Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Sardegna.

Men seyt dat Sardegnien haeren naeme verkregen heeft van Sardus de soone van

[p. 252]

Hercules en Thespia, die aldaer uyt Libien quam met veel geselschaps: sterck wortse gemaelt op een steen, om dat de Sarden sterck, plomp en boersch zijn, en totten arbeyt seer bequaem.

Van geelachtige verwe is zy gemaelt, niet alleen door oorsaeck van den brand der Sonne, maer gelijck Strabo seyt, so isser insonderheit des Somers een quaedaerdige locht, waer door zy altijt ros sien, doch meest daer men de vruchten samelt in de laege velden.

De olijfkrans heeftse om datse aldaer vreedsaem onder malkanderen leven, hebbende geen oorlogh, oock isser geen konstenaer die enige rapiers of poigniarts maeckt, maer diese begeeren, ontbieden die uyt Italien of Hispanien.

Met groene kleedren isse gemaelt om de vruchtbaerheit van alle dingen uyt te beelden. In de rechterhand houtse kooren-ayren, om dat hier sulcken overvloet is, dat soo de Sardegniers beter op haere sake in 't bouwen van haere Landen wilden letten, het soude Sicilien verre overtreffen.

't Kruyd Sardonia of Ranuncula wort haer gegeven als een aenmercklijcke saecke, van 't welck als Mathiolus verhaelt, soo iemant datselve eet moet hy daer van sterven, en dat by maniere van lachen, alleene door 't intrecken van de seenuwen, en hier uyt is dit spreeckwoord gekomen, risus Sardonicus, de Sardinische lagh.

De Mufalus staet aen haere syde, om dat dese in geene plaetse van Europa worden gevonden als in Corsica en in dit land. By outs gebruyckten de Sardi dese vellen tot hare waepenrustinge, jae hadden daer van soo groote menichte, datse die om haere vellen deeden dooden, en lieten daer af Corduaens leer maecken, waer mede zy groote koopmanschap door geheel Italien, met groote winst drijven, behalven al het voordeel datse trecken, soo van 't vlees dat seer goed is, totonderhoud des levens en seer smaeckelijck om te eeten.