Kinderen en erfgenamen

10

Uren, dagen rijdt Arnold in overvolle geblindeerde treinen. Niemand weet waarheen. Als zij eindelijk uitstappen worden ze aan den lijve gefouilleerd. Al hun bezittingen liggen op een hoop. Ook Arnolds medicijnbuisje, waarin hij onder de zalf wat geld heeft verstopt. Wat de Jap niet van waarde acht wordt weggegooid.

Hij krijgt het buisje niet terug. Zo arm als Job, denkt hij, als hij van kamp tot kamp trekt en zich altijd weer opgeeft voor corveediensten om een paar centen te verdienen voor een kop koffie. Leven achter prikkeldraad. Uren in de houding staan. Buigen, altijd maar weer buigen. De roodwit-blauwe vlag neergehaald voor de witte vlag met de rode bal.

In het kamp huizen nog tienduizend soldaten. Als er een kwaje op komst is wordt er snel rood-voor door de rijen gefluisterd. In de kamertjes voor twee huizen acht man in kribben boven elkaar. Arnold ligt lang wakker van het ongedierte. Hij hunkert naar het ogenblik waarop het daglicht aanbreekt en het zich gaat verschuilen in de naden. Hij is er al op getraind op dit moment met zijn zakmesje nog tientallen wandluizen te doden. De lucht is walgelijk-bitter.

Als een groepje Ambonnezen zich 's nachts in de spoelgoot laat zakken om buiten het kamp contact te krijgen met hun vrouwen worden ze verraden door de bevolking en gefusilleerd. Dan is de stemming in het kamp dagen murw.

[p. 100]

Door vrienden is Arnold te weten gekomen in welk vrouwenkamp Marjan met zijn dochters is ondergebracht. Zo nu en dan mag er een kaart geschreven worden. Uit een reeks voorbeelden kiest hij een vaststaande tekst in drukletters: MAKANAN TJOEKOEP. (Eten voldoende). SAJA INGIN SEKALI PEPERANGAN INI BERACHIR. SELEKAS LEKAS NJA SOEPAJA SAJA BOLEH POELANG KOMBALI KA ROEMAH. (Hoop dat deze oorlog spoedig eindigt, zodat ik naar huis zal mogen terugkeren). TIAP HARI SAJA BERKENANG AKAN KAU. (Elke dag verlang ik naar je). BANJAK TJOEM. (Veel kusjes).

Grote God, wat gebeurt er eigenlijk met ons? Wie dit leest is gek, zegt een grappenmaker, die geen keus kan maken uit de voorbeelden.

Wat Arnold er toe brengt de catechisatie van Ds. Pieron te gaan volgen weet hij niet. Marjan heeft, sinds zij getrouwd zijn, elke dag aan tafel een paar verzen uit de Bijbel gelezen. Toen hij haar trouwde wist hij uit wat voor nest zij kwam. Zij was niet vromer dan zij zich had voorgedaan. Thuis een buitenbeentje en aan de zijde van een onkerkelijk man toch vasthoudend aan iets wat zij van huis uit had meegekregen zonder zich ergens op te laten voorstaan.

Marjan, die graag danste, die kon kaarten, die niet vies was van een splitje, maar die haar neus optrok als er over sleutelclubs werd gesproken. Zij had handig gelaveerd tussen de uitersten. Een vrouw zoals hij, na de debâcle van zijn eerste huwelijk, niet beter had kunnen wensen. BANJAK TJOEM. Veel kusjes.

Er waren ogenblikken dat hij hevig naar haar verlangde in dit mannenkamp, waar je nooit alleen was.

De catechisatie gaf hem rust. Eindelijk begon hij er iets van te begrijpen waarom hij zich tot nu toe niet had willen overgeven. Alle zelfhandhaving ontviel hem, terwijl hem toch kracht toevloeide. Het geloof was een wonder.

Arnold is opgevoed bij het geloof in de vooruitgang. Het goede in de mens. Maar er is niemand die goed doet, zelfs niet een, zegt de Bijbel. Nog nooit heeft hij zoals nu de niets ontziende eerlijkheid van de Schrift ervaren. Hij voelt zich aangetrokken tot het radicale in de orthodoxie. Ds. Pieron

[p. 101]

heeft niet zoveel tijd om de gehele geloofsbelijdenis door te nemen. Tijdens de catechisatie staan er vrienden op wacht om bij mogelijk onraad te waarschuwen. Toch houdt hij het zes maanden vol. Er is zoveel te vertellen voor wie in Gods geheimenissen heeft ingezien. Het was ook niet zo vreemd, zegt Ds. Pieron, dat een mens in tijden van weelde en voorspoed aan God voorbijgaat. Persoonlijk heb ik nooit zo'n bevrediging in het gekozen ambt gehad als in deze tijd van verdrukking.

- Ik ben nog niet gedoopt, zegt Arnold. Toch was ik geen ongelovig mens. Ik begreep alleen niet wat het inhield. Maar nu weet ik dat ik een anker voor mijn ziel heb.

Hij kan er eigenlijk moeilijk over praten. Het hoeft ook niet.

Hoe de predikant aan brood en wijn is gekomen vertelt hij niet. Misschien hebben de christen-jappen hem geholpen, die vaak achterin de zaal zaten toen er nog vrij gepreekt mocht worden.

Wie geloofd zal hebben en gedoopt zal zijn! Zij zitten rond een walmend kaarsje.

De vrienden staan op de uitkijk.

Marjan weet er niets van, denkt Arnold. JONKIE-KOE, lieve jongen, heeft zij geschreven. Gewassen in het bloed van het Lam.

Laat ons bidden, zegt Ds. Alle Pieron.