Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het masker van de wereldt afgetrocken (1935)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het masker van de wereldt afgetrocken
Afbeelding van Het masker van de wereldt afgetrockenToon afbeelding van titelpagina van Het masker van de wereldt afgetrocken

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (5.57 MB)

Scans (19.17 MB)

ebook (7.34 MB)

XML (0.89 MB)

tekstbestand






Editeurs

Edward Rombauts

J. Salsmans



Genre

proza
sec - letterkunde

Subgenre

emblematiek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het masker van de wereldt afgetrocken

(1935)–Adriaen Poirters–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Toe-worpjen.

AL de wereldt roept om het seerste, Philothea, datter slappe en kleyn neeringe is, en dat den borgh sooGa naar voetnoot2. groot is. Hoort wat Simon Cronaca, Florentijnschen Coopman, maeckten, om dit lest te verhoeden. Hy dede op sijn uyt-hangh-bert schilderen, sijn boecken liggende rondtsom in vlammen. En alsser dan iemant quam die hem eenighe waeren op tijdt woud' afkoopen, en dat hem gelieven soud' een pos-jen te borghen; soo toondenGa naar voetnoot3. hy datelijck sijne uyt-hangh-berdt, en seydt, dat hy't niet en kost op-schrijven, om dat sijn boecken in't midden van den brandt laeghen. Desen Cronaca woud' vast gaen. Want wat gheschieter hedendaeghs? Veel

 
Alsser wat te gelden is, zijn 't Coopmans,
 
Maer als 't te betaelen is, zijn 't Loopmans.

Sy legghen een bancksken, en spelen schuyvagie naerGa naar voetnoot4. Luyck, of naer Vianen.

I.

Zijt niet besorght, Philothea, dat ghy my sult moeten borghen, siet ick betael u met ghereedt ghelt en hiet is

[pagina 242]
[p. 242]

het gheestelijck puntjen dat ick u hier op het lest schuldighGa naar voetnoot1. bleef. Ten huyse van Conde de Lemos was eenGa naar margenoot+ balet, onder andere ghenoode wasser eenen Godtvruchtighen Graef, desen midden in het spel wierdt indachtigh dat het den dagh van de weke was, wanneer hy sichGa naar voetnoot2. placht een discipline te gheven. Wat doet hy? hy vertreckt hem in een secreet doncker kamerken, en disciplineert sy selven lustigh met de goude ketenen daer hy mede gedanst hadde. Dat is immers een goed' Nieumede, 'twaer te wenschen datter veel dit naer-volghden.

II.

Dry gediertjens alhoewel kleen, nochtans naer hun doot gebieden sy geheele Koninckrijcken. Het Schaep, de Ganse, ende de Bie. Het Schaep gheeft het perkement, de Ganse gheeft de penne. De Bie gheeft het wasch tot den seghel, en soo worden s'Konincx brieven en PlacaetenGa naar voetnoot3. gemaeckt die ieder een moet reverenderen, en ghehoorsaemen. Ick wensch datter een penneken waer, Philothea, dat mijnen naem schreef inden Boeck des Levens.

III.

By de voor-gaende moet ick dit naer-volgende stellen.Ga naar voetnoot4. In den Turckschen boeck Curaam staet aldus: wistGa naar margenoot+ iemant, en verstondt hy wel hoe Goddelijcken werck dat het is om Godts-wil te geven, hy soud' sijn eygen lichaem in stucken snijden, en die onder de arme behoeftighe uyt deelen. Spreken die soo, Philothea, wat moetenGa naar margenoot+ wy Christenen dan seggen, en doen? Godt gheve daer-entusschen dat op niemandt van ons en passe 'tghene seyd'Ga naar voetnoot5. eenen Sot-sage, ten huyse van eenen Grooten in Enghelant! want soo hy stont in't salet daer twee deuren waeren, een waerachtige, en aen den anderen kant een ghe-

[pagina 243]
[p. 243]

schilderde op de muer, soo seyd' hy; door de eerste komt het goet in, door de tweede gaen de aelmoessen uyt.

Voorts ist wel gheseydt:

 
Da tua dum tua sunt, post mortem tunc tua non sunt.Ga naar voetnoot1.

IV.

Noch een raetseltjen voor het lest.

 
'Tis in de vrouw, 't en is in de man niet,
 
'Tis in Peeter, 't en is in Ian niet,
 
'Tis in Claar, 't en is in Ann' niet,
 
'Tis in den voor-naem, 't en is in de Van niet,
 
'Tis in 't bier, 't en is in de kan niet.
 
'Tis in 't koren, 't en is in de wan niet,
 
'Tis in de struyf, 't en is in de pan niet.

Een kindt soud' dat raeden, maer over dit naervolghendeGa naar voetnoot2. wil ick wel eens Mans oordeel hooren.

 
Drolleken-DreyGa naar voetnoot3.
 
Liep over de hey,
 
Daer quamen dry Lants-heeren
 
En kosten Drolleken-drey niet keeren.

voetnoot2.
Het verkoopen op krediet.
voetnoot3.
Een postje op krediet te zetten.
voetnoot4.
Zij gaan bankroet; en maken zich uit de voeten. Zie Wdb. der Ned. T. i.v. schuivage, col. 1178; Luik en Vianen golden als vrijsteden, waar men de bankroetiers niet mocht vervolgen (De Cock, n. 44 en 95).

voetnoot1.
Graaf de Lemos. - Misschien wordt hier bedoeld P.I. Rho S.I. geb. 1590, die veel geschreven heeft.
margenoot+
P. Rho
voetnoot2.
Boetegeeseling. Hij zondert zich af.

voetnoot3.
Eerbiedigen.

voetnoot4.
Koran.
margenoot+
Lauredanus
margenoot+
De Bruyn
voetnoot5.
Nar.
voetnoot1.
Geeft het uwe als het nog het uwe is; het is na den dood het uwe niet meer.

voetnoot2.
Inderdaad: de letter r.
voetnoot3.
Drol = kabouter (Kil.); hansworst, schelm (Wdb. d. Ned. T. i.v. drol, col. 3412). Misschien bedoelt Poirters door die ‘drie drollekens’ de drie ‘gediertjens die na hun dood geheele koninkrijken gebieden’ (boven II). Koninklijke Brieven moeten ook door de Landsheeren ‘gereverendeerd’ worden.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken