Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Bouck der bloemen (1904)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (0.93 MB)

XML (0.42 MB)

tekstbestand






Editeur

Stephanus Schoutens



Genre

proza

Subgenre

roman


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Bouck der bloemen

(1904)–Dirc Potter–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Vander ixder ende een goede bloem gheheiten waerheit

Een alte scoene bloem van doechden ende van verwen heb ic hier mede ghevonden die hoeren roec wt gieft op allen der erden. Ende waer sij niet en is mit gheselscap in worden of in werken daer en heeft die doecht gheen stede. Ende al dat sonder hoer ghesciet dat is te laken ende te meespriesen. Deze bloem is geheiten waerheit dat is god. want god sprac selver Ic ben die waerheit die wech ende dat leven. Hij is waerheit. want die waerheit coempt wt hem ende die waerheit gods blijft inder ewicheit. Soe wie waerheit mijnt hij mijnt god ende god coempt in hem. Die oec die waerheit niet en mijnt die en mijnt god niet. want god is die warheit. Den boesen ende valschen is altoes leet datmen die waerheit voert sedt. Daer om soe sijn in voertijden dicke gods vriende gestorven ende dicwil qualic ghehandelt om dat sij bij der waerheit bleven.

Joatan gedeons soen vloe van sijnen broeder abymalech want hij wouden dootslaen om dat hij hem seide die waerheit ende hem verweet dat hij .ixx. sijnre broederen doot gheslaghen hadde. ende dat hij mit onrecht tot eenen richter ghecoren was. Achab die coninc van israel hattede seer den propheet mycheas omme dat hij hem die waerheit seide ende hem begreep in sijnen quaden leven. Die coninck joas van israel dede zachariam den propheet steynen ter doot om dat hij hem ende sijne edele luyde straeffede ende die waerheit seide doen sij tegen god ende tegen sijn wet deden. Sinte augustijn seit waerheit ter werelt dat is ware te spreken ende waere te scriven sonder middel van lieghen. Ende sonder twijvel wie die warheit pleghet die

[pagina 33]
[p. 33]

waerheit sal hem bijstandich sijn ende helpen hem wt allen noede. Ende soe wie van lieghen een ghewoente maect ende allen sijn dinghen sluyt op groete worde ende op logentale. Ghij sult vinden dat hij van gode een quaet ende verwachtende is.

David bat god altoes in groeter ernste. here sprac hij vrije ende hoede mijn siele van quaden lippen ende van valschen tonghen. Hij seit noch. heer geeft ordel over hem want sij mit haren tonghen boesheit ghedaen hebben. Soe wij mit waerheit voert gaet die en wortter niet mede ghemoet in hertte noch in sinnen. Mer die een loeghen verwen sal heeft altijt sorghe ende anxt in sijnre hertten hoe hijse best omme cleeden sal dat sij der waerheit moecht ghelijken. Wie hem saet teghen die warheit te dinghen te pleyten off te argueren hij sal daer om lanck qualijc mede varen. Als die twee oude papen die valsch waren dij die salige susanna mit boeser loghentale voerden ghedinghe brocht hadden ende woudense mit hoeren valschen tonghen ter doot brenghen. Omdat sij hen beiden niet te wil wesen en woude in overspele. also sijse verwacht hadden in haers selves boemgaert. Daer die reyne vrouwe bij daniel des propheten sentencie quyt af ghewijst waert. Ende die papen worden gheordelt al totten dooden ende worden ghesteynt nae hoerre wet.

Die mitter waerheit doer wilt hij heeft eenen vrien ganck ende ondect hem vrijlijc voer des richters poerte. ende die waerheit en soect gheen omme slaghe noch gheen winckel noch gheen hoeke. Sij wil altoes int licht wesen onversteken soe wil ic oec die goede mynnen inder waerheit. want god is den geenen die bij hem aenropen inder waerheit.

Die waerheit machmen ghelijken bijden partrijsen jongheren die oude pleghen elc anderen hoer jonghen te stelen ende op te voeden. Ende als dan die jonghen die ghestolen sijn die stemmen hoeren van hoeren ouderen soe laten sij die onrechte vlieghen ende comen weder tot haren gherechten ouderen inder waerheit. Die waerheit gaat boven allen doechden nae dat inder bibelen ghescreven staet.In ouden tijden lange voer cristus gheboerte soe was een groet machtich coninc die dij meeste op die tijt vander werelt was. Ende was gheheiten artaxertis off assuerus die was op een tijt nae middaghe in slape ghevallen. Ende die wile hij sliep overdrogen .iij. sijnre camerlinge wie sijnen heer dat beste ende redelijcste poent voertbracht als hij opstoende. Die souden vanden coninck thoechste verheven werden ende oec mit purpur ghecleet. ende souden wesen danderde naest den coninck. In godes name soe sette hem elc in sijnen studeren ende als die coninck opstont soe seiden sij hem haer overdrachte. Die coninck hoerdet gherne consenteerdet die .ij. vanden camerlinghen waren heiden. Mer die derde was een joede die daer inden lande van babilonien gheghijselt was mit sijnen ouderen.

Doe sprac die eerste heiden wijn is dat hoechste ende dat mechtichste dat men vint. Daer seide hij bij vele groter redenen die daer toe dienden. Die ander heiden prijsde den coninc ende seide daer bij vander groeter moeghentheit des conincs dat hij gheboet ende wederboet. hij dede slaen hij dede vangen. hij gheboet die heeren te trecken in aventueren hoers lijfs. Ende hadde dat gout ende dat goet vander werelt. bij hem soe ginghen allen dinghen wt mit vele meer ander worden. Die derde sprack ende dat was die

[pagina 34]
[p. 34]

goede jonghe serobabel ende hij was solatiels soen een gheboren hebreusche ende seide. Die coninghinne is boven den coninck. Want wes sij van hem gedaen woude hebben dat dede hij ende en dorstes niet laten. Sij sloech den coninc onder sijn kynnebacken ende hij loechte daer om ende en doerste hoer niet vertornen. Ende hij versloech allerhanden reden hoe elc man sijn wijff off sijn boel liefde ende hoer diende mit gaven mit hoescheit mit dienste ende mit alderhande behaechlijcheit. Mer hier in boven sprack hij gaet noch verre die waerheit die allen saken te boven gaet die gheen ommegange en heeft die niet en soect dan dat claer rechtverdich ende goet is. Ende die gheen persoon wt en neempt die allen dinghen ghelijc voecht ende oic rechte mate draecht. Sij is god ende god is die waerheit die allen dinghen ten doechden voecht. Ende vele meer seide hij daer toe als hem god leerde. soe dat die waerheit daer vanden princen ende edelsten des rijcs gheloeft ende verheven voer alle dat die ander gheseit hadden. alsoe als dat claerlijken bescreven staet inder bybelen in esdras anderde boec ende inden .x. capittel. Daer dese sorobabel alte seer omme verheben waert vanden coninck. die hem orlof gaf ende daer toe holpe dede den tempel van jherusalem te tymmeren ende die stad weder te vesten ende dede hem vele eeren ende werdicheit hier omme.

Aldus en wort ic niet hoghers noch ter werelt te prijsen dan die waerheit. ende ghi sult sien in allen saken wanneer men een mensche die warheit seit. Al gheidet hem oec teghen hij is content ende in vreden dat hij die waerheit weet. Men sprict bij wijlen die waerheit en doech altoes niet gheseit. mer het is van vuylen saken die beter ghesweghen sijn daer niets goets off comen en mach.

Die waerheit is bloot ende sij wil ontect wesen ende niet achter ghesteken sij slacht der musche ende niet den uyl sij vliecht bij daghe int openbaer onder die lude die uyl slacht der loeghen sij vliecht bij nachte ende wil heymelyc wesen. Die dij warheit spaert sijn eere. weest waerechtich al sonder liste. mynt die waerheit ende haetet boesheit. Soe sal u onse here god selve mitten oly der gherechticheit voer al u ander ghesellen salven. Om dat daniel seide dat bel die drake gheen god was en was die dij van babilonien aenbeden voer god bij gheboede des conincs nabugodonosor. soe waert hij gheworpen inden put dair die lewen in waren ende god halp hem mit lieve daer om dat hij goet ende waerechtich was.

Men leest inden vader boec van eenen goeden ridder die dij werlijke ydelheit begaff ende toech in een cloester om gode te dienen ende die werelt te laten. inden habyt vanden conversen. Tot eender tijt ghevielt alsoe die abt ende dat ghemene convent meynde dat hem dese man der tijtlijker saken wel verstont. Soe stierden sij hem wt tot eenre jaer merct om sommighe ezelen te vercopen tot des cloesters behoeff denckende datter dese man beter oerbaer doen soude dan een ander. Dese goede man die in ridderlijke staete sijn leven gheleidt hadde ende hem gheenre comensscap en verstoent. nam dese sake aen bij gehorsamheit soe hij sijnen oversten niet verhoeren en dorste. Ende als hij ter merct quam mit sijnen beesten des hij onghewoen was ende deen ende dander quamen vraghende nae die doecht vanden beesten. Hij die niet lieghen en woude om enich ghewins wille antworde ende seide. Onse cloester is in sulken armoede ghestelt waren sij goet sij en

[pagina 35]
[p. 35]

vercochtense niet. Ende als dat die coplude hoerde soe en woude se niemant coepen. Ende als hij mitten ezelen weder totten cloester quam soe wasser een knecht die mit hem hadde gheweest bereet. ende ghinc tot den abt ende den convent ende seide dat hem die convers luttel profijts ghedaen hadde. Soe dat die abt quam ende gaf hem alte vele quader worden mit tornighen sinne. ende scaut hem te mael scarpelijc van dat hij den convent ghenen orber ghedaen en hadde. Soe sij allen wael op hem vermoedt hadden ende hij die werelt doch wel kende.

Dese ridder convers antworde synen vader den abt oetmoedelijc ende mit besceiden worden ende seide. Lieve vader meyndij dat ic mijne wereltlijke rijcheit ende tijtlijke weelde over ghegeven hebbe ende dit cloesterlijke leven aen ghenomen hebbe om die werelt te bedrieghen mit loegentael ende mijn arme siele te bedroeven. Ic ben der werelt wtghegaen ende heb vriende ende maghe ghelaten om gode ende der overster waerheit te dienen. Soude ic dan mit loeghentael weder der werelt dienen des hoep ic dat ghij mij des ommer verdraghen sult. Want had ic mij ter werelt willen gheven ic hadder in ghebleven. Daem om bid ic u dat ghij mij dusdanighe dinghen verdraghen wilt ende mij vergheven off ic meesdaen hebbe. Als die abt sijn antworde hoerde ende wes hij inder herten hadde soe bedacht hij hem ende was des verblijdt. Ende liet dien goede man achter dien in sijnre contemplacie ende en bevael hem niet meer van tijtlijke saken.

 
God is die waerheit soe ic verstae.
 
Daer om volget der warheit nae.
 
Ende scuwet loeghen in uwen saken
 
Soe suldij ter ewigher vrouden gheraken.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken