Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Giorno Naturale. Dagh nae de Natuere.

De Dagh wort een gevleugelt Iongelingh afgeschildert, om reeden die in de beeldnisse van 't Iaer is gedaen, met een circkel in de hand, sittende op een wagen boven op een wolcke, met een ontsteecken toortse in de hand, wesende de wagen van vier paerden voortgetrocken: waer van 't eene wit, 't ander duyster swart, en d'andere twee kastanie bruyn sullen wesen: uytdruckende de vier deelen des daeghs, te weten het op en ondergaen van de Sonne, den Middagh en Middernacht, welcke viere te saemen gevoeght zijnde, maecken den natuerlijcken dagh: dat is alle de tijd, die de Sonne op een mael doet, in 't ommeloopen van den gantschen Hemel, 't welck door den circkel, die hy in de hand heeft, wort te kennen gegeven.

De konstige of gemaeckte Dagh.

Een Iongelingh van schoon opsicht met vleugels: om dat hy een deel van den Tijd is, voort getrocken zijnde van twee roode paerden, die van Aurora worden geleyt, in de rest is hy als de bovengestelde beeldenisse.

De twee paerden zijn de Morgen en Avondstond, dat is alle de tijd soo lange als men 't licht op 't aerdrijck siet. En daerom wort geseyt dat Aurora den dagh geleyt, want zy komt altijd eer den dagh aenbreeckt.

De konstige Dagh.

Een Ionghman in 't wit gekleet, blinckende, met vleugels, en gekroont mette Ornithogale, wesende een witte bloeme, die sich in 't opgaen van de Sonne begint te openen, en in 't ondergaen te sluyten. Even gelijck de Poëten doen, die by het openen van den dagh, het opgaen van de Sonne verstaen, en by het sluyten, het ondergaen desselven.

Hy houd een Pauwe in de hand, mette staert om leegh en gesloten, sulx dat hy de oogen van sijnen steert bedeckt, overmits alle sterren, by daege, te schuyl zijn, 't welck

[p. 80]

door de oogen, op den Pauwensteert verstaen wort. Tot naevolginge van d'Oude, die daer versierden dat Iuno de suyvere en volmaeckte locht was, waer over oock hare koets van Pauwen wierde voortgetrocken.

Anders.

Een gevleugelt Iongeling, die in de rechter hand een ruycker met bloemen hout, en in de slincker een ontsteecken fackel.