Confessione Sacramentale. Biechte.
Een naeckte vrouwe, die seer aerdigh met een wit en dun kleed is omslingert, deckende met schoone swieren de beschaemde leeden, hebbende vleugels aen de schouderen, met den mond open wijsende datse hare sonden wil biechten. Zy sal geknielt staen tegen een basis of voetstal van een colomne, afgescheyden en alleene, met blooten hoofde sonder eenigh ciersel, hebbende haer voorhooft met eenen rooden band omwonden, daer veele traenen uyt hare oogen rollen, slaende mette rechter hand voor de borst, de slincke recht uyt. Op desen basis sal een witte Duyve staen, en ter syden op der aerde sal een Hond, en van d'ander syde een Lammeken leggen.
D. Thomas stelt 16 voorwaerden om wel te biechten, te weten, datse moet zijn eenvoudigh, nedrigh, suyver, getrouw, dickwijls, openhartigh, bescheyden, gaerne, schaemachtigh, oprecht, stille, beschreyende, daer toe haestende, krachtigh beschuldigende, bereytwilligh om te gehoorsaemen.
Waer over ick segge tot verklaeringe deser deelen, datse naeckt wort gemaelt, om dat de biechte moet naeckt zijn, en niet met verwen, op dat men de swaerwichtigheyt der sonden niet bedecke noch verdonckere, en daerom moetse klaer en bloot zijn, sulx dat de Biechter alle sijne sonden te kennen geve, en dat de Priester magh verstaen alle omstandigheden van plaets, tijd, hoedanigheyt, persoonen &c.
Zy is met een wit kleed omslingert, om dat dese handelinge van biechte, moet suyver en oprecht zijn, met een vast voornemen, om sich met God te versoenen, en also genaede en vergifnis van de sonde, soo wel van de schult als van de straffe te verkrijgen.
Zy moet gevleugelt staen, om dat de Biechte niet alleene moet verhaest zijn, maer vertoont oock datse ons andersins opheft totte eeuwige heerlijckheyt.
Zy staet met den mond open, als bereyt zijnde, haere begaene sonde te belijden, want die daer Biecht, betaemt oprecht te zijn: te weeten, dat hy alle sijne sonden aen dien selven Priester biechte, op dat hy niet snoode werde geacht, dat hy 't eene deel hier en 't andere elders segge.
Zy wort aen een basis of voetstal gestelt, tot een teycken van bestandigheyt en dapperheyt. Dat is om sich selve te overwinnen, en haere eygene genegentheden door de gehoorsaemheyt de reden te onderwerpen: 't welck doet dat de Sondaer het geene seyt, dat de duyvel wel wilde dat hy door schaemte naeliet.
Zy wort in een afgescheyden en stille plaets vertoont, om dat de biechte moet stil geschieden en niet in 't openbaer, en dat de Priester aen een ander niet magh openbaeren, wat hem is gebiecht, maer alles moet bedeckt blyven.
't Voorhooft sal met een roode bant gebonden zijn, om dat de sondaer sich schuldigh kennende, en sijn conscientie hem knagende, hy root wert en beschaemt, over soo veele bedreven sonden. Want schaemte, seyt Aristot. is een vreese van rechtvaerdige versmaedinge, daer de genegentheyt eerlijck is.
Datse met haere oogen vol traenen ten Hemel siet, bediet dat de Biechte moet beschreylijck zijn, vol smerte en mishaegen van datmen God heeft vertoornt, waer over zy oock haer borst mette rechter hand slaet, stellende sich strafwaerdigh van haere bedrevene sonden. Want Q. Curtius seyt, de traenen zijn aenwijsers van de boete. En Cassied. over de Psalmen seyt, de traenen zijn spijse der zielen, een versterckinge der sinnen, een vergifnis der sonden, en een gewin der schult. Zy staet geknielt, en de slincker arm recht uyt, om de vry willige handlinge uyt te drucken, als mede de vaerdigheyt om gaerne de boete te doen, die hem
Auteursrechtelijk beschermd