Reize door het aapenland (onder pseudoniem J.A. Schasz)

Regelnummers proza verbergen

Twaalfde hoofdstuk
De staatkundige raad

876De Aapinnencommissie sprak met de grootste openhartigheid, 877wegens het aanzetten van nog een manlijken Staart, met nommer 878een. Deeze als een Verstandige en teffens Staatkundige Aap, overzag⁸⁷⁸ 879in eens welke voordeden hij met deeze begeerte der Aapinnen 880behaalen kon.

881Als Natuurkundige lachte hij heimlijk hartlijk, over de onnozel- 882heid der Voorstelsters. - Hoe veel, dacht hij bij zig zelve, verzoeken 883zij niet! Zij begrijpen de aanzetting van een nieuwen staart, even 884als de aanhechting van een tak aan een boom. - De goede schep- 885seltjes bedenken niet dat zij evenveel belang bij twee zulke staarten

878 Staatkundige: politiek inzicht hebbend.

[p. 88]

886hebben, gelijk de nommervijfgezinden willen afhakken, als bij een 887vijfden poot van de mannelijke sexe. Gelukkig, dat onder de men- 888schen geene natuurkundige lessen door Vrouwen gegeven worden!

889Doch als Staatsman beschouwde hij de zaak zeer ernstig. Het 890Aapendom, dacht hij, is nog verre beneeden het Menschdom: het 891is in staat om, met een dolle kop, of door aanhitsing en omkooping, 892zaaken te begeeren, en met eene geweldige hand daar te stellen,⁸⁹² 893waardoor het zig zelve in 't verderf stort: 't zou te vergeefsch weezen 894hen te betoogen, dat de staart een weezenlijk Prerogatief van den 895Aap is, want men behoeft hen slegts een haat tegen dat woord inte-⁸⁹⁵ 896boezemen, en straks kappen zij alles af, (al ware het zelfs hun kop,) 897wat met dien naam bestempeld word. - Laaten wij derhalven een 898tegenwigt gebruiken, en die geenen, welke de afkapping der staarten 899begeeren, in bedwang houden door die welke gaarne nog een twee- 900den staart zouden willen aan gezet hebben.

901Mijn lieve Aapeninnetjes! (zei hij, na alle deeze bedaarde en regt-⁹⁰¹ 902zinnige overweegingen,) Gij hebt volmaakt gelijk - Men moet al- 903toos tragten om goede dingen te vermenigvuldigen. Men moet de 904soorten bewaaren; en zij handelen voorzigtig, die, wanneer het 905wezen kan, zig twee hoognoodige dingen aanschaffen, welken zij, zo 906al niet beiden gelijk, ten minsten na elkander, en bij gebrek, een 907van de twee gebruiken kunnen.

908(De Aapinnen lachten zeer vriendlijk.)

909Ik wenschte dat de gansche Aapenmaatschappij er dus over dagt, 910dan helaas! -

911Wij weeten 't! vielen de Aapinnetjes hem in de reden, er zijn er die 912onze Mannen de staarten willen afkappen. - Maar wij bidden u 913geef ons raad!

914Zeer gaarne, zei de looze Aap. Maar vooräf moet gij mij belooven,⁹¹⁴ 915direct noch indirect te zullen laaten blijken, dat het mijnen raad zij.

916Dit beloofden zij hem.

892 geweldige: gewelddadige; zie WNT IV, 2047.
daar te stellen: tot stand te brengen (cf, duits: darstellen).

895 dat woord: Prerogatief of ‘onderscheidend voorrecht’ waarvoor in het gelijkheidsstreven van de Patriotten geen plaats meer scheen.

901 regtzinnige: twee mogelijkheden hier: 1) verstandig; 2) openhartig (‘Tegenw. alleen in Z.-Nederland’, aldus WNT XII, 671-676).

914 looze: sluwe.
titel hfdst. 13 Vuilaartige opstooking: gemene opstokerij.

[p. 89]

917Vermits, dus vervolgde hij, alle goede zaaken begeert en bevor- 918derd mogen worden, mits, dat men dezelve op eene goede wijs en 919langs de regten weg begeere en bevordere! kunt gij niet beter doen, 920dan u bij request vervoegen, bij die geenen welken het bestuur in 921handen hebben, waarbij gij om de aanplakking van nog een nieuwen 922staart moet verzoeken.

923Deeze raad geviel de Aapinnencommissie zo wel, dat zij den 924ouden Aap om den hals vielen, en hem zo veel Staarten toe- 925wenschten als er Aapinnetjes waren, waar in hij zin had.