Het masker van de wereldt afgetrocken

Toe-maetjen.

MAer om dieswille, Philothea, dat dese materie veel te droef is, soo laeter ons een blijder Toe-maetjen overgieten. Eenen jonghen Leck-spit, eenen wel ghemaeckten^1. Rodemontado, die nimmermeer den Vyandt^2. hadd' onder d'ooghen ghesien; desen willende een heel gheselschap van eerlijcke Joffrouwen een leck gheven,^3. seyd': Ick wedde dat niemandt van u-lieden my hier een Maeght sal konnen thoonen. Terstondt een Joffer van den hoop die wel ghetandt was, en gheen herssen van^4.

1. Bij Kil. slechts liguritor (= lekkerbek); vgl. Verdam, i.v. lecker; anderen stellen voor: druktemaker, wat hier beter past.

2. Snoever; Spaansche vorm van Rodomonte, een personage van Ariosto.

3. Leck, zie blz. 58.

4. Vgl. gebekt.

[p. 144]

papier en hadde, nam hem het woordt uyt den mondt ende seyd': Monsieur, met uwen goeden oorlof, uwen^1. deghen is noch Maeght; want die en heeft noch niemandt gheschonden.

1. Vgl. blz. 33.

II.

Een ander vrouwe die inden winckel sat, toonde op eene andere gheleghentheydt dat haeren mondt oock in^2. gheen mael-slot en was ghevallen: want soo seker Edelman^3. iet stondt en kocht, dinghende den leeghsten, ende den minsten prijs, daer by-voeghende dat sy vrienden waren, dat het die soo dier niet en moesten betalen. De Joffrouw gaf voor antwoordt: By de vrienden moeten wy den kost winnen; want de vyanden en komen by ons niet koopen.

2. Hangslot; zie Wdb. der Ned. Taal. i.v. maal, col. 21.

3. Iets stond te koopen.

III.

Dit naer-volghende dunckt my is noch wel soo aerdigh:^4. Joffrouwe Lucrece hadd' eenighen tijdt van Monsieur⁺ N. aenspraeck, besoeck, ende eerbaere gunste ghenoten. Dan ghelijck men seght: Wintersche nachten, Vrouwenghedachten, gunste van Heeren siet-men haest verkeeren. Lucrece vermoedde dit spreeck-woordt in haer plaetse te nemen, en dat de Liefde van N. verfloude; oversulcks op eenen tijdt met de kaert spelende, soo hy vraeghde wat haer beliefde dat hy op slaen soude, soo seyde sy: Herten. Hy antwoorde dat hy'er gheen en hadde. Waer op sy datelijck uyt-schoot: Soo^5. ghy my gheen Herten en speelt, soo sal ick u dan schuppen gheven. Verstandighe lieden, Philothea, sullen desen greep voor goedt keuren.

4. Iock en Ernst, door Jan de Brune de Jonge (+ 1649). Zie Biographisch Wdb. IV, col. 333.

+ Iock en Ernst.

5. Schoppen, in het kaartspel; woordspeling met schoppen = stampen.

[p. 145]

IV.

Ick sluyt met een dichtje:

Malle luy, verrotte peeren,
Boecken die gheen deught en leeren,

En vuyl eyeren over hoop,^1.

Hoe meer om gheldt, hoe quader koop.^2.

1. In groote hoeveelheid.

2. Hoe meer men er krijgt voor zijn geld...

V.

Sappigher is 'tghene dat volght.

Biecht sonder rouw,
Vriendt sonder trouw,

Ghebedt sonder innigheydt,

Is al verloren arbeydt.

VI.

En dit magh oock passeren, niet waer?

Wou den avondt sorghen, ghelijck den morghen doet,^3.
Veel souden al rijden, die nu noch gaen te voet.

3. Moet men niet lezen: Wou den morghen sorghen, ghelijck den avondt doet... (zooals men nu nog zegt)? = Wou de jeugd sparen en zorgen, zooals bejaarde lieden doen,.. Het laatste vers moest luiden: Velen zouden rijden, die nu gaan te voet.