Putmans manuael, dat is een kleyn pest-boecxken seer dienstelijck alle menschen
(1663)–Eduard Putman, Abraham Lenertsz Vrolingh–
Auteursrechtvrij
[pagina 69]
| |
Dit besluyt van dit Tractaet,
't Welck op de Tres Principijs gaet,
Die voor-maels niet en sijn gestelt,
Wert hier tot een besluyt vermelt.
Ick bidde neemt dit kleyn in danck,
Soo wert van 't Lesen 't hooft niit kranck.
DE mensch de kleyne Werelt genoemt,
Van Godt kostelijck en hoogh geroemt.
Die heeft in hem den gantschen knoop,
Van 't Firmament en sijnen loop.
Uyt Aerd, Lucht, Water ende Vyer,
Bestaet de Menslijck Creatuer.
Van sijnen Godt konstigh bereyt,
De Ziel en Geest daer in geleyt.
Door Swavel, Sout, Mercurijs,
Soo wert hy oud' graeuw ende grijs.
Soo langh sy sijn Getempereert,
En geen den ander Corrumpeert.
Want dese dry den Mensche waert,
Behoudt, door Spys en dranck op Aerdt.
Aldus sich onsen Lichaem voedt,
En den Natuer hem stercken moet.
Tot datter een van dryen hoort,
Door Pestis gift seer wert verstoort.
Besonder de Mercurius,
Door Pestis vyer verlaet sijn Huus.
En laet de Swavel inden noot,
Dies komt de mensch in jammer groot.
Want als het Sout neemt d'overhant,
Gelijck als vyer de Swavel brant.
Daerom soo doen ick dit vermaen,
| |
[pagina 70]
| |
Datmen dien brant sal tegen staen.
Door dit Recept kleyn en perfect,
Met doecken op den Pols gelecht.
Geen ander sal hier sijn soo goet,
Want dit Recept veel wonder doet.
Treckt met gewelt uyt dit geswel,
Dit heete vyer en 't branden fel.
De doecken sullen sijn genet,
In dit Recept dat ick hier set.
En op den Pols gebonden saen,
Aldaer de buylen naest by staen.
Dit wert soo menigh-mael ver-nijt,
Tot dat men seker is bevrijt.
Hebt ghy een Vlesse by der hant,
Soo meucht ghy lesschen desen brant.
Met Roosen-Eeck my wel verstaet,
Salpeter daer in smelten laet.
En 't Sap van Semper-Viva net,
Daer in te gieten niet verget.
Soo is de Medicijn bereyt,
Door weynigh const ende arbeyt.
Of dit recept niet is geciert,
Met wonder spreken seer geliert.
Francoys, Chaldeis, Jtaliaens,
Latijn, Arabisch, Grieckx of Spaens.
Soo is 't nochtans niet te gelijcken,
By andre Humoristen stucken.
Want dit Recept veel hulpe doet,
Als 't Sout en Swavel is verwoet.
Daer toe is dese konst bequaem,
| |
[pagina 71]
| |
Aen Ionck en oudt, Vrouw ofte Man.
Op dat hem niemant en beklaeght,
Die in dit vyer de Pijne draecht.
Soo heb ick hier noch een vermelt.
Van Swavel kleyn hier by gestelt.
Datmense bindt in eenen doeck,
En koocktse alsmen Cruyden doet.
In Renschen-wijn een korten tijt,
Een mael of thien soo drucktse uyt.
Soo hebt ghy een seer schoone wijn,
Die ghy meucht leggen op de pijn.
Aen d'Lever, b'neen de rechter Borst,
Lest zy van buyten seer den dorst.
En neemt d'Lever sijn steeckt en pijn.
Met doecken gedoopt inden Wijn.
En daer van buyten op-gelecht,
Dient dit ten besluyt slecht en recht.
Den alderhoochsten Medecijn,
Moet den Leser bevolen sijn.
En alle beminners der konst,
Die my van Herten dragen gonst.
Die is dit een gedachtenis,
Dat naest Godt wel te trouwen is.
Den Schepper en sijn Majesteyt,
So lof, prys, Eer in Eeuwigheyt.
Amen.
|
|