Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De ring fan it ljocht (1976)

Informatie terzijde

Titelpagina van De ring fan it ljocht
Afbeelding van De ring fan it ljochtToon afbeelding van titelpagina van De ring fan it ljocht

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

XML (1.18 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

verhalen


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De ring fan it ljocht

(1976)–Ype Poortinga–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Fryske folksforhalen


Vorige Volgende

It huodtsje dat bitellet

Der wiene trije studinten, dy hâldden fan in goed libben en se lêstten wol in glês wyn. It Ryk joech doe noch gjin talagen en de talage fan heit en mem koene se net altyd mei ta. Op in kear dat se de tarring wer yn 'e pong hiene, fregen se har ôf, hoe komme wy oan jild? Hwant der wie wer in setsje of in pretsje yn 't sicht. Doe sei de iene: ‘Ik wit hwat. Moarn is 't wykmerk en dan komme der altyd boeren mei in kou oan 't tou op 'e stêd ta. As wy dêr nou ris in ûnnoazelen-ien útpikten en dy makken wy wys, dat er yn pleats fan in kou in geit oan 't tou hie’. De oaren laken om it plan - sa gek wie gjin boer. Mar hy sei: ‘As wy it mar faek genôch efterinoar dogge, dan leaut er it op 't lêst. Wy keapje it bist foar in geitepriis en wy forkeapje it foar in kouwepriis’.

Se namen noch in fjirde studint yn 't komplot en forklaeiden har as boer, of as keapman yn lytsfé, elk in blaubaitsje oan, in reabûsdoek om 'e hals en in swart petsje op, en doe rounen se de stêd út, de iene in hiel ein efter de oare. It duorre net

[pagina 308]
[p. 308]

sa mâlle lang, dêr kaem in boerke oan, net ien fan 'e snoadsten, en dy hie in kou oan 't tou. De earste kaem him tsjin: ‘Wel boer, hwat moat dy âld geit kostje?’ ‘Ei man, gean wei! Dat is ommers in kou!’ ‘Ho-ho! In kou! Jo ha ûnderweis al even oanstutsen, as jo miene dat dit in kou is!’ Afijn, de boer swalke fierder mei syn beest, en njonkenlytsen waerd er oanhâlden troch de twadde: ‘Wacht even! Dit is nou krekt hwer't ik om socht. De frou hat altyd al sin oan in geit hawn. Dit is wol net ien fan 'e moaisten, mar hwat wolle jo der foar ha?’ ‘Eh!’ sei er. Hy biseach de kou noch ris: ‘Mar dit is ommers in kou!’ ‘Ha-ha! Mar jo witte wol better! Dit is in geit. Sjoch mar, hy hat ommers hoarnen’. ‘Gean nou gau wei!’ sei it boerke en hy sjoksele wer troch. Hy sil miskien in tûzen trêd fierder west ha, dêr komt er al wer ien tsjin en dy freget: ‘Boer, wolle jo dy geit ek forkeapje?’ Hy tocht: Nou? Bin 'k nou yn 'e beane of bin 'k net yn 'e beane? Ik wurd âlder, men wit it net. ‘O, né. Né!’ seit er, ‘fuort noch net’. En hy bokselt wer fierder. En dêr komt him wer sa'n keardel tsjin, sa'n boer, of in keapman. Dy seit tsjin him: ‘Ik soe earst nei de merk, mar ik sjoch jo hjir nou mei dat geitsje, en myn wiif hat al sa lang frege om in geit, hwant ien fan 'e bern sangert der iderkearen om. Ik bied in goede priis. Hâld de hân mar op. Dêr! Ien kear tweintich goune, dan moatte jo ek net wer prate’. Tweintich goune foar in geit, sei it boerke by himsels, dat is in dikke priis. Hy tocht, it is grif in geit; it kin hast net oars, hwant dat sizze se allegear. Nou, hy seit: ‘It moat mar oangean’. Hy barde jild en hy pesjantele wer nei hûs en hy wie bêst op 't skik. Tweintich goune - foar fyftjin hie men al in knappe geit.

De studinten setten op 'e stêd yn en forkochten de kou foar in knappe priis. En sy meiïnoar lekker oan 't buizen. De boer kaem thús. ‘Nou’, sei de frou, ‘hwat bist hjir gau wer’. ‘Ja’, sei er, ‘ik ha him ûnderweis mar forkocht. Sjoch, it wie net in kou. Der binne my ûnderweis fjouwer keaplju (of boeren, dat wit ik net) tsjinkommen en dy seine allegearre, it wie in geit. Ja, dêr ha 'k my op forsjoen’. ‘Ei, dou greate stomkop!’ rôp de frou, ‘hwat mienste, it wie in kou! Hoefolle ûren sieten der oan 't jaer?’ ‘Fjouwer!’ De man wie hielendal foralterearre. ‘Nou’, sei se, ‘sit der mar net oer yn. It hawwe grif studinten west en dy ha dy to fiter hawn. Studintestreken, oars net. Mar wy fange se wol wer. Yn nije wike sille wy wol ris wer prate. Dou giest earst mar even op bêd to bikommen’.

Nou, en de oare wyks stjûrde se him wer nei de merk. Se sei: ‘Ik haw noch in hoed lizzen, sa'n âlderwetsen, hwat in pitertuerliken-ien, dy is noch fan ús heit. Nou moatst dêr en dêr hinne gean - se neamde in herberch - dêr komme dy studinten altiten. Dou moatst even mei de kastlein prate: hwatst brûkste, dat wurdt stikem bitelle. Dou giest tichte by de studinten sitten en dan tarst en smarst mar goed. En dou praetst mei de kastlein ôf, ast dyn huodtsje omdraeiste, dan moat er sizze, goed lûd: It is bitelle!’

Dat hy gong dêr sitten en hy naem it der goed fan. Hy liet him in skoander miel sette en hy dronk der in knap glês wyn by. En dan sei er tsjin 'e kastlein: ‘Hospes, sille wy even ôfrekkenje?’ ‘Ja, dat kin wol’. Hy sei, knap lûd: ‘Trijeris om, myn huodtsje, en bitelle is 't gelach’. En hy gisele it huodtsje linich trije kear op 'e holle yn 'e rounte. ‘It ís bitelle’, sei de kastlein, ek knap lûd. De studinten seagen dat wol en dy fregen de kastlein: ‘Hwat spul is dit?’ ‘O’, sei de kastlein ûnforskillichwei, as wie 't de gewoanste saek fan 'e wrâld, ‘dy boer hat in huodtsje dat bitellet’.

De studinten setten de boer efternei. Se koene him net werom fan 'e oare kear, hwant hy hie him hiel oars yn 'e klean stutsen. Se seine: ‘Boer, dat huodtsje!’ Oft er

[pagina 309]
[p. 309]


illustratie

dat ek forkeapje woe? ‘Né’, sei er, ‘né, dat is net to keap. Dat huodtsje is net to biteljen, hwant dêr kin ik yn alle herbergen mei torjochte. Ik hoech it mar trije kear yn 'e rounte to draeijen en to sizzen fan: Trijeris om, myn huodtsje, en bitelle is 't gelach’. De studinten seine: ‘It wie doch folle better as wy dat huodtsje hiene. Hwannear hoecht in boer nou yn 'e herberch to wêzen - dat is mei ús studinten hiel hwat oars. Wolle jo it dan perfoarst net forkeapje?’ It boerke sei: ‘Och, dat kinne jim doch net bitelje’. Nou, hy moast mar ris jild freegje. Hy sei: ‘Och, jim binne studinten, ik sil it hwat skikke’. En hy frege it dûbele fan hwat er to min foar de kou bard hie. Hy forkocht it huodtsje en kaem wakker op 't skik by de frou thús.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken