Kleine ABN-syntaxis in vraag en antwoord

Voor VHMO en ander voortgezet onderwijs

Betr. woorden

65 Welke betr. woorden zijn er?

65 Betr. vn's, betr. vn-bw's en betr. bw's.

66 Wat is een betr. vn?

[p. 38]

66 Een vn dat hoogstens in het eerste zinsdeel van een bijvoeglijke bijzin kan staan. Het slaat direkt terug op het zn (of het zelfst. vn) waar de bijzin bij hoort; we noemen dat het antecedent:



Het betr. vn vervangt het antecedent in de bijzin. Maken we van die bijzin een hoofdzin, dan kunnen we het voormalige betr. vn door het voormalige antecedent vervangen:

De betr. vn's zijn: die/dat en wie/wat, althans als ze op bovengenoemde plaats staan: het aanw. vn die/dat slaat nooit terug op een antecedent; daarin verschilt het van het betr. vn die/dat.

67 Wat is het verschil tussen het betr. vn dat en het vw dat?

67 Het betr. vn dat is niet bestand tegen de getalsproef bij het antecedent; het vw dat wél:

We kunnen als tweede bewijs de hoofdzinsproef van antwoord 66 nemen.

68 Wat is het verschil tussen aanloop plus hoofdzin en antecedent plus bijzin?

68 Een voorbeeld:

We moeten dus op het patroon letten van het zinnetje achter de schijnbare aanloop. Is dat een hoofdzinspatroon, dan was er werkelijk een aanloop. Is dat een bijzinspatroon, dan was er geen aanloop maar een antecedent.

69 Wat is een betr. vn-bw?

69 Een vn-bw waarvan het eerste deel (waar) hoogstens in het eerste zins-

[p. 39]

deel van een bijvoeglijke bijzin kan staan. Het slaat direkt terug op het zn (of het zelfst. vn) waar de bijzin bij hoort; we noemen dat het antecedent:

De betr. vn-bw's zijn waar bij, waar voor, waar tussen, waar door enz., althans als ze op bovengenoemde plaats staan.

We spreken van betr. vn-bw omdat waarbij, waarvoor enz. sterk lijken op groepen van vz + betr. vn: bij wat, voor wat enz.

70 Wat is een betr. bw (beter gezegd: een betr. ‘vn’)?

70 Een bw (‘vn’) dat hoogstens in het eerste zinsdeel van een bijvoeglijke bijzin kan staan. Het slaat direkt terug op het zn (of het zelfst. bw) waar de bijzin bij hoort; we noemen dat het antecedent:

Het meest voorkomende betr. bw is waar.