De noodzaak van het overbodige

52

De uitvinding van het wiel was eigenlijk helemaal niet zoiets bijzonders en iets heel voor de hand liggends, letterlijk. De eerst homo sapiens sapiens (‘Altijd met twee woorden spreken!’) maakte al ronde gaatjes in platte ronde steentjes: pleziervoorwerpjes, siersteentjes.

Iemand hoeft maar een spietje in zo'n steentje gestoken te hebben en hij vond het wiel uit. Waarschijnlijk is dat ook vaak gebeurd en ten slotte is een zeer praktisch voorwerp uit een speels artefact voortgekomen - en dan nog beweren dat kunst geen nut zou hebben.

Een veel grotere uitvinding is de nul: het wiel zonder spaken, de zon zonder glans, de omrande leegte die niets voorstelt, alles en niets, het niets in en tussen alles of voorafgaande aan

[p. 99]

alles, een niets dat ten slotte weer is gaan rollen: de munt waarop wiel en nul zijn uitgelopen. Vergeleken hierbij werden alle vroegere functies (weer) tot kinderspel.

*

Langeafstandsloper in een kamer, op een varend schip, in het gangpad van een vliegtuig.

Fietsen op een hometrainer, met een regelbare hartstimulator.

Verloren gaan in een computer en nooit meer boven water komen.

Je isolement dragen als een dappere amoebe, een moedig cijfer en je opsplitsen in massa's, in massa's, in massa's cijfers, taalfiguren.

*

Toekomstbeeld

Weer- & verkeersberichten, reclameboodschappen als voornaamste vorm van sociale communicatie.

De enige code de reclamecode.

Aldus knettert de lucht van communicatie.

Het wachten is op het activeren van een stoorzender uit het verleden, een dode denker, een oud boek.

*

Er valt iets uit de lucht: een vliegtuig, een steen, een kogel, een regenbui: en ze vallen alle op mij, maar wat erger is, ik zit er ook in, in die steen, die kogel, die regenbui, dat vliegtuig. Misschien dat ik daarom literatuur schrijf: om ze níet te laten vallen en niet op mijzelf te vallen, al blijf ik er het slachtoffer van,

[p. 100]

of ze vallen of niet, want ik houd ze hoe dan ook tegen, in het eerste geval met mijzelf en in het tweede geval in mijzelf, en in beide gevallen tevergeefs, want ze blijven vallen, de vliegtuigen, stenen, kogels, regenbuien.