De jacht

12.

Op in sneon. It is al yn oktober op. It is griemerich waar mei hurde wyn en fine stowers. Koene, dy't it foarste ein fan 'e Ealsumerfeart hiert, seit dat it fiskwaar is. Hy is in earsten snoekejager en hat weet fan fiskwaar. Sa befiskje se it stik tusken de betonbrêge en it Manus'-set mei de skeakels. Dat kin allinne op sneons, want dan is der middeis de minste kâns op stront- en biteskippers. Se ha der in pear jonges by te rilkjen. Koene en Former fandelje en ferlizze de netten.

Koene kriget ek noch gelyk, want se helje dy middeis by't ammerfol boppe wetter. Former hat de boat mei om de fisk yn 'e beun farsk te hâlden. Der moatte op 't lêst in pear grutte leefnetten by, dy't Former tsjin it boeisel fan 'e boat hinget. It glinstert en spat fan 'e fisk. Bears, kolblei, reidfoarn, meun, snoekbears en wytling; it tilt der fan op.

It is al yn 't skimerjûn as Former de boat foar de barte leit. Koene draacht mei de jonges de netten oer de rilstôk. Elk kriget syn part fan 'e fisk en set ôf nei hûs. Former spielt it net út en wol de beun ôfslute. Dan sjocht er Hinke op 'e fyts de Ealsumerdyk del kommen. Hy ropt har oan. Se springt fan 'e fyts en wit net wêr't it roppen wei komt.

‘Hjir bin ik,’ ropt Former.

Se stiet hymjend mei de fyts op 'e barte.

‘Wolst in miel fisk mei ha nei hûs?’

‘Wol graach. Us heit fisket wolris yn 'e Wetsenser opfeart, mar it wol dêr noait bite,’ seit se.

‘Opfearten binne goed foar iel,’ seit Former.

[p. 64]

Hy klaut de fisk út 'e beun en docht se yn 'e koer. Op 'e barte skoddet er de koer leech yn har fytstassen.

‘Wat in protte,’ beart Hinke.

‘Silst ek witte datst my sjoen hast,’ seit er ûndogensk en laket.

Hinke beart dat it fierstentefolle is. Former kin de fytstassen mei lijen fêst krije, sa fol sitte se mei kroljende, en kronkeljende fisk. De sturten slagge yn 'e tassen dat it klapt. Se kriget in kleur as Former har yn 'e eagen sjocht.

‘Moatst ek noch in mûdhûn ha foar de reinwettersbak?’

‘Ik kin him net mear hâlde. Dan giet er dea ûnderweis.’

‘Ik bring meiertiid wolris ien,’ seit Former. ‘Ik sil der wolris in moaien út hâlde.’

‘Dit is in hiele moaien,’ seit Hinke.

‘Dan bewarje ik dizze foar dy.’

Hinke kleuret dat it wat ôfdocht. Se betanket en sjocht dat se fuortkomt. Underweis krollet der in iel yn 'e speaken fan 'e fyts. Dy is troch in gat yn 'e fytstas krûpt. De sturt fan it bist tinkelt yn 'e speaken. Se begjint hieltyd hurder te fytsen, dat it tinkeljen mei de snelheid in pear toanen omheech giet.

‘Ik ha fisk,’ ropt se at se foar de finsters lâns rint.

Har mem komt by de doar en freget ‘Wêr hast dy wei?’

‘Fan Former Bloemkamp krigen.’

‘Dy't syn mem fan 't simmer ferlern hat?’

‘Ja. Hy wennet allinne op it Heech.’

‘Hasto dêr gedoente mei?’

‘Hoe komt mem dêr by?’

‘Samar. Hoe komsto oars oan safolle fisk.’

‘Hy rôp oan my en frege oft ik in miel fisk mei ha woe. Doe krige ik twa fytstassen fol.’

Terpstra komt sels ek te sjen. Hy seit ‘Dat hiest net oannimme mocht.’

‘Wêrom net?’

‘It is him earne om te rêden.’

‘Ik fyn it in aardige fint.’

‘Hy giet net nei tsjerke. It is in oerkommeling, dy't libbet sa't er it sels wol. In wyldeman, nei wat ik der fan heard ha.’

‘Hy docht dochs gjin ferkeards?’

‘It is in frijtinker, in godleasling.’

‘Wolle jim dan gjin fisk ha?’

‘Wis wol, mar wy wolle net dat der gedoente fan komt,’ seit frou Terp-

[p. 65]

stra. ‘Dyn ferkearing mei Lútsen is noch mar krekt oan 'e kant. Moatst earst mar ris ta dysels komme.’

‘Wat mient mem wol.’

‘It is in soasjalist, dêr moatte wy neat fan ha,’ seit Terpstra koart oanbûn.

Hinke giet de keamer út en stiet by Aant, dy't yn it hok op 'e wurkbank de fisken skobbet en grommet. Hinke spielt se nei yn in amer mei lij wetter en struit der sâlt oer.

‘Wat in miel,’ beart Frou Terpstra. ‘Dêr ha wy in pear dagen iten oan.’ Terpstra bringt letter op 'e jûn, as de fisklucht troch it hûs komt, nochris wer op it aljemint, dat er der net sa wiis mei is dat it fanke mei safolle fisk thús kommen is.

‘Hy hie ek noch in mûdhûn foar yn 'e reinwettersbak,’ seit Hinke koel.

‘Wêr hast dy?’ freget Aant.

‘Dy koe 'k net oerkrije. Miskien bringt er dy meikoarten sels wolris. Dat hat er sein.’

‘Dêr hast it al,’ seit frou Terpstra. ‘As er hjir earst de loop mar hat. Mar safier moatte wy it net komme litte.’

‘Ik wol dy fint hjir út noch yn net oer de flier ha,’ seit Terpstra foars. ‘Ik ha de mannen fan de BVL der wol oer heard. It keninklik hûs, dêr moat er neat fan ha. Hy is tsjin soldaterij, hat Lútsen my wolris ferteld. Oars net as lekskoaie op Colijn en de regearing. Revolúsje preekje. Rûzje sykje mei de stimpelders. Unrant is 't.’

Mar de fisken moat er priizgje, want Hinke makket der in gastmiel fan, dêr't se dy jûns foar it op bêd gean de earste stikken en stollen fan nuttigje.

‘Sa hasto se noch nea fongen,’ seit frou Terpstra tsjin har man. ‘Dan binne dyn skiere gappenbekjes út 'e opfeart it opiten net wurdich.’

Se reitsje dy jûns sêd op bêd. Mar foldien binne se net. De gedachte lykwols, dat Former in spjirring útsmyt om in snoekbears te fangen, is der net safier by troch. Dyselde jûns as Former allinne yn 'e holle keamer sit om de krante te lêzen, komt dat byld fan Hinke hieltyd tusken de letters. Hy kin him net begripe dat Lútsen sa'n frommes slûpe litte koe. Al kin er der wol ynkomme dat sy Lútsen net ha wol. Mar fan dy mûdhûn, dêr sille se meikoarten in slim set fan ha. Dat nimt er him hillich foar. Former hat de fisk tydlik yn syn eigen bak ûnderdak jûn, mar foar de winter sil er op 'e Wylp swimme.