet over de dood van Hendrik wilde spreken toen ik laatst bij hem was. ‘Omdat ik dat geen onderwerp vind om te bespreken aan de balie van een tabakswinkel.’ Hij bleef stil.

Ik heb de stekker van de telefoon er weer uitgetrokken omdat ik er zeker van was dat Ellen aan het bellen, wachten en zuchten was, zoals zij al maanden doet.

18 februari 2000

Ook vannacht, om 02:00 uur, werd ik wakker van Riechelman die op mijn bel aan het drukken was - maar ik had de hoorn van de intercom eraf liggen en ik had oordoppen in. Ik keek door het raam op straat, en hij stond beneden iets te doen bij de deur, ik moet nog zien wat. Gevolg: ik lag meer dan twee uur wakker - een ramp, want ik wil werken en voelde me bij het opstaan geradbraakt.

Ik had een lang telefoongesprek met Quirine vanmorgen, die blij was met de foto's die ik haar heb gestuurd. Zij is de enige nu met wie ik over De Horst kan spreken. Marie van Zoeren en Con Hermens reageerden niet, helaas.

De idioot van 3F heeft blijkbaar vannacht een nieuw naamplaatje aangebracht, dus ik heb me voor niets zo opgewonden. Toen kwam er een suffe fax van Vermeer die een punt maakte van mijn brief aan Thunnissen en Van Aartsen en vond dat ik daarmee de zaak weer schade had toegebracht.109 Hij vindt dat ik Ellen weer binnenboord moet halen als contactpersoon. Ik heb Vermeer een briefje teruggeschreven dat er geen sprake van kan zijn dat ik mijn standpunt wijzig en dat Ellen zelf herhaaldelijk had geroepen zich terug te trekken.

Ik heb Ellen nog een brief gebracht dat ik haar inzet erg waar-

deer en hoop dat ze zich voor het leveren van de stukken voor de arbitrage ook nog zo inzet.110 Vervolgens bracht ik Peter Nicolaï een exemplaar van Persona Non Grata voor de letselschade- advocaat. Hij begrijpt dat ik niet op de beslissing inzake Ellen terugkom. Hij was de taken van haar al aan het overnemen. De drie exemplaren voor de arbitragecommissie stuurt Lidewij van Papieren Tijger naar Vermeer, omdat Nicolaï woensdag naar Moskou gaat.

Ik groette Babs Bellaar Spruyt bij de tram toen een lange blonde kerel mijn naam riep. Ik draaide om. Hij had een trui aan met ‘Willem Oltmans for president’, en noemde me in één adem met Pim Fortuyn.

19 februari 2000

Zijn Frieda en ik niet op deze dag, 43 jaar geleden, zogenaamd getrouwd?111

Toen ik gisteren beelden zag van het partijcongres van Milošević en de manier waarop steun aan hem werd benadrukt, moest ik denken aan Ceauşescu van Roemenië vlak voor zijn val.

Verhagen, opgestookt door Ellen, trekt zich terug. Hij schreef Nicolaï en mij dat hij door Ellen bij de zaak betrokken was en ‘wat mij betreft neemt mijn bemoeienis met deze zaak dan ook een einde nu Mr. Ellen Pasman buitenspel is gezet.’112 Ik schreef hem:

‘Uw brief d.d. 19 dezer113 klopt niet. Mevrouw Pasman heeft mij tot vier maal toe opgebeld, dat zij zich uit de zaak terugtrok. De vierde keer heb ik gezegd: Okay. That's all. Ik zag u voor iemand aan, die voldoende ervaring had om zich eerst van een en ander te verwittigen hoe zaken werkelijk verlopen waren alvorens de brief uit te doen gaan aan Peter Nicolaï en mij, zoals u deed.’114

Ik heb het altijd geweten: Ellen is een levensgevaarlijke dame - precies als Etty Röell.

Ben mijn boek in wording opnieuw begonnen: het oude liedje.

Nu gaat de vader van Elián González dus toch naar de vs om zijn zoon te halen. Hoe gaat dit aflopen?

Minister van Binnenlandse Zaken Bram Peper heeft vorig jaar zijn vrouw op kosten van het ministerie meegenomen toen hij op dienstreis ging naar de Nederlandse Antillen.115 ‘Na dit bericht is Peper niet meer te handhaven,’ zei Ronald Gase toen ik hem daarstraks aan de telefoon had.

Judge Judy,116 zit bij Larry King op cnn en spreekt erg zinvol. Ze dringt aan op een betere opleiding en ook betere betaling van agenten. Het recht van ouders om hun kinderen op te voeden is heilig - een fundamenteel Amerikaans recht -, tenzij er sprake is van mishandeling. Judy noemt het dan ook schandalig wat ze met Elián uithalen. Zijn vader zou niet hoeven overkomen om zijn eigen zoon op te halen. Als de vader het kind had meegenomen op een boot en was omgekomen, dan zou zijn in Cuba achtergebleven moeder haar zoon allang terug hebben gekregen, dacht Judy. Waarom zegt Larry niet voor één keer dat de jongen gewoon terug naar Cuba moet gaan?

20 februari 2000

De commissie Van Kemenade vond dat de regering 250 miljoen gulden aan de Joden moet uitkeren als schadeloosstelling voor het Joodse vermogen dat tijdens en na de Tweede Wereldoorlog onrechtmatig in de Nederlandse staatskas verdween. Maar de Joden ruiken poen en willen een slag slaan, alsof ze de enige oorlogsslachtoffers zijn geweest. Volgens het Centraal Joods Overleg zou de werkelijke schade tussen 746 miljoen en 2,2 miljard bedragen.117

Anna Pignocchi schreef dat ze Aurelio Peccei, voor wie zij jaren werkte, nog steeds vreselijk miste en benieuwd is hoe zijn ideeën zich zouden hebben ontwikkeld.118 Haar collega en Peccei's andere rechterhand Elena Tognarelli was een jaar geleden aan kanker overleden. Anna en Elena hebben mij nog eens bezocht op Amerbos.

Toen ik de deur uitging om Trouw te halen, zag ik dat het nieuwe naamplaatje van Riechelman alweer is afgebroken. Dat

moet dus Myra zijn. Ik schreef Riechelman een briefje: ‘Iemand is ons tegen elkaar aan het opzetten - ik heb je plaatje niet weggehaald.’

Gisteren schreef ik dat Milošević en zijn vrouw me aan Nicolae Ceauşescu en zijn vrouw Elena deden denken. Vandaag lees ik een recensie van Milošević: Portrait of a Tyrant waarin schrijvers Doder en Branson aan het einde ook verwijzen naar het lot van het echtpaar Ceauşescu.119 In Coral Gables had ik dit boek twee keer in handen, maar ik koos toch voor een boek van Chomsky.

Gisteren begon ik opnieuw aan mijn boek - op dit moment, 14:00 uur, begin ik nog eens opnieuw en nu denk ik de juiste start te hebben gemaakt.

Vanmiddag, na een gigantische cocksuck door José, een nieuwe jongen in Adonis, ging ik naar Eduard. We praatten een tijdje en hij verzekerde me dat het goed gaat met Peter, geen trillende handen. Het diner dat hij met Peter en Edwin had gehad was prima. Hij gaf me een ansichtkaart van zijn Franse kasteel. Gestoord. Het is hem naar de bol gestegen.

21 februari 2000

Serge van Duijnhoven kwam over uit Brussel en had De moord op Lumumba van Ludo de Witte voor me meegebracht.120 Ik deed misschien een beetje uit de hoogte wat betreft verschil in kennis, maar hij is ook zo hinderlijk nerveus. Hij hokt met een jongedame uit Macedonië, met wie hij niet wil trouwen. Hij is goed op de hoogte van de situatie op de Balkan en gaf me daarover nog enkele interessante invalshoeken. Over andere zaken heb ik af en toe mijn twijfels bij hem. Zo zei hij dat nu blijkt dat België en Boudewijn zelf bij de moord op Lumumba waren betrokken. Ik moet eerst het boek lezen om daar iets over te kunnen zeggen. Serge benadrukte trouwens dat Greenpeace geen stap verzette om te onderzoeken wat de milieuschade (bijvoorbeeld door uranium) is van de acties van de navo in Joegoslavië.

Peter Nicolaï belde. Andersen had een schadeberekening gemaakt en komt op twintig miljoen gulden uit. Hij vertelde enkele details over wat ik in Zuid-Afrika had kunnen verdienen. Ik heb Verhagen toch nog een iets uitgebreidere verklaring gestuurd over de situatie met Ellen. Ik legde uit dat in deze fase van het proces ik de onzekerheid die Ellen veroorzaakt met

haar telefoontjes en haar venijnig gedrag tegenover Nicolaï niet kan accepteren. De juridische opzet blijft hetzelfde alleen zal ik zelf het verhaal houden over wat me 47 jaar is aangedaan, in plaats van Ellen.

Vermeer had de advocaten een brief gestuurd over de stukken benodigd voor de arbitrage, maar begon zijn brief zich gepasseerd te voelen bij het inschakelen van een letselschade-advocaat.121 Ik heb Vermeer geschreven zo'n opgeheven vingertje van hem richting Nicolaï niet wenselijk te vinden en duidelijk gemaakt dat ik persoonlijk Nicolaï goedkeuring heb gegeven daarmee door te gaan. Bovendien, schreef ik, als hij dan de beste letselschade-advocaat van Nederland kent, waarom was hij daar dan niet eerder mee gekomen?

Ik heb het diner met Arendo Joustra morgen afgezegd. Ik kan het er niet bijhebben nu alles zo op het laatst nippertje voor het vertrek van Nicolaï naar Moskou geregeld moet worden. Hij had gehoopt leuke verhalen te horen, maar daar ga ik niet voor.

De idioot Riechelman reageerde niet op mijn brief je, maar hij heeft wel een nieuw papier op de deur gehangen, nu met een rood ss-embleem, en er zit nu ook een sliert lijm op het slot van mijn brievenbus.

Eduard vertelde dat broer Hendrik hem had gezegd dat hij Nellie liet schieten nu ze een nieuwe kerel had, waar ze niet mee samenwoonde om haar uitkering niet te verliezen. Heeft hij me dat verteld? Misschien, maar ik heb het niet onthouden.

Er kwam een lange brief van Gino, die nog steeds op krukken loopt vanwege het been dat hij heeft gebroken bij een motorongeluk vlak voor zijn vertrek.122 Ik wist niet dat het zo serieus was. Ik schreef hem meteen terug en vertelde hem over de dood van Hendrik en de komst van Peter en Edwin naar Tilburg in juni. Ook dat mijn tripjes naar de darkroom uitsluitend een noodoplossing zijn omdat hij nog steeds de enige is naar wie ik uitkijk en met wie ik de liefde wil bedrijven. Door zijn brief loop ik al enige tijd met een golfje geluk rond, en dat op mijn oude dag. Zijn taalgebruik is na acht jaar in Nederland toch nog slecht. Dat is waarom de klm hem niet wilde.

De idioten beschouwen het als een succesje voor Kok dat Japan iets zei over de excuses voor de Nederlandse oorlogsslachtoffers. De lafaards kunnen het zelf niet door hun keel krijgen om hetzelfde richting Indonesië te doen.

Ik heb een eerste blik in het boek over Lumumba geworpen en het lijkt me een uitstekend boek.

In bed

Broer Hendrik zei wel dat zijn schoenen waren gepoetst, bedoelend dat hij klaar was om te sterven, maar hoe doe je zoiets? Ben je ooit klaar om te sterven? Om te stoppen met leven? Ik betwijfel het. Tenzij het lichaam het opgeeft.

Dat Riechelman niet op mijn briefje heeft gereageerd, betekent dat hij gevaarlijk is.

22 februari 2000

Ik lag vannacht weer wakker tot ver na 03:00 uur, uit angst dat de gek weer eens door het lint zou gaan. Ik heb daarom eerst een fax aan Van Trirum van Eigen Haard gestuurd om mijn beklag te doen en duidelijk te maken dat ik vrees dat er nog meer ellende komt als zij of de politie niets tegen Riechelman gaan ondernemen.123

Ik word kotsmisselijk van het boek over de moord op Lumumba en pas nu, veertig jaar later, begrijp ik wat een misdadigers, tot Boudewijn aan toe - en Dag Hammarskjöld niet te vergeten - in die tijd bezig waren in de Congo.

De heer Jansen van Eigen Haard stond op de hoek van Marnixstraat toen ik thuiskwam. Ik stopte. ‘Waarom hebt u een paginalange fax gestuurd dat uw deur niet behoorlijk is gemaakt?’, hij wees de lengte met zijn handen aan. ‘Die deur is niet behoorlijk gemaakt,’ zei ik, ‘en bovendien ging mijn fax daar niet over. Trouwens, ik wil er hier op straat verder niet over praten.’ Ik wilde wegrijden, wat Jansen probeerde te verhinderen door me zowel bij mijn ski-jack als aan mijn fiets vast te houden. Ik belde meteen, uit verontwaardiging, Eduard, die stomverbaasd was. Hij zei: ‘Je moet daar weg.’ Maar dat nooit. ‘Waarom toegeven aan idioten?’

‘Dat is waar,’ antwoordde hij. Bij de meeste mensen komt ‘toegeven’ wel erg vlug. Ik vraag me ook af of Eduard op zijn gezellige avond met Peter en Edwin in Sandton eraan heeft gedacht met acteurs uit te zijn.

Ik heb daarna een nieuwe fax naar Van Trirum gestuurd om haar over dit voorval in te lichten.

Ik faxte ook Nicolaï waarom alles weer op het laatste nippertje moet gebeuren. Ik weet niet beter dan dat hij morgen naar Moskou vertrekt, maar ik wil absoluut dat alles wat aan stukken

naar de arbitragecommissie gaat, eerst door mij is gelezen en waar nodig besproken wordt.

Peter Nicolaï reageerde meteen op mijn fax. Hij vertrekt vrijdag. Ellen heeft haar spullen nog niet ingeleverd, wat ze vanmorgen zou doen, en Andersen had een fout gemaakt - alles moest over, nu wordt het dertien miljoen.

23 februari 2000

Ik weet niet meer of het gisteren of vannacht was, maar ik had een nachtmerrie waarin Peter en ik uit elkaar gingen vanwege zijn partnerschap met Edwin. En misschien is er inderdaad geen andere weg. Peter is als zijn moeder - die werd bedrogen door haar man terwijl ze zijn kind droeg, en er volgden er nog tien. Natuurlijk bleef ze bij hem. Het zou kunnen dat Peter wat dit betreft precies zijn moeder is.

Het boek over Lumumba maakt me razend. Hammarskjöld was just another crook. Hoe is het mogelijk dat ik dat toen niet in de gaten had? Ik moest even ophouden (pagina 248) om niet misselijk te worden van het lezen wat Lumumba is aangedaan. Dat dit allemaal gebeurde terwijl ik leefde en het zelfs op het spoor was - maar ik wist er niets vanaf, tot nu.124

Vanmorgen een lang telefoongesprek met Jan Foudraine, die denkt dat alleen ‘transcendentie’ de mensheid kan redden. Zijn tweede boek, De man die uit zijn hersenen zakte, wordt nog steeds doodgezwegen. Hij begrijpt er niets van. Hij heeft het ook niet besproken met Ammerlaan. Subtiel vroeg hij om een interview, maar ik heb er geen zin meer in. Het is het niet waard.

Er kwam een brief van Sukma die zich opwond over de puinhoop in Indonesië en het feit dat Suharto zonder straf blijft voor zijn misdaden.125

Vandaag een reactie van Van Trirum op mijn brief. Eigen Haard kan niets doen tegen Riechelman omdat er slechts van één incident bewijs is dat hij het gedaan heeft. Ik moet maar afwachten wat Meldpunt Extreme Overlast weet te bereiken. Ze schreef tot mijn brief van 7 februari geen weet te hebben van ander overlast dan het verkeerd plaatsen van de fiets door Riechelman. Overigens was mijn voordeur volgens haar technische dienst naar behoren gerepareerd.126

21:00 uur

Nicolaï had gevraagd of ik vanavond langs kon komen. Morgen had hij geen tijd, want hij moest het bvd-stuk schrijven (de dag voor het uit moet). Beerepoot was de moed wat in zijn schoenen gezakt en twijfelde of de berekening wel op papier van Andersen kon uitgaan? ‘Ik heb hem onder controle,’ zei Peter, ‘maar we hadden veel eerder aan die schadeberekening moeten beginnen.’ Ik zei maar niets.

Ellen had Peter Nicolaï geschreven dat ze altijd gezegd heeft zich nooit te zullen terugtrekken zonder de zaak behoorlijk te hebben overgedragen. Dat liegt ze rechttoe rechtaan. Het is wat ik heb voorzien - trouwens al heel lang.

24 februari 2000

Vannacht werd ik rond 01:30 uur en om 05:30 uur weer wakker gemaakt door geklop op de deur. Dus weer een brief aan Van Trirum.127

In Brussel gaat vandaag de onderzoekscommissie naar de moord op Lumumba van start, veertig jaar later. Zoek het dan nog maar eens uit.

Gisterenavond nadat Peter me vrij nietszeggende paperassen had gegeven werd in een telefoongesprek zelfs drie miljoen netto beklonken. Vanmorgen zei ik hem 3,7 miljoen, misschien krijg ik 1,7 miljoen plus aow.

19:00 uur

Karina belde uit Californië. ‘Are you married?’ vroeg ik haar. ‘Yes, you remember the guy you met?’ Het is dus nog steeds die oude Italiaan met de poen. Ze gaat naar Parijs en komt een paar dagen in Amsterdam om te proberen Freddy Heineken zover te krijgen geld te doneren aan unesco voor Indonesische kinderen. Ja, Wahid maakte voortdurend grappen en ze zei letterlijk: ‘He is a vulgar man, not like Bapak.’ De Amerikaanse ambassadeur in Singapore had tegen Karina gezegd dat haar zus beter snel wat kon doen. ‘He thought Mega was weak,’ aldus Karina.

‘Off course she is weak.’ Ik vergat naar Dewi te vragen. De Amerikaanse politicoloog Jeffrey Winters is gearresteerd in Djokjakarta, in gezelschap van twee jongens, en is op de zwarte lijst gezet.128 Hij kan het land niet meer in. Dat moet een opzetje geweest zijn om hem bij Mega uit de buurt houden.

25 februari 2000

Ik deed gisteren om 22:45 uur het licht uit, en sliep aan een stuk tot 06:00 uur.

Voor ik het gedoe met Riechelman via de media probeer te spelen, moet ik eerst Klaas Wilting schrijven of hij de recherche en bureau Lijnbaansgracht niet tot actie kan bewegen. Dan kunnen ze in ieder geval niet zeggen dat ik de politie niet de kans heb gegeven alles behoorlijk op te pakken. Alleen jammer dat het me weer tijd kost om een memo met gebeurtenissen rond Riechelman, Eigen Haard en bureau Lijnbaansgracht op te stellen.129

Nicolaï belde. Hij zei dat ze met zijn drieën bijeen waren geweest, wat natuurlijk over hun eigen declaraties ging - begrijpelijk, maar toch. Alles is opnieuw verder vertraagd. Ellen had gezegd dat zij haar handtekening onder haar stuk wilde zetten, wat ik prima vind, maar ik wil haar nooit meer zien.

Peter Nicolaï refereerde aan de ramp bij Vermeer, waar Ellen ons ‘twee pathologische narcisten’ toeriep. Het mag allemaal, maar ze ligt er verder wel uit. Ik ga op 17 april alleen met Nicolaï naar de mondelinge behandeling bij Thunnissen in Den Haag. Nicolaï benadrukte dat Ellen met Verhagen hem eruit had willen werken, wat helaas de waarheid is.

Ik heb het memo aan Wilting gefaxt.

Vischjager zei gehoord te hebben dat ik drie miljoen zou krijgen - Ronald Gase zei met een wilde gok hetzelfde.

De gek heeft weer op mijn deur getrapt - god mag weten waarom. Myra Slegt heeft het ook gezien. Ik lag om 21:15 uur naar een film te kijken toen hij totaal uit het niets op mijn deur begon te rammen. Myra kwam als reactie op het lawaai de gang op en viel me bij. Hij had twee keer haar fiets kapotgemaakt en haar banden doorgesneden, zei ze.

Ik belde vier keer naar de meldkamer in Amsterdam: ‘Ik heb het doorgebeld mijnheer.’

‘Wanneer komen ze?’

‘Deze avond.’

Even later stond de gek bij de voordeur - ik opende het raam en hij riep naar boven: ‘Ik maak je dood vuile flikker, kom eens naar beneden als je de ballen hebt,’ en meer van die taal. De politieagenten die kwamen mochten van hun chef niets doen, als antwoord op de vraag via een portofoon van een van hen om toestemming om de deur van Riechelman te forceren,

omdat hij niet open wilde doen. De agent zei dat hij er een rapport over zou schrijven. De agenten sommeerden mij bij mijn deur weg te blijven, terwijl ik door de schade aan te wijzen, wilde bewijzen hoe gek hij was.

Ik ging naar het politiebureau om de chef van deze agenten, Agniet van Kampen, te spreken, en persoonlijk gevraagd de agenten toestemming te geven bij Riechelman binnen te treden, maar zij bleef weigeren. Toen ik terug naar huis ging, gaf ze wel twee agenten opdracht me te begeleiden. Zij probeerden opnieuw contact met Riechelman te krijgen. En warempel, even later deed hij zijn deur wel open en liet de agenten beleefd binnen. Ze spraken met hem. Hij had hen gezegd dat hij coke gebruikt. Ik word morgen om 15:30 uur op het bureau verwacht voor een gesprek met Myra en Riechelman. Ik overwoog om in een hotel te overnachten, maar dat is veel te veel gedoe. Vannacht zal hij zich wel inhouden. Myra zei meteen al dat ze niet wil komen, wat ik dom vind. Ze zei tegen de agenten zich niets te herinneren van 4 of 6 februari, of wanneer het ook was dat zij keet met hem kreeg. Ook zij is echt geschift.

Kok zei tegen Karel van de Graaf dat Beatrix in 1995 al enige spijt had betuigd. ‘Maar wilt u recht in de camera kijken en sorry tegen Indonesië zeggen,’ vroeg Van de Graaf.130 Daartoe was Kok bereid, tegen Wahid, als de gelegenheid zich voordeed. Ze lieten meteen een commentaar zien van J. Dijkema van de Vereniging oud-militairen/Indië en Nieuw-Guineagangers (Vomi), die vond dat de vergelijking van Nederland met Japan niet opgaat, omdat Nederland niet de agressor was in Indonesië. Hij zei dat Soekarno dit juist was geweest. Nederland droeg in 1948-49 de volkenrechtelijke verantwoordelijkheid, dus was schieten gerechtvaardigd. Hij was het ‘volstrekt oneens met Kok.’ Er zijn 6.285 Nederlandse graven dus excuses aan Indonesië was moord op de gesneuvelden. Hoe werken die minds?

26 februari 2000

Ik sliep slechts tot 06:00 uur.

Met Myra valt geen afspraak te maken. Ze herinnerde zich niet dat er op 4 februari een rel was geweest. Ze kreeg gisteravond bij de agenten tranen in de ogen, ‘nu ik ook heb getuigd’. Ik stuurde een nieuwe fax naar Wilting met een verslag van afgelopen avond en andermaal de mededeling dat ik me serieus bedreigd voel.131

Ik ging vanmorgen naar wijkagent Van Heusden. Riechelman heeft een psychiatrisch verleden. Hij vindt het een hele enge man. Alles wat we moeten doen is blijven klagen tot hij onhoudbaar wordt. ‘Hoe vaak moet hij nog mijn deur intrappen?’ Ja, hij vreesde dat dit nog even door zou gaan. Wat te doen? Ik kan dit niet uitstaan. ‘Weet u of hij een wapen heeft,’ vroeg Van Heusden.

‘Nee, maar voor hetzelfde geld gaat hij een avond de stad in en heeft er drie.’

Het bureau Raampoort, waar ik onder val, heeft gisterenavond bekeuringen voor fietsen staan uitschrijven...

Van Heusden vond het voorstel voor een ontmoeting vanmiddag absurd. Hij was de gek op straat tegengekomen. ‘Ik ken de wet, je kunt me er niet uitkrijgen,’ had hij gezegd. Er is niets aan te doen, tot nu toe.

Bij Larry King werd stress genoemd als de belangrijkste oorzaak voor de meeste ziektes. Ik weet nu dat dit waar is en dus ik bestrijd stress met alles wat ik in me heb, inclusief dus die gek die me terroriseert. Maar het is waar, als hij op mijn deur ramt, lig ik even te trillen in bed. Ik kan dat niet voorkomen, maar ik strijd er met mijn mind op volle kracht tegen.

cnn is verpest sinds de overname door Time Warner, het is nu een propagandastation geworden.

Amerikaanse tanks zijn actief in Kosovo - om de opbouw van het leger van Milošević in te dammen.

Rond 22:00 uur en later weer, was er geschreeuw van de gek op de gang. Ik belde de politie en kreeg de plat pratende jonge agente Maas aan de lijn. Zij wilde dat ik uitlegde wat er aan de hand was. ‘We hebben het druk.’ Ik zei haar in de computer te kijken, en de verbinding werd verboken. Ik heb niets meer van de politie vernomen verder. Ik ging toch op zoek naar een hotel om van de ellende verlost te zijn. American Hotel rekende 395 gulden voor een kamer en Hotel de la Haye was vol. Doorzetten dan maar bedacht ik me, al heb ik een beetje hoofdpijn.

27 februari 2000

Ik sliep tot 07:45 uur en ben nu productief aan het werk. Maar als Riechelman weer tekeer gaat zal ik Eigen Haard melden dat ik 's avonds in een hotel zit, totdat dit probleem is opgelost. Ik heb hoofdpijn wat ongetwijfeld van de spanningen komt.

Ik zie dat ik Freddy Heath veertig jaar geleden voor het laatst in New York ontmoette; hoe is het godsterwereld mogelijk? Onno van Pak Sukrisno arriveerde om 16:30 uur - aardige,

slimme jongen - maar hij kan nooit wegkomen. Terwijl we aan het praten waren belde Peter met wie ik een prettig gesprek had. Toen ik hem hintte dat ik geen brieven meer van hem kreeg, zei hij dat hij zijn rechterpols verstuikt had door een val van een ladder terwijl hij een lamp probeerde te verstellen.

Ik wandelde naar Adonis om even buiten te zijn, maar eenmaal binnen walgde ik al snel van het tafereel. Ik vertrok na tien minuten en kuierde weer naar huis.

Riechelman lijkt gekalmeerd te zijn. Ik overwoog aan te kloppen en te zeggen dat ik met hem wilde praten, ook zonder politie. Maar eigenlijk verdient hij dat niet.

Toen hoorde ik ineens een boor, en ik dacht dat is de gek! Hij komt eraan, en ik had gelijk. Hij kwam schreeuwend met een boor in zijn hand naar boven stormen, en begon in mijn deur te boren. Ik heb zo hevig alarm geslagen (en Myra ook) dat de politie al snel kwam: twee rechercheurs in burger en drie agenten. Riechelman was toen hij de agenten hoorde snel naar beneden gerend, maar werd op zijn verdieping door de agenten opgevangen. Ik hoorde hem tegen hen zeggen dat hij mij kapot wilde maken. Ze hebben hem in ieder geval voor een psychiatrische evaluatie mee naar het bureau genomen. Ik gaf ze nog snel een fotokopie van het briefje met ‘DOOD’ van 4 februari mee. Myra is nu weer gekalmeerd, maar ze kreeg in gezelschap van de agenten een hysterische aanval, wat goed hielp.

De ellende begint altijd zo rond 21:00-22:00 uur, na een cokesessie. Ik wist het meteen toen ik die boor hoorde dat het de gek was en dat hij iets wilde doen. Ik was echt doodsbang. Ik stond te trillen op mijn benen, net als Myra. Riechelman stond eerder vanavond met een mes in zijn deuropening, vermoedelijk stond hij mij op te wachten, zei Myra tegen de agenten. Maar ik was toen al boven.

Paul de Ridder vroeg zich vanmiddag weer hardop af of hij hier misschien bewust geplaatst was, bijvoorbeeld in opdracht van figuren uit de inlichtingdiensten, als reactie op de doktersverklaringen die vorig jaar zijn rondgestuurd. Dat is precies wat ik nodig heb hier, bovenop al die andere ellende. De situatie geeft aanleiding om te denken dat ik zou moeten onderduiken, maar ik wil gewoon doorwerken. Het is paranoia ten top, maar wat als het inderdaad de rode knop is die wraak neemt omdat ik aan het winnen ben?

De vrouwelijke agente had overigens gezegd: ‘Maar als we hem ergens anders hadden geplaatst, was daar het gedonder ge-

komen.’ Vreemd is ook dat we niet kunnen vinden waarin Riechelman geboord heeft.

28 februari 2000

Vannacht zat ik om 00:30 uur nog steeds op het politiebureau. Ik sliep pas rond 02:30 uur en was om 08:00 weer op.

Ik ging gisterenavond laat nog naar het politiebureau om te weten of ik naar een hotel moest, omdat ze Riechelman misschien vrij zouden laten. Ik sprak met een jonge psychologe daar, die zei dat zijn ziektebeeld ernstig was. Ze vroeg me wat er precies was gebeurd. Hij had haar gezegd dat ik voor hem onsympathieke artikelen had geschreven in De Telegraaf, dus legde ik haar uit dat dit onmogelijk was omdat ik voor die krant persona non grata was. ‘Ik vond het al vreemd,’ zei ze. Ze wist nog niet wat er besloten zou worden, misschien kwam er een gedwongen opname voor hem. Dus Myra en ik lagen lang wakker te wachten in bed of we hem hoorden. Kennelijk is hij toch opgesloten.

Ik heb de laatste ontwikkelingen vanmorgen meteen naar Van Trirum gefaxt, en heb duidelijk gemaakt dat ik alle kosten die ik moet maken om hier gezond uit te komen, op Eigen Haard zal verhalen.

Ik heb doorgezet en ben in de stromende regen naar Vermeer in Amstelveen gefietst. Bij Vermeer op kantoor - en dat heeft Peter Nicolaï toch maar geregeld - lag het stuk van Arthur Andersen. Het was een prima productie. Vermeer verwachtte een valse productie van de Staat. Ik zei dit te betwijfelen omdat alles op last van Van Aartsen plaatsvindt en hij er in wezen aan meedoet, en meeleest. ‘Maar Van Aartsen zal niet begrijpen hoe gemeen het is,’ aldus Vermeer. Even later zei hij: ‘U kon geen topadvocaten krijgen, want die zitten in netwerken. Dus u moest tweederangs advocaten nemen. U hebt het geluk gehad Ellen Pasman te vinden, want die geloofde in de complottheorie. Nu is ze over haar toeren, want ze heeft een gevoel dat ze zelf het doelwit is van een complot. Het is een hel voor een vrouw in een mannenwereld. Peter en Ellen hebben me deze week heel veel verteld over die middag hier op kantoor - ze wilden weten wat er precies gezegd was, want ze wisten veel niet meer. Ik heb geantwoord niet geluisterd te hebben.’ Vermeer probeerde me mijn mening over Ellen te doen herzien. ‘We hebben allemaal gif in onze slangentanden, maar haar gif was venijniger dan wat ook.’ Hij adviseerde me haar een lange brief te schrijven, wat ik dus niet ga doen. Net toen ik bij hem wegging, arriveerde er een enorme doos met dossiers, gemerkt

met gele briefjes - ongelooflijk, maar behoorlijk gestoord. Het waren de producties van de afgelopen jaren. Ik zei dat ik niet wilde dat dit deel van Ellens dossier zo naar de arbitragecommissie ging. ‘Ik zal erover denken,’ zei hij. Ik wil dit pertinent niet, want het zou overdreven zijn, dus stuurde ik hem nog een korte fax om dat te benadrukken.

Er kwam een lieve brief van mevrouw Hazeu. Ze denkt dat ik een aanzienlijk bedrag zal krijgen omdat het allemaal al zo lang duurt. Ze adviseert me het te aanvaarden omdat het anders opnieuw op de lange baan geschoven wordt. Ze schreef mijn gevoel de laatste van de familie te zijn te begrijpen, niemand meer om over ‘thuis’ te praten. Al heeft zij nog wel kinderen en kleinkinderen die ze veel ziet. Ze vond de brief van Van Aartsen maar een dooddoener, waar ze eigenlijk wel gelijk in heeft. Hij omzeilt een antwoord. Ik zal hem nog eens schrijven.

29 februari 2000

Eindelijk één nacht redelijk geslapen, maar toch nog regelmatig onderbroken vanwege de latente angst of er gevaar dreigde. Paul de Ridder had een tijd geleden gezegd dat het planten van Riechelman op de Westerkade vergelijkbaar was met de aanwezigheid van Werner Verrips in Huis ter Heide, om me onder druk te zetten.132 Misschien heeft hij gelijk.

Myra schoof gisteren een briefje bij me in de bus dat ze met de psychiater van politie heeft gesproken.133 De rechter beslist over vijf dagen of Riechelman gedwongen wordt opgenomen. Zelfs als dat gebeurt, is de kans groot dat hij dan na drie weken, met een zak kalmeringstabletten, terugkomt in ons gebouw. Myra is bang dat de ellende dan gewoon weer doorgaat, zeker als hij besluit geen tabletten te slikken. Ze heeft gelijk en ik heb vanmorgen meteen een fax gestuurd aan Eigen Huis en de politie dat dit niet mag gebeuren en dat ik me niet laat wegjagen door zo'n gek.

Morgen geef ik een lezing in Maastricht, gratis. Dat zouden ze Blokker, Heldring, of wie dan ook niet durven vragen.

Op cnn is een reportage over iets nieuws in Japan. Daar hebben ze een apparaatje geïntroduceerd wat mannen kunnen dragen, met daarop lichtjes die aangeven of je homo of hetero bent.

1 maart 2000

Ik heb weer afschuwelijk slecht geslapen nadat er rond 01:00 uur werd gebeld. Maandagavond kwam er ook al een bekende van Riechelman naar zijn flat, waarop Myra naar bureau Raampoort heeft gebeld. Daar kwamen ze niet verder dan de suggestie dat die man misschien de bloemetjes water kwam geven. Dat klinkt grappig, maar het kan niet zo zijn dat mensen die hier niet wonen zomaar toegang hebben tot het gebouw. Ik heb dus een nieuwe fax gestuurd naar bureau Raampoort en Eigen Huis dat ik verwacht, als ik morgen terug ben uit Maastricht, het slot van de buitendeur is vervangen.134

Vermeer heeft twee dagen geleden de memorie van eis, het rapport van Arthur Andersen en de declaraties van de advocaten aan de arbitragecommissie gestuurd.135 Hij zette er nota bene in dat ik niet wil dat hij de stukken zou meesturen. Bovendien heb ik niets gezien van de declaraties van de advocaten, waar ik wel om gevraagd had. Ik heb Vermeer gefaxt dat ik zijn brief buitengewoon ongelukkig vond en dat alleen Nicolaï met mij naar Den Haag gaat voor de mondelinge behandeling.

Wahid heeft Kissinger aangesteld als zijn politiek adviseur. Kissinger zou alleen al voor de bombardementen op Hanoi op Kerstmis 1975 naar het Oorlogstribunaal in Den Haag gestuurd moeten worden. Dankzij hem (en Nixon) werden ook Cambodja en Laos in de Vietnam-oorlog betrokken en in Chili was hij verantwoordelijk voor de dood van Allende en het naar voren schuiven van Pinochet. En nu haalt Wahid hem dus binnen als adviseur. Ik heb The Jakarta Post een brief gestuurd dat Wahid op deze manier de cia via de voordeur binnenhaalt, iets wat Suharto tenminste nog via de achterdeur deed.136

Ik stuurde Paul drie hoofdstukken van mijn nieuwe boek in wording, en zond twee exemplaren van het boek van Peter Schweizer over Reagan en zijn activiteiten om de Sovjet Unie uiteen te laten vallen naar Kadarisman in Wassenaar. Het artikel Baas in eigen brein ging naar Peter en Bibeb.137

Trein naar Maastricht

Er is sinds Haider verkozen is in Oostenrijk een gevaarlijke polarisatie in de Westerse wereld op gang gekomen, maar eigenlijk is dat al begonnen met Kosovo, wat de tendens inzette dat nationale soevereiniteit niet langer geldig is.

Ik luister naar Horowitz en kijk uit het raam naar het landschap. Ik ben om 16.10 uur Eindhoven gepasseerd. Mijn gedachten gaan naar 19 januari en de dood van mijn oudere broer - ik was nog steeds in Florida. De droefenis is niet te beschrijven.

2 maart 2000

10:30 uur, Maastricht

Ik zit weer op een klapstoeltje op het station, want ik heb de trein terug gemist. Leo van der Kant gaf me 150 gulden onkostenvergoeding, wat eigenlijk 200 had moeten zijn. Goed, mijn eerste indruk van Leo van der Kant was: hopeloos, quasi chique. Nadat hij me van het station haalde, gingen we oud-minister Albeda oppikken, die net terug was uit Sri Lanka. Hij vertelde dat tijdens hun reis zijn vrouw plotseling met één oog niets meer zag, haar hoornvlies had losgelaten. Ze was daaraan geopereerd en had drie dagen in het ziekenhuis gelegen. Albeda wijdde uit over hoe de verzekering en de anwb alarmcentrale alles (10.000 gulden) zouden vergoeden. Ze kan met dat oog nog steeds niets zien. We reden naar een hotel net buiten Maastricht, in België, in de buurt van Lanaken, en het gelul begon. Geleidelijk aan kwamen er achttien gasten. Het viel me op dat iedereen uit zijn bek stonk. Ik heb me de hele avond moeten afkeren om hun adem vol bacillen te ontlopen. Eerst was Albeda aan de beurt, en vervolgens Jean-Luc Dehaene, tot vorig jaar premier van België, die voor mij kwam.

Ik vertelde het verhaal van het proces. Ik heb niets verbloemd en de waarheid verteld. Natuurlijk was het parels voor de zwijnen gooien. Toen Van der Kant afsloot voor de pauze en er vragen kwamen, zei hij tegen me dat hij een interview met Hugo Camps in Elsevier had gelezen waarin die me een vraag stelde die ik na de pauze zou kunnen beantwoorden, namelijk: ‘Bent u ziek?’ Ik antwoordde dat ik een gast aan de tafel was, en dat ik zo'n interventie niet had verwacht van de gastheer, en bovendien zeker weet dat Camps dat niet heeft gevraagd. Trouwens, het gaat prima met me. Hij kwam er na de pauze niet meer op terug. Toen ik hem op het station zag wist ik al dat het een gluiperd was. Hij stoefte met prinses Diana bij Kensington Palace gesproken te hebben, en beweerde dat prins Bernhard binnenkort via zijn bureau te boeken zou zijn. Hij kende W. Colston Leigh, het sprekersbureau waar ik in de vs voor werkte. Van der Kant begon zijn sprekersbureau in 1985; hij zat daarvoor onder meer in de grindhandel, en heeft internationaal 4.500 sprekers, een onechte wereld, een onecht iemand.

Ik kreeg als honorarium een loodzwaar onbruikbaar beeldje. Naast me zat Arthur ‘Ad’ Paes, de zoon van een mijnwerker, nu multimiljonair, eigenaar van Piramide Vastgoed, een vriend van Emile Ratelband. Paes heeft een mig gevechtsvliegtuig in de tuin en gaat nu ook een helikopter kopen. Hij praatte met mij over het kopen van gebouwen, hotels en ander vastgoed, wat enigszins mijn verbazing opriep, maar me verder niet interesseerde. Ik vroeg hem steeds weer of er niet ergens een grens was van genoeg is genoeg. Nee, het was allemaal erg leuk en nieuwe ideeën schoten hem steeds weer te binnen, dus hij bleef doen wat hij graag deed. Zijn vier broers en zussen hadden geld geleend, maar niet terugbetaald. Hij had vier kinderen, was gescheiden, lachte bijna niet, altijd serieus... dus toch niet zo leuk?

Iedereen was in donkere pakken, Albeda wapperend met een onderscheiding op zijn jasje. Zijn verjaardag is op 13 juni, hij wordt dan 75. Ik flapte eruit: ‘Onze dienstbode op De Horst is ook jarig op 13 juni.’ Ik schrok er zelf van, want ministers gaan ervan uit dat ze niet vergeleken worden met een bonne à tout faire.138

Er was ook een kerel van de Rabobank, zeer aardig. Hij had drie kinderen, twee jongens en een meisje. Zijn oudste zoon is 22 jaar, maar hij leek zelf pas in de dertig. Ook was er een gepensioneerde atoomwetenschapper uit Delft en de voormalig rector magnificus van de Universiteit van Maastricht, met baard.

11:00 uur, trein naar Amsterdam

Je kon gisteravond goed merken dat deze mensen liever niet horen wat er werkelijk speelt in de wereld: het zal best zo zijn, maar who cares, ik ben druk, met mij gaat het goed. Ik zal van de onkostenvergoeding meteen 100 gulden naar Paul sturen.

12:10 uur

Ik heb het boek over de ziekmakende gang van zaken in Congo en rondom Lumumba uitgelezen. Ik ben vooral misselijk van pagina's 306-307.

Het is vreemd, maar meestal heb ik in het leven mijn geld op de juiste mensen gezet - behalve toen ik jonger was met Hofland en later met Jan Cremer en Oliver Stone. Albeda vond Pierre Vinken een uitstekende keuze. Ik ben tevreden dat ik Vinken en Aart zelf heb uitgezocht. Ik ben van hen zo zeker

als je zeker kunt zijn in wit-Papoealand, zoals broer Hendrik sprak over de Hollandse kaffers.

14.30 uur, Westerkade

Terwijl ik terugliep van het station naar de Jordaan bedacht ik me de ‘prijs’ van de avond in de trein te hebben laten staan, het afschuwelijk loodzware beeldje dat Hendrik viii moest verbeelden.

Het formulier voor de aanvraag van een visum voor Indonesië was gearriveerd. Ik vulde het meteen in en stuurde het naar ambassadeur Isnar.

Middageditie van de vara en nps houdt op te bestaan. Ze moeten bezuinigen en vinden het programma te duur.139 Het is een nieuw bewijs van de verdere verpaupering van het televisieaanbod, terwijl we steeds ‘rijker’ worden.

Het is toch treurig dat Pinochet de dans gewoon ontspringt.140 Kok is ook geen held - socialisten gaan altijd door de knieën, zoals Jack Straw nu in Londen. Jeroen Akkermans zegt op rtl4 dat de Britse minister van Binnenlandse Zaken Straw een wijs besluit genomen heeft door Pinochet vrij te laten. Dat is dan een ‘journalist’ van rtl4.

Ik heb Myra aangeboden voor haar te getuigen, als steun, want ze moet nog voorkomen. Ze zei dat het niet nodig was.

3 maart 2000

Toen Pinochet in Chili arriveerde, had hij plotseling geen rolstoel meer nodig. De terugkeer van Pinochet is op cnn te volgen alsof hij een global hero is. Zo gaat dat.

Peter Nicolaï was al terug uit Moskou, want zijn vader (82) is overleden. Hij zei dat de doos van Pasman veel dubbele stukken bevatte, wat zonder mijn ingreep nodeloos naar de arbiters was gestuurd. Waarom heeft Vermeer daar verdomme niet naar gekeken?

Ik ging nog een keer naar het politiebureau, want ik wil een proces-verbaal tegen Riechelman hebben. Eerst kwam er een belanda met drie strepen die vroeg waar het over ging. Ik zei geen zin te hebben het nog een keer uit te leggen. Toen kwam een Surinaams meisje. Ze ging naar de hulpofficier, omdat de zaak in handen is van Extreme Overlast. Ze benadrukte dat ik

geen proces-verbaal kon krijgen omdat hij waarschijnlijk ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard.

Ik liep tegen een ventje aan, Lino, een Braziliaanse ex-soldaat, of ik zijn fiets wilde kopen voor vijf gulden. Ik gaf hem vijf gulden, wat ik nooit doe. Waarom deed ik het? God mag het weten. Hij had iets. Hij had een huis gekraakt bij het Amstelstation.

Een paar dagen terug schreef ik de nieuwe bewoner naast me een keurig briefje dat ik in acht jaar nooit last had gehad en dat ik erg dankbaar zou zijn als dat bakje met vorken en messen ergens anders kan hangen, en niet tegen zijn kant van de keukenmuur. Maar in plaats van minder, is het kabaal veel erger geworden. Dat is de menselijke natuur van vandaag, die niet weet hoe hij zich fatsoenlijk moet gedragen. Mensen worden alleen maar erger, niet beter. Door de ellendige toestand in dit huis kan ik mijn normale routines nauwelijks nog volgen.

José, de cocksucker, belde voor een derde keer. Omdat het regende wilde ik eigenlijk thuisblijven, maar ik maakte toch een afspraak met hem in Adonis. Hij arriveerde vlak na mij en leverde nog steeds een uitstekende blowjob af. Maar dan vraagt hij om geneukt en daarna gezogen te worden, en dat kan ik nog steeds niet opbrengen. Het is oneerlijk, ik weet het. Hij liep bij me weg en toen hij met iemand anders begon, ging ik naar huis.

Gisterenavond had Max Westerman op rtl4 een reportage over New York, met Ed Koch als zijn gids.141 Het was een meesterstuk. Vanwege inhoud, regie, humor, alles. En Koch is daar natuurlijk de ideale man voor. Vandaag kwam er een brief van Max binnen waarin hij me onder andere wijst op de reportage van gisteren. Hij hoopt me te zien als ik weer in de vs ben.142

Eduard belde vanuit Frankrijk, waar hij met Hans Lonis werkt aan zijn huis. Hij zei dat hij zich zorgen maakte nadat Lonis hem op de hoogte had gebracht van de toestanden aan de Westerkade. Ik ben ook bezorgd, net als Myra.

Mevrouw Van Trirum schrijft dat hij in ieder geval terugkomt, de idioot.143 Voor een uitzettingsprocedure is meer bewijs nodig en zelfs dan kost dat zeker drie maanden. Dat kan dus niet. De brief van Van Trirum is absoluut onvoldoende. Ik ga opnieuw de hulp inroepen van Sonja van Zweden; maandag 6 maart is zij terug.

Ik ga morgen wijkagent Van Heusden opzoeken, want hij was vandaag niet op kantoor. Niemand is er ooit. Ik had hem gisteren al gefaxt om een afspraak te maken. Stilte. Dus ik faxte hem vandaag opnieuw om hem morgen, zaterdag, te kunnen zien. Ik kan hier Nicolaï nu niet mee belasten, die zit met de begrafenis van zijn vader. Hij zei vanmorgen overigens dat Ellen van Tom Hoogenboom had verloren en nu hun huis moet verlaten. ‘Het is haar allemaal boven het hoofd gegroeid,’ zei Nicolaï. Ellen Pasman kan en wil ik dus nu ook niet vragen zich in deze affaire met Eigen Huis te mengen. Moet ik wel naar Sonja van Zweden? Ik wist het even niet meer, dus belde ik Benno Becht van Thermos, die echter ook niet wist wat het beste was. Zijn vrouw Hanna zei: ‘Ga naar burgemeester Patijn.’ Ja, dat ga ik doen. Ik zal Patijn faxen.

4 maart 2000

Mijn manuscript begint aardig op dreef te komen. Ik heb gisteren niets van Paul gehoord over de hoofdstukken die ik hem stuurde, maar misschien heeft hij me geschreven. Ik werk op volle snelheid aan mijn laatste belangrijke boek, om mijn verhaal te vertellen.

Ik sprak een uur met wijkagent Van Heusden. Hij had het dossier van Riechelman op zijn bureau liggen, ook van voor hij op dit bureau kwam werken, en hij vond het schokkend. Riechelman is een Duitser die op zijn dertigste rijk genoeg wil zijn om naar Oostenrijk te kunnen emigreren. Waarom hij dat wil, staat niet in het dossier. Toen Riechelman gevraagd werd waarom hij met een snoer en een boormachine drie verdiepingen omhoog was gegaan, zei hij: ‘Ik ging hem vermoorden.’

Gisteren zou de rechter een besluit nemen over een gedwongen opname van Riechelman, maar Van Heusden wist nog niet wat de rechter had besloten. Ik zei het een schandaal te vinden dat men mij niet op de hoogte had gebracht van de uitspraak, maar hij kwam met het excuus dat nu alles dicht was en ik dus tot maandag moest wachten.

Hij zei in dertig jaar nog nooit een geval als dit te hebben meegemaakt, maar dat hij niet veel kon doen omdat alleen Eigen Haard een uitzettingsprocedure kon starten. ‘Kent Eigen Haard dit dossier van hem,’ vroeg ik. Dat was niet het geval en ze hadden er ook niet om gevraagd. Nicolaï zou wel over het dossier kunnen beschikken als wij een kort geding willen aanspannen. Dat moet Nicolaï dan maar zo snel mogelijk in gang zetten.

Van Heusden zei dat hij met Riechelman had afgesproken dat

als hij weer de neiging kreeg mij iets aan te willen doen, hij eerst Van Heusden moest bellen. Dat had Riechelman plechtig beloofd, en vervolgens ging hij met een Hitachi-boor naar boven om mij te vermoorden. Van Trirum is volkomen onverantwoordelijk bezig. Van Heusden zei wel het zeer bijzonder te vinden dat hij in een gesloten inrichting was opgeborgen. Hij wist nota bene niet of ik wel gewaarschuwd zou worden als de gek vrij kwam.

Van Heusden heeft me toegezegd dat hij (ondanks dat het zaterdag is) zou proberen uit te vinden waar Riechelman zat en wat erover hem besloten is. Het is ook mogelijk dat hij zes maanden tbs heeft gekregen.

Ik kwam thuis en er stond een auto voor de deur met een grote heer en een ordinair opgemaakt blond wijf, die een koffer inlaadden. De schilderes hoorde ik zeggen: ‘Ik begrijp ook niet waarom hij opgepakt is,’ dus ik zei tegen de twee: ‘Bent u de ouders? Hoe wordt die jongen zo gek?’

‘Hij is helemaal niet gek,’ aldus de vader.

‘Oh nee? De man wilde met een drilboor mijn sloten forceren en zei tegen de politie dat hij me wilde vermoorden.’ De vader herhaalde: ‘Hij is niet gek.’ Ik liet ze verder aan de gek van 1A over, de schilderes in een keukenjurk en blote voeten in sloffen. Ik zei nog tegen de ouders: ‘Hij komt hier nooit meer terug.’ ‘Dat komt hij wel,’ antwoordde de vader. Ik dacht: zullen we wedden?

Medebewoonster Hille kwam ik op de trap tegen en vertelde haar dat Riechelman op een gesloten afdeling zit, ze zei meteen: ‘Dan komt hij er voorlopig niet uit.’

Ik las een interview van Arjan Visser met Jeroen Pauw in de varagids. Ik belde Arjan die vertelde dat Daan Dijksman hem bij de varagids had gehaald na diens gesprek met mij voor Nieuwe Revu. Hij zei verder dat Jeroen steeds had gebloosd en hem eigenlijk was tegengevallen. Vreemd.

Eindelijk heb ik Rens Broekhuis maar eens gebeld die, net als Paul de Ridder, denkt dat Riechelman een zet van de bvd en de rode knop is om me gek te maken. Rens komt morgen langs. We moeten een plan maken.

Eduard belde nog en nadat ik hem alles had uitgelegd heb ik hem gevraagd morgen om 17:00 naar de Westerkade te komen om met Rens te overleggen wat te doen.

5 maart 2000

Heb ontzettend slecht geslapen door allerlei vreemde geluiden, en de angst dat de ellende door zou gaan. Ik stond om 08:00

uur geradbraakt op, maar ga toch aan het werk. Ik ging eerst de brief aan Eigen Haard kopieren en deed een beroep op Van Zweden in te grijpen.144

De gordijnen zijn open bij Riechelman. Zouden zijn ouders hem thuis hebben gebracht? Nee, want dan had er licht moeten branden en dat was niet zo.

Rens kwam met een zekere Joris langs om 17.00 uur. Hij had gisteren Paul de Ridder nog gebeld. Net als Paul is Rens ervan overtuigd dat Mike door de bvd is geplant. Hij wist te vertellen dat een tijd geleden in een andere buurt een twintigjarige jongen op een vergelijkbare manier in een huis was neergezet en drugs cadeau kreeg om de klus voor de bvd te doen. ‘Oltmans vermoord door drugsverslaafde,’ zei Rens, als de kop boven een nieuwsbericht. Hij zei ook, toen Eduard arriveerde, dat de sloten van dit huis gewoon konden worden vervangen, Van Trirum of geen Van Trirum. ‘We trappen zijn deur in en vervangen zijn slot ook.’ Dat moet dan maar. Ik laat me niet door een gek naar het slachthuis voeren.

Rens zat toch door te vragen wie er in de arbitragecommissie zaten. Ik bid dat Paul het hem niet verteld heeft.

Ze vonden dat ik Patijn toch moest schrijven, wat ik aan het uitstellen was. Ik heb toen ze weg waren Patijn een kort briefje gestuurd, waarin ik meld dat ik al weken probeer een procesverbaal tegen Riechelman opgesteld te krijgen, maar dat ze op Raampoort weigeren dat te doen omdat ze al een dossier van hem hebben sinds 1997. Ik sloot af dat ik hem als hoofd van de politie en burgemeester verantwoordelijk houd voor de gevolgen als Riechelman in huis terugkeert.145

Sonja van Zweden was om 16:45 uur teruggekomen van vakantie en belde me al om 18:30 uur. Ze gaat morgen onmiddellijk uitzoeken waar Riechelman zit, en wie de psychiater is. Ik voel me nu al een stuk veiliger.

6 maart 2000

Rens Broekhuis is vanmorgen met de voorlichter van Eigen Haard gaan praten, die zich rot was geschrokken.

Ik belde met de letseladvocaten, die Peter Nicolaï had binnengebracht in mijn zaak tegen de Staat, en verdomd: zij willen de zaak tegen Riechelman ook doen. Ik ga vanmiddag bij hem langs. Hij wil in kort geding een straat- en contactverbod voor Riechelman eisen. Ik belde daarna naar Van Heusden, die nog

van niets wist, want men had hem niets willen vertellen. Wordt Riechelman dan toch beschermd door de bvd?

Ik ga Peter toezeggen te zullen helpen met het minimum van 1.900 gulden om Edwin naar Nederland te kunnen halen, als dat nodig is. Hij heeft er nog niet op gereageerd. Eduard vroeg er al naar.

Ik ben bij advocaat Bart Nuijens, van Abeln Advocaten, geweest. Hij gaat proberen het kort geding vanavond nog aan te vragen. Bart Nuijens belde lang met wijkagent Van Heusden. De wijkagent probeerde hem duidelijk te maken dat als een rechter en een psychiater Mike Riechelman naar huis laten gaan, wij weinig kans hebben om hem een straatverbod op te leggen, want Mike woont ook op de Westerkade en dat zou betekenen dat hij dan zou moeten verhuizen. Van Heusden is een zwakke broeder. Nuijens belde vervolgens met andere personen, en besloot de dagvaarding voor Riechelman er morgen voor 11:00 uur uit te doen.

Nu lees ik in nrc Handelsblad dat Johan Verhoek, alias de Hakkelaar, een belastingschuld moet betalen van vijfhonderd miljoen. Wel ja! Wanneer de Staat Amerikaanse bedragen kan berekenen en vorderen, waarom ik dan niet?

Bram Moszkowicz zat bij Het Elfde Uur.146 Hij werd vijandig (emotioneel) ondervraagd, maar was niet te vermurwen. Bouterse schijnt toegegeven te hebben verantwoordelijk te zijn voor de Decembermoorden, wat ik al begin jaren tachtig schreef.147

7 maart 2000

Soms word ik 's nachts wakker omdat ik denk dat de gek de trap opkomt.

Ik schreef Peter dat ik op de fiets had bedacht dat als hij een inkomen van 2.000,- nodig had voor het partnerschap met Edwin, ik hem dan als medewerker voor mijn Memoires zou opgeven voor dat bedrag. ‘I always told you, if I have money, you have money. I'll share.’ Toch begin ik te denken dat ik reageer zoals grootmoeder Lucille Oltmans zou doen op de relatie van Peter met Edwin. Lucie weigerde om Sjan, de tweede vrouw van haar zoon Alexander Poslavsky, ooit te accepteren. Maar ik heb nu twintig jaar meegedanst in het theater met die jongen, pas toen het de verkeerde kant op ging met Peter zei ik: fuck.

Sonja van Zweden had geen nieuws, want zij kreeg ook geen informatie van de autoriteiten. Ze had ook Van Heusden gesproken, maar ze zag niets in een gesprek met Van Trirum.

Mora Henskens belde zojuist vanuit Florida om over broer Hendrik te praten.

Freek de Jonge zat bij Barend & Van Dorp: ‘Ik lieg de hele dag, ben veel te corrupt...’148 Hij zingt een lied op het Boekenbal over Willem-Alexander en Beatrix. Freek vindt de koningin gewetenloos om in Oostenrijk te gaan skiën, en hij vond de vader van Máxima een boef. Freek is gestoord.

Toen Vierling belde - hij was in Oostenrijk geweest - en ik vertelde over de toestand hier in huis, zei hij: ‘Maarten van Traa is ook vermoord.’

Dick Walda adviseerde me een pistool te halen in Antwerpen en Sonja van Zweden vond dat ik weg moest van de Westerkade. Zij vond de brief aan Patijn ‘een prima zet’. Ik zond een kopie aan Bart Nuijens. Rens had ook al met Lammers gesproken, de assistent van Van Trirum. Ik ben benieuwd wat ze vanmiddag op de vergadering bij Eigen Haard hebben besloten.

Ik zie nu pas dat de idioten alsnog hebben vergeten voor de arbitragecommissie de eis op te nemen dat ik in de aow kom. Ik heb ze nog zo gezegd dat dit met het oog op ziektekostenverzekering nodig was.

Er kwam bericht van Bart Nuijens dat Riechelman niet voor 17 maart vrijkomt. Hij gaat ervan uit dat Riechelman wel aanwezig zal zijn op het kort geding op 13 maart.149

Verdomd, Coby Gerritsen belde dat ik de 5.000 gulden voorschot niet kon krijgen, voor ik zoals zij het wenste een rekening voor de 10.000 gulden van vorig jaar had ingediend. Ik vond het belachelijk, maar hield me in en ging voor de derde keer vandaag naar Struwe om die rekening te faxen. Ik was nog niet thuis of Coby hing aan de lijn. Het was nog niet in orde. Ik ontplofte. Het spijt me, maar ik kan niet tegen Hollands gemierenneuk. Hoe dan ook, nu stuurt ze zelf een nota.

Peter Nicolaï belde dat de doos met dossiers van Ellen alsnog naar Castermans moet. Nicolaï wilde nauwelijks geloven dat Riechelman hier met opzet was geplaatst. Hij leeft in een wereld van goedgelovige Thomassen.

De ggd had Bart Nuijens gebeld. Hij blijft volgens hen drie weken vastzitten. Wat heerlijk om te kunnen slapen wetende dat hij dan nog anderhalve week wegblijft...

8 maart 2000

Omdat de idioten mijn aow weer niet in de eis hebben meegenomen, heb ik zelf maar weer een brief aan Thunnissen, de secretaris van het College van Arbiters, geschreven om dit te herstellen.

Op een kilometer afstand is al te zien wat een enge man die Bush Jr. is. Ik denk dat het een hele gemene race om het presidentschap wordt, maar dat Gore wint - wat waarschijnlijk de best mogelijke uitkomst is. Maar in principe is het totale gekte. Als ik de grafrechten van mijn ouders betaal, waar mijn broers nooit naar hebben getaald (broer Hendrik vond me zelfs stapelgek), overkomt me wel een soort treurnis.

Buthelezi condoleert me met Hendrik en schrijft dat zijn twee zusters ook al overleden zijn waardoor hij ook als enige achterbleef. Lief, maar het was niet nodig geweest.150

9 maart 2000

Paul vond hoofdstuk twee rommelig. Hij heeft gelijk. Ik ben er meteen aan begonnen.

Agent Van Heusden zou proberen bij het kort geding aanwezig te zijn maandag. Wat is dat voor onzin? Hij moet er gewoon bij zijn, dus ik vroeg Nuijens om Van Heusden ook te dagvaarden, maar dat kon niet. Bart keek heel anders uit zijn ogen dan toen ik hem de eerste keer sprak. Hij gaf me de definitieve dagvaarding voor Riechelman.151 Hij zei ook dat Eigen Haard hem waarschijnlijk een andere woning zal aanbieden, maar als Riechelman die weigert, moeten ze een uitzettingsprocedure starten en dan kan het wel een paar maanden duren voor hij weg is. Nu wist hij ook te vertellen dat Riechelman in Brabant in een instelling zat, maar vandaag naar de kliniek in de Eerste Constantijn Huygensstraat in Amsterdam wordt vervoerd. Volgens Nuijens laten de psychiaters daar hem met een pot pillen waarschijnlijk sneller los. Wat betekent dan de toezegging dat hij tot 17 maart vast zou zitten? Als we het kort geding verliezen kost het ons 2.000 gulden dus wilde hij rustig aan doen ten opzichte van Eigen Haard. Het kan toch niet zo zijn dat hij terugkomt? ‘Ja,’ zei Nuijens, ‘de advocaat van Riechelman had toegegeven dat hij gek was toen hij naar Brabant ging, maar dat hij nu weer heel normaal was.’ Moet je nagaan. Wat voor zin heeft een kort geding dan als hij nu al vrijkomt? Nuijens vroeg me of ik ooit had overwogen om zelf Westerkade 3D te verlaten. Hij deed het schoorvoetend. Ik zei nee, maar aan

de andere kant, ik moet hier vroeg of laat toch weg, naar een huis met meer ruimte.

Ik heb direct na mijn gesprek met Nuijens Sonja van Zweden, Van Heusden en Eigen Haard gefaxt. Sonja belde even later terug. Ze heeft mijn advocaat uitgelegd dat de zaak gaat om een voornemen van Riechelman om mij te vermoorden en hij maakte een begin dat voornemen uit te voeren. Dat is inderdaad de crux. Ze suggereerde ook een lijfwacht te nemen, zoals ik zelf ook al had bedacht. Sonja gelooft absoluut niet in een complot, maar zegt dan wel ineens: ‘daarom komen ze weg met moord’. Ze vertelde ook dat ze met de dokter van Riechelman had gesproken. Op 23 maart komt hij vrij. ‘Dan is hij afgekickt,’ reageerde Eduard toen ik hem dit nieuws vertelde. Myra, die ik ook sprak, zei dat ze ook eens zeven dagen in de kliniek in de Eerste Constantijn Huygensstraat had gezeten en volgens haar is die zo lek als een mandje. Myra zei ook dat Theo van Heusden, de wijkagent, haar had gezegd dat hij was ontslagen. Hoe kan dat nu weer? Waarom mocht hij het dossier niet geven?

Ik belde ook Rens nog.

Hannah de Zantis belde, maar ik was inmiddels te nerveus om te praten.

Karina belde ook op, ze is in Amsterdam gearriveerd. Ze nodigde me uit om morgen te lunchen in Hotel De L'Europe. ‘Americans all ask me: is your sister fucked up?’ (ze gebruikte een beschaafder woord). ‘Yes,’ reageerde ik, ‘Wahid had tea with Suharto while he should shout at the guy.’ Volkeren krijgen de leider die ze verdienen: kijk maar naar Wim Kok.

Vanavond een lang telefoongesprek met Peter. Hij maakte zich erg zorgen om mijn situatie. Hij zat te trillen op zijn stoel. Maar hoe kan het dat hij de brief over het geld dat ik hem wilde geven om Edwin hier te krijgen niet heeft gezien, en mijn brief over die gek wel? Ik zal maar afwachten en niet te snel conclusies trekken. Peter was zeer met mijn lot begaan. Edwin is nooit thuis. In feite is dat altijd zo geweest. Hij zei dat hij Edwin de brief over Riechelman had laten zien. Hij was geschokt, maar van de drilboor weet hij nog niets.

10 maart 2000

Jos Slats belde hoe het met de zaak was. Ik zei hem niets. Hij zei dat hij aanvankelijk mijn zaak in de Volkskrant op de voorpagina had gekregen, maar nadat vele media, inclusief televisie, het hadden overgenomen, het geen zin meer had er in Vrij Nederland op terug te komen. Onzin.

Vanmorgen belde ik Sillevis Smitt om hem te vertellen van de gek hier in huis. Hij vond het allemaal vreselijk ‘en ik begrijp dat je in je huidige toestand denkt dat er wat achter zit.’ Hij ging naar een arbitragecongres in Delhi en had er één dag voor en één dag na aan vastgeplakt - hoe werkt dat met een man met zoveel geld? Hij had gepland (na een telefoontje van Ellen Pasman) om mij te bellen met een ernstige waarschuwing, namelijk om niet zelf het woord te voeren bij de arbitragecommissie. Ze zouden me in de val lokken en ik zou er in vliegen en dan kreeg ik misschien niets. Wat is dat voor geklets? En Ellen had zoveel voor me gedaan - dat is waar, maar dat is geen vrijbrief voor het gedrag zoals dat nu heeft plaatsgevonden. Ik had uiteindelijk een minder prettig gesprek en zal hem schrijven. Ik had die man eerder moeten vergeten. Nu gaat die arbitrage nog altijd over advocatenfoefjes.

Ik sprak met Peter Nicolaï. Hij had gisteren Pasman aan de lijn die haar dossiers voor de arbitrage weer terug wilde. Blijkbaar wilde Pasman er ook een aantal niet afgeven, waarop Peter zei: ‘Oké, dan bel ik Castermans.’ Peter herinnerde haar eraan dat hij nu de belangrijkste man was. Hij adviseerde mij om Ellen dat te faxen. Ik heb het meteen gedaan. Het maakt me niet uit wat iedereen ervan zegt: ze heeft het verknald.

Toen ging ik naar Hotel De L'Europe voor de lunch met Karina. Morgen gaan Karina en Gaddo Cardini naar Heineken.152 Cardini had gereserveerd in een Indonesisch restaurant, waar ze om moest lachen. De Italiaan is aardig, althans, dat wil hij zijn, maar het is een proleet, dat zie je aan de manier waarop hij de obers behandelt. We hadden een prettige, kleine lunch. Iedereen was het erover eens dat Megawati niets doet en dat het hopeloos is. Doordeweeks in de residentie van de vicepresident, tijdens de weekends thuis. Ze zeiden allebei dat Megawati arrogant is geworden en dat ze iedereen in de rondte commandeert. Dewi is een populaire televisiepresentatrice in Tokio geworden omdat ze alles recht voor de raap zegt op het scherm. Ze verdient er veel geld mee, en is zeer populair, maar ik hoor van Kartika natuurlijk ook slechte verhalen over haar.

De Australiër, die de film met Karina maakte bleek een oplichter te zijn.153 Hij deed zaken met de zoon van de keurige minister van Economische Zaken Kwik Kian Gie, waar een schandaal uit voortkwam. Hij is verdwenen met al het filmmateriaal. Jeffrey Winters ging in Djokjakarta naar de politie om te klagen dat twee jongens avances naar hem hadden gemaakt. De jongens ontkenden het en zeiden dat hij hen probeerde te verkrachten waarop Jeffrey het land uit werd geëscorteerd. Karina zei dat ze er zeker van was dat hij erin geluisd was.

In de middag sprak ik nog met Bart Nuijens. Hij had de advocaat van Eigen Haard bezocht. Ze zeiden hem dat er meer idioten in dit huis woonden, dus Eigen Haard zou me waarschijnlijk niet steunen, maar tegenover me gaan staan in de rechtszaal. Hij adviseerde de aanklacht tegen Eigen Haard in te trekken. Het beviel me helemaal niet. Ik vroeg of hij mijn fax met Eigen Haard had besproken. Eerst zei hij nee, toen probeerde hij het terug te draaien.

11 maart 2000

Djabolo belde. Misschien ga ik naar Spanje. Hij had een huis geregeld aan het strand, twee uur van Malaga.

Er was ook een kaartje van Gino uit Peru. Hij heeft nog steeds last van zijn been. Ik heb een paar keer geprobeerd hem te bellen, maar kreeg geen gehoor. Ik schreef hem een kort krabbeltje terug dat ik in mei mijn geld verwacht. Ik schreef ook wat over de gek Riechelman. Ook vroeg ik hem zijn telefoonnummer nog eens door te geven en een foto van hem te sturen. Ik heb Eduard gevraagd de brief te posten als hij dinsdag met klm in Lima is.

Ik luister naar Ave Maria van Gounod - het raakt me, maar ik denk dat ik het huilen ben verleerd, misschien kan ik alleen nog huilen voor Peter.

Ben zeer verrast dat The Jakarta Post (nadat ik ze schreef dat ze lafaards waren om mijn stuk niet te publiceren) alsnog mijn artikel heeft gepubliceerd. Ik denk dat het een goed verhaal is. Maandag zal ik er kopieën van maken. Ik denk dat ik een behoorlijk historisch stuk voor The Jakarta Post heb geschreven.154 Ik was even bij Eduard en heb voor noodgevallen een set sleutels van zijn huis opgehaald, voor als de idioot komt. Ik heb die

sleutels nu, maar god verhoede dat ik ze ooit moet gebruiken. Ed was gedeprimeerd opgestaan. Hij walgt van Holland. Ik ook, maar ik laat me er niet door van de wijs brengen. Ik kan hem alleen niet uitleggen hoe. Hij geeft al zijn geld uit aan dat huis in Frankrijk - ik zal blij zijn hem straks 10.000 gulden contant te kunnen geven.

12 maart 2000

Ik ging naar Adonis. Er waren er wel een paar die aan mijn pik wilden zuigen, maar ik besloot me af te trekken, alleen, met Gino in gedachten - heb hem levend opgegeten.

Ben opnieuw begonnen aan hoofdstuk twee. Het is nog steeds te rommelig.

Vanmorgen belde Vierling - na één week in Klagenfurt, Karinthië, waar Haider gouverneur is. Hij is ten einde raad wat hij in Nederland moet beginnen. Zoals gebruikelijk had hij veel zinnigs te zeggen, maar daar kun je in dit land echter geen kant mee op, zeker niet als je ook nog een beroepsverbod hebt, zoals Vierling. Hij had Arendo geschreven, die met één regel had geantwoord. Hij had Paul Kalma in Trouw gelezen die Elsevier voor pro-Haider uitmaakte,155 en hij kotste van Arendo's verweer,156 waarmee hij probeerde weglopende lezers te voorkomen of terug te halen.

Ik heb Nuijens een fax gestuurd dat ik het oneens blijf met zijn advies Eigen Haard niet op te roepen voor de zitting morgen.157 Hij heeft zich in de luren laten leggen door de advocaat van Eigen Haard die begon over de andere gekken die in het gebouw wonen. Nuijens was bang dat een betoog van Eigen Haard mijn zaak schade toe zou brengen. Onzin, want ik woon al jaren met die andere gekken in hetzelfde huis zonder ooit problemen te hebben.

13 maart 2000

Peter stond op het antwoordapparaat dus ik belde hem terug. Hij wekte de indruk dat ze aan het opruimen zijn voor vertrek. De beide poezen, die ze achter moeten laten, bleef een probleem. Er waren drie zwarte mama's geweest die met tassen vol troep waren vertrokken. Peter zoekt ook de boeken één voor één uit. Een dag dat ik Peters vertrouwde stem hoor is een erg goede dag voor mij.

Ik schreef Broertjes over zijn slappe houding om maar niet te

reageren als ik verzoek om een opiniestuk te mogen schrijven. Om te onderstrepen dat hij ernaast zit mijn verhaal te negeren, stuurde ik het stuk in The Jakarta Post mee.

Ik liep vlak langs Ellen Thomassen in de Kerkstraat.158 Ze deed of ze me niet zag, dus barst!

14:45 uur, rechtbank Amsterdam, Ludenzaal

Het is toch eigenlijk te gek dat je naar een rechter moet om ongehinderd te kunnen wonen. Ook bij Eigen Haard zijn het schurken, maar ik lust ze rauw. Nuijens maakte aan rechter R. Orobio de Castro duidelijk dat de behandelend arts in de kliniek niet wilde dat Riechelman de dagvaarding persoonlijk in ontvangst zou nemen en dat er geen bereidheid was bij het verplegend personeel de dagvaarding aan hem te overhandigen. Na een opsomming van wat ik en de andere bewoners van het pand allemaal hebben meegemaakt met Riechelman, bepleitte Nuijens een verhuisverplichting voor Riechelman. Hij sloot af met te benadrukken dat Riechelmans terugkeer naar zijn huis in alle gevallen een gevaarlijke situatie oplevert voor mij en de buren, ook als de psychiaters hem pillen voorschrijven die zijn gedrag moeten reguleren. Karskens, de advocaat van Riechelman, zegt dat Riechelman een ernstige terugval had toen hij op de hoogte werd gesteld van de dagvaarding en deze zitting, zo erg zelfs dat hij daarvoor naar de isoleercel moest. Hij ging volledig door het lint na kennisneming van de dagvaarding. Hij is ernstig psychotisch en zijn ziektebeeld is zodanig dat langere opsluiting niet uitgesloten wordt. Karskens bepleit dat Riechelman niet uitgezet mag worden zolang hij zichzelf niet kan verdedigen.

14 maart 2000

Ik moest om 01:30 uur opstaan voor een slaappil, voor het eerst in lange tijd. De zaak tegen Riechelman hield me intens bezig. Ik heb vanmorgen opnieuw burgemeester Patijn een fax gestuurd dat ik een proces-verbaal wil laten maken op bureau Raampoort. Sonja van Zweden vond het ongelofelijk dat dit er nog niet was. Ze zei dat ik een strafpleiter nodig had. Ik zal met Peter Nicolaï overleggen. Misschien is Gerard Spong geschikt? Ik heb Nuijens geschreven niets te doen aan Riechelman tot de uitspraak 21 maart. Ik wil hem wel (liefst vandaag nog) spreken over de mogelijkheid om Eigen Haard alvast aansprakelijk te stellen voor de schade die ik door Riechelman geleden heb.

Ik zal proberen de andere bewoners een verklaring te laten tekenen dat ook zij willen dat hij niet meer terugkomt. Paul Vugts was gisteren bij de zitting tegen Riechelman aanwezig en doet er vandaag verslag van in Het Parool.159

Jaider Bouman van 3B, tekende meteen. Hij vertelde dat Riechelman twee keer tegen zijn deur heeft getrapt. Hij wist ook te vertellen dat Riechelman een bijl in zijn flat had, waar hij in zijn bijzijn trots op wees, als waarschuwing voor wie aan zijn spullen zou komen. Hij vroeg of de politie huiszoeking had gedaan. Terwijl ik met Jaider Bouman stond te praten, kwam Myra af. Zij had Het Parool gebeld en een rectificatie geëist met een advocaat. Ik zei: ‘Hoe kan je dat nu doen? Je moet niet in dat potje roeren.’ Ze begon meteen tegen me te tieren en te schelden. Ze had me toch geholpen, geen wonder dat niemand van me hield. Nu kreeg ze een trap na van me. ‘En ik trek mijn handtekening terug,’ riep ze, waarna ze wegging. Jaider zei: ‘Ik begrijp haar wel. Ze is erg bang dat die gek dat artikel ziet en tegen haar begint. Geef haar een taartje en zeg dat ze gelijk heeft.’ Dat doe ik dus nooit. Eduard had gelijk: je moet niets met haar te maken willen hebben, ze is gek. Nu hebben we er een getuige bij, maar misschien meteen een minder.

Paul vond de titel die ik bedacht heb voor mijn nieuwe boek, In het land der blinden, de beste ooit. ‘Dat dekt de lading.’ Inderdaad.

Intussen wachtte ik van 18:00 tot 18:15 uur in Hotel De L'Europe op Karina waar we voor haar vertrek hadden afgesproken, maar toen ze niet kwam, ging ik weer naar huis. Karina belde om 18:35 uur, maar ik belde niet terug. Terwijl ik deze woorden schreef, belde Karina vanaf het vliegveld nog eens en nu nam ik wel op. Ze vond mijn artikel in The Jakarta Post geweldig.

‘Did you write it yourself?’ begon ze.

‘How insulting can you get, you sound like Mega.’

‘No, I was joking, Alatas must have laughed.’

Karina en Cardini (die me zei over Karina te schrijven) belden later een tweede keer van Schiphol. Toen Karina me vroeg wat ik van hem dacht, aarzelde ik geen moment: ‘He reminds me of Francesco Paesa.’160

Ze schrok kennelijk, maar antwoordde: ‘But he's more attractive than Francesco.’

‘Yes, but the other side..., he's not nice to personnel in hotels.’

‘Pas poli.’

‘No.’

15 maart 2000

Ik faxte mevrouw De Lange van de Commissie voor Politieklachten dat Riechelman niet alleen mij, maar ook nog een andere bewoner heeft bedreigd en dat het me nog steeds niet duidelijk is waarom ik geen proces-verbaal kan laten opmaken. Ik deed er een kopie van de fax aan Eigen Haard van vanmorgen bij, waarin ik duidelijk maakte dat nog drie andere bewoners ook willen dat Riechelman niet meer terugkomt. Ik heb er ook maar even bij vermeld dat ik niets te maken heb met het stuk in Het Parool en dat Vugts op eigen initiatief en zonder mijn medeweten aanwezig was.

Ik heb tevens Paul Vugts een fax gestuurd niet in te gaan op het commentaar van Myra, want wat hij over haar geschreven had, is waar. Myra liep vandaag weer van alles te tetteren dus ik negeerde haar maar weer.

Vanavond was er op de Amsterdamse zender een uur lang een gesprek met Henk Hofland in zijn werkkamer bij nrc Handelsblad. ‘Dames en heren, ik heb een kinderboekje geschreven.’161 Daarna liet hij zijn ‘gereedschapskist’ zien. Hij toonde een karretje, gemaakt van doppen van flessen, hij gaf het een duw en dacht niet dat de camera het kon bijhouden. Verder was er een windkarretje met een boodschappentas als zeil - hij had het ‘tot verbazing van toeschouwers’ op de Dam getest. Toen sprak hij over een man van tachtig, die hij kende, en die een daverende tegenslag had gehad. Wat Hofland bewonderde was dat de man zou doorvechten ‘en ik zal hem helpen waar ik kan...’.

16 maart 2000

Vannacht om 02:30 uur hoorde ik een enorme klap met een deur en ik lag even te rillen in bed. Ik kon niet opnieuw inslapen en stond op voor een slaappil, waardoor ik pas om acht uur wakker werd.

Ik zit bij atal om bloed te laten prikken voor mijn jaarlijkse controle. Prettig gevoel dat mijn bloed weer gecontroleerd wordt. Ik heb zelf nog drie cholesteroltesten aangekruist. Zwiers was dat vergeten; je moet het ook allemaal controleren. Ik heb Eigen Haard een fax gestuurd dat ik opschorting van de huur vraag omdat zij mij in onzekerheid laten over de terugkeer

van de persoon die tegen de politie heeft verklaard mij te willen vermoorden. Ook de kosten voor het aanleggen van een beveiligingsinstallatie en eventuele hotelkosten die ik moet maken als de man toch terugkomt naar de Westerkade, zal ik op Eigen Haard verhalen. Ik faxte de tekst ook aan Bart Nuijens, maar heb hem direct daarna ook nog gebeld. ‘Geen onderonsjes meer met de advocaat van Eigen Haard, laat hij maar op brief stellen wat hij heeft te melden,’ drukte ik Nuijens op het hart. Eigen Haard heeft mijn fax in huis, want Van Trirum bevestigde de ontvangst en liet weten dat alle communicatie voortaan via hun en mijn advocaat loopt.162 Morgen komt er een proces-verbaal.

Ik ging naar Adonis en in het rumoer kwam een jong Algerijntje op me af die tegen elke prijs wilde dat ik hem zou neuken. Maar ik vond hem wel lekker, knuffelig, aanhankelijk. Na een tijdje zei de Algerijnse jongen: ‘I want to have this, this is mine, I want to marry you and I will feel it always in me.’ Na een tijdje maakte ik me van hem los en had ik seks met een grote, redelijk jonge kerel - wat erg prettig was.

Hugo Claus zei bij Barend & Van Dorp nog steeds bewonderaar van Fidel te zijn.163 Ik dus eigenlijk ook.

17 maart 2000

Het duurde 44 dagen voordat een proces-verbaal tegen Riechelman kon worden opgemaakt. Ik vond de agent die het proces-verbaal maakte een kloot. Hij bleef maar benadrukken dat er veel gevaarlijker gekken rondliepen, zoals een man die driehonderd kaarsen aanstak en naakt met een samoeraizwaard in de rondte begon te zwaaien - en ook hoe een gek werd teruggeplaatst en een blok huizen opblies. Maar toen maakte hij tussen neus en lippen de opmerking dat Riechelman tegen de politie had gezegd dat de geheime dienst hem had ingehuurd om mij het leven zuur te maken. Paul de Ridder had eerder gezegd dat de geheime dienst wel vaker jongens als Riechelman gebruikte. Dus dat zou nu inderdaad ook het geval kunnen zijn. Hij had daar een boek over uitgegeven en mij opgestuurd, maar dat heb ik nooit gelezen.164 Rens Broekhuis zei toen ik hem over de opmerking van die agent vertelde: ‘zie je wel,’ en Peter Nicolaï zei: ‘Ik word even stil.’ Broekhuis gaat proberen de ouders van Riechelman te spreken.

Nuijens heeft Eigen Haard officieel aansprakelijk gesteld voor de geleden schade en de schade die nog kan ontstaan wanneer Riechelman terugkomt in zijn woning.165

18 maart 2000

Ik heb Van Trirum duidelijk gemaakt dat ik me niet de mond laat snoeren door alleen via advocaten met hen te communiceren. Ik heb op geen enkele manier zin in nog een oorlog, maar ik laat Eigen Haard niet wegkomen met Riechelman, en het feit dat ze hem gewoon door laten gaan mij te terroriseren.166 Ik zei tegen Johan Struwe, een door de wol geverfde realist, dat Riechelman voor de bvd werkte. ‘Die nemen geen psychopaat in dienst,’ zei hij. Daar heb je het weer - mensen zijn onwetend.

Volgens een intern onderzoek van het ministerie van Buitenlandse Zaken van Suriname, was de negen kilo cocaïne die op Schiphol in hun diplomatieke post gevonden was, niet afkomstig van het ministerie of de diplomatieke dienst.167 Ik hoor Kok op televisie nog zeggen hoe ernstig de affaire is van de cocaïne in de diplomatieke post van Suriname. Zou die man nog altijd niet begrijpen waar de invisible government toe in staat is?

19 maart 2000

Pieter Broertjes stuurde me een aantal kaarten met een kort berichtje dat ik niet zo lelijk over hem moet denken en schrijven. ‘Blijf redelijk en begrijp wie je vrienden zijn. Ik ben je vijand niet!’168 Ik stuurde hem een van de kaarten terug - had een kopie moeten maken - dat ik hem niet als vriend beschouwde ‘met je achterkamertjes vriendschap “op persoonlijke titel”, à la Hans Verploeg! Alleen Arendo heeft een commentaar geschreven, als enige!’ Broertjes moet mij er nodig op attenderen een gentleman te zijn - alsof hij het toonbeeld zelf is!

Het Operatie Homerus boekje - over Van Lieshout, nu op Kreta - interesseert me niet, het is een modderbad. Een verhaal over idioten en spionnen. Misschien is het nuttig dat het gepubliceerd is, maar wat moet ik - op dit moment - met Riechelman?

Het derde hoofdstuk van mijn nieuwe boek, In het land der blinden..., over Fidel Castro is gereed. Ik denk dat het prima is ge-

worden. Ik heb het gevoel dat ik hiermee aan mijn belangrijkste boek bezig ben.

Voor het eerst dit jaar zit ik op een terras op het Leidseplein. Als ik dictator was zou ik de doodstraf zetten op nodeloos geklets in de ruimte. Eigenlijk wil ik terug naar de schrijftafel. Ik neem wel een kopje koffie, maar ik raak de rotzooi niet aan. Ik heb veel van Peter geleerd. Roken doe ik bijna nooit meer, maar nu wel. Het aantal mislukte, niet onderhouden lijven is eigenlijk niet te overzien.

Thuisgekomen schreef ik Wahid een brief dat ik graag eens een gesprek met hem wil. Niet officieel, geen interview, maar gewoon vriendschappelijk, zoals ik dat ook vaak deed met Bung Karno.

Dirk van Schouwenburg kwam langs. Het was okay, maar ik heb wel tijd verloren.

Ik had een lang telefoongesprek met Peter. Ik ga maar naar Malaga en eind mei ga ik met Peter naar Djakarta. Peter zei toch dat hij de ambassade gaat bellen om te informeren naar de voorwaarden van partnerschap. Hij had mijn brief erover gekregen.

20 maart 2000

Ik heb mijn brief aan Wahid aangetekend verstuurd vanaf Centraal Station. Onderweg heb ik bij Nicolaï een kort briefje in de bus gestopt dat ik morgen graag een spoedoverleg wil met hem en eventueel Nuijens.

Om kwart voor twaalf staat er een taxi om me naar Lelystad te brengen voor een middagje helikopter voor vips.

21 maart 2000

Ik was onrustig en ging naar Adonis waar ik een Chinees tegenkwam die een prima job deed; weer seks dus.

Nauwelijks was ik thuis of Bart Nuijens belde: ‘Alles is toegewezen,’ maar dat nam hij direct weer terug. Hij zou op de fiets de volledige uitspraak gaan halen, maar in ieder geval verdwijnt die engerd hier vrijwel zeker, tenzij er een hoger beroep komt.169 Ik vind het zielig voor die jongen, maar ik wil hem nooit meer zien.

Als Willem-Alexander op televisie is, valt me steeds op wat een afgekloven smerige tanden hij heeft.

22 maart 2000

Eerst Peter geschreven. Daarna een krachtige fax aan De Lange van Commissie Politie-klachten.





Geachte mevrouw [...] de Lange,

Gebeurt er nog iets? Of vindt het onderzoek het volgende millennium plaats?
Er zou contact worden opgenomen. Hoe eerder we deze verdachte affaire van een junk die zegt voor de geheime dienst te werken kunnen afwerken hoe liever het me zal zijn. Maar laten zitten doe ik dit [dus] niet. Ik vermijd zorgvuldig iedere publiciteit, maar dan wel graag opschieten, zou ik U vriendelijk willen vragen.

hoogachtend
Willem

Ik stuurde de uitspraak van de rechter naar Eduard en Sonja van Zweden. Straks moet ik alleen de lakens nog wassen. Ik vroeg Wil om deze week te komen.

Paul de Ridder belde. De uitspraak over Riechelman was een anp-bericht en stond in De Stem. Hij las in de trein naar Dordrecht de nieuwe hoofdstukken van In het land der blinden... en is er nu tevreden over, net als ik zelf. De toon is nu goed en de stroom van informatie is natuurlijk.

Bart Nuijens stelde voor van Riechelman in twee dagen een betaling van 2.000 gulden voor rechtskosten te eisen (eigenlijk zielig) of zijn boeltje in beslag te laten nemen - de Hitachiboor en de bijl. Ik ging akkoord, het moet dan maar.

Ronny Naftaniel schreef eindelijk een brief. Hij is het met mijn standpunten niet eens, maar zegt dat hij strijd voor het recht van de Joden, zoals ik strijd voor mijn recht. Het gaat hem niet om het aan Joden aangedaan leed, maar ‘niemand mag zich verrijken aan de roof op de Joodse vermogens, die de Nazi's hebben gepleegd’.170

23 maart 2000

Wat moet je met mensen? Ik stuurde Tessel Polman mijn stuk in The Jakarta Post. Ze belde, maar zei niets over de inhoud en babbelde slechts over een overleden zwager en haar kleinkinderen, alsof ik daar naar wil luisteren. Ik zei natuurlijk niets over broer Hendrik.

Nellie stuurde me een kaartje uit Kaapstad om te bedanken voor de foto's die ik haar nog stuurde.171

Ik wilde daarstraks mijn toegezegd voorschot van 5.000 gulden van Gert Berg ophalen, maar er was nog niets overgemaakt. Ze hadden het juiste rekeningnummer op 7 maart dus dan zou het geld er nu toch moeten kunnen zijn. Ik heb Berg een stevige fax gestuurd dat ik na al deze vertragingen nu dan maar ineens de totale 15.000 gulden wil en wel morgen. ‘Ik wil best met je

werken, maar dan moet je me geen boekhoudster op mijn dak sturen die beweert dat de vorm van de ingezonden rekening voor haar niet acceptabel is. Verwachtte niet dat jij je medewerkers dergelijke kutsmoesjes liet voorschotelen.’ Ik werd direct gebeld door een dame van zijn administratie die me beloofde het direct te gaan regelen. Ik zei haar dat ze de fax mag verscheuren als zij het geld nu inderdaad zou overmaken.

Ben gealarmeerd door een bericht dat een bvd-informant is vermoord. De informant deed in 1997 uit de doeken dat twee Haarlemse rechercheurs miljoenen guldens in hun zak gestoken zouden hebben van drugstransporten. Dit heeft te maken met die smerige irt-affaire.172

24 maart 2000

Vandaag zou mejuffrouw Buringh Boekhoudt jarig zijn. Gewoonlijk zou ik Beatrix een briefje schrijven ter herinnering aan Miss B.B., maar na veel aarzeling bereikte ik het punt waarop ik dacht: fuck Beatrix. Ik schreef haar niet, teveel eer. In plaats daarvan schreef ik Peter dat ik hem een ticket voor Sabena zal bezorgen, zodat hij volgende maand hierheen kan komen. Dat is andere koek.

Verder ging er ook een brief naar Eef Brouwers, die ik al langer wilde schrijven om hem een compliment te maken over de manier waarop de rvd de publiciteit rond het Wereld Water Forum in Den Haag had geregeld, ten aanzien van Willem-Alexander die daar voorzitter was. Ik stuurde Made in Soestdijk mee naar Eef, met het verzoek dit boekje aan Willem-Alexander te geven, omdat ik dat destijds aan hem heb opgedragen.173 Ik las gisteren in The Jakarta Post dat officier van justitie Marzuki Darusman van mening is dat Suharto gezond genoeg is om verhoord te worden. Opnieuw ging het alleen over corruptie terwijl de grootste en belangrijkste misdaad van de man massamoord is. Er ging dus een dringende fax naar de krant waarom men die misdaden tegen zijn eigen volk lijkt te negeren. In mijn ogen zouden geldzaken op de tweede plaats moeten komen.

Riechelman dreigt met hoger beroep en Bart Nuijens vindt dat wel een logische stap. Volgens Riechelmans advocaat Karskens zou Riechelman niet terug willen naar de Westerkade, maar heeft hij bij de huidige uitspraak een levenslang straatverbod voor deze buurt. Nuijens stelde voor om vast te leggen na bijvoorbeeld twee jaar geen uitvoering van de uitspraak meer te

verlangen.174 Dan zit ik wel ergens anders, hoop ik. Eigen Haard zwijgt in alle talen en wil hoger beroep afwachten. Paul de Ridder denkt ook dat de affaire Riechelman niet de laatste poging van de rode knop zal zijn om mij alsnog over de rooie te jagen.

Een jongen van de Volkskrant had me deze week gebeld met de vraag of ik een korte reactie wilde schrijven over safe sex omdat de gg & gd hadden geconstateerd dat steeds meer homoseksuele mannen gonorroe oplopen. Ik zei aan de telefoon tegen hem in het verleden vijf keer een druiper te hebben gehad en dat de New Yorkse arts die mij er indertijd tegen behandelde, de arts van Wilhelmina in Londen tijdens de oorlog was geweest.175 Vandaag belde hij waarom deze anekdote niet in mijn stukje stond. Typisch. Sensatiezucht. Later belde hij nog eens om te vragen wat er achter mijn naam moest staan. De idioot zei iets veel ergers: we zetten altijd journalist, maar in dit geval vragen we ons af - wilt u er wellicht iets anders bij hebben? Mijn klomp brak. ‘Wat dacht je? Homo?’ Ik zei meteen dat als hij me wilde schrappen het ook prima was. Hij zocht sensatie en vroeg daarom mij. En ik gaf het hem op een presenteerblaadje. Johan Struwe had me nog zo geadviseerd het niet te doen. Maar uiteindelijk viel het artikel wel mee.176

25 maart 2000

Gisterenavond sloeg om onverklaarbare reden de angst voor de gek weer toe. Onzin, maar zo was het. Om te kalmeren zette ik de televisie weer aan. Ik sliep uiteindelijk pas om 02:00 uur, tot 06:50 uur. Te kort.

Peter Nicolaï belde. Ellen keek vreemd uit haar ogen, zei hij. Zij had het proces tegen Tom verloren en was het huis uitgezet. Wat afschuwelijk allemaal. Ik heb zeer met haar te doen.

Vanmiddag vloog ik met Evert Santegoeds in de helikopter over het huis van Bram Peper en Neelie Kroes. Ik gaf het huis een vier, het had beter gekund.

In Adonis zoog José weer de ene pik na de andere, maar hij trok zichzelf af terwijl hij met mijn penis bezig was. Iedere keer smeekt hij me weer om hem te neuken, wat ik natuurlijk weiger. Er was trouwens een blonde jongen met een mooi lichaam die ook geneukt wilde worden. Gestoord.

26 maart 2000

Ik zat lang met Peter aan de telefoon. Hij heeft griep en krijgt nu antibiotica. Hij zei dat de buurman het busje had gerepareerd en dat hij die de hele zomer had gebruikt. Ik zei hem dat ik zijn ticket voor Sabena zou regelen. Dan heeft hij iets om naartoe te leven. Ik zei hem dat de royalty's van mijn nieuwe boek voor hem zijn, waarop hij antwoordde: ‘Dan moet ik eerst een kusje geven aan Peerke Donders.’ Trees moest lachen toen ik dit aan haar vertelde (ik belde haar direct na Peter). Peter heeft over Indonesië nog niets gezegd. Dat is dus de volgende vraag. Misschien verwacht ik teveel.

Ik genoot enorm van een videoband van Bhagwan. Ik denk dat hij in principe zelfs gelijk heeft wat betreft homoseksualiteit, maar het genie kan uit de fles zijn bij de harmonie die de homoseksuele liefde biedt, omdat mensen van hetzelfde geslacht elkaar beter begrijpen. Een homoseksuele relatie is veel probleemlozer.177 Bhagwan noemde tolerantie verkapte agressie - ik tolereer jouw aanwezigheid is een agressieve uitspraak, terwijl het als een grote deugd wordt verkocht. Hij prefereerde vervolgd te worden. Hij geloofde in zeven dagen werken. De Bijbel zegt wel dat God, de arme jongen, moest rusten op de zevende dag, maar er is geen enkele reden dat nu ook te doen. ‘We cannot afford to do nothing.’ Ze zeggen dat we naar het paradijs gaan, maar wat als er geen paradijs is? Dan kunnen we het paradijs beter hier creëren. De commune in de vs had duizenden herten en de dieren wisten dat ze veilig waren. ‘I had 300 peacocks in my garden.’

aids betekent een zekere dood in Californië omdat de perversiteit daar uit de hand is gelopen, althans, dat meende de Bhagwan. Homo's waren de slachtoffers van de maatschappij en politici lieten het gebeuren. Ja, je moet je sperma kwijt (want het lichaam is een spermafabriek), sperma moet worden vrijgelaten - dat maakte hij niet af - blijvende homoseksualiteit is het gevolg van kloosters. Het is allemaal begonnen met het celibaat, wat illegaal zou moeten worden verklaard. Daar moest gevangenisstraf op staan. Ik heb er een paar regels over aan Foudraine geschreven.

27 maart 2000

Ik heb weer afschuwelijk slecht geslapen. Rond middernacht viel ik in slaap, maar werd weer wakker van de buren. En toen gebeurde het: de shit van de zaak met de gek en al het andere ging door mijn hoofd spoken. Erg onprettig. Dit gebeurt te vaak de laatste tijd.

Bart Nuijens meldde dat zijn declaratie reeds meer dan 9.000 gulden zou bedragen. Voor 30 uur werk?178 Lijkt me sterk. Ik heb hem nu wel zo ver dat hij alleen op schrift met Karskens communiceert; geen confraterneel gekonkel meer. Ik heb hem bericht dat we harder moeten optreden, zowel tegen Riechelman als tegen Eigen Haard. Eigen Haard had op grond van hun verplichtingen jegens mij als huurder allang een uitzettingsprocedure tegen Riechelman moeten opstarten.

De belachelijke rekening van Nuijens stuurde ik door naar Eigen Haard met een briefje erbij dat mijn schadeclaim tegen Eigen Haard zo alleen maar groter wordt. En dat alleen omdat Eigen Haard mijn waarschuwingen in de wind sloeg en nog steeds geen actie onderneemt tegen Riechelman.

Het geld van Gert Berg is eindelijk gekomen, nadat ik eerst rottig had gedaan. Dat betekent dat ik nu weer bijna 20.000 gulden in kas heb. Ik zal snel een vliegticket kopen voor Peter. Wahid is een nog grotere slijmjurk dan ik dacht. Hij heeft op een congres van de pdi-p van Megawati gezegd dat de president en vice-president van Indonesië voortaan gekozen zouden moeten worden. Hij zei dit ‘met enigszins bezwaard hart want de pdi-p is de grootste partij van het land en ik vraag me af of ik het red tegen Megawati.’179

28 maart 2000

Ik sliep heel slecht en moest zelfs uit bed om een slaappil te nemen. Ik heb ook weer keelpijn. Het komt nu weer meer door de stress van de zaak tegen de Staat dan van het gedoe met Riechelman, die ben ik zo langzamerhand ‘vergeten’.

De brave Rudolf Pekelharing is overleden.180 Hij bracht me op het idee een Adres aan de Staten Generaal te schrijven inzake de situatie met Nieuw-Guinea en Indonesië.

Ik heb tot nu doorgewerkt en stond verbaasd over mezelf.

Terwijl ik zojuist de keuken opruimde, dacht ik aan de rotzooi waar broer Hendrik in leefde. Zou het gebrek aan zelfrespect zijn geweest bij Hendrik?

29 maart 2000

Ook vannacht moest ik op om een slaappil te nemen, maar daarna heb ik redelijk doorgeslapen, tot 08:15 uur.

Het Openbaar Ministerie in Den Haag gaat nieuwe dagvaardingen uitbrengen in de zaak tegen Bouterse. Ze willen twee militairen die Bouterse in 1980 hielpen met de staatgreep en een zakenman in Den Haag voor de rechter horen.181 Zielig dat ze ermee door blijven gaan.

Paul de Ridder wil met het nieuwe boek beginnen. Ik stuurde nog een paar hoofdstukken naar Omar Dhani.

30 maart 2000

Vannacht rond 03:00 uur was er weer zwaar gebonk aan de kant van de Marnixstraat. Mevrouw Gödecke had het ook gehoord. Ik heb opnieuw een slaappil ingenomen.

Ik heb vandaag weer een heel hoofdstuk verwerkt en op Centraal Station naar Paul gestuurd.

Ik was totaal verbaasd toen ik de International Herald Tribune opende. Nu praat Wahid onverwachts over het bloedbad van 1965. Wahid wil een einde maken aan het verbod op de Communistische partij en wil een officieel onderzoek naar de moord op honderdduizenden vermeende communisten in 1965 na de machtsovername door Suharto.182 En ze hebben ook de smeerlap Bob Hasan, die jarenlang zaken deed met Suharto en miljoenen dollars uit de staatskas in zijn eigen zakken liet lopen, eindelijk gearresteerd. Ik belde meteen naar Paul, want niemand anders zou me geloven.

Ik was bij Renate Zwiers. Ze zei dat de uitslagen van mijn bloedonderzoek waren binnengekomen en in de wetenschap dat ik 75 ben, zagen ze er uitstekend uit. Ik zal het naar Schlatmann sturen. Ik zei tegen Zwiers dat ze geen tv moest kijken om 20.45 uur met een kind van zes maanden op haar schoot (dat zag ik haar laatst doen) - dat kind moet slapen.

Eef Brouwers stuurde een aardig briefje om me te bedanken voor het compliment.183 Hij zou het boekje aan Willem-Alexander doen toekomen.

Twee tuten (tegenwoordig meestal een jongetje en een meisje samen) hielden me aan in een steeg waar ik niet mocht fietsen of liever, ik kwam al van mijn fiets af voor ze het me vroegen. In het gesprek dat ontstond beet ik mijn tong bijna af om niet te zeggen dat de politie nutteloos was, want toen ik om hulp

belde vanwege de agressie van Riechelman hadden ze eerst niemand beschikbaar omdat ze een fietslampenactie bij bureau Raampoort hadden geïnitieerd.

Er was de nodige activiteit in Adonis, maar ik win altijd vanwege mijn pik - vanavond met een Yank in een lang wit skijack en nog wat anderen. Een Arabier wilde met me mee naar huis. Niet dus.

Mevrouw Gödecke zei dat de vader van Riechelman de fiets van zijn zoon had opgehaald.

Heel vreemd. Ik heb niets meer gehoord van Nicolaï over het stuk van de landsadvocaat dat binnen moet zijn.

Vanavond was Clifford Cremer, de zoon van Jan Cremer op tv, om te praten over zijn boek Bomberjack.184 De jongen verloor in 1985 op Curaçao een voet, waarna Cor Knulst eraan te pas moest komen om hem aan een positie bij de Militaire Inlichtingendienst te helpen.185 Clifford had in Bosnië als marinier enkele Serviërs doodgeschoten, wat voor hem hetzelfde was als op een schietschijf schieten. Marco Borsato - waar ik niet naar wilde luisteren - gaf blijk van zijn afgrijzen. Frits Barend en Henk van Dorp griezelden ook van wat zij hoorden. Heerlijk om zo'n zoon te hebben. De appel valt weer niet ver van de boom. Clifford vertelde dat zijn broer Clint door een negentienjarige psychopaat met dum-dum kogels was vermoord. Maar ja, dood is dood, verder niets aan te doen. Hij was in Bosnië scherpschutter geweest. Hij zou nu in Tsjetsjenië aan de zijde van de moslims vechten.

31 maart 2000

Ik was even bij Eduard. Hij gaat veertien dagen naar Australië. Hij vertelde dat Hans Lonis aan achtervolgingswaanzin lijdt. Mijn gewicht is terug op 94 kilo. Nog beter zou 92 zijn.

De rel rond Elián bereikt een climax. De vader wil zijn zoontje met 31 personen gaan ophalen. Al Gore is onvergeef lijk en blijkt dus toch een crook te zijn. Hij viel president Clinton af en zei dat de jongen toch in de vs moet blijven.186 De kwestie rond Elián laat niet alleen zien wat voor schurk Gore is, maar het laat ook zien hoever het met Amerika gekomen is. Iedereen lijkt gek geworden in deze kwestie. Bush junior steunt Gore, natuurlijk, want die wil Elián een paspoort geven. Het is ongelofelijk.

Nicolaï belde dat de Staat zestig pagina's heeft ingediend bij de arbitragecommissie. waarin ze onder andere probeerden de rol van Arthur Andersen in deze zaak in twijfel te trekken.

1 april 2000

Ik werd om 03:00 uur wakker, stond op, nam koffie en werkte lekker tot 06:00 uur. Daarna heb ik nog tot 08:00 uur geslapen. Hans Koning, (alias van Hans Köningsberger) belde hoe het proces tegen de Staat was verlopen.187 Ouderwets loyaal. Ik stuurde hem mijn Jakarta Post artikel.

De ver-Hillbrowisering van Amsterdam zet door. Over tien jaar, zo niet sneller, is het vertrouwde Amsterdam helemaal verdwenen.

Ik fietste door een steeg en een vod van een man zei: ‘U mag hier niet fietsen.’

‘Nee “agent”, en jezelf verslonzen is ook verboden.’ Nederlanders die zichzelf super vinden en niets voorstellen zijn lichtelijk belachelijk.

Er kwam een buitengewoon aardige brief van Buthelezi.188 Hij had mijn artikel in The Jakarta Post gelezen en was geschokt om te lezen dat ik de Waarheidscommissie in Zuid-Afrika een succes noemde en dit dan ook nog een aansporing van De Klerk en Mandela voor andere naties noemde. De eenheidsregering die zij samen vormden zou de verzoening tussen blank en zwart moeten implementeren, maar die regering lukte het niet eens de beoogde termijn van vijf jaar vol te maken. Bovendien zou er volgens Buthelezi geen geweldloze overgang mogelijk zijn geweest als zijn partij zich niet op het laatste moment had aangemeld om mee te doen aan de verkiezingen. De uitputtingsoorlog tussen zwarten onderling, tussen zijn Inkatha Vrijheidspartij en het anc, had immers meer slachtoffers geëist dan dat er mensen omkwamen in de Boerenoorlogen met de Engelsen. De strijd tussen de blanke regering en het anc had slechts 600 blanke slachtoffers gekost, maar de strijd tussen Zoeloe's en Xhosa vele, vele malen meer. Toch hield de Waarheidscommissie zich nauwelijks met het conflict tussen anc en Inkatha bezig. Ik vraag me trouwens af of er ooit een reactie van Wahid komt op mijn brief. Hij kan tenslotte niet lezen.

Ik heb vandaag op mijn gemak gewerkt, en in één dag hoofdstuk twaalf van In het land der blinden... geschreven. Ik heb enorme zin om in het volgende hoofdstuk een ode aan Bung Karno te schrijven.

2 april 2000

Hermann von der Dunk in Buitenhof is van mening dat er meer bekend moet worden over de rol van de vader van Máxima in de Argentijnse junta, voordat de regering zich eventueel moet uitspreken over een huwelijk tussen Máxima en Willem-Alexander. Want, zegt Herman, wat als Der Spiegel later met belastend materiaal komt? Martin van Amerongen benadrukte dat er toch zo'n 30.000 mensen zijn verdwenen tijdens het dictatoriale bewind van Videla.

Advocaat Spencer Eig, een Joodse crook, advocaat van de familie van Elián in Miami die de jongen in de vs wil houden, zegt tegen Wolf Blitzer op cnn bloedserieus dat de jongen niet binnen vijf maanden twee moeders mag verliezen. Zo gehecht zou de jongen inmiddels zijn geraakt aan zijn tante, die in de media tot tweede moeder is bestempeld. Blitzer laat de kans natuurlijk schieten om te zeggen dat hij gestoord is, en heel Amerika blijft doordiscussiëren over die arme Elián.

Ik zag in de krant een aankondiging dat eigenlijk Max van den Berg van de PvdA bij Buitenhof zou komen praten over de vader van Máxima. Het was hem blijkbaar verboden deel te nemen, want Hermann von der Dunk zat er. Het leek me allemaal nogal opgeblazen. En wat dan nog, als de vader van Máxima een bastard was?

3 april 2000

Vannacht heb ik tot twee uur naar de finale van het atp tennistoernooi in Miami zitten kijken. De Braziliaan Gustavo Kuerten speelde tegen Pete Sampras. Kuerten was echt geweldig al verloor hij nipt van Sampras.

Ik sliep met een slaappil tot 09:00 uur.

De Haagsche Courant belde voor een reactie op een enquete van rtl4 dat 56% van de Nederlanders wil dat Beatrix op haar 65ste aftreedt. ‘Alsjeblieft niet,’ zei ik, ‘Den Haag heeft de “dictatuur” van Beatrix nodig.’

Gisterenavond besloot ik hoofdstuk twaalf te herschrijven. Om 15:00 uur vanmiddag vertrokken negen nieuwe pagina's naar Paul.

Ik faxte Bart Nuijens om hem te bedanken voor zijn diensten om Riechelman bij me uit de buurt te krijgen en dat ik de contacten met Eigen Haard weer op eigen kracht voortzet. Er ging ook een fax naar Eigen Haard die ik nogmaals aansprakelijk stelde voor de advocatenkosten. Ik stuurde aan op een gesprek bij hen op kantoor om over de ontstane problemen te spreken en ik sorteerde voor op de kans op een andere woning nadat

een regeling met de Staat rond is.189 Van Trirum had mevrouw Gödecke per brief ingelicht dat Riechelman een straatverbod heeft. Ja, dankzij mij. Eigen Haard had een free ride.

Vandaag wist ik het zeker, ik ga niet naar de zitting van de arbitragecommissie op 17 april waar de beide partijen gehoord worden. Ik ging naar Peter Nicolaï, die me een envelop vol shit van de Staat meegaf, maar die ik zeker niet ga lezen. Het zou alleen tot stress en ergernis leiden. De Staat gaat ook nu nog door met advocatenpraktijken dus er moet niemand namens mij naar de mondelinge behandeling op 17 april gaan.

De kritiek van Karel Witteveen in de Volkskrant op de interviewserie van Wim Kayzer legt nauwkeurig bloot waarom ik het niet meer uit kan houden naar die vent kan kijken.190

Het oppakken van Serviërs gaat door. Het slaat nergens op. In Washington lopen honderden oorlogsmisdadigers rond die heel wat meer op hun geweten hebben dan sommige Serviërs. Nientje, mams petekind, van Con en Dio is overleden.191 Ik schreef haar man, en Con natuurlijk.

4 april 2000

Ik heb Van Aartsen duidelijk gemaakt wat ik vind van het pak papier dat de Staat heeft geproduceerd voor de mondelinge behandeling van mijn zaak op 17 april voor de arbitragecommissie. Voor mij was de arbitrage een fatsoenlijke en eerlijke vredesregeling om een einde te maken aan de zaak en mij bij benadering schadeloos te stellen. De Staat gaat erin als voortzetting van een advocatenduel en daar ben ik klaar mee. Ik heb duidelijk gemaakt dat er namens mij niemand zal zijn en de hoop uitgesproken dat Van Aartsen zijn advocaten zover kan krijgen zich één keer als behoorlijke mensen te gedragen.192

rtl4 belde of ik vrijdag bij Beau en Minoesch in rtl Live wil aanschuiven. Ik heb ja gezegd, want ik kan het geld nog steeds goed gebruiken.

Ik bedacht me ineens dat we voor de schadeberekening de eventuele claim van de nvj niet hadden meegenomen, dus ik stuurde Hans Verploeg het dringende verzoek dit voor 17 april bij Nicolaï te melden. Ik vroeg hem wel de datum van de zitting niet in De Journalist te zetten.

5 april 2000

Peter Nicolaï belde (ik had hem de brief aan Van Aartsen ook gestuurd). Hij begrijpt mijn brief, maar wilde toch even weten of ik het meende dat er niemand zou gaan. ‘Natuurlijk gaan we wel,’ zei ik, ‘maar intussen weet Van Aartsen hoe ik erover denk.’193

Volodja Molchanov belde. Hij werkt nu bij de staatstelevisie. Eind april is hij in Brussel om een Russische schrijver te filmen. Hij filmt een serie van tachtig portretten en wil dat ik ook meedoe. Ben toch nog verbaasd.

Serge van Duijnhoven belde uit Brussel en raadde me aan, vanwege mijn van de algemene opinie afwijkende standpunten over de Balkanaffaire, Pyrrus in Kosovo van Rob de Wijk te kopen.194

Ik belde lang met Arendo. Hij wilde niet weten wie de voorzitter was, want dan kon hij zich ook niet in dronken toestand verspreken. Ik heb het hem dus niet verteld. We gaan dinsdag dineren.

Er was allemaal drek op tv dus ik heb tot 22.00 uur gewerkt. Een voldaan gevoel eigenlijk, want ik boek uitstekende vooruitgang.

6 april 2000

Om 13:00 uur belde Gino ineens. Hij wilde weten of mijn telefoonnummer nog steeds hetzelfde was, maar dat leek me een opmerking uit verlegenheid. Hij zei dat hij graag eerder terug wilde komen dan de geplande 2 mei, maar daar had hij 178 dollar voor nodig. Dus ben ik naar Thomas Cook gegaan om hem 450 gulden te sturen, plus 40 gulden transactiekosten, dus de ‘winst’ van rtl4 is alweer op. Toch ben ik wel blij dat ik hem heb kunnen helpen. Ik zal ook sleutels laten bijmaken, of moet ik die les nu eens leren - niet nog een keer? Hangt van zijn houding af.

Bart Nuijens had me de dagvaarding opgestuurd voor het hoger beroep van Riechelman.195 Bij de eerste grief van Riechelman staat al dat er spanningen zijn ontstaan tussen Riechelman en mij. Die spanningen zijn er alleen in zijn hoofd, want ik heb

hem verder nooit gesproken. Ik zal Nuijens morgen een reactie schrijven op dit epistel.

7 april 2000

De brief aan Nuijens waarin ik reageer op de grieven in de dagvaarding is weg. Ik bevestigde dat we geen verklaring hadden voor het geboor, maar de politie had hem die nacht dat wij er wakker van werden wel betrapt met de boor in zijn hand op de gang, roepende dat hij die homo zou vermoorden. Dat heeft hij zelfs bevestigd tegen de politie.

Ik heb geïnformeerd naar de prijs voor een vliegticket voor Peter om via Brussel naar Nederland te komen. Een retour dat zes maanden geldig is, kost 1.500 gulden.

De vader van Elián is in Washington.196 Wat nu? Iemand zou een studie moeten maken over hoe gek ze langzamerhand zijn in de vs en hoe weinig moeite het kost ze binnen de kortste keren over de rooie te krijgen. Castro toont dit veertig jaar na de Varkensbaai opnieuw feilloos aan.

Ik zei tegen Peter Nicolaï dat ik 17 april volledig aan hem overlaat. Ik ben toch aan de heidenen overgeleverd. Over één uur kan ik de 15.000 gulden van vips ophalen. Daarna ga ik eerst een ticket voor Peter regelen.

Gino belde vanavond. Ik gaf hem het nummer om bij Cook de poen op te halen. Hij was blij.

Ik was in Grand Hotel Gooiland in Hilversum voor de uitzending van rtl Live.197 Tineke de Nooij en Eric Vloeimans (iets met jazz) zaten met mij in het panel. Ik kon niet veel doen, maar ik zette Beatrix neer als iemand die niet wist hoe ze koningin moest zijn zonder arrogant te wezen - wat Juliana zo prima deed. En ik zei dat Willem-Alexander zich had verbeterd sinds de waterconferentie. Maar de negatieve publiciteit rond Beatrix gaat door - Thom de Graaff, ook zo'n uitblinker, wil de macht van Beatrix verder inperken. De lul. Ik zei: ‘Den Haag kan een manager van bv Nederland uitstekend gebruiken.’ Ik zei ook dat er een vreemd soort venijnigheid in de wereld rondwaarde, een soort gekte, die weinig goeds voorspelt. Maar ze wilden geen serieus gesprek. Voor het panel zat er een hoogleraar over intelligentie te kletsen - daar weten Beau en Minoesch nul komma nul van - dus het was compleet zinloos. Dat etter Jan Tromp gaat eindelijk weg bij de Volkskrant.198

Weer alleen maar drek op tv.

Ik belde vanavond Florrie Rost van Tonningen omdat ik wist dat ze zich depressief voelde. Niemand wilde haar ontvangen of zien. Haar schoondochters zeiden ronduit niet te willen dat ze in Den Haag zou komen wonen. Nu heeft ze een pension in Oosterbeek gevonden waar ze naartoe gaat verhuizen, na vijftig jaar in haar huis in Velp te hebben gewoond.

8 april 2000

Kok ergert zich aan de ophef over het feit dat Van Aartsen zijn Oostenrijkse collega Ferrero-Waldner een hand heeft gegeven bij de opening van het Europees Waarnemingscentrum voor racisme en vreemdelingenhaat in Wenen.199 En dat allemaal omdat het de regering Haider betreft. Ik ben het zeer met Kok eens, gek genoeg.

Ik had vanmiddag een kerel uit Dubai in mijn vingers, een steward die eens per maand in Amsterdam is, die schoof een jasje over mijn pik, maar dan verlies ik mijn erectie. Zo'n ding is niets voor mij.

Jan Cremer wordt zestig binnenkort.200 Ik herinner me het feest voor zijn veertigste nog goed, met Cor Knulst en Jan Buis van Bruna. En ook dat op zijn vijftigste. Het zal wel net zo'n verkwistende wanvertoning worden als toen.201

9 april 2000

Ik ben al enkele uren aan het werk en heb vier pagina's voor hoofdstuk vijftien geschreven. Hoe komt het toch dat broer Hendrik al die jaren tot aan zijn dood stilstond? Ik moet gewoon dit boek schrijven - anders had ik er helemaal niet hoeven te zijn. Ik zie de Libertas Flats in Hofstreet Gardens in Kaapstad voor me, de plek die mam nog voor Henny vond toen zij van 1950 tot 1960 op Waterhof woonde. Dat onbegrijpelijke souterrain met de onbeschrijfelijke troep. Wat is er met hem gebeurd? Ik krijg er pijn in mijn hoofd van.

Vrijdag ging het bij Beau van Erven Dorens over het koningshuis en straks in Buitenhof gaat het er ook weer over. Ik denk vaak terug aan hoe mejuffrouw Buringh Boekhoudt over Beatrix sprak en vooral als ik daar mijn mening weer eens over gegeven had. Als miss B.B. gelijk heeft, is Beatrix heel anders en aardiger dan wij haar altijd krijgen te zien. Zou het niet beter zijn als Beatrix iets meer zichzelf zou worden om zo dichter bij

haar volk te staan? Ik kon het niet laten mijn gedachten met Beatrix te delen. Je weet het nooit.202

‘De enige reden voor een duurzaam koningshuis is de eenheid bewaren,’ zegt de lul van d66, Thom de Graaf ‘want het is al eeuwen zo geweest.’203 Hij zit in Buitenhof om te praten over zijn voorstel om de monarchie te moderniseren door de bevoegdheden van de koningin in te perken. Witteman is weer gemeen bezig, maar niemand zal het merken. ‘Durft u haar nog onder ogen te komen,’ vraagt Witteman aan De Graaf, die zegt dat het hem verbijsterde hoe men reageerde op zijn voorstellen, dat er gewoon niet over te praten viel en dat de reacties zo fel waren. Hetzelfde gebeurde destijds met Nieuw-Guinea: er viel niet over te praten.

Willem-Alexander heeft gezegd dat het koningschap voor hem niet hoeft als de post wordt uitgekleed. De Graaf is wel voor het behoud van de monarchie en doet het Republikeins Genootschap af als spielerei.

Verder laten ze Ed van Thijn, die verziekte idioot, aan het woord om Van Aartsen in de tang te nemen over de uitnodiging die hij stuurde aan de Oostenrijkse minister van Buitenlande Zaken om aanwezig te zijn bij de opening van het Europees Waarnemingsinstituut voor Racisme en Vreemdelingenhaat. Ik zette het gekletst van die idioot meteen uit.

Na Buitenhof was er klassieke muziek en toen ik de pianist hoorde en zag, wist ik meteen dat het een Rus moest zijn. Het bleek Leonid Kuzmin te zijn: blond, groot, superlijf - de muzikaliteit, de techniek. Dirigent Edo de Waart leek ineens een grijze oude heer, maar Leonid is super.204

Om 18.00 uur was hoofdstuk vijftien klaar.

Ik belde Peter en maakte duidelijk dat het ticket geregeld is - dus een dag eind mei prikken was prima. Samen naar Djakarta ligt in de mogelijkheden. Hij zei heel veel brieven te krijgen. ‘A day there is no letter is not the same. But then the next day the caretaker has a whole bunch with a rubber band.’ Ik kreeg het gevoel, toen ik met Peter praatte, dat hij in een eenzame stemming was. Ik kan er niets aan doen.

Het is geen lolletje in een huis met gekken te wonen. De schilderes sluit nog steeds de ramen als ik aan kom fietsen of lopen - en vanavond toen ik tegelijk met mevrouw Slegt wegging en hallo zei, trok ze een afschuwelijk gezicht, ging haar kamer in en sloot de deur. Maar goed, daar lig ik niet wakker van.

10 april 2000

Er arriveerde een fax dat de cheque van vips klaar lag bij Metz.205

Ik besloot met Peter naar Miami en New York te gaan in plaats van Djakarta. Dat vindt Peter toch prettiger. De Indonesiërs verdienen mijn aanwezigheid niet op 10 juni. Een jaar lang hoorde ik niets van Santo over de uitgave van mijn boek. Ik schreef Santo daarom dat ik niet zou komen. Ik schreef ook naar Jurgens, om hem te complimenteren voor zijn genuanceerde opmerkingen gisteren bij Buitenhof. Hij kwam Thom de Graaf halverwege tegemoet, maar herinnerde terecht aan de rol die Beatrix in 1994 had gespeeld bij de benoeming van Kok als premier. Ik liet (met moeite) weg dat ik hem een lul blijf vinden. Ook schreef ik Buthelezi (eindelijk) dat zijn brief met kritiek dankbaar was ontvangen als bewijs van onze vriendschap. De poen is binnen. De secretaresse met het zure smoel gaf het. Ik ga nooit meer naar Metz. Al blijf ik Jan Willem van Cruysen zeer dankbaar. Ik kan niet wachten om met Peter te praten.

nova belde. Ze vroegen me voor een praatje over de monarchie voor hun uitzending vanavond.206 Ze filmden me kort op de gracht. Henk Vonhoff, Herman Tjeenk Willink en Frits Wester zaten ook in dit programmaonderdeel.

Ik sprak Hans Lonis even. Hij nam het op voor Peter. Ik belde even later Peter (Edwin stoorde hem, want ze waren aan het eten bij Bokkie). Hij was erg blij. Ik denk dat we nu echt naar de vs gaan in plaats van Indonesië. Het scheelt ook een hoop geld als hij naar Miami vliegt.

11 april 2000

Nicolaï had nova gezien en vroeg waarom ik me als republikein had gemeld. Dat had ik zelf niet eens gezien. Hoe dan ook, ik had hem enige tijd geleden gezegd met geen enkel woord op de zestig pagina's die landsadvocaat G.J.H. Houtzagers had ingediend te reageren. Vandaag zei hij dat hij dit nu zelf ook de beste tactiek vond. Niet reageren, nooit. Dat is het parool van mijn kant.

Toch was gisteren de eerste keer dat ik als republikein geafficheerd werd op tv.

Het afschuwelijke is de drukte in het leven - de fluitende, smakkende, luidruchtige mede planeetbewoners zonder hersenen, die altijd anderen lastig vallen. Dat deel van de trip naar Florida haat ik. Ik faxte South African Airlines en ga daarna het

Regency Miami Airport Hotel faxen voor een kamer. Ik heb Peter een brief gestuurd met uitleg waarom we niet naar Indonesië gaan.

Jezus, vanavond dineren met Arendo. Ik verlies zoveel tijd vandaag.

Bart Nuijens wilde meegaan, gratis, maar ik heb vanmiddag toch alleen een gesprek gehad met Van Trirum van Eigen Haard. Ik ben er alleen niet veel mee opgeschoten.

Nu werk ik nog aan een A4'tje voor de zitting van 17 april.

Tot 22:00 uur genoeglijk gegeten met Arendo in een Italiaans restaurant, idioot duur, 125 gulden, en holle kies werk, maar hij is een aardige jongen. Hij wees erop dat zijn vier voorgangers allemaal een hartinfarct hadden gehad. Hij heeft een staf van zestig journalisten. ‘Zend er twintig naar huis,’ zei ik.

12 april 2000

Vanmorgen belde Barend & Witteman, maar later belden ze af: het onderwerp ging niet door.

hp/De Tijd wilde weten hoe ik dacht dat het koningshuis moest eindigen. ‘We moeten gewoon een referendum houden,’ zei ik.

‘Dat hebben we in Nederland niet,’ zei de man.

‘Nee, een oorlog in Kosovo ook niet, maar daar deden we ook aan mee.’

De man van hp/De Tijd vroeg verder: ‘Hoe moeten ze weg?’ ‘Dat is aan ons journalisten om uit te leggen hoe belachelijk het allemaal is.’

Redmar Kooistra en Stephan Koole van het Algemeen Dagblad hebben een boekje over Beatrix geschreven.207 Volgens hen had Claus na het staatsbezoek aan Djakarta in 1995 gezegd dat het bezoek nooit had mogen gebeuren. Dat is precies waar ik voor waarschuwde. Ik had het fatsoen er vooraf een hele brochure aan te wijden: Bon voyage, Majesteit! Natuurlijk denken de heren collega's van het Algemeen Dagblad er niet aan om die brochure te noemen.

Peter belde gisterenavond niet en vandaag ook niet, dus het plan om samen naar Miami te gaan, gaat niet door. Prima, wat mij betreft. Dan ga ik naar New York, alleen. Ik ga tien dagen naar het ymca.

13 april 2000

Toon Quarles belde. Marleen is opgenomen in een inrichting. ‘Er is niet meer met haar te praten.’ Hoe vreselijk. Ik vertelde hem van de arbitrage en hij begon over lijfrente, wat ik dus pertinent niet wil.

Gerard Groothuyse van Nyenrode belde. Peter Herrot had hem gevraagd of ik de 150 gulden voor de reünie van de jaargang 46/47 op 8 mei wel kon betalen. Ik schreef meteen Herrot dat het op dit moment geen probleem was.

Ook de rode baret Alex belde. Hij had de foto gevonden waar ik altijd om heb gevraagd.

Ineens al die telefoontjes.

Paul de Leeuw liet bellen, maar daar ging ik niet op in, dus ze zouden anderen uitnodigen. Maar of ik het boekje van Kooistra en Koole had gelezen? ‘Ja, maar dat bewaar ik voor een ander programma.’ Ik trap er niet meer in.

Hoofdstuk zeventien over Dewi is naar Paul in Breda.

14 april 2000

Zowaar, zowaar, Remco Campert vertelt me dat The Jakarta Post mijn brief heeft afgedrukt. Ik ga die krant proberen te vinden.

Paul de Ridder vertelde me over een video waar Elián zijn vader in de zeik zet - dat kunnen alleen maar Miami Cubanen bedenken. Langzamerhand walgt iedereen van wat er gebeurt. Paul vond dat er teveel Engelse tekst in mijn boek staat. Ik zei: ‘Ga er maar vanuit dat de groenteman het niet zal lezen.’

Ik heb niets meer gehoord van Nicolaï terwijl hij na woensdag beschikbaar zou zijn. Ik had met hem de zitting van maandag nog willen voorbereiden, maar voor de zoveelste keer gaat hij zonder voorbereiding op pad. Ik heb hem nog een briefje geschreven om te benadrukken dat ik ervan uitga dat ik volledig gevrijwaard blijf van claims van wie dan ook voor kosten die het gevolg waren van het gebrek aan bereidwilligheid van de Staat om in 1992 een regeling te treffen.

Larry King vraagt aan een vrouw van het Congres: ‘Zou u Elián terugsturen naar Stalin of Hitler?’ Wat denken ze in godsnaam? Het zijn beelden die geen enkel verband houden met het Cuba van vandaag. King: ‘Castro did so many bad things.’ Er is geen enkele balans. Ze hebben het nooit over de goede dingen die hij ook heeft gedaan. Een psycholoog zegt nota bene dat de twee families met elkaar zouden moeten praten en daarna Elián erbij moeten halen en aan hem vragen wat hij wil.

15 april 2000

Ik blijf geïnspireerd en gemotiveerd om te schrijven aan mijn nieuwe boek, als nooit tevoren. Ik begon om 06:00 uur, want ik werd wakker van getimmer op de muur, een burenruzie.

Niemand zegt het, maar de affaire rond Elián laat zien wat een buitengewoon crimineel land de vs zijn geworden.

Ik blijf natuurlijk heel lief voor Peter. Ik schreef hem dat ik vanaf 2 juni voor twee weken naar New York ga - alsof er niets gebeurd was. Maar morgenmiddag trek ik de telefoon eruit. Ik wil nog niet met hem spreken.

Soms loopt het schrijven even niet lekker, dan ga ik in Adonis kijken en later weer verder.

Ik heb Van Trirum nog een briefje geschreven dat ik de huur op juridisch advies nog niet kan voldoen tot de deur is gerepareerd en de advocatenkosten voor de kwestie Riechelman zijn afgehandeld.

Ik schreef Thayeb Sabil van The Jakarta Post of hij mij de pagina met mijn ingezonden brief en de reactie daarop kon doorsturen.

16 april 2000

Voor de zoveelste maal wordt in Buitenhof beweerd dat er geen sprake is geweest van een complot rond Srebrenica. Dat gelooft toch niemand meer? Het filmrolletje dat wegraakte was ook echt een ongelukje... Oud-minister van Defensie Bram Stemerdink (PvdA) wil de moslimvrouwen en -kinderen die in Srebrenica hebben geleden in Nederland uitnodigen. De man is geschift.

Vierling kwam langs en we spraken een uurtje. Hij vertelde dat in Frankrijk Voltaire niet meer wordt behandeld op school om moslimleerlingen niet te provoceren. Het is nauwelijks te geloven.

Ik ben het op een aantal punten wel met Vierling eens. Maar toen ik hem vertelde dat Kooistra en Koole in hun boek mijn brochure over Beatrix helemaal niet noemen in het hoofdstuk over Indonesië, zei hij verbaasd te zijn dat ik slechts lachte om die omissie. ‘Natuurlijk,’ zei ik, ‘want mij is die brochure nooit meer af te nemen.’

‘De leugen regeert,’ zei hij.

‘Natuurlijk doet het dat, het is nooit anders geweest.’

Hugo Camps schreef over het kapsel van Beatrix, en om dat eens te ontdoen van alle haarlak. Ik schreef hem een briefje dat we op dezelfde lijn zaten wat betreft Beatrix' coup, maar eigenlijk had ik dat niet moeten doen.

José was in Adonis en hij smeekte me letterlijk steeds opnieuw

of ik hem wilde neuken. Daar begin ik dus niet aan. Onbegrijpelijk dat hij dat maar blijft vragen.

Ik liet de hele dag de stekker uit de telefoon, want ik wil niet met Peter praten. Het kan me niet zoveel schelen waarom hij niet reageerde op de uitnodiging mee naar Miami te gaan. Ik neem hem helemaal niets kwalijk, maar ik weet niet hoe ik hem dat moet zeggen.

Hoofdstuk 18 is klaar.

17 april 2000

Ik begaf me door de regen naar Struwe, ingegeven door een soort intuïtie, en daar bleek een fax van Peter te liggen, die ik absoluut niet had verwacht. Hij wenst me succes vandaag en doet een extra gebedje.

Ik voel me kalm en eigenlijk kan het me niet schelen. Ik ben straks liever mezelf en zeg precies wat ik denk met betrekking tot iedereen, dan dat ik de bastards in Den Haag probeer te paaien voor een betere uitkomst. De fax van Peter voelt werkelijk als een zonnestraal aan (ook al maakt hij soep met ballen van zijn leven).

10:40 uur, Den Haag, kantoor F.H.A.M. Thunnissen

De strijd gaat verder. Ik gaf niemand een hand ook de man van Buitenlandse Zaken (‘Ik heb u nog geen hand gegeven’) niet. Ik kijk naar die vent - wat een wurm. Trouwens Castermans ziet er ook afschuwelijk uit. Ik reageer op zulke mensen alsof ik hooikoorts heb: ik word niet misselijk, maar het ligt er dicht tegenaan. Ik wil hier gewoon niet zijn.

Houtzagers zei dat de Staat ruimhartige uitgangspunten hanteerde en dat de aangeboden 65.000 gulden voor immateriële schade royaal was in vergelijking met andere zaken. En datzelfde gold voor het aanbod ter compensatie van juridische kosten. Dat ik drie advocaten heb ingeschakeld en bovendien een groot aantal getuigen wilde laten horen, was mijn keuze. Van Mierlo wilde volgens Houtzagers een maximale aanbod doen wat paste binnen de rechtsverhoudingen. Ik heb Peter Nicolaï uitdrukkelijk gevraagd niets te zeggen, dus Houtzagers praat al een half uur in de ruimte. Leugens, leugens, leugens.208 Ik ergerde me zo door de zitting dat ik mijn eigen aantekeningen over het verhaal van Houtzagers kwijt ben geraakt.

Pierre Vinken deed of hij alles wist, maar toen ik het document over mijn vermeende gevangenschap in de vs erbij haalde en

benadrukte dat Den Hertog het bestaan hiervan ontkende, leek dit toch nieuw voor hem. Houtzagers sprak vijfenveertig minuten en werd door Dolman twintig minuten ondervraagd. Ik kwam er niet door en dat terwijl ik maar één A4'tje had met de punten waar het allemaal om draaide.209 Vinken herhaalde een paar maal dat hij wel wist wat ik wilde zeggen. Het werd me teveel en ik verliet de zaal halverwege de zitting. Ik schreef Marina van der Heijden dat ik te zeer van streek was om naar de herdenking van Stefan Landhoffs verjaardag te komen, dat ik haar in Amsterdam zal faxen. Sorry, maar ik moet nu eerst aan mezelf te denken.

20:00 uur, Westerkade

Ik heb geen idee hoe het is afgelopen vandaag, maar ik wil het niet weten. Peter Nicolaï vertelde in de auto terug naar Amsterdam dat Houtzagers in zijn stuk vermeldde dat ik vele reizen naar de Sovjet Unie had gemaakt met hulp en steun van Buitenlandse Zaken. Ik werd even razend, maar waarom? Ik heb het verhaal van Houtzagers niet gelezen. Ik zit nu rustig te werken en zie voor het eerst sinds ik op de Westerkade woon door het raam een prachtige regenboog - een goed signaal voor de uitkomst van mijn proces? Een teken van de goden? Precies van het dak van de overkant. Ik kan het niet geloven. Groen, flets geel, oranje, rood - vervaagt langzaam.

18 april 2000

Trein naar Den Haag

Godzijdank is het zonnig en prachtig weer. Zou het liefste thuis zijn gebleven. Maar het is mijn plicht om te gaan en Kadarisman te zien. Ik ga met de bus naar Wassenaar.

De Struwes hadden me gisteren om 10:30 uur bij de koffie succes gewenst. Ze hebben al twee keer gebeld, maar ik wil er niet over praten. Later zal ik ze taartjes brengen.

Ik begon twee keer aan een fax aan Thunnissen in Den Haag, maar ik denk dat het beter zal lukken als ik thuis ben.

Bus naar Wassenaar

Mam had gelijk: life is a matter of brains.

Welke idioot bouwde de Koninklijke Bibliotheek, de schatkamer van boeken, naast het ministerie van Buitenlandse Zaken - wat het eerst door een raket getroffen zal worden als er ooit een oorlog komt.

12:45 uur, Trein naar Amsterdam

Bus 43 bracht me niet verder dan bij Hotel De Kievit dus moest ik een taxi bestellen om op tijd bij Kadarisman te zijn: kosten 23 gulden. En ik dacht met mijn gratis treinkaartje goedkoop uit te zijn. De taxichauffeur zei: ‘Waarom laten ze u op tv nooit uitpraten?’ Hij had Beau en Minoesch vorige week gezien. Ik dacht: zeg het tegen Vinken!

Ik was een uur bij Pak Kadarisman. Ik zei tegen Kadarisman dat ik niet naar Indonesië zou komen. Ik heb geen zin om me aan alles te ergeren. Kadarisman verwachtte in augustus problemen in Indonesië. Hij zei ook dat ambassadeur Isnar zich niet alleen jegens mij vijandig gedroeg. Zo had hij Harisanto ook al op het matje geroepen.

Ik deed mijn plicht door Kadarisman op te zoeken, maar behalve koffie nam ik niets.

Ik schreef Peter en deed een bloem uit Wassenaar in de envelop.

Westerkade

Bij Jerry Springer een absoluut prachtige jonge kerel, aan wie door zijn vrouw (met wie hij een dochter heeft) werd verteld dat ze met zijn zus geslapen heeft en ook nog met een andere kerel. De jongen reageerde dermate prachtig dat ik er emotioneel van werd.

Notaris Meijer liet weten dat de erfenis van mijn broer Hendrik naar mevrouw Conradie gaat, aan wie hij ooit een naaimachine verkocht, en wier dochter Michelle hij ‘adopteerde’.210

De nieuwe Nederlanders vormen een nieuwe onderklasse. Zwarte kinderen op zwarte scholen, kan je nagaan. Bijna de helft van de bewoners in de grote steden is allochtoon. Eindelijk komt het eens in de Kamer aan de orde. Ze zijn hartstikke gek. Ik bemoei me er niet meer mee.

19 april 2000

Lang telefoongesprek met Peter Nicolaï. Hij had de nacht na de zitting niet geslapen omdat hij over alles moest nadenken. Vinken had de vloer aangeveegd met Houtzagers. Castermans was ook weer van leer getrokken en de man van Buitenlandse Zaken had een hele gemene speech afgestoken. Ik had zo gelijk om zijn hand niet te schudden.

Gisteren heb ik Thunnissen geschreven (kopies gefaxt aan Ni-

colaï en Ellen) om hem te bedanken voor zijn gastvrijheid, maar heb hem ook duidelijk gemaakt me geschoffeerd te voelen door Vinken, die me tot twee keer toe niet uit liet praten terwijl Houtzagers drie kwartier de tijd kreeg zijn kletsverhaal te vertellen.211 Peter had mijn aanval op Vinken gelezen en zei: ‘Straks, als Vinken dat ziet, denkt hij laat die rat Oltmans maar barsten en doet er een paar miljoen af.’ Of ik niet een subtiel faxje kon sturen. Dat deed ik.212 Maar ik denk helemaal niet dat Vinken zo zal reageren. Nicolaï is banger de poen mis te lopen dan ik. Maar Nicolaï gaf veel details en dacht juist dat mijn keuze voor Van der Want en Vinken uitstekend was. Dat had hij me al geschreven, maar ik had zijn brief nog niet gelezen.213

23:45 uur

Theo Grimmick, de fietsenmaker, had me een tijdje geleden gezegd dat mevrouw Luns me wilde spreken. Ik dacht dit is een grap en had hem gezegd dat ze me maar moest schrijven. Haar brief werd vanmiddag bezorgd.214 Ik belde Paul en Rens Broekhuis erover, en ook Nicolaï. Die lachte zich kapot. Hij vertelde meer over maandag en schatte in dat ik ongeveer drie miljoen netto zou krijgen. Ik betwijfel het en geloof hem niet. Ik zal mevrouw Luns terugschrijven.

Ik had een paar maal een bloedneus.

Sjan Poslavsky belde. En ook mevrouw Rost van Tonningen, die volgens Rens de nieuwe reeks van Het zwarte schaap opent. Zij had mij de enige betrouwbare journalist genoemd. Zelfs Jan Nagel was erg onder de indruk geweest.

Gino belde. Hij is terug in Nederland en wil schade claimen bij de verzekering omdat hij nu twee pinnen in zijn been heeft. Zijn jongere broer speelt elke dag op mijn elektrische piano die ik hem meegaf. Ik vond het fijn dat te horen.

20 april 2000

Ik stond vanochtend om 08:00 uur op nadat ik gisterenavond, voor het eerst in maanden, weer een kalmeringspil had genomen. Ik maakte gisterenavond hoofdstuk twintig af en stuurde het op naar Paul. Ik denk dat het prima is geworden.

Paul de Ridder wil instructies over de omgang met de pers nu de uitspraak in de arbitrage nadert. Hij schreef dat Rens Broekhuis met een groot artikel bezig is voor Algemeen Dagblad en

Carl Mureau voor De Stem en de gpd-bladen. En Hanneke van Bindsbergen maakt een programma voor Veronica, Gordon Doorgedraaid, en zij wil me rond Koninginnedag in dit programma.215 Ik weet het nog niet.

Henk van Gelder van de avro belde. Ik verwees hem door naar Houtzagers en Nicolaï. Hij zou de primeur moeten hebben.

21:15 uur

Ik zat met Hans Verploeg en later ook met Inge bij Café Hoppe. We hadden een prima tijd. Hij wist van Vinken, wat hij wel van Pasman gehoord zal hebben, want hij hoort altijd alles via haar. Ik vond het vervelend dat hij vier foto's nam en ik ben er zeker van dat die voor Piet Hagen zijn. Hij hengelde steeds naar het waarom, en door wie Kok en Van Aartsen waren omgegaan. Hij wil het succes naar zich toetrekken en denkt dat we geschiedenis schrijven als de arbitrage in mijn voordeel uitvalt. Ik vertelde Verploeg van de regenboog die ik maandag zag.

Gisteren had Eduard Peter gebeld op mijn verzoek. Vandaag belde ik zelf naar Peter en had hem lang aan de lijn. Hij zei me vaak te hebben gebeld en zeer rusteloos te zijn geweest of het wel goed voor me zal aflopen. Hij gaat mijn bureaustoel opnieuw laten bekleden. Ik voel steeds weer dat ik hem altijd zal helpen. Ik vertelde hem dat broer Hendrik zijn geld had gedoneerd aan een vrouw in Zuid-Afrika.

21 april 2000

Dit is de dag dat mijn vader overleed, in 1966, 34 jaar geleden. Niet te geloven. Vandaag is ook de verjaardag van mevrouw Van Dijk, bij wie ik in de oorlogsjaren in huis woonde.

Iemand zei me: ‘Nu je strijd voorbij is, ga je gauw dood.’ Ze begrijpen er niets van. De strijd werd me opgedrongen, het was een vorm van een moordaanslag - maar godzijdank was ik sterk genoeg om de Haagse onderkruipers zoals Houtzagers en co. te weerstaan.

Ellen had in paniek naar Nicolaï gebeld of ik weer over de rooie was, nadat ze mijn fax van 19 april had ontvangen. Ik wist - en nu zeker - dat ze de brief van Van Zweden zou gebruiken, à la Röell, als zij dat nodig vindt. Ik wil haar nooit meer zien. Ik zei het gisteren nog tegen Inge en Hans Verploeg.

In Adonis dacht ik vanavond: dit wordt niets, waarom is er nie-

mand? En ineens stond er een Aziatische jongen voor me, in een leren jas, absoluut zalig, waar ik een lang nummer mee maakte. Voor één keer, bij hoge uitzondering, heb ik hem ook gezogen. De eerste sinds Gino, een paar jaar geleden. Maar nadat ik mezelf had afgetrokken, deed hij dat ook.

Gino kwam alles vertellen en hij blijft een schat, maar de pech met zijn been laat hem wederom zonder geld. Ik moet hem echt vergeten. Het heeft geen zin. Zijn zus heeft een kind van een man in IJsland die niets meer van zich liet horen. Hij wilde dat ik mee ga zoeken naar die vent. Eigenlijk was ik blij toen hij vertrok - naar Cynthia! Het is niet verstandig om het contact voort te zetten. Het is een goede jongen, maar het is zo klaar als een klontje dat ik zijn suikeroompje ben - en dat wil ik niet zijn.

22 april 2000

Ik telefoneerde met mevrouw Adèle Luns-van der Made, die bezig was mijn brief te beantwoorden. Ze is een beetje grof in de woordkeus, maar het is duidelijk dat ze over Joseph wil vertellen. We spraken af elkaar zometeen bij het Ajax Stadion te ontmoeten. Ik trapte er in een zware regenbui naartoe, waar ze me, zonder hoed, tegemoet kwam fietsen: ik mocht haar onmiddellijk. We reden naar haar huis. Sober, op de eerste verdieping schilderijen van opa Luns. Ze is erg eenzaam. Haar zoon (40), de zoon van Huib Luns, is een drugsverslaafde crimineel. Christus, wat een verhaal.

Adèle Luns zei toen ik wegging: ‘Je bent een geschenk uit de hemel. Ik voel me al veel beter nu ik over alles heb kunnen praten.’

Toen ik thuiskwam zag ik op cnn dat soldaten met geweren Elián bij zijn oom hebben weggehaald. De jongen moest voor Pasen thuis zijn. Ze hebben veel en veel te lang gewacht. Miami staat op zijn kop.

Thomas von der Dunk schrijft een pagina vol over de rol van het koningshuis en de neiging van politici hun oren te laten hangen naar de wensen van de vorst.216 Hij is twintig jaar te laat, na Made in Soestdijk. Hij is grappig als hij zegt dat Kamerleden hun baan verwarren met die van kamerheer. Of: ‘Zodra het om de Oranjes gaat, verliest Nederland zijn verstand.’ Over die infantiele trekken schreef ik twintig jaar geleden al.

23 april 2000

Aan het programma van Gordon kan ik echt niet meedoen, maar ik zal hem een fax sturen waarin ik het uitleg. Het is Pasen en ik bedenk me dat ik geen vrienden heb. Casper, Frank, Tage, ik lig nu op de bank televisie te kijken, maar wie belt er? Wie nodigt me uit? Niemand. Lex Poslavsky waarschuwde me jaren geleden al dat ik uiteindelijk helemaal alleen zou zijn, maar dat vind ik prima. Wie heb je nodig? Een Gino? Nee. Je hebt niemand nodig om het einde mee te halen. En het gefriemel, daar heb je darkrooms voor. Het is prima geregeld op de vrije markt.

Vanmiddag belde ik Peter, maar voor het eerst in vijf maanden kreeg ik Edwin aan de lijn dus we praatten een beetje. Later, toen Peter terug was van yoga, belde hij me terug. Hij vroeg of het waar was dat ik een hoofdstuk over hem zou schrijven, ik had dit tegen Edwin gezegd. De echo verklapte dat ons gesprek weer werd opgenomen. Na ons gesprek ben ik aan het hoofdstuk over Peter begonnen. Vannacht realiseerde ik me (ik had een slaappil nodig om in slaap te vallen) dat ik dit hoofdstuk moest schrijven - lichaam en geest zijn toch één.

Het Vaticaan is weer voorzien van 50.000 bloemen vanwege Pasen - ik denk dat het zijn laatste zal zijn, want de paus valt bijna uit elkaar.

Ik had seks met een jonge Yank die met een ander bezig was maar, meteen aan mijn pik begon toen ik in de buurt kwam. Hij had een lekker hard lichaam, prachtige behaarde borst, hij zweette zich kapot, maar dat is bij een Amerikaan geen probleem, ik had er geen last van. Amerikanen zijn schoon, zelfs als ze transpireren. Ik zei hem: ‘Yanks are the best in the business.’

Ik zag ex-cia-agent Frank Snepp op televisie, met bril. Hij is heel grijs geworden in de 25 jaar sinds zijn vertrek uit Saigon.217 Hij vertelde hoe hij met eigen ogen gezien had dat het Zuid-Vietnamese leger de zee in werd gejaagd door de Noord-Vietnamezen. Hij liep ambassadeur Graham Martins kantoor binnen om zijn bevindingen te delen, maar Martin benadrukte dat Snepp het verkeerd gezien had. Het was enkele weken voor de dramatische evacuatie van ambassadepersoneel op 30 april 1975.

24 april 2000

De stilte rond Eigen Haard zit me niet lekker. Mijn deur is nog steeds niet naar behoren gerepareerd, er hangt nog geen nieuw naamplaatje en Eigen Huis heeft nog niets laten weten over de rekening van Nuijens. Ondertussen heb ik twee maanden geen huur betaald om de boel onder druk te zetten, maar als ik nu nog een maand geen huur betaal, komt een deurwaarder me uit huis zetten. Ik heb Bart Nuijens geschreven wat nu te doen en gevraagd of hij nog iets gedaan had om beslag te leggen op de uitkering van Riechelman, waar we eerder over spraken.

Na een heerlijke sauna hoopte ik op een concert op tv. Er was natuurlijk alleen maar shit.

Ik deed Arendo verslag van mijn ontmoeting met Adèle Luns - hij was totaal verbijsterd.

Ik bracht Verploeg een kopie van de brief die ik in februari van Van Aartsen ontving en het artikel in The Jakarta Post. Daarna reed ik naar Sonja van Zweden waar een Indische dame met een mooi hondje arriveerde. Zou het een lesbische vriendin zijn? Hoe dan ook, ik ging even langs en Sonja zou het geweldig vinden om Adèle Luns te ontvangen. Sonja vond Bart Nuijens een doetje. Ze dacht dat Spong het gevecht met Riechelman wel zou aangaan.

Het was zomers in het Vondelpark; morgen moet de hor voor het raam. Ze vond het trouwens begrijpelijk dat ik bij de arbitragecommissie vroegtijdig vertrok.

Ik rondde het hoofdstuk over Peter af. Het zou op duizend manieren geschreven kunnen worden, want ik barst van de notities.

25 april 2000

Ik betaalde 1.500 gulden voor Peters retour Johannesburg-Brussel en schreef Trees opdat zij weet wanneer Peter komt.

Volodja belde vanuit Moskou dat hij op 3 mei in Nederland aankomt.

Ze zeurden zo dat ik het programma met Gordon toch maar ga doen, samen met Marc van der Linden.

Ik belde Paul die van zijn stoel viel van het verhaal van Adèle Luns over de manier waarop Joseph Luns in 1979 haar man Huib onder druk zette een verklaring te tekenen dat hij Joseph als lid bij de nsb had aangemeld. Dit alles om te voorkomen dat oppositieleider Den Uyl een motie om een onderzoek naar Luns' verleden te houden door de Tweede Kamer aangenomen zou krijgen. Zo'n onderzoek zou zeker het einde van Luns bij de navo betekenen. Paul vond het een goed idee om

beslag te proberen leggen op de bankrekening van Luns in Londen waar volgens Adèle negen miljoen op zou staan.

Ik vertelde Peter Nicolaï over Adèle Luns, maar hem ging het allemaal te snel: ‘Ik dacht dat jij nu aan je dagboeken ging werken.’ Een rampzalige reactie.

Gino belde, maar ik hap niet meer. Al krijg ik tien miljoen, ik wil voor niemand meer geldschieter zijn. Bovendien belde hij Cynthia vanuit hier. Het is allemaal te verwarrend.

Fuck Indonesië. Het gaat er toch allemaal teloor. Omar Dhani antwoordde niet, ook niet over het boek dat ik hem zond. Dan maar niet.

Er is een rel ontstaan over een passage in het dagboekdeel Journal 1994 van Renaud Camus omdat hij erin schreef dat het panel van literaire critici van het Franse radioprogramma Panorama in meerderheid uit mensen van Joodse komaf bestaat, en dat dit er de oorzaak van is dat er iedere week wel een uitzending gaat over ‘de Joodse cultuur, de Joodse godsdienst, Joodse schrijvers, de staat Israël en zijn politiek, het leven van Joden in Frankrijk en in de rest van de wereld, van vandaag of door de eeuwen heen.’218 Ik zal nooit begrijpen waarom het toegestaan is om anti-Castro, anti-Saddam, anti-Arabisch en anti-Sovjet te zijn maar niet anti-Joods. Camus zegt niets verkeerds. De Franse minister van Cultuur Catherine Tasca is een idioot, zoals Jospin.

26 april 2000

Ik schreef Van Aartsen (met kopie aan Kok) dat ik bij de arbitrage weggelopen ben omdat Houtzagers en Castermans weer alle ruimte kregen om mij zwart te maken. Ik schreef het onbegrijpelijk te vinden dat bewindslieden deze figuren maar bleven toestaan zich namens hen zo te gedragen. Ik hintte ook nog even naar het opmerkelijke verschijnen van Adèle (zonder haar naam te noemen) en haar verhaal over de nsb-affaire rond Luns. Ik sloot af Van Aartsen en Kok als alles achter de rug is graag een hand te geven.

Ik faxte Arendo dat hij snel moest handelen als hij het verhaal van Adèle Luns wilde brengen, want als ze het al tegen de fietsenmaker vertelt, kan het nooit lang duren voor andere media het verhaal horen.

Ik kwam bij Struwe Poek219 en Suzanne Zumpolle tegen,

waarna we samen een terrasje pakten. De zoon van Suzanne is twintig, blond en schijnt een lekkere knul te worden.

Onbegrijpelijk wat Krauthammer schrijft over Elián. Eerst zet hij The New York Times helemaal als pro-Cuba neer vanwege de keuze van de foto op de voorpagina van de vader herenigd met Elián.220 Daarna vergelijkt hij het met gewapende militairen weghalen van Elián bij zijn familie in Miami met het uit de huizen halen van de Joden in de Tweede Wereldoorlog (weliswaar citeert hij daar een collega psychiater, maar hij zet het er wel in) en tot slot wekt hij de suggestie dat Elián in Cuba volledig wordt gemanipuleerd en gestuurd door de Staat aldaar en de psychiaters van Castro.

Thomas Friedman overdrijft de zaak de andere kant op.221 De inzet van gewapende militairen om de jongen weg te halen bij zijn familie in Miami om hem terug te geven aan zijn vader, was nodig zowel in het belang van de Amerikaanse grondwet (kidnapping is immers niet toegestaan) als in het belang van het jongetje en de natuurlijke band die zij hebben. Friedman gaat verder en maakt de zaak Elián symbool voor de politieke relatie tussen de vs en Cuba. Hij stelt dat de Cubaanse gemeenschap in Miami de Cuba-politiek van de vs in gijzeling houden, zoals zij ook met Elián deden. De vs zouden juist de embargo's jegens Cuba moeten loslaten, zodat Castro de schuld van alles wat verkeerd gaat in dat land niet meer bij de vs kan leggen, waardoor hij zijn macht op het volk zal verliezen. De Amerikaanse politiek jegens Cuba is volledig ingegeven door de haat tegen Castro van de in Miami wonende Cubanen, meent Friedman, en het zou goed zijn dat te doorbreken.

Hofland is in New York en schrijft de kranten over die ik gisteren al las.

27 april 2000

Ik bedankte andermaal Jan Willem van Cruysen en Gert Berg. De schoorsteenveger, die in huis bezig is, begon namelijk over vips; die toegenomen bekendheid is toch goed voor mijn zaak gebleken. Bovendien ben ik de komende dagen nog enkele keren op televisie.

De graanrepubliek van Frank Westerman is me te onduidelijk.222 Het gaat inderdaad over Sicco Mansholt, een man voor wie ik een stille bewondering had en die ik koesterde. Maar op deze manier gepresenteerd kom ik er niet door.

Eindelijk hebben Hans en Carla Tichelaar in ruil voor de croissants voor hondje Luna stikkers met Peters adres gemaakt. Wat een zegen. Ik had er genoeg van om duizend keer dat adres op te schrijven.

Bij Jerry Springer zaten absoluut zalige kerels, waarvan de wijven vertelden dat ze verliefd zijn op een vrouw. Totaal onbegrijpelijk, maar dat moeten Inez en Frieda indertijd ook van mij hebben gedacht.

De opname van het programma van Gordon, dat aanstaande zaterdag wordt uitgezonden, was een ramp. Ze hadden de actrice van de Amerikaanse serie The Nanny, met een rare stem, die hier een week was en wat een fortuin kostte. Daarom hadden ze gekozen voor ‘gratis’ andere gasten, zoals de garagehouder uit Eindhoven, in oranje jacquet, die Beatrix op straat een cadeautje aanbood, wat nota bene was gefilmd.223 Ik werd om 18:45 uur met de taxi thuis opgehaald, moest op om 22:00 uur en was om 23:00 uur thuis. Nooit meer.

Marc van der Linden was dikker dan ooit en ik zei er iets van - maar later zei hij dat hij geopereerd was aan zijn nieren. Ik voelde me er slecht over.

28 april 2000

Nuijens had me een lange brief teruggestuurd waar eigenlijk niet veel in stond.224 Hij had met Karskens, de advocaat van Riechelman overlegd of een oplossing zonder beslaglegging mogelijk was, waar Karskens binnen enkele dagen op terug zou komen. Inmiddels zijn we een maand verder en heeft Nuijens Karskens nog maar een fax gestuurd om hem aan die toezegging te herinneren.

Wat betreft Eigen Haard blijft hij erbij dat wij succesvol zijn geweest en de zaak voortvarend hebben behandeld. Hij zou het betreuren als ik naar een andere advocaat zou gaan en wilde best met me praten over verdere mogelijke actie tegen Eigen Haard. Hij adviseerde me de huur wel te betalen omdat er geen juridische grond zou zijn dit niet te doen. Maar hoe zit het dan met de verplichtingen van Eigen Haard jegens mij?

Ik wil helemaal geen andere advocaat, ik wil dat de problemen met Eigen Haard worden opgelost en dat er een oplossing komt voor de advocaatkosten die ik wegens Riechelman moest maken. Ik antwoordde Nuijens dat ik mijn achterstallige huur vandaag heb betaald, maar dat ik een kort geding wil om dui-

delijkheid te krijgen over mijn deur, mijn naamplaatje en de rekening van Nuijens.

Ik was van 10:30 tot 12:45 uur bij Adèle. Ze was erg verward. Ik nam een map met papieren mee naar huis. ‘Advocaat Hofland junior’, stond op een van de papieren, dat is een van de zoons van Henk. Ik aarzelde of ik iets met haar verhaal zou doen; ik wil haar niet voor de leeuwen gooien. Ik gaf haar Sonja's kaartje, ze zal er woensdag heengaan. Ik sprak later weer met Arendo over Adèle. Misschien ga ik haar met hem bezoeken.

Ik had Ludwich van Mulier toegezegd vanavond mee te doen aan zijn nieuwe talkshow vanuit Eetcafé Amazona, waarmee hij een Surinaamse inbreng probeert te vormen in de Nederlandse media. Eigenlijk heb ik nu helemaal niet zo'n zin in de Surinaamse scene, maar goed, ik heb het afgesproken.

In Adonis ondernam ik actie jegens een Duitse jongen in een rolstoel die de darkroom inzeilde. Hij wilde een blowjob, maar dat ging me te ver. Hij was evengoed erg aardig.

Wie mist Claus? ‘Die heeft huisarrest,’ antwoordde ik in de talkshow bij Mulier. Ik arriveerde om 21:00 uur en vertrok om 23:00 uur. Weer een ramp. Ludwich gebruikte me voor de publiciteit, want hij had geregeld dat Luc Sala de avond op Kleurnet rechtstreeks uitzond.

29 april 2000

at5 had me uitgenodigd om in de jury te zitten van een Máxima lookalike wedstrijd, die ze rechtstreeks uitzonden. Het was een hele tippel naar de plek waar de 25 Máxima's langs de grachten liepen. Theodor Holman was er ook. Er deed een meisje, heel klein, aan mee, aan wie ik uiteindelijk het Máximacertificaat gaf. Toen zag ik echter in het publiek een echte blonde griet, die ik naar voren riep en gaf haar mijn complimenten voor de gelijkenis. Pistolen Paultje en superkok Braakhekke zaten ook in de jury. Braakhekke arriveerde te laat.

Daarna liep ik naar Adonis waar ik een lekker ventje vond, voor een tijdje. Toen ik terug naar huis wandelde, viel ik op straat. Ik stapte op een plastic flesje. Ik moet voorzichtiger zijn. Zojuist was de uitzending van vips in een helikopter boven het huis van Imca Marina, en straks om 22:10 uur komt de uitzending van Gordon.225 Het programma was uiteindelijk prima. Eduard belde erover op. Ik zal Gordon een fax sturen. Naar de uitzendingen op at5 of Kleurnet heb ik niet meer gezocht. Ik moet verder met mijn boek.

30 april 2000

In Miami zijn duizenden mensen de straat op gegaan om te protesteren tegen de voor hen teleurstellende afloop van de Elián-affaire. Totaal gestoord. Nelson Mandela kwam op cnn zeggen dat Elián in Cuba thuishoort. Hoe is het toch mogelijk dat duizenden Amerikanen (en zoveel Cubanen in Miami) nu nog steeds denken dat het fout was om Elián met zijn vader te herenigen?

Toen ik vanmiddag bij at5 arriveerde, stond er een jongetje met een pruillip in de gang. Theo van Gogh kwam aanlopen, het was zijn zoontje. Ze hadden herrie, want de jongen zou naar een tante gaan maar die was er niet. Nu moest hij mee naar de televisiestudio, en dat wilde hij niet. Theo was een stripboek gaan halen en ik maakte snel vrede tussen de twee. Ik dacht: godzijdank is dit mij nooit gebeurd. Het was een fluitje van een cent om met Maarten van Rossem om te gaan - een typisch Nederlandse cunt, zelfverzekerd en een betweter. Theo sprak met ons (Maarten, Theodor Holman en mij) over de opvolging van Beatrix. Het was een leuke show, intense en aardige gesprekken, en we gingen na afloop voor koffie naar Schiller.226

Ik belde lang met Peter. Blijkbaar had ik hem nog niet verteld over de ontmoetingen met Adèle Luns. Hij was zeer verbaasd. Ik zei hem dat ik een ticket voor hem had gekocht bij Sabena. Nicolaï belde vanuit Moskou. Hij vond het toch een goed idee om mogelijk beslag te laten leggen op de rekening van Luns in Londen.

1 mei 2000

Er is weer een hoofdstuk gereed en onderweg naar Paul de Ridder.

Er lag een reactie van minister Van Aartsen, die me wel verbaasde, in mijn brievenbus (zie pagina 147).

Ik stuurde kopies ervan naar de arbitragecommissie (en naar Peter en anderen).

Iedereen die belt of die ik op straat of elders tegenkom, heeft het over mijn televisieoptredens van de afgelopen dagen. Gordon, de Máxima-lookalike wedstrijd bij at5, en zelfs over het gesprek met Mulier tussen de Surinamers in het multiculturele buurthuis.

Ik heb de hele dag aan In het land der blinden gewerkt.





Den Haag, 27 april 2000

Zeer geachte Heer Oltmans,
Als alles achter de rug is, zoals u schreef, zou ik u graag willen ontmoeten. Ik zie er zelfs naar uit. Dan kunnen we over de rest van de inhoud van uw brief ook eens spreken.

Met de meeste hoogachting,

J.J. van Aartsen
Minister van Buitenlandse Zaken

2 mei 2000

Sinds de overname door Time Warner is cnn een rampzalige ‘bron van informatie’ geworden. De zender lijkt alleen opgekocht om de pro-Amerikaanse beeldvorming te bevorderen. De 1 mei-demonstraties worden niet of nauwelijks meer in beeld gebracht. Het verzet tegen de Amerikaanse filosofie van onbeperkte rijkdom voor sommigen en chronische armoe voor de rest zoekt het maar uit.

Ik stuurde vanmorgen de brief van Van Aartsen naar mevrouw Hazeu, vanmiddag belde ze of de uitslag van de arbitrage er al was.

Gisteren kwam er een fax van Bart Nuijens dat hij vanmiddag tijd heeft om Eigen Haard te bespreken. Vandaag stuurde ik hem een kort antwoord dat ik alleen bij hem langs wil komen

om de acties te bespreken om mijn naamplaatje en deur hersteld te krijgen en een regeling te forceren om de gemaakte advocatenkosten vergoed te krijgen.

3 mei 2000

Het hoofdstuk ‘Kasteel Laxenburg’ is naar Paul. Hij belde en was zeer verbaasd over de brief van Van Aartsen.

Netty Feldhaus van Ham belde: ‘Ik weet dat je boos bent.’

‘Welnee, op mijn leeftijd word je niet meer boos.’ Toen ik zei dat alles over tien dagen voorbij zou zijn, zei ze: ‘Dat zeg je al jaren.’

‘Daarom heb ik niet meer gebeld, dat doe ik als het geregeld is.’ Ze speelde het Fauré pianokwartet.

Ik heb Gordon een faxje gestuurd dat ik door het lange wachten in de studio (was bovendien vergeten iets mee te nemen om tijdens het wachten te werken) geërgerd bij hem op de kruk terechtkwam. En al bracht hij snel verandering in mijn humeur, ik had na afloop weinig vertrouwen in mijn optreden. Maar toen ik het programma zaterdag bekeek, viel het mij reuze mee. Ik bedankte hem en liet weten achteraf blij te zijn mee te hebben gedaan.

Blijkbaar was ik niet de enige die het stuk van Krauthammer schandalig vond. Vandaag staan er twee ingezonden brieven over het stuk in de krant. Ene M. Platt uit Londen valt over de suggestie dat kinderen beter af zouden zijn bij vreemden dan bij hun eigen vader. Krauthammer schreef als psychiater een kind in een paar uur te kunnen laten lachen met of zonder medicatie, een opmerking die Platt meer deed denken aan een psychiater die je in horrorfilms kunt zien.

Marek Jablonko uit Italië heeft kritiek op de vergelijking die Krauthammer maakte met de Joden die door de Duitsers uit hun huizen werden gehaald om afgevoerd te worden naar de concentratiekampen. De vergelijking is niet alleen een belediging naar de Joodse slachtoffers en hun nabestaanden, maar ook naar de Amerikaanse Immigratie en Naturalisatiedienst.227

Ik was bij Bart Nuijens en hoop dat hij nu tot actie overgaat. Sonja vond hem een doetje en ik vrees dat ze gelijk heeft.

Arendo en Adèle hebben elkaar ontmoet van 17:30 tot 19:05 uur in het Hilton. Ze kwam rechtstreeks van Sonja - in een bontjas nota bene - en ze was erg duidelijk over een en ander. Arendo zei me dat hij geboeid is door haar verhaal. Hij had haar zijn kaartje gegeven. In 1989 had Arendo met Joseph Luns

in Brussel gesproken, die hem nog bij vertrek in zijn jas hielp. Het lijkt alsof er een verhaal in zit.

4 mei 2000

Ik heb twee uur met Volodja en Consuelo Molchanov in de achtertuin van Hotel Roemer gezeten. Volodja heeft fiducie in Poetin, Consuelo vertrouwt hem niet. Volodja heeft een documentaireserie over Sovjetcomponisten gemaakt, en nu wil hij dus een serie maken over schrijvers en prominente tijdgenoten. Hij vindt mij de collega waar hij het meest van heeft geleerd. Hij spreekt zeer intelligent en direct over de serie waar hij aan bezig is. Voor een andere film die hij en Consuelo maakten, hebben zij het Russische equivalent van de Oscar gewonnen. Volodja zegt: ‘Er zijn nauwelijks onafhankelijke journalisten in Rusland. Ik ben er één van.’ Hij moest om zijn nieuwe project te kunnen uitvoeren terug naar de staattelevisie voor de poen. Hij heeft vanmiddag zijn geld bij abn amro opgehaald, met moeite. Ze wilden het eerst niet geven. Hoe kwam hij er eigenlijk aan? Via de Alerdinck-conferentie?

5 mei 2000

Wat een dag. Ik arriveerde vanmorgen vroeg om 06:30 uur bij Hotel Roemer, waarna we tot 13:00 uur filmden. Eduard regelde een boot bij Café Van Puffelen, en we voeren een uur over de grachten. Op een gegeven moment werd ik kriegel van al het gefilm. Genoeg is genoeg. Na koffie bij Eduard bracht Hans Lonis twee video's (een uitzending van Theo van Gogh en een van Rémi van der Elzen) om mee te nemen naar Moskou. Ook dat had Eduard geregeld. Ik had het gehad.

Ik dineerde later met Volodja en Consuelo op een terras bij het Leidseplein en we lachten veel. Volodja vond het slechtste wat Rusland in de twintigste eeuw was overkomen, de cpsu en de kgb. En tachtig procent van de Russen stemden eigenlijk nog steeds voor de cpsu en de kgb door op Poetin te stemmen. ‘We weten alles over de hele wereld, behalve over onszelf,’ zei Volodja. ‘Poetin wordt over een paar dagen geïnaugureerd, maar niemand weet wat hij van plan is.’

Zijn Cubaanse vrouw Consuelo vertelde me dat de boeren voordat Castro aan de macht kwam vier keer per jaar konden oogsten. Castro's politiek heeft dit onmogelijk gemaakt, niet de Amerikanen. Hij heeft met opzet de irrigatiesystemen laten vernietigen om de vs ervan te kunnen beschuldigen. Moeders kregen een rantsoen babymelk voor anderhalve maand, wat niet genoeg was, want zelf maakten ze vaak geen moedermelk

aan omdat ze ondervoed waren. Cuba beweerde dokters naar Zuid-Afrika gestuurd te hebben om daar te gaan helpen, maar dat was onzin zei Consuelo, want er waren helemaal geen dokters in Cuba. Pure propaganda.

Inmiddels wordt alles in Moskou betaald met dollars en niemand betaalt nog belasting. Anatoli Tsjoebajs, de voormalige directeur van het staatsenergiebedrijf die daarna achter de privatisering van de staatbedrijven zat, is zo rijk dat hij zich dertig lijfwachten kan veroorloven. Ministers hebben villa's, auto's, alles. Van een opgaande economische en sociale lijn was volgens hen geen sprake.

Volodja en Consuelo willen naar Den Haag, waar ze het beste jaar van hun leven hebben gehad.228 Hoe is het mogelijk?

6 mei 2000

Ik wilde niet dat Volodja opnamen zou maken in mijn studio, maar hij stond erop en ik kon het ook wel begrijpen. Ik heb de rommel dus maar opgeruimd, want ik was voor 07:00 uur al aan het werk en schreef weer een hoofdstuk af. Volodja arriveerde met een cameraman en bleef eindeloos filmen, maar ik heb het uitgezeten. Daarna wilde hij filmen op straat in de Jordaan waar hij ook een shot maakte bij een draaiorgel. Ik bood ze aan iets te drinken op een terras waarna ook Consuelo zich bij ons voegde. Na het terras liet ik Consuelo mijn studio zien en Volodja zeurde opnieuw over het huis van de Russische ambassade aan de Nieuwe Parklaan 15 in Den Haag waar hij en Consuelo in 1983 woonden. Ik zei hem dat het gesloten was als ambassadegebouw, en dat de nummers mogelijk veranderd waren. Toen vond ik in het telefoonboek wel een nummer vijftien in die laan, maar dacht niet dat het hetzelfde huis was, maar hij dacht dat ik maar wat zei. Ik werd woedend. ‘Ik belazer je niet, zoek het zelf maar uit!’ en ik belde een taxi. Ze vertrokken met een zure nasmaak. Ik had er genoeg van rond gecommandeerd te worden. Ik heb ze acht uur lang vermaakt, dat was genoeg.

Er zijn oranje condooms op de markt, voor het ek in Nederland en België. Deze show begint op 10 juni.

Vanavond werd de vlucht boven het huis van Wibi Soerjadi bij vips uitgezonden, wat aardig was. Alleen hebben ze mijn opmerking dat ik zou willen dat ik kon spelen als hij, maar dat hij geen Rubinstein of Horowitz is, eruit gehaald. Zo gaat het met de vrijheid van meningsuiting.

Ik stond vanavond een tijdje op de brug bij de Warmoesstraat.

De ver-Hillbrowisering zet steeds verder door. Wat een deprimerend gezicht. Allemaal lelijke mensen, te dik, te mager, te smal, te onverzorgd, niet bij elkaar passend - een ramp.

7 mei 2000

Ik denk terug aan Volodja hoe werkt dat in zijn hoofd? Hij moest en zou het adres waar hij vroeger woonde, gaan opzoeken. Volodja wist niets van Primakovs voorstel van een strategische driehoek in New Delhi - maar prompt stelde hij die vraag toen de camera's draaiden - alsof het zijn vraag was. Niet erg - ik probeerde het erin te krijgen. Hij heeft acht uur gefilmd voor een programma van 39 minuten. Volodja keek steeds of zijn haar wel goed zat. Zijn gezicht zag er opgeblazen uit door de troep die Consuelo er met een kwastje op kwakte. Totaal onbegrijpelijk. Ik heb ook nooit toegestaan dat er iets op mijn gezicht werd gesmeerd.229

En in Djakarta begrijp ik ze ook niet. Door Remco Campert weet ik toevallig dat The Jakarta Post mijn stuk publiceerde. Daarna heb ik The Jakarta Post twee keer geschreven om me knipsels te sturen, maar niets. Omar Dhani heeft nog altijd niet gereageerd, noch heeft hij me bedankt voor het boek. Santo krijgt mijn boek er niet doorheen. ‘They are not interested in your opinion.’ schreef Margaret, de vrouw van Santo. Ze suggereert zelfs dat ik zelf maar moet betalen om het boek in Indonesië gepubliceerd te krijgen.230 Mijn mening? Omar Dhani zei over mijn Sukarno-boek: ‘That's how he was.’ En Nietzsche werd gek omdat niemand dacht zoals hij. Gek?

Ik zag dezer dagen op cnn een interview met Haider - rustig, maar ik vind zijn gezicht niet leuk. De weerstand die hij ondervindt, tekent zijn gezicht. Ik zou zo'n uitstraling moeten hebben, na 47 jaar ellende, maar ik bleef intact, de ware innerlijke kracht.

Adèle gaf me het artikel van Paul Brill over Joseph Luns uit de serie in de Volkskrant ‘Kopstukken van het laagland’. Het bleek een oppervlakkig jubelstukje over deze joyeuze ‘dienaar van het vaderland’, waarin de affaire over zijn nsb-verleden in twee zinnen werd afgedaan. Wat wil je, lilliputters die schrijven over internationale aangelegenheden.231

Ed belde voor een diner, maar ik wil graag vrij en alleen zijn. Ik schreef vijf pagina's van het hoofdstuk over Nixon. Dit boek moet echt uit mijn vingers.

Ik zal nog twee hoofdstukken afmaken en naar Paul opsturen. Vanwege de Nyenrode-reünie heb ik morgen geen tijd om te schrijven. Het hoofdstuk over Nixon en Kissinger is mooi geworden. Nu nog even een half uurtje in de zon en een beetje Adonis en weer terug aan het werk; en Peter bellen, natuurlijk. Een jongen schreeuwde vanaf een terras: ‘Wat een eer u te ontmoeten.’ Wat een verschil met vroeger. Annemarie Oster sprak me aan om even op het terrasje te komen. Ik had nee moeten zeggen; ik kon haar niet negeren, want ik moest langs dat terras. Heel vervelend.

Peter belde vanavond. Hij was naar het zwembad geweest. Hij had gecontroleerd of zijn ticket van Sabena in orde was. Hij zei dat hij nog steeds de honderd dollar had, die ik hem in Kaapstad had gegeven. Hij klonk opgewekt. Hij had naar Tilburg gebeld om Trees naar het appartement te laten vragen. Ik ben erg dankbaar dat ik hem een uitweg kan verschaffen. Edwin zal het niet doen. Ik zal hem nog honderd dollar sturen zodat hij wat geld heeft tijdens de reis.

Volodja belde ook. Ze waren de hele dag in Den Haag geweest en natuurlijk, wat ik al zei, hij had hun huis aan de Nieuwe Parklaan niet meer kunnen vinden. Consuelo was alleen naar Madurodam gegaan. Ze vertrekken morgen om 06:00 uur.

8 mei 2000

Eindelijk heb ik Omar Dhani en Santo geschreven hoe ik walg van Indonesië. Miljoenen gingen de straat op voor de presidentsverkiezingen en het land komt aan met Wahid. En deze Wahid blijft maar praten over de corruptie van Suharto, terwijl het moet gaan over Suharto de massamoordenaar, die honderdduizenden Indonesiërs liet vermoorden. En dan het gebrek aan interesse in mijn opinie over Sukarno, zoals de vrouw van Santo me schreef. Ik heb altijd gedacht dat dat ook de opinie van de Indonesiërs was. Misschien ben ik wel te goed voor Indonesië, zoals Sukarno ook te goed was voor de mensen die hem in de steek lieten in gevangenschap. Ik schreef ze dat het allerminst zeker is of ik ooit nog in Indonesië wil terugkomen.

Ik heb Thunnissen geschreven of hij met de arbitragecommissie kan bespreken of de uitspraak niet tussen donderdag 12:00 uur en maandag 12:00 uur plaats kan vinden. Ik wil niet dat de uitspraak in de drukte van de weekendkranten naar de achter-

grond raakt. Ik word inmiddels belaagd door media die er lucht van hebben gekregen, maar ik houd mijn mond, zoals afgesproken.

Ik heb meteen Nicolaï op de hoogte gesteld van mijn brief aan Thunnissen, en gevraagd wanneer ik met Adèle bij hem kan komen om beslaglegging op de miljoenen van Luns in Londen te bespreken.

Rond 11.00 uur arriveerde ik bij het Scheepvaartmuseum voor de reünie van de jaargang 46/47 van Nyenrode. Ik moet zeggen, het zouden vier ongebruikelijke uren worden. Er werd een foto gemaakt voor De Telegraaf met onder andere Albert Heijn en Han André de la Porte. Het was een bijzondere bijeenkomst. Aan de lunchtafel zat ik bij Jan Brander, Kees van Langeraad, Harold Bicker Caarten en Sipke Minnema. Alex Labouchère was er ook. Hij zag er precies zo uit als zijn vader, een Franse country chap. Als je denkt aan Alex als mooie, blonde jongeman dan is de transformatie niet te geloven.

Ik vertelde oud-ambassadeur Jan van der Tas dat Van Aartsen mij een sympathieke brief had geschreven. Hij dacht dat Van Aartsen dat toch niet meende en liet duidelijk merken te vinden dat ik geen schadevergoeding verdiende. Jan Piet Karssiens zei dat Gregor Frenkel Frank vorig jaar, of twee jaar geleden al, had gezegd dat hij en Albert Heijn rector Habbema eruit hadden gewerkt. Mijn dagboek documenteert hoe Frank, Henk en ik - en later ik alleen - Habbema achterna zaten. Gregor heb ik nooit vertrouwd, met zijn Joodse trucjes. Maar Gregor liet wel een tape zien waarop hij een felicitatieboodschap van Bernhard voorlas; geniaal, een perfecte tekst. En aan de andere kant ook nog eens zeer raak. De lunch was tot in de puntjes geregeld.

Jan Brander begon erover dat men mij enige tijd niet had uitgenodigd vanwege mijn uitlatingen over Jeelof. Maar hij kende mijn boek Zaken doen natuurlijk niet. Ik zal het kopiëren voor hem en opsturen. Sipke was aardig; Chris van Esterik is zijn schoonzoon. Harold woont in Spanje en zijn zoon Michiel doet alleen radio, hij heeft twee kinderen. Han André kwam niet verder dan flauwe grappen tegen me als: ‘Heb je je colbertje geleend?’ Jammer dat we geen groepsfoto namen. Ze gingen nog varen en het museum bekijken, maar ik ging om 15.00 uur weg. Ik was verbaasd hoe goed ik het naar mijn zin had. Dus je leeft twee jaar met een groep mannen en er ontstaat een soort familieband. Er waren 63 oud-studenten aanwezig. Van ons jaar zijn er 23 overleden. Kees van Langeraad had zich ook afgevraagd of Kees de Groot van Embden, die de Zilveren Nipkowschijf won, een zoon van Wim is.

Ik had Arendo Joustra een briefje geschreven om haast te maken met een interview met Adèle over Luns, want ik ga niet op hem wachten als ik toch besluit door te zetten beslag te laten leggen op de miljoenen in Londen. Hij liet een bericht achter op het antwoordapparaat dat hij Eric Vrijsen voor komende week een stuk laat schrijven.

Nicolaï liet zich aan de telefoon ontvallen dat hij Ellen even moest bellen omdat hij niet alle correspondentie had. Ik smeekte hem jegens mij haar naam niet eens te noemen. Een uitspraak van de arbitragecommissie gaat eerst naar het Arbitrage Instituut in Rotterdam en dan naar Houtzagers en Nicolaï. Maar wanneer? Nicolaï had tegen rtl gezegd dat de uitspraak in de arbitrage pas over twee of drie weken zou komen.

9 mei 2000

Bart Nuijens had me een conceptbrief gestuurd voor de advocaat van Eigen Haard. Hij was in ieder geval zo ver dat hij daarin ook stelde dat zijn rekening van 9.200 gulden door Eigen Haard betaald zou moeten worden.232 Verder irriteerde de brief me omdat er weer veel gezeik in stond. Ik scherpte het waar mogelijk aan en wil er verder niets mee te maken hebben. Hij belde later op en zei dat er een andere brief uit zal gaan.

Ik heb rustig doorgewerkt - na Thermos en Adonis, één nummer, 25 minuten in en uit, met twee jongens. Ik was alweer buiten voordat mijn ogen aan het donker gewend waren.

Bij de reünie zei iemand dat-ie dacht dat Vic Vernède dood was. Daar heb ik natuurlijk hevig tegen geprotesteerd. Ik stuur Vic het artikel vandaag in De Telegraaf over de reünie (zie pagina 155).233

Verder kopieerde ik het hoofdstuk over Jeelof uit Zaken doen voor Jan Brander en zond het naar Baarn.

Opeens was het elf uur. Ik heb rustig doorgewerkt. Soms denk ik aan broer Hendrik die altijd om 19:30 uur ging slapen en 25 jaar niets deed.

10 mei 2000

Ik heb de hele dag gewerkt. Ik sliep erg moeilijk gisterenavond, en ook een slaappil hielp deze keer niet. Ik stond vroeg op, en besloot dat het hoofdstuk waar ik aan bezig was niet goed genoeg was. Ik ben er verder de hele dag aan bezig geweest.

Ik was zo opgegaan in mijn werk dat ik totaal vergeten was dat ik met Edwin van Rooyen had afgesproken, tot hij bij me aan-

belde. We gingen naar een terras en zaten er anderhalf uur. Ik heb het hoofdstuk dus niet af kunnen maken. Ik heb meer tijd nodig. Edwin van Rooyen zag heel bleek. Veel studenten in Leiden verklaren me nog steeds voor geschift, maar wat hij buitengewoon goed doorheeft, is om geen mening te hebben voordat je een minimum aan informatie hebt vergaard om die mening op te baseren. Hij heeft nog twee en een half jaar te gaan om doctor in de Europese Integratie te worden, maar hij zei letterlijk: ‘Wat ik wil doen, eigenlijk, is wat jij hebt gedaan.’ Hoe heb ik die jongen gevonden?





Caroline Knulst belde 's avonds namens Nyenrode of ik in de jury van een debatteerwedstrijd wilde zitten op 27 mei. Ze dacht eraan me te vragen toen ze mij in De Telegraaf zag.

Een jongen van rtl belde die begon te vragen naar een dossier over Luns dat ik zou hebben. Wie kletst er? Ik alarmeerde Arendo, en vroeg hem voorzichtig te zijn.

Paul had me een stuk toegestuurd van Bart Tromp over de presentatie van een boek van Jan Marijnissen en Karel Glastra van Loon in de Rode Hoed, waarbij Georgii Arbatov aanwezig was.234 Gewoon hier om de hoek dus. Onbegrijpelijk dat Ma-

rijnissen of wie dan ook het me niet verteld heeft. Mensen... Arbatov voelt zich misschien te beschaamd voor een ontmoeting, nadat de cpsu er een zootje van heeft gemaakt. Maar met Arbatov ben ik klaar. Hij had me kunnen benaderen. Hij was immers hier en door mij is hij bekend geworden in Nederland. Hij weet dat ik zijn mening over de cpsu ken, die moeilijk te rijmen is met wat hij er nu over zegt.

En waarom heeft Volodja het me niet verteld? Ik zei hem nog dat ik naar Rusland wilde om Arbatov en Gvishiani te ontmoeten. Wanneer zal ik ooit leren dat er geen loyale mensen bestaan? Nu kan het me niets meer schelen, zoals ik ook Indonesië opgegeven heb.

11 mei 2000

Ik maakte het laatste stukje van hoofdstuk 29 af en stuurde het naar Paul.

Iemand van de radio belde en liet merken te weten dat Dick Dolman, Aart van der Want en Pierre Vinken in de commissie met mijn arbitrage bezig waren. Ze hadden Dolman gebeld, die zeer pissig deed. Ik wilde direct Thunnissen faxen, maar Nicolaï raadde me dit af omdat het de boel nodeloos zou vertragen.

Toen belde Julius Vischjager dat Buitenlandse Zaken op zijn kop stond: ‘Je krijgt miljoenen en ze hebben laatst 75.000 gulden schade aan een oud-ambassadeur toegekend.’ Het is mogelijk dat Houtzagers een rel aan het ontketenen is, want Vischjager zei dat wellicht de Kamer tussenbeide komt om Van Aartsen te stoppen. Kan dat? Klopt deze informatie? Dat er iets aan de hand is staat vast.

Herman van Gelderen wil voor Netwerk bij Nicolaï interviews komen maken over de zaak. Peter wilde per se Ellen erbij. Dat moet dan maar. Nicolaï stelde zelfs voor bij Struwe te filmen. Om wanhopig van te worden. Peter dacht dat Houtzagers eruit zou vliegen, want die heeft de arbitrage volkomen verkeerd ingeschat.

Julius is rond gaan bellen en de algemene opinie was dat ik de samenstelling van de arbitragecommissie zelf naar het het radiostation had gelekt. Ik ken geen naam, noch telefoonnummer van dat station, en ik weet zelfs niet wie ik aan de lijn heb gehad. Ik heb dus toch de fax aan Thunnissen gezonden, want ik wil absoluut niet dat men ook maar denkt dat ik mijn mond voorbij gepraat heb.235

Ambassadeur Alexander Christiani van Oostenrijk mag niet aanschuiven bij het jaarlijkse ambassadeursdiner met koningin Beatrix. Alleen omdat de fpö daar in de regering zit.236 Ik schreef de ambassadeur van Oostenrijk me te schamen voor de houding van Nederland en de eu en beloofde dit ook onder vier ogen tegen Van Aartsen te zullen zeggen zodra ik de gelegenheid heb, ook al weet ik dat mijn mening niets aan de situatie zal veranderen.

Vandaag komt er een artikeltje bovenop over de spagaat van Van Aartsen om zowel Den Haag als Brussel tevreden te stellen.237 Den Haag wil dat Rusland uit de Raad van Europa wordt gezet vanwege mensenrechtenschendingen in Tsjetsjenië, maar de Europese Unie voelt daar niets voor. Nu moest Van Aartsen uitleggen dat Nederland het Europese beleid niet zou blokkeren, maar met een aparte verklaring wel wil aangeven dat Den Haag het er niet mee eens is. De arrogantie van ‘wij hebben altijd gelijk’ in dit land is gewoon om te kotsen. Het nos Journaal van acht uur opende met Poetin, die het hoofdkantoor van Media-most in Moskou onder handen liet nemen. Media-most is het grootste private mediaconcern van Rusland, en het heeft openlijk kritiek op Poetin vanwege het Russische optreden in Tsjetsjenië, en het feit dat Poetin de schuld van de tereuraanslagen in Moskou in de schoenen van de Tsjetjenen schuift volgens het Journaal. Gemaskerde federale agenten vielen het kantoor binnen. Maar wat ik van de week las, zou het er ook op kunnen wijzen dat de grote man achter Media-most, ene Gusinsky, die uit de groep van zakenmannen achter Boris Jeltsin is gestapt, en recent Poetin naar voren hebben geschoven, aan wordt gepakt wegens gebrek aan loyaliteit. Den Haag wil dus Rusland uit de Raad van Europa stoten en daarmee uit de Organisatie voor veiligheid en Samenwerking in Europa vanwege wat dit land uithaalt in Tsjetsjenië. Maar 41 landen vrezen bij schorsing isolatie van Rusland. Van Aartsen zit ook op die lijn en hij heeft gelijk. De vraag van de nos-verslaggever: ‘U moet wel erg sterke argumenten hebben...’ Dat noemen ze journalistiek?

Gino belde. Hij komt morgenavond slapen. We zullen zien. Hij heeft zijn Peruviaanse paspoort ingeleverd. Hij voegde eraan toe: ‘De Nederlandse regering doet meer voor mij dan Peru.’

The New York Times benadrukte in een commentaar over de inauguratie van Poetin dat het de ‘eerste machtsoverdracht was

tussen twee vrij verkozen leiders in meer dan duizend jaar Russische geschiedenis’.238 Alsof Poetin een gekozen leider is! Het is allemaal bedrog.

Eric Vrijsen gaat om 14:00 uur morgen naar Adèle Luns. Ik zei haar dat zij het stuk van Paul Brill in de Volkskrant als uitgangspunt moest nemen. Toen ik haar zei dat het er woensdag in zou komen, zei ze: ‘Dan al?’ En een foto was helemaal uit den boze.

12 mei 2000

Ik stond voor de eerste keer duizelig op. Heel vreemd. Beneden was mijn fietsband bijna leeg, maar ik kon hem oppompen en was toch op tijd bij de tandarts. Ik ben wel nog steeds duizelig. Zou ik verkeerd gelegen hebben? Als het aanhoudt, ga ik maandag naar mevrouw Zwiers.

Ik nam een aspirine en ging, om 11.00 uur naar de sauna, hoewel ik nog wat duizelig was. Om 16:00 uur onderweg naar huis, kwam ik Peter Nicolaï tegen. Hij riep me van ver toe: ‘7 miljoen!’ Thuis barstte een waar pandemonium los. Vijf tvploegen, Het Parool, Trouw, en Hans van de Wereldomroep stonden voor de deur. Serge van Duijnhoven was er ook ineens met cadeautjes. En ook Eduard was meteen hier, maar natuurlijk was het Peter die ik wilde bereiken. Ik belde hem vijf keer. Hij kon het niet geloven. Hij voorzag dat het effect van de uitslag enorm zou zijn. Marie van Zoeren belde, en ook Hannah de Zantis, die me op Piet Schaepman wees. Ook de Tijgers reageerden meteen:





Doorzetten beloond!!
uitgeverij Papieren Tijger

Myra Slegt kwam thuis toen de tv-ploegen voor mijn deur

stonden. Ze schold hen uit en riep later vanboven uit het raam dat ik een vreselijke man was.

Menno Reemeijer van Radio 1 Avondjournaal vroeg aan Verploeg waarom de nvj zo op mij had gekankerd dat ik de 1,1 miljoen van Van Mierlo niet aannam. Ja, dat was een beoordelingsfout geweest, moest hij nu toegeven. Remmo interviewde Hans en mij telefonisch.

Er was een gevecht geweest tussen nova en Barend & Van Dorp om mij, maar ik ging mooi naar de jegens mij altijd loyale Barend & Van Dorp, met Ruud Benard van Big Brother, en verder een gestoorde cartoonist239 vol onzin en Frits Wester die over de zieke prins Bernhard kwam praten.240

Om 01:30 uur kwam Gino binnen met vele biertjes achter de kiezen. Hij was naar het strand geweest - zeer bruin. Het was een absoluut niet te beschrijven, heerlijke nacht.

13 mei 2000

Eduard kwam vanmorgen met de kranten. Ik gaf Gino honderd gulden om weer naar het strand te gaan. Hij zal er morgen weer zijn. Alle kranten berichtten over mijn schadevergoeding.241 Peter had gelijk, het effect is enorm.

Gisteren belde Aart hoe ik het vond. ‘Teveel,’ zei ik, ‘ik zend de helft terug.’ Stilte. Was hij vergeten wie ik ben dat hij niet doorhad dat ik een grapje maakte? Ik belde hem vandaag terug, maar hij mag over niets meer praten uit de arbitragecommissie. Gisteren durfde hij nog te zeggen: ‘Onze intentie was je je leven terug te geven.’

Wilma Mennega belde. En Toon Quarles, die zei dat de Staat stom was geweest. Als de Staat via Van Mierlo anderhalf miljoen netto had geboden, waren ze van me af geweest. ‘Daarom heb ik je niet als arbiter gevraagd, Toon.’ Marlene is terug uit de kliniek.

Martin Bril had een stukje geschreven over hoe Herman van Gelderen van Netwerk hoopte als eerste bij mij te zijn voor opnamen. Blijkbaar is hij stiekem met anderen meegekomen om voor spion te spelen. Zielig, beschamend.242

Toen Tage belde was ik tamelijk koel - hij had een moeilijke tijd gehad. Ik ook.

Ellen Pasman belde uit Frankrijk, en ik bleef koel, maar had haar wel twee keer genoemd bij Barend & Van Dorp.

Peter Nicolaï zei later dat hij binnen twee minuten al ruzie had met Ellen. Ze beschuldigde Nicolaï ervan ervoor te hebben gezorgd dat de uitspraak zou komen als zij weg zou zijn. Dat is wat zíj doet.

Piet Hagen belde, hij wilde me feliciteren. Ik zei hem dat de ‘journalist van de eeuw’, zijn creatie, mij de overwinning niet gunde, dit had Mimi Hofland mij verteld, maar daar wilde hij niet op reageren.

Ik had seks in Adonis met een lekkere kerel en krijg onderweg vanaf de terrasjes felicitaties toegeroepen. Ik schud zelfs handen op de fiets.

Toen ik thuis kwam lag er een prachtige bos bloemen van Arendo bij mijn deur. Hij belde even later om te feliciteren, maar hij zei ook: ‘De 2.000 gulden die we voor het Luns primeurtje afspraken heb je nu niet nodig.’

‘Je bent wel uitgekookt, maar oké.’ Hij belde twee minuten later terug om te zeggen dat ik nu met volle kracht aan mijn Memoires moest werken.

14 mei 2000

Ik sliep van 23:00 tot 09:00 uur, zeer ouderwets.

Nu wil ik eerst Rachmaninoff horen.

Bibeb belde, wat ik erg waardeerde. Ook een telefoongesprek met Nellie Hazeu, als reactie op haar briefje van gisteren ter felicitatie, ze verzoekt me haar voor mijn verjaardag nog eens op te zoeken.243 Ze wordt 90 in november.

Ben even bij Eduard langsgegaan. Hij gaat met zijn ouders naar Venice, Florida waar zij in het huis van Mora Henskens kunnen verblijven.

Theo van Gogh belde vol branie en begon meteen met complottheorieën, maar ik antwoordde: ‘Sorry, je weet echt niet waar je over praat.’

Er kwam een telegram van Jan Mets. Ook een briefje van Adèle Luns.

Peter blijft zeggen dat hij het zich niet kan voorstellen. Ik eigenlijk ook niet. Nu Vinken de zaak fikste, kan ik de brieven van Buringh Boekhoudt pas echt vernietigen. Republikein redt koningshuis!244

Ik denk er nu wel over een bescheiden, maar efficiënte flat, en een vleugel te kopen, en een boel kalmte en rust.

Ik heb Gijs van de Westelaken verteld dat Hofland mij de overwinning niet gunde. ‘Dat is jaloezie,’ zei hij. Nee, het is een fundamenteel ordinaire geest.

Die jongen van Vrij Nederland belde - ik weet niet wat hij wilde. Hij projecteerde weer allerlei kletspraat en vond me zo ‘cool’: ‘Als je toch acht miljoen wint...’

Beatrix en Kok zijn naar Enschede waar gisteren een vuurwerkopslag is ontploft, 21 doden. Er is al vijftien minuten journaal over die affaire. Kok zei dat het drama hem door het hart snijdt, maar hij vergeet dat dankzij hem in Kosovo iedere dag een Enschede werd aangericht met de bommen die wij er lieten vallen.

Heb nu pas, om 18:30 uur, het arbitraal vonnis gelezen.245 Ze hebben inderdaad de acht miljoen voor mij dichtgetimmerd wat Nicolaï zei.

Ahmet Olgun van Nieuwe Revu belde. Ik vroeg hem nog een paar weken te wachten met een stuk, wat hij zou doen.

De kerel van Vrij Nederland belde opnieuw. Hij was werkelijk op oorlogspad - maar wat kan het schelen. ‘Denkt u dat de pers nu meteen om is?’

‘Fuck de pers,’ antwoordde ik en verder vond ik ook dat Jos Slats ‘een uitzonderlijke slapjanus is, maar dat mag er vast niet in.’

‘Ik schrijf het op,’ zei de jongen, ‘maar de eindredactie schrapt het misschien.’

Ik schreef schoonzus Nellie Wentzel dat ik haar de 20.000 gulden zou toesturen die broer Theo me ooit had gegeven.

Vischjager vertelde me dat er enorme heibel was over de acht miljoen die mij was toegewezen. In Buitenhof was bovendien zojuist een discussie geweest over de 100.000 gulden compensatie voor Johan Wilman, die sinds 1951 werd afgewezen bij sollicitaties omdat mogelijke werkgevers door de Binnenlandse Veiligheidsdienst getipt werden over Wilmans vermeende communistische sympathieën. De vraag werd gesteld waarom ik dan zoveel kreeg. Natuurlijk nodigden ze mij niet uit. Ze zijn bang, het zijn schijtlaarzen.246

Jan Driessen, die op een terras zat, stond op toen hij me zag en kwam me feliciteren. Sander Simons even verderop eveneens. Toen ik weer thuiskwam stond er een bericht van Peter op het antwoordapparaat. Ik belde hem terug, maar hij was dronken, wat ik niet leuk vond.

Op de voorpagina van nrc Handelsblad247





Oltmans was altijd al onbetaalbaar

Tage Domela Nieuwenhuis nam me mee naar het Concertgebouw voor een optreden van Ivo Pogorelich. Talloze mensen kwamen voor het concert naar met toe om me feliciteren, zelfs een pastoor uit Bilthoven. Tage was verbaasd.

Tage vertelde dat zijn dochter Beatrix had geschreven, want ze werd vaak een aap uit het bos van Suriname genoemd en hij had haar gezegd de koningin te schrijven. Dus dat had ze gedaan. Dat leidde tot het mogen aanbieden van bloemen voor Beatrix, die alles wist van de brief.

Ivo Pogorelich was ziek: hij hoestte tijdens het spelen, stond slap op zijn benen, en gaf geen toegift - de contrasten in zijn optreden waren vreselijk - het was een ramp - enkele hoogtepunten bij Rachmaninoff, maar hij speelde niet wat stond aangekondigd. Alles was bovendien bijna onherkenbaar. Ik dacht tijdens het concert aan mijn broers en werd somber. Ik bad.

De stoeltjes in het Concertgebouw kraken nog steeds. Het zijn stoeltjes voor mierenneukers, net als in vliegtuigen.

15 mei 2000

Ik moet veel aan Aart denken. Er werd hem in maart verteld te vertrekken bij Het Parool. Jammer, dat experiment. Ik heb nooit gedacht dat Het Parool een veilige club was.

Pak Kadarisman aan de lijn: ‘Ik ben niet alleen blij, ik ben ook trots op u.’

Ik heb makelaar Erik Duin opdracht gegeven een mooi appartement voor me te zoeken. Johan Struwe had me geadviseerd met hem in zee te gaan.

Gino komt om 19:30 uur, prima. Hij gaat eerst naar het strand. Ik haalde twee kogeltjes bij slager Mario, maar hij dacht dat ik om tournedootjes vroeg en wilde me fl. 29,50 af laten rekenen. Nu ik geld heb denken ze me alles te kunnen vragen.

Hummie van der Tonnekreek vroeg me of ik voor een televisieprogramma, à la Big Brother, een week lang met Theodor Holman of Boudewijn Büch wou doorbrengen. Allebei even rampzalig wat mij betreft, maar ik had een net excuus, namelijk de reünie van Yale.

Oud-diplomaat Boerland belde om me te feliciteren en zei dat hij nu ook arbitrage wil.

Casper vond het een prachtige overwinning.

Mevrouw Verboom van Interview vroeg of ik iets over mijn favoriete menu wilde vertellen. Nee dus.

hp/De Tijd wil toch geen interview. Nanda Lakeman wilde me interviewen voor Vrij Nederland, maar dat werd afgewezen omdat ze het stuk deze week al wilden hebben. Smoesjes, ze willen het gewoon zelf maken, zei Nanda.

Van Barend & Witteman, die me vanmorgen uitnodigden, heb ik niets meer gehoord. Het oude liedje. Ik stem nooit meer toe voor een interview.

Ik schreef Alatas via Kadarisman dat ik me ernstig zorgen maak om de toestand van Indonesië en dat ik voorlopig niet naar Djakarta zal gaan.

Oscar Garschagen van Vrij Nederland belde of ik de necrologie van Bernhard wilde schrijven. Vreemd. Hij zou Jos Slats laten bellen om een interview te maken: ‘Waarom Nanda van der Zee als we Slats in huis hebben?’

Arendo zei dat er door de ramp in Enschede geen plaats meer was in Elsevier voor het interview met Adèle Luns. Zoiets begrijp ik niet. Waar ziet hij me voor aan?

Barend & Witteman nam niet eens de moeite te zeggen dat het niet doorging.

Ik kreeg tientallen kaarten en brieven om me te feliciteren, zoals van Loet Kilian en Jan Jaap Dólleman. Het maakte me blij.

16 mei 2000

Er komen stapels post binnen, en de telefoon staat roodgloeiend. Lakeman belde om me te feliciteren met mijn ‘rehabilitatie’, en ook Florrie Rost van Tonningen belde vandaag met felicitaties.

Om 11.00 uur zat ik in een studio, waar een gesprek met Frits Spits van tien minuten opgenomen werd dat later werd uitgezonden.248 Daarna ging ik snel naar notaris Maarten Meijer, waar ik tot 12:15 uur bleef. Hij vertelde dat Etty Röell acht jaar geleden was overleden, en haar zoon Charles Röell vier jaar geleden. Charles was gek geworden en was in een inrichting beland. Het was zo'n droevig verhaal, dat ik het liever vergeet. Hoe is het mogelijk dat het met hem zo slecht is afgelopen?249 Ellen Pasman had tegen Meijer gezegd niet meer mijn advocate te zijn.

Eindelijk eens een woest onweer.

Sjan Poslavsky zei dat Hans van den Broek heeft gezegd dat er tijdens zijn regime nooit iets is gebeurd. Een aantoonbare leugen.

Adèle Luns belde: ‘Dag lieve Willem.’ Zij had haar dochter Harriet het hele verhaal verteld. Die heeft het weer doorgekletst en zo is het verhaal verminkt naar buiten gekomen, en daardoor belde die rtl-journalist mij. Volgende week woensdag verschijnt het interview. Ze denkt dat ze altijd nog nee kan zeggen, want ze mag het verhaal eerst lezen. Vrijsen heeft inmiddels de brieven van professor Kersten, die hij graag wilde hebben. Ik belde Arendo, die gerustgesteld was, maar Sonja van Zweden, die ik hierna belde, leek te schrikken dat het verhaal aanstaande woensdag in Elsevier zou komen.

Ik had met Adèle afgesproken dat ze iets over mijn zaak zou zeggen tegen Vrijsen, maar dat had ze niet gedaan. Waarom? Weet Vrijsen wel dat ik mevrouw Luns bij Elsevier binnenbracht? Adèle zei dat ze gek geworden zou zijn zonder mij en Sonja.

Peter Biemans (de geliefde van Seth Gaaikema) probeerde mij ook al voor een vervolg op Big Brother te krijgen.

Ik belde met Peter en zei hem dat notaris Meijer had gezegd

dat hij de helft van zijn erfenis aan de belasting verliest als hij geregistreerd partner wordt van Edwin in plaats van mij.

Er is werkelijk een enorme berg brieven binnengekomen, die ik allemaal meteen probeer te beantwoorden. Er zat ook een bijzondere brief bij van Sander Gulien die een beetje met zichzelf worstelt.250 Hij zou eens met Sonja van Zweden moeten praten.

Heel Nederland, alle kranten en tv, lopen over van Enschede. Een Big Brother-achtige, epidemische reactie.

André Haakmat belde vanavond nog: Paramaribo had advies gevraagd of Bouterse naar Nederland moest komen of niet? Ik zei: ‘Never ever.’ Hij vond dat we samen naar Paramaribo moesten gaan. ‘It's a trick,’ zei ik. ‘Ze laten hem door een ander land oppakken.’ Ik heb dit meteen zo gevoeld.

17 mei 2000

Ab Mennega heeft me geschreven; de kaart van Loet en Tineke Kilian beantwoord ik niet. Te laat. Piet Hagen belde. Hij was met een boek bezig met vijftig portretten van journalisten, daar was ik ook bij.251

Ik word ziek van het zelfmedelijden van dit land en volk over Enschede. Ja, het is verschrikkelijk, maar het eeuwige uitgemelkte geklets erover is zeer irritant.

Ik schreef een briefje naar Bert Koenders om hem te bedanken voor zijn steun en doorslaggevende rol om (samen met Ellen) minister van Aartsen te overtuigen met arbitrage in te stemmen.

Ik schreef ook Diners, Maaldrink en andere schuldeisers dat ze hun vorderingen naar notaris Meijer moeten sturen. Bij Diners vroeg ik ook meteen maar een nieuwe kaart aan.

Al een paar keer ben ik gewaarschuwd uit te kijken dat ze me niet ontvoeren voor losgeld. ‘Het kost een juutje om je te laten vermoorden,’ zei iemand zelfs.

De vader en moeder van Aart belden. Ze waren trots. Ik ben ook trots.

Ik ging een maisonnette op Singel 208 bekijken, van een klm-pilote, het was soep met ballen.

Aart van der Want kwam vanavond langs en bleef twee uur. Hij werd heel slecht behandeld door Ben Knapen (een collaborateur van de rode knop) en heeft Het Parool al verlaten, maar heeft alweer van alles in het vizier.

Aart verwachtte dat er toch iets geprobeerd zou worden om de betaling tegen te houden. Ik belde meteen naar Peter Nicolaï, maar hij dacht dat het wel goed zat. Het gesprek met Aart was super. Hij adviseerde me wel Luns totaal links te laten liggen.

18 mei 2000

Ik neem teveel hooi op mijn vork. Of liever, ik verlies teveel tijd met affaires die geen prioriteit hebben. Ik moet eerst traveller cheques halen.

Het gaat nog steeds over Enschede, vijf dagen later: 18 doden, 120 vermisten. Het maakt me ziek. En hoe zit het dan met al die Enschede's in Joegoslavië?

Eric van de Beek, die jongen van Mug, kwam met fotograaf Ruud Jonkers, heel vervelend. Ik moet het eigenlijk niet meer doen, want ik heb er geen geduld voor.

Morgen komt Wil de boel schoonmaken, afschuwelijk want dat kost me weer tijd.

Om half 12 belde een fotograaf van vnu aan. Hij wilde een foto van me maken tegen de groene voordeur van de Westerkade, toen de gekke schilderes thuiskwam. Ze dreigde de politie te bellen, want ze moest een plasje doen. Myra gooide meteen haar raam open en schreeuwde: ‘Grootheidswaanzin!’ Dat zijn dan de twee niet gevaarlijke gekken. Er ontstond een oploopje, waar nog meer gekken uit de buurt op afkwamen, en daardoor trilde ik bijna van woede. De fotograaf was echter aardig, hij kwam uit Den Bosch. We hebben veel gelachen, totdat de gekken opdoken.





18-5-00

Waarde Lodewijk,

Wat wij aan de dinertafel leerden is not to have an opinion, over iets waar we niet van op de hoogte waren.
Je weet niets van E. Pasman - of van wat er over die 5 jaar (we samen werkten) is gebeurd. Ik heb jou niet nodig to tell me how to behave, or vis a vis whom.

Groet
Willem

Wanneer alles rond is garandeer ik, dat er brieven zullen zijn die nooit hebben bestaan.

Sillevis Smitt stuurde me een briefje met felicitaties en benadrukte de rol van Ellen Pasman die ‘heeft de basis gelegd voor dit resultaat’. Tussen de regels door wijst hij me nog even terecht over de ‘kwalificaties’ die ik heb gebruikt ten aanzien van mijn advocaten, want ‘voor Ellen hebben deze nimmer gegolden’.252 Ik heb hem snel en kort duidelijk gemaakt dat ik me door hem niet laat bepalen wat ik wel en niet zeg.

Het bezoek aan Mimi Hofland vanmiddag verliep enigszins ellendig, want het wangedrag van Henk nu en in het verleden was weer het leidende thema. Ik zat in haar huiskamer en dacht verdrietig terug aan het verleden. Henk praat en klaagt altijd over geld. Hij zit nu in Griekenland.

Makelaar Erik Duin bracht me naar Singel 111. Er stond een rij en ik wilde al weggaan, maar ik ben blij dat ik dat niet deed. De flat is een droom. Ik doe het als ze het niet te gek maken. Gino belde, maar ik heb nergens zin in. Eerst een behoorlijk onderkomen, dus ik heb hem afgehouden. Gisteren liet hij ook weer niets van zich horen.

Jan Kuitenbrouwer, een idioot, schreef pure shit in hp/De Tijd.253

Volgende week donderdag ga ik dineren met Arendo, Adèle en nog een jongen. Maar hij kan dus niet zomaar iemand meenemen. ‘Ja, maar ik doe het voor jou,’ zei hij. Nee, hij moet het voor Adèle doen - die een drie pagina's lange primeur van formaat leverde. Hij zou iemand met status moeten uitnodigen. Dat begrijpt hij dus niet.

Van Bart Nuijens word ik misselijk. Het ultimatum aan Eigen Haard is maandag verstreken dus dinsdag had een bodemprocedure van start moeten gaan. Het is nu donderdag en ik heb nog niets van hem gehoord. Ik heb hem kort maar krachtig laten weten dat ik actie verwacht van hem.

Vanmorgen faxte ik Oscar Garschagen dat ik de necrologie graag wil schrijven, maar dat ik het nu echt te druk heb met een trip naar Amerika, de aankoop van een nieuw appartement en de afwikkeling van mijn schadevergoeding en openstaande schulden. Vanavond belde hij me terug. Prins Bernhard, die in het ziekenhuis ligt, gaat snel achteruit, vertelde hij. Oscar wilde verder weten of ik de necrologie nog wilde schrijven. Ik wees het af omdat ik er geen haastwerk van wilde maken maar zei het aanbod te waarderen. Ik hoop hem nog eens te zien.

Peter wilde alles van de flat weten. Hij vindt het heerlijk voor mij, maar als ik praat over geld of een erfenis voelt hij zich beschaamd.

19 mei 2000

Vandaag 33 jaar geleden kruiste mijn blik voor het eerst die van Peter. Ik schreef Trees een briefje vanwege die gelegenheid en zal straks Peter bellen.

Arendo schreef een fraai stukje in Elsevier over de uitslag van de

arbitrage. Hij maakte een compliment aan Van Aartsen die door akkoord te gaan met een bindende arbitrage ‘zijn eigen ambtenaren bruuskeerde en inging tegen de geschiedenis van zijn departement’.254

Jeroen Pauw (ik schreef hem) had Rosenmöller te gast: één en al vriendelijkheid tot het over Haider, Oostenrijk en allochtonen ging. Toen kwam hij met het Haagse onzinverhaal dat Hitler zo ook begonnen was. Rosenmöller vond het verder heel gewoon dat er op vliegbasis Volkel atoomwapens liggen, maar als Pauw constateert dat het parlement geen enkele controle had op de Kosovo-oorlog, zegt hij: ‘Militairen sturen en niets te zeggen hebben dat gaat niet.’

abn amro heeft 25.000 gulden op mijn rekening gestort. Ik kan dus in de vs een laptop kopen, maar welke?

Het begint erop te lijken dat ik het penthouse kan kopen.

Karina Sukarno belde. Ze was in Latijns-Amerika voor een bruiloft en zal in juni in New York zijn.

Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik een bijzondere ervaring opdoe. Alle vorige keren dat ik op televisie was over de misdadigheid van Luns en consorten, lag niemand er wakker van. Nu is er acht miljoen mee gemoeid - dus geld, poen, centen - en nu weet iedereen het. Het hele land. Alleen dat slaat aan. Ik ga als de schadevergoeding binnen is Papieren Tijger 30.000 gulden geven voor al het werk dat ze hebben gedaan om mijn boeken te publiceren.

20 mei 2000

De gekte rond Enschede ettert maar door. Ik vind het ongezond. Wat vinden we onszelf toch zielig. Inmiddels zijn nog tien mensen vermist, wat begon met vijfhonderd.

Op straat noemen ze me ‘de man van 8 miljoen’. Het is me wel duidelijk dat ik de aandacht nu alleen krijg vanwege het geld. Er is nooit gereageerd op het onrecht dat mij is aangedaan, tot ik het geld kreeg. Het geld heeft veel reacties opgeroepen bij burgers, maar de meerderheid van het journaille zwijgt nog steeds.

De felicitaties van Wim Hazeu (die ook nog schreef altijd met me te willen praten) heb ik genegeerd,255 maar Eef Brouwers en zijn collega mevrouw Timmer van de rvd heb ik wel enkele woorden teruggeschreven.256 Ik ken mijn pappenheimers.

Ik ben een Steinway gaan kopen, 110.000 gulden. Ik zat even en raakte in vervoering door de tonen.

Vijf dagen geleden kwam Willebrord Nieuwenhuis een café uit lopen om me te feliciteren. Hij schudde me de hand en zei dat hij zijn Vietnam-boek in mijn bus zou doen.257 Ik heb nog niets gezien. Nog steeds stromen de brieven en kaartjes binnen en gaat de telefoon voortdurend.

Ik ben in gedachten al bezig met de indeling van het penthouse aan de Singel. Misschien maak ik van de grootste slaapkamer mijn studeerkamer.

Ik belde lang met Peter die bezorgd lijkt te blijven dat mij iets zal overkomen nu ik al dat geld heb. Ik denk dat hij zich voor niets druk maakt.

Ik heb Ronald Gase gevraagd me te helpen een goede laptop uit te zoeken.

Dries van Dantzig feliciteerde me en schreef nu dat de rekening alleen bedoeld was om aan te tonen dat er een echt consult was geweest. Hij vond dat ik hem slecht behandelde en dat hij dat niet verdiend had.258 Ik antwoordde dat we een half uurtje spraken en dat hij daarvan in het geheim een briefje aan Van Aartsen stuurde, dat ik vluchtig mocht inzien, maar waarvan ik geen kopie kreeg. Dat kon ik geen echt consult noemen. Ik bedankte hem nog wel voor mijn introductie bij Sonja, die met haar gesprekken en brief aan Kok en Van Aartsen daadwerkelijk een verschil heeft gemaakt.

21 mei 2000

Ben eindelijk weer geconcentreerd bezig met het nieuwe boek. Ik verheug me intens op de Steinway, mijn eigen Steinway - niet zoals de piano van mevrouw Röell, die in 1951 mij probeerde om te kopen de relatie met haar dochter voort te zetten, door zonder mijn medeweten een Steinway bij mijn hospita op mijn kamer te laten zetten.259

Ik hoor niets van Verploeg over het ‘gezellige dinertje’ dat er zou komen als de zaak achter de rug was. Nou ja, voor mijn part komt het er ook niet. Het valt me ook op dat met uitzondering van Elsevier geen krant met een commentaar komt over mijn overwinning op de crooks. Ik lig er niet wakker van, maar het zegt alles over de ‘collega's’ - op enkele uitzonderingen na.

Het grote publiek blijft me op straat felicitaties toeroepen. Dat is het Hollandse karakter. Wat maakt het uit? Ik ga mijn eigen weg, zoals altijd. Wat nu? Een man op straat: ‘U hebt de olifant toch plat gekregen...’ Ja, dankzij Vinken; tegen het advies van Lakeman, Pasman en de rest in.

Ik heb eindelijk het artikel van Vrijsen over Adèle Luns gelezen. Ik verwacht er niet teveel reactie op.

Ik sprak lang aan de telefoon met Quirine, en daarna met Alfred Vierling, die over zijn Berufsverbot begon. Ik adviseerde hem met Peter Nicolaï te gaan praten.

Ik kwam Elsbeth Etty van nrc Handelsblad tegen op de brug. Ik probeerde haar te ontwijken en te negeren, maar ze liep zowat tegen me aan: ‘Gefeliciteerd met je miljoenen,’ zei ze.

‘Ik geloof je niet,’ was mijn antwoord.

‘Jawel, heus!’

‘Geloof er niets van,’ en ik liep door.

Daarna kwam ik op de fiets mevrouw Sijmons tegen, de moeder van Babette. We keken elkaar opzettelijk rechtstreeks aan, maar ik zei totaal niets.

Bij Gase op school zeiden ze: ‘Wat zal Oltmans veel vrienden krijgen,’ waarop Ronald zei dat hij er zeker van was dat ik mijn lesje had geleerd.

22 mei 2000

Ik had al twee uur achter de rug toen de telefoon ging. Ik dacht dat het Eduard zou zijn om te zeggen dat hij terug is in Nederland, maar het was Peter, in tranen. De poes slaapt iedere nacht tegen zijn gezicht. Zij kijken elkaar in de ogen en Peter vindt het vreselijk dat hij het beest moet laten inslapen als ze naar Nederland verhuizen. Ik probeerde hem te kalmeren. ‘Je kunt heen en weer reizen, misschien sterft het dier een natuurlijke dood.’ Maar niets hielp. Zijn verdriet sloeg op mij over en ik was ook bijna in tranen. Dan ben ik weer zo bezorgd om Peter. De Struwes zeggen dat Peter de poes mee moet nemen naar Nederland. Ik ben zeer met Peter bezig, stuur hem een fax over de poes.

Eduard en Mora Henskens arriveerden. Eduard leek blij over Singel 111 en mijn Steinway.

Ik at een omelet met Herman van Gelderen van nova. Hij had Adèle gesproken voor de uitzending over de onthullingen in Elsevier deze week. Ze had gezegd dat ze hem een interview zal geven als zij en ik binnenkort onze verloving zullen aankondigen. Ik belde meteen Arendo. Hij lachte zich kapot. Adèle is on the loose.

Er arriveerde een aardig briefje van Max Westerman, waarin hij me feliciteerde en toezegde dat de afgesproken lunch in New York nog steeds voor rekening van rtl4 is. ‘Wij discrimineren niet tegen miljonairs.260





In Het Parool stond een aardig ingezonden briefje van Marco Bakker.

Ik was met Peter Nicolaï bij notaris Meijer. Op een zeker moment zei Meijer dat hij vond dat ik nu geen ‘grote dingen’ meer moest kopen. Ik maakte hem duidelijk dat ik dat zelf wel zou bepalen. Inmenging accepteer ik van niemand. Diners had ook alweer een rekening bij Meijer gelegd.

Het was een rare, rommelige dag, mede door het verdrietige telefoontje van Peter, waar ik veel aan moest denken.

23 mei 2000

Ik ben zeer bezorgd over Peter. Ik probeerde hem gisterenavond nog te bellen, maar kreeg hem niet te pakken.

De relatie met Adèle begint een rare affaire te worden. Adèle ging vandaag met me mee om het penthouse op Singel 111 te bekijken, en ik moest haar zelfs vragen niet tegen me aan te gaan staan.

Advocaat Vermeulen stuurde mij zijn felicitaties en deed er maar meteen een kopie bij van de rekening die hij aan notaris Meijer had gestuurd: achttienduizend gulden waarvan bijna de helft rente!261 Maar over die 10.000 gulden die hij in 1995 confisqueerde, rept hij met geen woord. Ik heb onmiddellijk een briefje naar Meijer gedaan met kopie aan Vermeulen (zie pagina 172).

Ik heb eindelijk een brief aan Pierre Vinken geschreven om hem te bedanken voor mijn bevrijding van negen jaar gevangenschap. Hij heeft nooit eerder op een brief gereageerd, maar ik heb hem toch uitgenodigd een keer langs te komen op het Singel, zodat ik hem persoonlijk kan bedanken.262

Kadarisman belde. Alatas komt, wat geweldig nieuws is. Vrij-

dag 26 mei zullen we lunchen in Wassenaar in gezelschap van Alatas. Kadarisman zei nogmaals: ‘You are my hero.’ Pak Alatas logeert in het Promenade Hotel in Den Haag.





23 Mei 00

Verzocht Maaldrink het resterende bedrag bij de notaris in te dienen vóór de aasgieren zelf erom zouden vragen.
In 1995 liet deze mijnheer achter mijn rug om een bedrag van 10.000 gulden van mijn bankrekening halen, die ik voor een boek (honorarium) van uitgever Spectrum in Utrecht had ontvangen. Deze ingepikte som gelds ontbreekt uiteraard in de nieuwste Vermeulen berekening onder het motto, ‘het valt te proberen.’

In deze vorm kan Maaldrink niet worden betaald.
Willem Oltmans

Ook Theo van Gogh belde, die me in zijn programma Het Laatste Oor wil. En ineens belde Pieter Broertjes om een lunch met hem en Tromp af te spreken. Hans Verploeg is ernstig ziek.

Ik dineerde 's avonds bij Eduard met sukadelapjes, wat heerlijk was. Mora was er ook, maar tussen mij en haar zal het nooit meer goed komen.

Weer thuis kwam Gino die erg aanhankelijk en lief (en lekker) was. Maar ik sliep beestachtig slecht en ik zei hem dat hij voor mij is als de wortel die de ezel laat rennen.

24 mei 2000

Ik had een aardig interview bij de Wereldomroep, voor tv, maar na afloop kwam er een radioman naar me toe die me wilde laten zeggen dat Japan excuses moest maken. ‘En Beatrix tegen Suharto,’ vroeg ik hem. Maar dat was wat anders! ‘Je bent oneerlijk. Met u kan ik geen zaken doen,’ en ik brak het gesprek af.

Ik heb 's middags zeer genoeglijk drie uur lang met Jos Slats gesproken. We hadden afgesproken in het Amstel Hotel. Ik zei tegen Slats dat de overwinning voor 80% aan Ellen Pasman was toe te schrijven, maar benadrukte dat het nog steeds a golden troika was, want Vermeer deed Margriet uitstekend en Nicolaï leverde vakwerk af met Arthur Andersen. Het zal een hele klus zijn dit gesprek uit te werken.

Story was bij het verkeerde huis langs geweest, dus belde ik

Marc van der Linden voor een nieuwe afspraak om een foto te maken. Ik vertelde hem van de anekdote over Singel 111 dat Máxima twee keer naar het huis heeft gekeken, maar dat ik het nu heb.

Alle kranten komen nu met het verhaal over Joseph Luns in Elsevier.263 Luns, die zijn broer Huib onder druk zette om het verhaal de wereld in te helpen dat hij zijn broer Joseph, zonder diens medeweten, had aangemeld bij de nsb en hem had laten uitschrijven toen hij daar achter kwam. Daar Adèle in Elsevier ook heeft genoemd wat Luns mij heeft aangedaan, zullen Van Aartsen en Kok wel weten dat de Luns affaire eigenlijk van mij afkomstig is.

Alfred Vierling had zijn dossier bij Nicolaï in de bus gestopt, maar Peter zegt dat hij het niet gaat doen, omdat hij bang is dan al dat soort zaken te krijgen.

Adriaan van Dis was gisterenavond uitgenodigd voor het diner op het Paleis op de Dam voor de Japanse keizer Akihito. Altijd de verkeerde mensen.

25 mei 2000

Eduard merkte terecht op dat ik airconditioning op Singel 111 moet laten aanleggen.

Ik stuurde Jos Slats vandaag nog een briefje dat hij er best in mag zetten dat ik de Staat adviseer beslag te leggen op de 9 miljoen die Luns op een rekening bij een bank in Londen heeft staan, om die te gebruiken mij uit te betalen.

Voor de Fortisbank viel ik met de fiets waarbij ik mijn linkerknie verdraaide. Het is pijnlijk, maar het komt wel in orde.

Sonja van Zweden had niets gezien over de affaire Luns, ook niet op televisie. ‘Ik hoop dat ze er geen spijt van krijgt,’ zei ze. Maar waarom zou ze er spijt van krijgen?

Dries van Dantzig stuurde me een tweede briefje over de nota. Hij was het met me eens dat het bezoekje dat ik aan hem bracht een vriendendienst was en ‘betaal maar als je de poen hebt’, was een grapje. De nota was bedoeld als eventueel bewijs in de rechtszaak. Hij bedoelde zijn handelswijze anders dan ik geïnterpreteerd heb en dat vond hij jammer voor ons beiden.264

Ik heb voor de zekerheid Theo van Gogh gebeld of het diner morgen, waarvoor hij me had uitgenodigd, wat later kan beginnen omdat ik eerst een lunch heb met Kadarisman en Alatas in Wassenaar. Ze zullen de opname een kwartiertje uitstellen en zullen me met de taxi ophalen bij Kadarisman.

Ik moet onmiddelijk naar het vragenuurtje bij Elsevier, waar Arendo's journalisten mij mogen bevragen.

Bij Elsevier kreeg ik steeds meer pijn aan mijn knie. De zaal zat helemaal vol. Gerlof Leistra vroeg hoe ik vrienden kon zijn met Sukarno of Bouterse - hij liet zichzelf kennen. Hij is een onbetrouwbare bastard. Rik Kuethe zat op de eerste rij. Er was ook een aardige kerel die in Columbia had gestudeerd. Maar als ik zo naar het zaaltje keek, dacht ik: Arendo liever dan ik. Hoe dan ook, ze lachten zich kapot (zoals Remco Meijer) en Arendo leek onzeker.

Naderhand bij het diner in het Hilton verscheen Arendo's geliefde Huib, wat de jongen was die hij als verrassing mee zou nemen, maar ik weet niet wat ik van hem vind. We zaten twee uur aan tafel en Adèle wilde wel in het programma van Sonja Barend als we werkelijk onze verloving zouden aankondigen. Later toen ze terugkwam van het toilet, was ze al van gedachten veranderd.

26 mei 2000

Christo Landman belde. Hij gaat met zijn vrouw een grote reis maken en zij komen tien dagen lang naar Nederland. Ik vermoed dat ze hopen dan 20.000 gulden te kunnen krijgen. Maar hij heeft indertijd mij de beloofde documenten niet geleverd, afgezien dan van een vervalst document, dus hij krijgt niets van me. Ik liet doorschemeren dat iedereen nu geld van me probeert te vangen, maar dat ik er niet aan zal toegeven.

Bart Nuijens had weer een stomme brief aan Karskens bedacht waarin hij aangeeft dat ik akkoord zou gaan dat Riechelman weer terug kan naar de Westerkade zodra ik ben verhuisd, dat ik het straatverbod dan laat vallen en meer van die onzin.265

Arendo had een auto voor me geregeld die me om 12:45 uur bij Kadarisman in Wassenaar afzette. Ik was te vroeg, want de rest arriveerde pas om 13:30 uur.

Het was geweldig om Alatas terug te zien. Zijn vrouw had nog nooit van me gehoord en was verrast toen ze van mijn geschiedenis vernam. Ik zat naast haar aan tafel. Ze was jarig vandaag en daarom had mevrouw Kadarisman een enorm bloemstuk en een taart voor haar laten komen. Ik bracht twee bescheiden boeketten mee.

Dewi bleek weer een schandaal veroorzaakt te hebben. Ze zag op een feest een haar vijandige journalist die foto's uit haar naaktboek had gepubliceerd. Ze stormde op hem af en greep


Vorige Volgende

Over het gehele werk

datums


Over dit hoofdstuk/artikel

plaatsen


datums