Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De ring fan it ljocht (1976)

Informatie terzijde

Titelpagina van De ring fan it ljocht
Afbeelding van De ring fan it ljochtToon afbeelding van titelpagina van De ring fan it ljocht

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

XML (1.18 MB)

tekstbestand






Genre

proza

Subgenre

verhalen


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De ring fan it ljocht

(1976)–Ype Poortinga–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Fryske folksforhalen


Vorige Volgende

Luilekkerlân

De measte forhalen bigjinne mei ‘Der wie ris’, mar dit soe bigjinne kinne mei ‘Der is’, hwant Luilekkerlân bis tiet noch! Hwer't it leit en hoe great as it is, dat wit ik net, mar der lizze ûnbidige rizenbrijbergen omhinne en dy binne mei sûker en sûkelade bistruid. O man, men soe der sa yn bite. Der binne ek genôch dy't der yn bite, mar der trochhinne komt mar selden ien - de measten hawwe al folle earder har bikomst. Der oerhinne kin net, hwant dy bergen rikke oan 'e wolkens ta.

[pagina 379]
[p. 379]

Boppedat, al is de brij oan 'e stive kant, as men der op stapt, sakket men der yn wei. Der is mar ien wize op: oanite! In hiel inkelden slagget it om yn Luilekkerlân to kommen. Fan sa'nien haw ik dit forhael. Oars hie 'k it ek net witten.

Doe't hy der dan troch wie, seach er forheard om him hinne. Oan 'e oare kant fan 'e bergen hie it hwat suterich waer west, mar hjir skynde de sinne, it wie in lust. Net to hjit, net to kâld. As it to keap wie, soe men sok himelsk moai waer keapje. Hy hie him goed sêd iten, mar och, rizenbrij is licht to fortarren, dat hy tocht al gau, ik moat mar ris sjen, dat ik hwat stevigers yn 'e mage krij. Nou, hy kaem by in hûs, dat wie opset fan nogablokken. Dêr biet er in stik of hwat ôf, mar dy smakken him doch hwat to swiet foar in hiel miel. Hy sjocht ris by it dak op en dêr lizze allegearre pankoeken sa dakpansgewize oer inoarren hinne. Hy kriget der ien ôf, mar der komt fuortynienen in oaerenien foar yn 't plak. Oars soe der ommers in gat yn 't dak sitte.

Nou, hy wie sêd fan noga en pankoeken. Mar it skynt dat it fluch fortarde, hwant doe't er in ein fierder wie, tocht er, ik hie ek wol sin oan in stik brea of in krinteboltsje. Hy roun in hûs yn dêr wiene de muorren net fan sûkelade (sjoch, dat soe rane), mar fan goud en sulver. Dat rustke net. Hy hie gjin forlet fan jild, hwant hy hoegde neat to biteljen. Dat de muorren dêr briek er neat ôf, mar sjoch, dêr yn 'e hûs wie in greate oven. De skoattel stie der by, dêr koe men it farske brea der samar mei út lûke. Dat hy loek der in pear sûkerbôllen út, in pear krintebôllen en in roggebrea. Doe koe er it earst wol stouwe. Mar hy tocht by himsels, ik moast der winliken noch in glês wyn by ha. Hy om him hinne sjen, en sjoch, dêr stiet in pomp. Hy pompe, en jandoarje - komt dêr gjin wyn út! Hy hoegde der mar in glês ûnder to hâlden en hy hie hwat er winske. Hy dronk in aerdige romerfol, dat it bigoun him al hwat rûzich en dûzich yn 'e holle to wurden. Doe tocht er, jonge, as ik nou ris in appel opiet, dan forskrikte it hwat. Om it hûs hinne stiene fruchtbeammen genôch, hy koe mar útsykje. Hy hie noch noait sokke lekkere appels preaun. En soppige parren, en druven, en prommen, en kersen, it iene al lekkerder as it oare. Hy koe alles net op fansels, hy preau der allinne mar fan.

Doe waerd it joun. It wie moai, waerm waer, dat hy joech him samar op 'e groun del. De oare moarns songen de fûgels him wekker. It wie allegear fûgels. En moai sjonge - men hoegde der gjin konsert foar. Hy tochte, ik hie doch wol sin oan in stik brea mei spek. It brea hie er noch oerhâlden fan 'e foarige deis, mar nou it spek! Hy sjocht om him hinne, en dêr komt in grouwe baerch oan, mei it mes yn 'e rêch, en dy bliuwt by him stean. Hy koe der sa mar in stik út snije, hwant de baerch hie gear spek op 'e bealich. Dat hy snie der in pear bêste plakken út. Dêr wie er amper mei klear, of de rêch wie al wer tichtgroeid. It is in merakel, tocht er. Men soe hjir al jins libbensdagen bliuwe.

En doe wie it middei. Hy sei, ik soe nou doch wol hwat oars meije. In hin of in dou soe my wol smeitsje. Dat hat er noch net sein, of dêr komme douwen oan fleanen. Hy stiet der mei de mûle iepen nei to sjen, en sa fljocht der him in brette dou yn 'e mûle! Hy kuijere in eintsje en dêr kaem er wer by in leech hûs. Sa net, alle huzen stiene dêr leech. Dat die him yn 't earst al nij, mar doe't er efkes neitocht koe er wol bigripe, dat hjir mar selden in minske kaem, troch dy rizenbrijberch. By dit hûs stie wer in pomp. Hy pompte, en dizze pomp smiet limenade út. Dêr hie er nou krekt sin oan.

Op 'e neidei kaem er wer by in bakkerij. It waerd njonkelytsen ek tiid foar in

[pagina 380]
[p. 380]

flaubyt. Syn brea iet er wer mei spek, hwant hjir rounen de bargen ek mei it mes yn 'e rêch. Bôlleguod koe er krije yn alle soarten, mar hy seach gjin bûter en hy soe der ek wol hwat by drinke wolle. Hy eage efkes om him hinne en ja, dêr kaem in grouwe kou oan wraggeljen mei in jaer as in kroade. Melke koe er net, hwant hy wie net fan boerekomôf, mar de ûren stiene sa spand, dat hy tochte, as ik dêr nou ris in flesse ûnder hâld, miskien rint er wol fol. Hy drukte der in flesse tsjinoan en dêr roun it al hinne. Hy geat skodzjendewei de molke oer yn in kanne en doe kaem der ek al bûter op, genôch om it iten der knap mei to smarren. Hy kaem nochris mei de flesse tsjin in ûr en doe hie er molke om to drinken.

It waerd skimerich. Hy sei by himsels, ik soe nou doch net wer bûtendoar sliepe wolle. It hat fan nacht grif kâlder west as ik tochte, ik bin tominsten wol hwat stiif wurden. Ik moat mar sjen dat ik in herberge fyn. Op goed gelok sjoude er fierder. Hantwizers stiene der net en hy koe ek net freegje, hwant hy kaem gjin minske tsjin. Mar foardat it tsjuster wurden wie, kaem er by in moai gebou, dêr stie ‘Hotel’ op. Hy der yn, en och, it blonk him allegearre tomjitte. Der stie in dutsene tafel, dat hy koe samar oanfalle. Hy iet him foar de safolleste kear sêd en doe socht er in bêd op. Dêr leine gjin tekkens op, it wie allegearre swannedouns. Dêr joech er him yn del. De swannedouns kroep moai om him hinne. Hy tochte, sisoa, hjir liz ik waerm en skoan; ik kom hjir fuort net wer út. It duorre mar koart, doe sliepte er as in roas.

Mar doe't er de oare moarns wekker waerd, fielde er him huverich en ûngedien. Forhip! Hwer bin ik nou? frege er himsels ôf. Hy wie troch dy swannedouns hinnesakke en hy lei bûten de rizenbrijberch, op itselde plak dêr't er itendewei fan ein set wie. En as er wer yn Luilekkerlân komme woe, soe er op 'e nij bigjinne moatte. Mar dat wie him to dreech.



illustratie


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken