Lachgas

[p. 4]

voor Jan Shalme
die niet kon lachen

[p. 5]

Mijn vader
1

Massa's foto's.

Mijn vader te paard. Met een kolbak. Mijn vader werkend op een boerderij. Zonder kolbak. Hij spoelt melkbussen. Hij houdt de zwengel van een waterpomp in zijn hand. Water gutst in een kan. Hij heeft een werkbroek aan die tot zijn oksels is opgesjord. En een interlokje met mouwtjes.

De foto dateert uit de mobilisatie. Mijn vader lag ingekwartierd op een boerderij. De mobilisatie moet het mooiste stuk van zijn leven zijn geweest. Op alle foto's die er uit die tijd bewaard zijn gebleven staat hij te lachen. Op de foto's die genomen zijn vóór en ná de mobilisatie kijkt hij ernstig. Vóór de mobilisatie is hij een jongeman die iets wil bereiken in militaire dienst. Daarom heeft hij nauwelijks de tijd om te lachen. Nà de mobilisatie had niemand wat te lachen, ook mijn vader niet.

Bovendien, mijn vader moet geweten hebben wat hem boven het hoofd hing. Ik

[p. 6]

denk dat iedereen wel zo ongeveer kan gissen wanneer hij dood zal gaan.

Mijn vader maakte één misstap. Hij liep op een mijn. Jaren na de oorlog. Ze hebben hem in stukken bij elkaar geraapt. Toch hebben ze hem begraven in een hele kist. Ze moeten hem in elkaar hebben geschoven als een legpuzzel.