Naaukeurige beschryving der uitwendige godtsdienst-plichten, kerk-zeden en gewoontens van alle volkeren der waereldt. Deel 4

XXX. Hoofdtstuk.
Van den Godsdienst der Eilanderen van Socotora.

⁺ DE Eilanders van Socotora zyn Beduins, navolgers en opvolgers der Trogloditen, want zy woonen, gelyk zy deeden, in holen en kloven van rotsen.^(a) Men heeft hen voor St. Tomas Christenen willen laaten doorgaan.^(b) Nochtans verzeekert men dat ze geen kennis van J. Christus en den Christelyken Godtsdienst hebben. Waar is 't dat zy het Kruis scheynen te eeren, en dat men 't op hun Altaar ziet.

⁺ Zy aanbidden de Maan als de Moeder en oorzaak van alle dingen. In een langduurige droogte, neemen ze hunnen toevlucht tot haar, om water te verwerven, en zie hoedanig. Zy verkiezen iemandt onder hen, die zy in een zekere plaats door middel van een soort van verschansing sluiten, van waar het hem op straffe des doodts verboden is uit te komen. Deeze verkoorene dus opgeslooten, is verplicht de Maan tien dagen lang te bidden, om water te verwerven. Indien 't waar is dat men deezen Mensch de handen afsnyd, wanneer op 't eindigen der tien dagen de Maan noch geen regen heeft voortgebragt, men zal lichtelyk gelooven konnen, dat de yver van deezen Godvruchteling voor die van andere Godsdiensten niet behoeft te wyken, die in diergelyke gelegenheit met zeldzaame gestrengheden, en onder 't juk van de wreedste tucht de tusschensprake der Hemelsche Wezens smeeken: Maar wy zyn de omstandigheden van deeze buitensporige en barbaarsche plechtigheit onbewust, om 'er zonder struikelen van te konnen redeneeren.

⁺ Op zekere tyden van 't jaar en voor zekere Vastendagen, die zy waar te neemen, zich hebben onderworpen, vergdaderen de Voornaamsten en doen een Offerhande^(c) van hondert Bokken- of Schapen-Hoofden. Dit is een soort van Hecatombe. Aan deeze Afgoderyen verknochten ze de Christelyke Kerkgewoontens, gelyk de viering van Kersdag, die zy zestig dagen vieren, door een soort van vasten, zonder Melk, noch Boter, noch Visch, noch Vleesch te eeten. Dit alles geschied met veel strengheit, en zoo iemandt ongelukkiglyk te raade wierd de vaste te breeken, zoude het hem voor de eerste reize twee Vingers van de rechter Handt komen te kosten, voor de tweede de geheele Handt, en de derde den Arm.

Zy hebben veele Moquamos; dus noemen⁺ ze hunne Tempels. Deeze Moquamos zyn zeer klein en laag: Van drie ingangen zyn die verzien, en om 'er in te gaan moet men geweldig bukken. In deeze Kapellen ziet men een Altaar, waar op een Kruis is, en staven lelysgewys gestelt, 't welk mede een Kruis schynt te verbeelden. Ieder Kapel word door een Hoofdt of Priester bestiert, die zy Hodamo noemen. Zyn ampt is jaarlyks; de tekenen van dit Ampt zyn een Staf en een Kruis, die hem niet gedoogt is aan iemandt te geeven noch te laaten aanraaken, onder straffe van 't verlies van de Handt. De tydt om zyne Godsdienstigheit in deeze Kapellen te pleegen, is als de Maan onder gaat of wanneer zy opkomt, en de tekenen van Godsdienstigheit zyn, by voorbeeldt, om driewerf des daags en driewerf des nachts een zeker getal slagen op een lange staf met een andere die korter is, te slaan, en vervolgens driewerf om de Kapel te gaan, zich daar na driemaal op ieder omgang omwendende. Dit word van een soort van Offerhande van ruikend hout gevolgt, 't welk men in een yzer Bekken legt, door drie ketenen over een groot vuur gehangen. Daar na bewierookt men driewerf het Altaar, en driemaal de Deuren van den Tempel; men doet met luider stemme, geloften en gebeden, in den Tempel en in den omtrek van den zelven, aan de Maan. Zy smeeken haar om haare bescherming, en dat het haar behaage die niet

+ Hoe de Socotoranen in holen woonen.

(a) Incolae partim Christiani qui à divo Thoma cognominantur Commentar. Rerum à Soc. Jesu in Oriente gest.

(b) Dapper in zyne Beschryving van Afrika; doch hy haalt geen Schryver aan.

+ Hun gedrag in 't aanbidden van de Maan.

+ Welk een Offerhande zy op zekere tyden te doen, onderworpen zyn.

(c) Dit alles is mogelyk een zeer bedorven overschot van 't Sabeismus, waar van wy vervolgens spreeken zullen. De Sabeên offerden een Bok aan de Maan wanneer zy nieuw was.

+ Hunne Moquamos of Tempels, waarin die bestaan, en hoe zy daaria hunnen Godsdienst oeffenen.

[p. 415]

dan aan hun alleen toe te staan. Geduurende deeze Godsdienstigheit houd de Hodamo op 't Altaar een brandende kaers. Deeze Kaers is van Boter gemaakt, het gebruik van al 't ander Smeer of vet verboden zynde: En ten dien einde draagt men zorg van altoos in de Kapel een Bekken met Boter gevult, te hebben. 't Is niet alleen om 'er Kaerssen van te maaken dat de Boter dient; maar verstrekt mede om Kruissen op den Staf te smeeren, tot de Godsdienstige gebruiken⁺ gebeezigt. Op zekere dagen van 't jaar doet men een plechtelyke Processie rondom den Tempel. Men verkiest een der voornaamsten van 't Landt om in deeze Processie de grootste der gewyde Staven te draagen. Na de Processie snyd men hem de Vingers van de Handt, en men geeft hem weder een kleine Staf, die, door middel van zekere merktekenen, hem voor vrywaaring tegen allerlei verongelykiging dient, zonder te melden van de byzondere eer die de Staf hem toebrengt en van een geur van heiligheit die hem het voordeel verzorgt van den gewyden Staf in de Processie te hebben gedraagen. Men ziet door dit verhaal genoegzaam, hoe gedrochtelyk het mengzel van 't Mahometanendom, Chistendom en 't Heidendom is, 't welk in deezen Godsdienst gevonden word. Men meent ook dat zy veele Kerkgebruiken der Nestorianen ontleent hebben.

+ Als ook op zeke retyden Processien doen.