Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants (1971)

Informatie terzijde

Titelpagina van Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants
Afbeelding van Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des VerstantsToon afbeelding van titelpagina van Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (14.75 MB)

XML (2.78 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

vertaling
non-fictie/naslagwerken (alg.)
non-fictie/kunstgeschiedenis


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Cesare Ripa's Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants

(1971)–Dirck Pietersz. Pers–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Modestia. Zeedigheyt.

Een Maeghdeken dat in de rechter hand een Scepter houd, alwaer boven op een oogh sal staen, zijnde in 't wit gekleet, en met een gouden gordel omgort, het hoofd sal een weinigh gebogen staen, sonder kuyf of ander hoofdverciersel.

S. Augustinus seyt, dat Zeedigheyt komt van de Zeeden of manieren: en de manieren worden gehouden als Vaeder van d'Ordre: sulx dat de Zeedigheyt bestaet in 't schicken en bestieren van de Menschlijcke handlingen. En om dit te doen is van noode, dat het wit van onse voornemen zy, datmen de paelen van te veel of te weinigh niet overtreede, noch buyten schreef gae in onse handelingen, maer datmen alles in den wegh van de middelmaet sal rechten, na de matigheyt, waer van het oogh op den Scepter een beeld is: om dat de Priesters wanneer zy de manierlijckheyt of bestieringe wilden uytdrucken, soo plachten zy een oogh en een Scepter uyt te beelden, die beyde met de Zeedigheydt wel over een komen. Want

[pagina 633]
[p. 633]

wie de Zeedigheyt heeft, die heeft oogen om niet in eenigh gebreck te vervallen. En wie sich met den Scepter van Zeedigheyt laet bestieren, die kan oock zijne gedachten breydelen, alsoo datse niet te verre buyten 't spoor loopen. Want Zeedigheyt, seyt Hugo, is, dat wy onse kleedinge en beweginge, alsoo moeten bestieren datter noch te weynigh noch te veele gedaen zy. Zeedigheydt dan vereischt, dat sich een Mensch selve weet te manieren, zijnde dit een sonderlinge gave Godes; gelijck Sotades die seer oude Griexsche Poeet vertoont: Zydy zeedigh? acht dat Gods werck. De Zeedigheyt sal strax by u zijn, indien ghy u selve wel weet te bestieren.



illustratie

Het witte kleed, is een teycken van Zeedigheyt en van 't gemoed, dat met het tegenwoordige te vreeden zijnde, schijnt niet meer te soecken, gelijck Pierius in 't IV boeck seyt. Met een goude gordel wortse omgort, om dat de H. Schrift, daer door oock de Maetigheyt en Zeedigheyt wil uytdrucken, waer mede men de dertele en wilde begeerlijckheden en hertztochten sal breydlen en betoomen, en de suyvre Zeedigheyt in 't gemoed bevestigen; gelijck David in zijnen Psalm verhaelt, alle roem des Koninghs dochter is binnen in de gulde boorden, rontom geciert met veranderingen. En Paulus seyt, houd u lendenen omgort met een goude gordel, 't welck eenige uytleggen by de Zeedigheyt en suyverheyt des herten, waer mede de begeerlijcke deelen des gemoeds werden gebreydelt.

Datse haer hoofd gebogen houd, is een teycken van Zeedigheyt, gelijck de eerbaere Dochters en de Godsdienstige Minnaers der Zeedigheyt doen, die hier door in haere gangh en in haere vrolijckheyt vertoonen, datse in alles het gebod des Apostels Pauli willen gehoorsaemen: Weest vrolijck, en laet uwe Zeedigheyt den Menschen blijcken.

En overmits die geene, die met dese Deughd begaeft is, niet hooghmoedigh treet, noch het hoofd hooghmoedigh opsteeckt, maer hy gaet geheel sonder kuyf: Want de Zeedigheyt laet geen overtollige dingen toe, gelijck geseyt is. En de kuyf of Parruyck is, in der daed, overtolligh, en een teycken van ydele opgeblasentheyt: Want door dese uytwendige grootsheit openbaert men de grootsheyt die in 't gemoed is verborgen: Hier van geven eenige Dieren blijcklijcke teyckenen, diewelcke een kuyf of kam op 't hoofd draegen, wesende uyter natuyren onheus, en daerom neemt Plautus, niet sonder reeden, de Weehoppe, die onbeschaemt is, en een kuyffe draeght, voor een Hoere. En gelijck de Haene, die in plaets van een kuyf, den kam draeght, altijd stout is, maer als hem de kam is afgebeten, dan wort hy needrigh en zeedigh. Daerom seyt Petrarcha tegens Gallus (de Haen) daer hy tegens schreef, Laet Gallus de Haen nu zijne ooren openen, en de onbeschofte kam van zijne dertelheyt, afdoen. Een spreucke die van Pius II is naegevolght, spreeckende van een opgeblaesen Philosooph en Theologant, die in sijn disputeeren bleef stom staen, waer van hy seyde, dat de kam van dese trotse was afgevallen. Want het spreekwoort luyt tollere cristas, dat is, den kam wegh nemen, of gelijck wy spreken, datmen hem den kam sal afbijten, een spreeckwoort dat genomen is van de gekamde Vogels, waer van de kammen kenteyckens zijn, van de opstoockingen der gemoederen en van hooghmoet, sulx dat de kuyf of kam een beelt is van een opgeblasen gemoet: hierom soo draeght de Zeedigheyt dieselve niet, maer verwerpt al het gepronck en de optoyselen des hoofds.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken