Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

Tutela. Vooghdyschap, na de Medaglie van den Heere Giov. Zaratino Castellini.

Adolphus Occo, in eene Medaglie van Vespesianus, die daer geslaegen is, onder zijn derde Burgemeesterschap in 't Iaer Christi 74, stelt den tijtel Tutela Augusta, maer hy beschrijftse niet.

In eene Medaglie onder Nerva, in zijn tweede Burgemeesterschap in 't Iaer Christi 97, wierde een Vrouwe met twee kinderkens uytgebeelt, die voor den Keyser stonden, terwijl hy sat, waer op stont Tutela Italiae. In 't derde Burgemeesterschap in 't Iaer 98, stonter een beeldenisse met kinderen, en met den Keyser Nerva; en in 't selve Iaer een ander met verscheiden kinderen, sonder eenigh ander beeld. Tutela Italiae Cos. III. PPSC.

Italien en in 't besonder Romen, zijn lange tijd onder de Regieringe van den Keyser Domitianus geplaeght geweest, met gestadige roverie, doodslagen en valsche spions: waer door dagelijx de schatkiste van den Fiscael, met onbehoorlijcke verbeurtmaeckingen en veroordeelen van machtige, rijcke en eedele personagien vermeerdert wierde, oversulx ondraeghlijck zijnde, wierde hy noch op 't laeste, als 't selve wel verdient hebbende, vermoort. In zijne plaets is de Keyser Nerva verkooren, diewelcke swoer, dat hy aen geenen Raedsheer, door zijn bevel, eenige geweldige dood soude laeten geschieden, vergevende alle, die gebannen waren, en dempte de boosheyt der Spions, en dede, onder andere, Sura dooden, diewelcke onder 't Philosophisch kleed den Spion, en te gelijck den Philosooph naebootste. Nerva gaf aen den armen Burgers een Veld, dat ses hondert

[p. 561]

duysent goude kroonen weert was, hebbende daer toe Raeds-Heeren gekooren om 't selve te deelen, gelijck Dion en Sextus Aurelius verhaelen: Hy heeft de benaude steeden verlicht, de Meyskens en kinderkens uyt arme Ouderen gebooren, heeft hy met gemeene kosten, in de Italiaensche steeden, geboden te onderhouden. Waer over de Romeinsche Raed dese Medaglie dede uytdrucken, ter eeren van den Keyser Nerva, met het opschrift Vooghdye van Italien. En voorwaer soodanigh is oock een goed Prince tegens zijne Staet en Onderdaenen, gelijck een trouw Vooghd is over zijne Weeskinderen, diewelcke hy in zijne bescherminge houd, haer leven en goederen vlijtigh bewaerende.

Het selfde lof van goede Vooghdyschap gaf de Raed aen den Keyser Vespasianus, als wanneer hy de Werlt van haere beestige, snoode en schadelijcke misbruycken suyverde, en in korter tijd de moede Werlt de ruste gaf, als S. Aurelius seyt. En Suetonius schrijft, dat hy aen den Raeds-Heeren de waerdie vervulde, die een yder behoorde te hebben. Hy onderhiel der arme vervallene Burgemeesters geslachten, yder met vijf hondert sestertien jaerlijx. Hy verbeterde door de Werrelt veele steeden, die door aerdbevinge en brand waeren bedorven. En hy was tegen yder slagh van volck seer milde. Al te saemen wercken van een Keyserlijcke Vooghdy.