Het recht ontkleed

[p. 96]

XV

Tussen Tonia en Jonnie Kokkelaar begon het op een nette verkering te lijken.

Hij kwam haar nu openlijk bij de Keerijzers afhalen en zat ook wel eens in de huiskamer wanneer hij een pakje tabak voor opa had meegebracht. Mies vroeg zich heimelijk af of ze er niet met de juffrouw van de voogdijraad over spreken moest. Die zorg praatte ze zich uit het hoofd. Als Tonia straks meerderjarig werd, kon ze toch doen wat ze wilde en een aanstaand huwelijk met Jonnie leek een waardige bekroning van de haar toevertrouwde taak. Toen ze belangstellend informeerde hoever hij nu met z'n studie was, lachte hij en wuifde afwerend met z'n hand.

‘Komt best in orde, juffrouw Keerijzer!... Gehaaste spoed is zelden goed!...’

Tonia ging er niet verder op in. Het leek haar vanzelfsprekend dat als je eenmaal student was, je ook dokter, of advocaat of veearts werd en haar vrouwelijke trots verbood haar op iets aan te dringen wat ze toch niet in haar macht had. Ook had ze hem nimmer gevraagd waarom hij haar nooit mee naar z'n huis nam. Moest ie zelf weten! In haar hart vond ze het eigenlijk prettig dat het nog niet zo ver

[p. 97]

was. Ze zag zich al zitten tussen die welgestelde mensen.

Met haar familie kon ze niet voor de dag komen! Dat wilde ze niet eens!... Wanneer een man voldoende van je houdt, heb je niets met z'n familie te maken! Dan moest hij zelf weten wat hij deed en als Jonnie eenmaal met z'n studie klaar was, kon hij overal z'n brood verdienen.

Ook Jonnie was niet nieuwsgierig. Slechts eenmaal had hij terloops geïnformeerd waar haar ouders woonden. Ze was een wees, had ze gelogen en daarmee was de kous af.

Ze had een fijn leventje met Jonnie! Ze was al enige keren met hem naar Utrecht geweest, waar hij studeerde. Daar hadden ze in een duur restaurant gedineerd en voor hij haar terugbracht nog 'n borreltje gedronken in de kamer waar hij woonde. Veel vrijer dan dat gescharrel in z'n auto... Nee, ze had geen haast!

Ze kreeg pas haast toen ze tot de ontdekking kwam dat ze zwanger was.

In het begin goochelde ze wat met haar ondergoed, maar toen ze bemerkte dat Mies geen enkele controle van betekenis uitoefende, liet ze de zaak maar op z'n beloop. In deze gevaarlijke zorgeloosheid - een gevaar dat ze nauwelijks besefte - leefde zelfs een onbestemde overmoed. Ze had niets gestolen. Het was een natuurlijke gebeurtenis die iedere jonge vrouw kon overkomen. De maatschappelijke conse-

[p. 98]

quenties betekenden eerder een overwinning dan een gevaar. Tegenover Jonnie bleef ze zwijgen. Het was toch helemaal niet zeker dat de volgende menstruatie zou uitblijven. Ze verlangde er juist naar dat haar zwangerschap zou voortduren. Die hief het verschil in stand tussen haar en de Kokkelaars op en maakte een spoedig huwelijk onvermijdelijk. Lange Jonnie was echter minder zorgeloos dan zij. Aan kleine symptomen die ze zelf niet opmerkte, meende hij onraad te bespeuren. Toen ze weer eens in Utrecht op zijn kamer aan het vrijen waren, vroeg hij haar op de man af of ze over tijd was en zo jà, hoe lang...

Ze meende iets van vrees in z'n ogen waar te nemen en juist daarom begon ze te lachen, zodat het glas benedictine waaraan ze behaaglijk lebberde haar bijna uit de hand viel.

‘Schijtert!...’ hoonde ze, maar juist omdat ze zag dat hij bleek werd, sloeg ze gekscherend op het nog slanke buikje en lachte: ‘Hij zal naar je hieten!...’ Jonnie bleek niet gevoelig voor deze grappenmakerij. De mooie tanden bleven onzichtbaar achter z'n plotseling toegebeten lippen.

‘Ik dien het te weten, Tonia, want anders...’

Plotseling onzeker, voltooide hij de zin niet.

‘Wat anders?...’

Jonnie bond onmiddellijk in.

‘Nu ja... Anders weet ik wel een middeltje om de menstruatie weer op te wekken, of...’ z'n tanden

[p. 99]

schitterden verleidelijker dan ooit, ‘bestaat er in Amsterdam wel een adres waar ze je er pijnloos van afhelpen...’

Tonia ging op de divan zitten waar ze zoëven nog gezellig hadden gevrijd. Voor ze antwoordde, dacht ze aan de woorden van haar moeder: ‘Geen man is te vertrouwen...’ maar voor Jonnie gold die waarschuwing immers niet. Hij had haar vaak genoeg verzekerd dat ze zich om niets ongerust behoefde te maken... Hij was ‘voorzichtig’, ten bewijze waarvan hij een condoom had te voorschijn gehaald en tot beider vreugde gedemonstreerd hoe dit voorbehoedsmiddel kon worden toegepast... Nu het blijkbaar had gefaald, bleef hij verantwoordelijk voor de gevolgen.

Om hem uit z'n tent te lokken, vroeg ze:

‘Is dat... wegmaken... gevaarlijk?...’

In de mening dat ze grif op zijn voorstel inging, betoogde Jon geestdriftig dat een dergelijke ingreep, mits tijdig ondernomen - ze was toch pas in het begin, nietwaar - geen enkel gevaar opleverde!... Overtuigend haalde hij het voorbeeld aan van een vriendinnetje van een collega, dat zelfs in het eind van de derde maand van haar zwangerschap door een dokter was geholpen en met volledig succes. ‘En als ik daar nu eens niets voor voel?...’ plaagde ze.

In stomme verbazing staarde hij haar aan.

‘Waarom niet?...’

[p. 100]

Ze lachte om z'n plotselinge schrik, waarin ook een nauwelijks bedwongen boosheid school.

Haar jonge, vaste borsten spanden zich onder de dunne stof van haar blouse en ze keek hem recht in de ogen.

‘Er bestaat ook zo iets als... trouwen!...’

Jonnie kreeg er een kleur van.

‘Trouwen?...’ stotterde hij. ‘Hoe kan dat nou,... terwijl ik nog lang niet klaar ben met m'n studie?...’ Het werd hem opeens duidelijk dat hij in haar macht was. Wanneer hij eraan liet prutsen door een dokter of een aborteuse riskeerde hij met de strafrechter in aanraking te komen en wanneer hij trouwde, moest hij er met z'n ouders over spreken... Nee, het was raadzaam niets te forceren!... Het moest van haar zelf uitgaan!... Wanneer ze eenmaal inzag dat er van een vroegtijdig huwelijk niets kon komen, zou ze wel eieren voor haar geld kiezen...