Mijn tegenstem

Gedichten 1966-1973

[p. 37]

31-34

Dit is een verzoek, een besef.
Dit is het herkennen van vreemden en vrienden.
Dit is een onderscheid.

Om toch tot iemand te spreken.
Om toch aan iemand iets te vragen.

Maar, wat moet ik vragen?
Wat als vluchteling?
Wat als mens?

Ik leef, ik kijk -
Of is dit soms mijn wereld niet -
En onderlijn de droefheid.
Ik luister en ben gedoemd
Tot de levenslange tonen van de Blauwe, Blauwe Donau
Die men speelde:
Toen mensen werden gehangen
Toen mensen werden vergast
Toen mensen werden gesteriliseerd.
Een nacht, van woord en daad,
Voor hem die stierf in Dachau
Of lacht en leeft, blindelings vrij
Te Petegem-aan-de-Leie.

[p. 38]

 

Dit is mijn wereld, het werk van allen.

 

Moedig blijven wij samen, bewegend en verbaasd.

 

En mijn land, Vlaanderen stelt zich eisende partij

 

En verdeelt verbeten

 

Liefde en leed.

 

 

 

Op vrijdag 16 november 1860

 

Werden Jan Coucke en Pieter Goethals

 

Te Charleroi onthoofd.

 

Mogelijk onschuldig.

 

 

 

Was er dan geen enkele Vlaming tweetalig

 

Of bekwaam om hen te verdedigen?

 

 

 

Zelfs een Paus spreekt Nederlands

 

Wanneer men hem een Vlaamse bankcheck overhandigt.

 

 

 

Als een zwerm vliegen op het bloedoffer

 

Plegen wij onze jaarlijkse, verbitterde grafschennis

 

En op dezelfde IJzervlakte ontkiemt het racisme

 

Uit het vruchtbare zaad van een nieuwe pogrom.

 

 

 

De Vereniging van Vlaamse Letterkundigen

 

Houdt haar Limburgvaart

 

Maar enkele kilometers meer naar het westen

 

Schieten wij onze ooievaars neer.

 

 

 

Men houdt ervan te kijken hoe de dingen sterven.

[p. 39]

 

Wij zijn bereid onze traditie te vergeten.

 

Wij geloven in weinig, want wij weten niet veel.

 

Wij bezitten niets,

 

Maar dit is slechts een begin.

 

 

 

Mens onder de mensen,

 

Men leerde ons met woorden

 

Wat zonde was en moord.

 

Nadien verzwakten zovele stemmen

 

Kwam de schamele schande, en alles

 

Wat nog schaduw blijft in de harmonische orde

 

Van Treblinka, Hiroshima, Korea, Indonesië of

 

Vietnam.

 

 

 

De mens verklaart de mens de dood

 

En vernietigt hem in naam van de herinnering.

 

 

 

In naam van die god die aandelen heeft bij

 

Standard Oil

 

Of de gekruisigde minnaar is van een of andere president.

 

En de dwaze duif blijft ons enig symbool.

[p. 40]

 

Aanschouw dit leven.

 

En geheel naar waarheid.

 

Het zien, het zwijgen.

 

 

 

Want wat kan ons nog tot de waanzin drijven?

 

Wat rukt ons de ogen uit?

 

 

 

Indien ik geen kinderen heb

 

Blijven er toch de kinderen van de vreemden

 

En van mijn vrienden.

 

Want wat wij van de hom weten

 

Werd ons toch maar verteld.

 

 

 

O mens, o vriendelijke mens

 

Gebonden door zovele banden

 

Die u beletten

 

Te leven zoals u het wilt.

 

 

 

Nadien heeft geen woord nog belang.