Kamers, kunst en competitie

Teksten en documenten uit de rederijkerstijd

[p. 18]

Doopsgezind vermaanlied

Vermaning aan alle rederijkers die andere mensen willen beleren en zichzelf niet, of zelf nalaten wat ze in hun spelen onderwijzen.

Al wie retorica beminnen
of haar beoefenen als kunst,
zeggen: laat de boomgaard bloeien.
Toch blijven ze de wereld trouw.
Ja, de vleselijke begeerte
volgt gij na in al uw wegen.
U zult zien wat ervan komt:
Christus' oog doorziet de schijn.

IJdele, dwaze rederijkers
die de wellusten niet bedwingt,
maar uw spelen en refreinen
louter schrijft voor roem en eer,
gij wilt retorica vereren,
maar blameert haar met uw werken.
U zult zien wat ervan komt:
Christus' oog doorziet de schijn.

Al retorica's ijdelheden
zijn niets dan zwarte duisternis;
de duivel met zijn kwade streken
heeft ze overal verspreid.
Dit kan men voor waar aannemen,
want zij baart verboden vruchten.^aant.
U zult zien wat ervan komt:
Christus' oog doorziet de schijn.

[p. 19]

 

Rederijkers, schrijvers, dichters

 

zijn besmet met eigendunk.

 

Ze bedrijven schurkenstreken

 

overal vandaag de dag.

 

Wie 't best naar de mond kan praten

 

krijgt na afloop goed te drinken!

 

U zult zien wat ervan komt:

 

Christus' oog doorziet de schijn.

 

 

 

Ach, wat zijn er vreemde gasten

 

in retorica's boomgaard.

 

Allen volgen Satans streken,

 

arm tot rijk en klein tot groot.

 

Alles wat men daar ziet bloeien,

 

is van God los en verdorven.

 

U zult zien wat ervan komt:

 

Christus' oog doorziet de schijn.

 

 

 

O retorica's artiesten,

 

in toneel, refrein en lied

 

wijst gij, zoals dwaze zotten,

 

op een pluis in iemands oog.

 

maar de balk in eigen ogen^aant.

 

kunt gij blijkbaar niet voorkomen.

 

U zult zien wat ervan komt:

 

Christus' oog doorziet de schijn.

 

 

 

Vaak spreekt u nogal lichtvaardig

 

over Gods fijnzinnig woord,

 

maar zijn Rijk is prijzenswaardig

 

en bestaat uit meer dan taal:

 

in de Geest kunt gij het vinden,

 

al wilt gij dat liefst verzwijgen.

[p. 20]

 

U zult zien wat ervan komt:

 

Christus' oog doorziet de schijn.

 

 

 

Gij schijnt mensen te beleren,

 

maar u leert uzelf niets.

 

Anderen wilt gij bestraffen,

 

maar men ziet u keer op keer

 

liegen, vloeken, vals getuigen,

 

trouw slechts aan uw laagste lusten.

 

U zult zien wat ervan komt:

 

Christus' oog doorziet de schijn.

 

 

 

Stoutmoedige rederijkers,

 

oordeel voortaan ook uzelf:

 

of uw volle groene bomen

 

meer dragen dan louter blad,^aant.

 

want dat blad zijn loze woorden

 

van wie kwaadgezind maar kletsen.

 

U zult zien wat ervan komt:

 

Christus' oog doorziet de schijn.

 

 

 

Zou men alles willen tonen

 

wat de rederijkers doen:

 

het zou schande zijn te zeggen,

 

maar u weet wat ik bedoel.

 

Ze gaan zich het liefst te buiten

 

aan heidense ijdelheden.

 

U zult zien wat ervan komt:

 

Christus' oog doorziet de schijn.

 

 

 

Nooit stroomt bitter en zoet water

 

tegelijk uit één fontein,

 

maar in rederijkerswoorden

 

lijkt het soms alsof het kan.

[p. 21]

 

Ondanks al uw schoon betogen

 

spreekt u telkens vuile leugens.

 

U zult zien wat ervan komt:

 

Christus' oog doorziet de schijn.

 

 

 

Kunt gij aan Gods hand ontkomen,

 

o, gij bomen zonder vrucht?^aant.

 

Elke boom waaraan niets groeide

 

wordt geveld en opgebrand.

 

Als gij nu niet echt wilt boeten

 

en het woord van God geloven,

 

zult u zien wat ervan komt:

 

Christus' oog doorziet de schijn.

 

 

 

Het is nu tijd dat alle mensen

 

leven in eendrachtigheid.

 

O rederijkers, jullie allen,

 

denk goed na over dit woord!

 

Wil toch naar Gods woorden leven,

 

want wie zijn akker niet wil ploegen,

 

die zal zien wat ervan komt:

 

Christus' oog doorziet de schijn.