De andere stad

Een labyrint

[p. 76]

13

Breero. Ineens zat hij er weer, na hoeveel tijd of anti-tijd - vergeef me, vergeef me, ik leef in deze tijd en in deze taal -, zat er weer, onze nu aanzienlijk dunner geworden zeekoe, die we zo gemist hadden, in deze straat, maar meer nog in onze verbeelding. Vaak hadden we het nog over hem gehad, vooral in het begin nadat we hem op de kermis hadden bezocht en ik in zijn lege blik verdwenen was als door een menselijke tunnel wegzinkend in het niets, ontijd of wat het ook mocht zijn. Ook dit was de Mens!

- Hallo Breero! riep ik opgewekt. Terug van weggeweest?

Maar net als in het circus antwoordde hij niet, noch richtte zijn blik op mij. Wel at hij en bleef hij eten toen ik het tuinhek opende en, onuitgenodigd, op de waranda toetrad.

Ik had het tuinhek nog niet achter ons gesloten of de warandadeur ging open en de huishoudster verscheen; ze stelde zich, een afwachtende houding aannemend, naast Breero op, één arm in de zij, de blik op ons gericht. Op de tafel had ze een glas geplaatst met een melkachtige substantie erin die er tamelijk dik uitzag, waarschijnlijk verrijkte melk met lecitine, lactose of ander krachtvoer om zijn inwendige mens op te vullen, zijn lege innerlijk dat ook de uithollende leegte van anderen bevatte, waaronder de mijne.

- Hoe gaat het met Breero? zei ik tegen haar.

Ze boog zich over hem heen, keek hem half schuin in de ogen en vroeg: - Die meneer vraagt hoe het met je gaat.

Tegelijk prikte ze hem met een wijsvinger in de ribbenkast.

Breero verroerde zich niet, keek haar ook niet aan; alleen zijn lippen bewogen, zonder enig geluid te produceren.

- Goed, zei ze, hij zegt: goed.

Ze mengde uit een blik dat op de tafel stond nog enkele lepels vlokken - biergist? - of gemalen zemelen door de

[p. 77]

krachtmelk en hield het glas voor zijn lippen; de lippen openden zich op een kier en met haar andere hand het hoofd iets achterover duwend liet ze het dikke vocht in een straal naar binnen glijden als was hij een gans die door een trechter gevoerd wordt. Je zag de adamsappel opwippen als hij slikte.

- Wanneer zei hij het? vroeg ik.

- Een week geleden of zo, maar misschien was het wel zijn antwoord op uw vraag van een halfjaar geleden. Ze zei het zonder te glimlachen, doodernstig, of eerder met iets bijtends, plus de afgemetenheid van de altijd magere eter die vooral via een ander eet of mee-eet, kortom de geboren mee-eter, dus iemand als zij.

- Waarom is hij bij het circus weggegaan?

- Ze stuurden hem weg toen hij begon af te vallen.

- Viel hij af?

- Omdat hij bij perioden zijn ogen sloot.

- En dus zichzelf begon op te eten?

- Het leven is oneerlijk, zei ze.

- Wie had hem verkocht?

Ze antwoordde niet. Duwde hem een gerookte kippenbout in de hand, die hij met een vanzelfsprekendheid naar zijn mond bracht zoals een baby dat doet met alles waarop hij zijn hand kan leggen. Ook een gummibot zou hij waarschijnlijk in zijn eetspleet steken en hij zou erop blijven knauwen tot het hem afgenomen werd.

- Kijk in zijn ogen, zei ze uitnodigend. En toen ik aarzelde: - Toe maar.

Mirjam had geschrokken mijn hand genomen en probeerde mij weg te trekken. Maar ook zonder dat bracht ik de moed niet op. Ik legde een bankbiljet op tafel.

- Voor zijn onderhoud, zei ik.

De huishoudster bedankte met een hoofdknik. - Kom gauw terug, zei ze.

Toen we het tuinpad afliepen was het of Breero's uitge-

[p. 78]

bluste blik daadwerkelijk mijn passen vertraagde en ik moest mij dwingen niet om te kijken.

Wat had ik gezien als ik mij om had gedraaid en hem vast een vraag had gesteld voor later, ik bedoel voor een later antwoord, en dan: voor hoeveel later?

Enkele dagen later toen ik voldoende tijd had verzameld posteerde ik mij om de hoek en wachtte tot de huishoudster inkopen ging doen. Het duurde even en het leek nog veel langer alsof zij in de trage gerekte tijd van Breero leefde.

Toen ze eindelijk het huis had verlaten opende ik het tuinhek en liep het pad op naar de waranda waar Breero troonde in zijn grote circusstoel, zo mogelijk nog sterker vermagerd.

Hij hield zijn ogen gesloten en op zijn gezicht lag een vredige uitdrukking ondanks - of misschien wel dankzij - de dikke rimpels en plooien waarin het vel als een geplooid gordijn neerhing; ook zijn kleding - en waarschijnlijk de huid eronder - drapeerde zich losjes om zijn lijf of wat er van over was. Hoewel hij niet at maalden zijn kaken en smakten zijn lippen, langzaam en mechanisch - alsof ze de resterende tijd die hij vanuit zijn lebmaag oprispte herkauwden en fijnmaalden.

Ik blikte op de gesloten oogleden en het was of de pupillen door het vel heenkeken, zoals op oude prentbriefkaarten waar de afgebeelde figuur met zijn ogen knipperde als je de kaart of je hoofd heen en weer bewoog. Ik voelde een stroperig medelijden in mij opkomen.

- Hoe gaat het, Breero? vroeg ik opnieuw, wetend hoelang het zou kunnen duren voor ik antwoord kreeg, indien ooit.

Ik prikte met mijn wijsvinger in zijn ribbenkast zoals ik dat de laatste maal de huishoudster had zien doen. Geen reactie, zelfs geen trillen van de oogleden.

[p. 79]

En ineens voelde ik het, voelde het als een fijnstoffelijk lichaam of anti-lichaam om hem heen staan, lichaam dat een aantal malen de omvang had van zijn huidige gestalte, een dat veel groter was dan zijn vroegere lichaamsvorm, althans voor zover ik die had waargenomen. Ik deed geschrokken een stap achteruit - had ik niet onlangs nog gelezen dat via opnamen op de gevoelige plaat aangetoond was dat zo'n etherisch lichaam bestond en niet alleen maar een fantasie was van een gelovige in het paranormale -, ik deed dus een stap achteruit maar wist dat ik mij in zijn allesdoordringende aura bevonden had of nog bevond.

Ik draaide mij om, sprong de warandatrap af en rende het tuinpad op, bespeurend of mij inbeeldend dat de pupillen mij door de gesloten oogleden heen nakeken, leeg, ongericht, emotieloos; voelde de tijd als elastiek rekken en het antwoord oneindig traag achter mij aankomen, en wist dat het mij over geruime tijd, misschien pas over jaren, indien ooit, zou inhalen; maar ik wist dat het uitgesproken was en dat het achter mij aanzweefde, als een vlinder, een zefier, een zucht.

- Hoe ging het, Breero?

- Goed.

Maar wat er goed was zou ik niet weten, daarvoor zou te veel tijd verstreken zijn. Misschien zou zijn hyperrealiteit van ingeklonken loodzware leegte, waarin mijn leegte was opgenomen, zo zwaar geworden zijn dat hij door de grond zakte, een reusachtig, voor gewone ogen onzichtbaar, tegenlichaam achterlatend, dat groter zou zijn naarmate het met meer wereld werd gevoed.

En tegen de tijd dat zijn antwoord ons zou hebben bereikt zou hij wellicht zelf verdwenen zijn, zoals het licht van een ster door ons nog wordt opgevangen lang nadat de ster heeft opgehouden te bestaan.

- Hoe zal het gaan, Breero?

- G-g-oe-oe-d...