Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Medenblicker scharre-zoodtje (1650)

Informatie terzijde

Titelpagina van Medenblicker scharre-zoodtje
Afbeelding van Medenblicker scharre-zoodtjeToon afbeelding van titelpagina van Medenblicker scharre-zoodtje

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.72 MB)

Scans (10.11 MB)

XML (0.29 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Medenblicker scharre-zoodtje

(1650)–Hendrick Jansz. Prins–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 240]
[p. 240]

Toe-gift, van eenighe vermakelijcke vraghen ofte raedtselen.

 
1. Vraghe.
 
ICk neme mijn vermaeck in Tubals minne-zalen;
 
Door my het hoogste licht komt in het herte stralen;
 
Mijn snelheyt wordt gelooft als ick wat schick te raecken,
 
En ben gelijck een schael in questieuse saecken.
 
Antwoordt: 't Gehoor.
 
 
[pagina 241]
[p. 241]
 
2. Vraghe.
 
Wat is het beste deel dat door de Werelt swiert,
 
Waer van 't verlies is swaer, en menigh mensch om giert?
 
En die dat niet en heeft, veel is voor hem verborgen;
 
Hy siet hier gheen verdriet, maer loop nochtans met sorgen.
 
Antw. 't Gesicht.
 
 
 
3. Vraghe.
 
Wat krijght men sonder geldt in Kruydeniere Winckels?
 
Waer door maeckt ons ontstelt den Donder van die Rinckels?
 
Wie gaet'er toch te gast, eer dat hy wordt genoodt?
 
Wat acht men aengenaem, verwerpelijck ofte snoodt?
 
Antw. De Reuck.
 
 
 
4. Vraghe.
 
Ons Toets-steen moet het eerst te deghen ondertasten,
 
Al-eer een Lecker-beck hem sal daer van ontlasten.
[pagina 242]
[p. 242]
 
Een Koopman wordt veel meer gheacht by Appel-teven,
 
Als een die toetst haer waer, want dat kan haer niet geven?
 
Antw. De Smaeck.
 
 
 
5. Vraghe.
 
Mijn kracht den dommen leert het spelden met een O;
 
Kreegh yemandt Honde-broodt, hy soud' oock singhen soo:
 
Door my wordt menigh mensch verleydt, en 't hert ontstolen:
 
Goe zeden leer ick oock den mensch, in huysen ende Scholen.
 
Antw. 't Gevoel.
 
 
 
6. Vraghe.
 
Ick schel gheluyt in menigh oor,
 
In 's Graven-Haghe treed' ick voor,
 
Het hooft daer af ick word' gesocht
 
Veel meerder dan de Fransche vocht.
 
Antw. Voorsinger.
 
 
 
7. Vraghe.
 
Ick warm en kook, doch sonder roock;
 
Maer wel gekoockt, en vet gesmoockt,
 
Een yeder man, My eten kan.
 
Ant. Een Maegh van een Beest.
 
 
[pagina 243]
[p. 243]
 
8. Vraghe.
 
'K set een smet aen al de schoone;
 
d'Huysman doet my by de Boone;
 
Om my werdt de Koe ghepresen:
 
Raedt wat ick voor goedt mach wesen?
 
Ant. 't Is Smeer.
 
 
 
9. Vraghe.
 
Twee sillabigh dat is mijn merck,
 
Een A, voor aen soo steeck ick sterck;
 
Een E, ick woon in 't hoogste perck;
 
Een O, soo ben ick smeerigh werck.
 
Ant. Angel, Engel, Ongel.
 
 
 
10. Vraghe.
 
Veel houden my voor tijt-verdrijf,
 
Mijn name voert wel menigh Wijf,
 
Ick ben seer kleyn, doch mijn verstant
 
En heeft geen mensch in't gantse landt.
 
Ant. Een Bye.
 
 
 
11. Vraghe.
 
Vier letters ick uyt-maecken kan,
 
Soo siet men my aen menigh man;
 
Maer d'eerste letter uyt-gedaen,
 
Soo mach ick voor een spijs bestaen;
 
En dan noch eentjen uyt-geroyt,
 
Ick werd' gesmeten en gegoyt.
 
Ant. Grijs, Rijs, Ys.
 
 
 
12. Vraghe.
 
Vier letters is mijn stam,
 
Van Adam d'eerste quam,
 
Van Ruth de tweed' ick nam,
[pagina 244]
[p. 244]
 
De derde Iacob won,
 
De vierde Salomon;
 
't Is klaer ghelijck de Son.
 
Ant. Aris.
 
 
 
13. Vraghe.
 
Drie voeten dat men aen my telt,
 
De eerste menigh Vogel quelt;
 
En d'andere twee die hebben dat
 
Sy voeren naem van seecker Stadt;
 
Doch by de eerste t'saem gevoeght,
 
So is't een Boom van groot genoegt;
 
En soo je 't midden neemt daer uyt,
 
Een yeder my dan buyten sluyt.
 
Ant. Een Kouwoerde.
 
 
 
14. Vraghe.
 
Ey lieve! wat een wonder kuer,
 
Ick ben gebooren in het vuer;
 
Mijn Moeder wasser niet omtrent,
 
Sy heeft mijn Vader noyt gekent:
 
Ick pas niet op mijn Vaders hant;
 
Ick luyster na een lichte quant;
 
Ick onderwijse menigh man,
 
Dat ick toch selven niet en kan;
 
Ick swerve selden over-al;
 
Die loopt die mach ick houde stal.
 
Ant. Een Weer-haen.
 
 
 
15. Vraghe.
 
Ick brengh goe rust, In swerelts kust,
 
Als ick regier,
[pagina 245]
[p. 245]
 
Ia kleyn en groot, Schijnt dan wel doot
 
Door mijn bestier.
 
Ick krenck 't gesicht, En 't groote licht
 
Door mijne kracht:
 
Als my het hooft, Wordt af-geklooft
 
Soo maeck ick acht.
 
Ant De Nacht.
 
 
 
16. Vraghe.
 
Ick ben ghewapent van natuer,
 
En woon in 't water, niet in 't vuer:
 
Den siecken ben ick een vermaeck,
 
Den stercken geef ick soeten smaeck:
 
Maer, lieve Vrienden, let hier op,
 
En keert my om, soo hebt ghy Sop.
 
Ant. Een Pos.
 
 
 
17. Vraghe.
 
Als my mijn Meester handt geleydt
 
Soo ben ick tot sijn werck bereydt,
 
Maer anders ben ick onbequaem;
 
En als ick werck soo is mijn naem:
 
Dat ongelijck is maeck ick slecht,
 
Dat van my komt en is niet recht.
 
Ant. Een Schaef.
 
 
 
18. Vraghe.
 
Ick steeck mijn hooft op wonder hooch
 
Om yeder een te zijn in 't oogh;
 
Mijn lichaem dat is hert en sterck,
 
Het maeckt van ongemak geen werck,
 
En kan verduren menigh man
 
Die hier is, en noch wesen kan.
 
Ant. Een Toorn.
 
 
[pagina 246]
[p. 246]
 
19. Vraghe.
 
Mijn lichaem dat gelijckt een Rock,
 
Mijn ingewant recht als een stock:
 
Wat Monnick draeght doch langher koord'
 
Als ick, wanneer ick word' gehoord'?
 
Dat is, te lieve ofte leedt,
 
Tot yeders dienst ben ick gereedt.
 
Ant. Een Klock.
 
 
 
20. Vraghe.
 
Ick wachte neerstigh op den tijt,
 
Daer ick mijn wesen mee verslijt:
 
Van 't cijferen de eerste Wet,
 
Verthoon ick hem die op my let;
 
En menigh past op mijn gheluyt,
 
Om dat hy weet wat dit beduyt,
 
Hoe-wel ick selven ben soo dom,
 
En seker niet en weet waerom.
 
Ant. Een Uyrwerck.
 
 
 
21. Vraghe.
 
Somtijdts ben ick een ledigh dop,
 
En al-te-met steeckt in mijn krop
 
Van vleys en bloedt een goede prop,
 
Die geeft en werpt veel dinghen op
 
Gekomen uyt des Hemels top,
 
Den eenen soeter als een sop,
 
Een ander bitter als een strop.
 
Ant. Een Predick-stoel.
 
 
[pagina 247]
[p. 247]
 
22. Vraghe.
 
De macht van Æolus kan vreucht in my verwecken,
 
Wanneer dat twee-mael vijf mijn slooten gaen ontdecken;
 
Als ick word' onder-druckt met voeten seer ghestooten,
 
Soo singhen in mijn huys de kleyne met de groote,
 
En in haer meeste druck hoort men'se lieffelijck quelen;
 
Al duert het noch soo langh het sal haer niet vervelen.
 
Ant. Een Orgel.
 
 
 
23. Vraghe.
 
Ick was een stomme boom, nu spreeck ick wonder soet;
 
Mijn leven was mijn doodt, mijn doodt my leven doet:
 
't Gheen in mijns levens tijdt natuer niet had' ghegeven,
 
Dat kreegh ick na mijn doodt; konst blaest in my het leven.
 
Ant. Een Fluyt.
 
 
[pagina 248]
[p. 248]
 
24. Vraghe.
 
Van 't levendighe vleys ben ick eerst af-ghekomen,
 
En in het vleys gevoedt, en uyt het vleys ghenomen,
 
Nochtans en ben ick nu des vleys ghedaente niet,
 
Seer teer is mijn natuer, ghelijck men aen my siet:
 
Ick ben soo goedt als quaedt, maer van my selven weynich;
 
Nu spreeck ick eens beleeft, en dan we'er heel vileynigh:
 
Mijn hooft, helaes! mijn hooft is van mijn lijf ghesne'en,
 
Te drincken evenwel, is hy by my heel ghemeen:
 
Mijn Edel beckje dan met vochtigheyt gheladen,
 
Stelt saecken van gewicht te boeck, en op de bladen;
 
Den Minnaer wordt dan noch vertroost door mijn bestier;
 
Die bly van Geeste is bedroef ick oock wel hier:
 
Ick maecke goedt accoordt by Princen, en by Heeren,
 
En doe haer dickwils oock we'er tot de tweedracht keeren:
 
Ick stichte vyandtschap, oock teghen de vermijdingh;
 
Ick maecke peys en vreed', en brengh oock goede tijdingh;
[pagina 249]
[p. 249]
 
Ick ben seer wel bekent door al de Werelt wijde,
 
Bedroch en valscheyt was in my tot geenen tijde;
 
Een yeghelijck ick my haest onderdanigh stel,
 
Nochtans van 't meeste quaedt ben ick de oorsaeck wel:
 
De Leser wees' vry niet om mijnen wil beladen,
 
Se wete wie ick ben al die mijn name raden.
 
Ant. Een Schrijf-pen.
 
 
 
25. Vraghe.
 
Ter Werelt isser gheen die seggen kan te deghen
 
Of wat ick ben, of hoe het met my is geleghen;
 
'k Maeck somtijdts vrolijck, en somtijdts een droeven sin;
 
'k Brengh veeltijdts wel wat nieuws, maer selden waerheyt in:
 
De ghene die mijn lijf van achteren beschouwen,
 
Die sullen my misschien wel voor een doodtslagh houwen;
[pagina 250]
[p. 250]
 
Maer die wat verder gaet, en die mijn dicke hooft
 
Niet door het vinnigh stael, maer scherpe sinnen klooft,
 
Van 't groote lichaem af, en scheydt'se van malkand'ren,
 
Die siet terstondt mijn naem en wesen heel verand'ren;
 
Want dan werdt sonder my schier nimmermeer ghemaeckt
 
Yet dat op 'r menschen tongh en lip als Boter smaeckt:
 
Ia meer, wanneer je draeyt het achterste na vooren,
 
Bevind je dat ick ben een van de swarte Mooren;
 
En weder, soo je noch een letter van my neemt,
 
Soo werd' ick yeders Oom; wat dunckt u, is 't niet vreemt?
 
Ten laetsen, soo mijn lijf dan noch een komt te missen,
 
Ben ick de helft van krom; Wie sal dit pleyten slissen?
 
Ant. Een Droom.
 
 
[pagina 251]
[p. 251]
 
26. Vraghe.
 
Neemt ghy wat veel van my, soo sal ick grooter } worden.
 
Maer doet ghy veel by my, soo sal ick kleynder } worden.
 
Ant. Een gat in een glas of muer.
 
 
 
27. Vraghe.
 
Ick handel gantsch'lijck onbedocht, Als ick behou mijn naem;
 
Maer als mijn hooft wordt wegh ghebrocht, Soo ben ick aengenaem;
 
Neem wegh een stuckje van mijn lief, Ben van u naeste bloet;
 
Keer my dan om, als 't u belieft; Raed' wat ick wese moet.
 
Ant.Een Droom: Neemt de eerste letter wegh, komt Room;
 
de tweede, Oom; om-gekeert, Moord.
 
 
[pagina 252]
[p. 252]
 
28. Vraghe.
 
Wie dat my eerst-mael maeckt, Die wil my niet ghebruycken;
 
En wie in my gheraeckt, Kan my niet sien noch ruycken;
 
Wat mensche dat my koopt, Behoeft my selven niet;
 
En wie dat met my loopt, My selden weder siet.
 
Ant. Een Doodt-kiste.

FINIS


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken